Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

2642. Ben je zestig?

d.w.z. ben je niet goed wijs? ben je van God verlaten? (n^o. 197); loop je met vrageboekjes?²⁾; eig. ben je zestig jaar, daar op dien leeftijd gewoonlijk de zinnen beginnen te verzwakken³⁾. Vgl. d' Enchuyser Ybocken, 143:

2) Vgl. Sjof. 212. Verneukie me, of loop-ie met vrageboekjes, snauwde die.

3) Wellicht dateert de uitdr. reeds uit de l6de eeuw, daar de zot der Leidsche rederijkerskamer de witte Acoleyen tot zinspreuk had LXn (= elc sen tyt).

[p. 533]

 

En komt men tot de vijftigh treden,

 

Dan staet men op de hooghste trap;

 

En 't sestigh daelt al na beneden,

 

Dan worden sin en krachten slap,

 

't Gehoor verdooft, de oogen stralen,

 

Dat eertydts rees moet dan weer dalen.

Zie Halma, 807: Hij is zestig, hij zuft of is half gek; Sewel, 968: Word gy zestig (word gy mal, begint gy te mymeren), do you begin to rave, are you mad?¹⁾. Zie ook Br. v. Abr. Bl. II, 61; Harreb. III, CLII; Schuermans, Bijv. 399 b; Antw. Idiot. 1103; V. Schothorst, 198 en vgl. in Gron. bist bezestigd, ben je zestig, ben je gek? (Molema, 502 b); Jord. II, 78: bi je besestig!; fri. biste sechstich of besestere?; vgl. voor een soortgelijke uitdr. Rutten, 290 b: drijmaal zeven zijn, zeer slim zijn (ook in het Hagelandsch en Antw. Idiot. 1481); Schuerm. Bijv. 399 b: zestienjaar zijn, slim zijn, weten wat men doet. Zie n^o. 698.

1) In de Klucht van den Pasquil-maecker, 11: Word je zeventig?