• Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taal
    • Limburgse literatuur
    • Friese literatuur
    • Surinaamse literatuur
    • Zuid-Afrikaanse literatuur
    • Onze kinderboeken
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • E-books
    • Audio/Video
    • Calendarium
    • Thema's
    • Rederijkerskamers
    • Atlas
    • Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden
    • Informatie voor rechthebbenden
    • Over DBNL
    • Organisatie
    • Adressen
    • Vragen
    • Stages
    • Digitaliseringsverzoeken
    • Nieuwsbrief
    • Nieuwe titels
    • Privacyverklaring


  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (5,41 MB)






Genre
proza

Subgenre
non-fictie/dagboek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

 

Print
In oorlogstijd. Het volledige dagboek van de Eerste Wereldoorlog(1979)–Stijn Streuvels

<november 1916>

1 november 1916

Te Vichte heeft een winkelier aan zijn venster een bordje gehangen waarop in krijt geschreven staat het woordje ‘peterol’4 - het lijkt me ironisch bedoeld. De mensen sparen nog

[p. 601]

altijd het beetje smout van hun brood om 's avonds het wieltje te kunnen aansteken en bij een schamel lichtje hun werk te doen.1

7 november 1916

Zondag zijn enige ‘werkelozen’ die om gezondheidsredenen ontslagen werden, uit de kazerne te Kortrijk, naar hun dorp teruggekeerd en hebben er de mare2 meegebracht dat hun makkers er zonder eten zitten en honger lijden. Zo aanstonds heeft dat over de streek grote ontroering verwekt en maandag zijn de moeders, de broers en de zusters opgetrokken met eten, - uit Heestert en Zwevegem heeft men de lading op een wagen vervoerd. Het bijzondere van 't geval is: dat niettegenstaande de verordening, al die mensen in Kortrijk gekomen zijn zonder aangehouden te worden of geboet te zijn, - maar als ze daar aankwamen, vernamen ze dat de ‘werkelozen’ vertrokken waren. Elk volgens goeddunken hebben ze dan hun eetwaren aan de man gebracht, uitgedeeld of verkocht. Ik hoor vertellen dat er veel Kortrijkzanen een 4 1/2 fr. betaald hebben voor een goed tarwebrood, - maar in al de broden staken er briefjes. Ik heb er zulk een gezien waarop met onbeholpen hand geschreven stond: ‘Koeraje3 en niet tekenen! Alowies4!’

Tabak, zwijnsvlees e.a. - alles heeft zijn weg gevonden en de reizigers zijn thuisgekeerd zonder verongemakt te worden5. Men hoort ten andere, overal van ‘werkelozen’ die 't werk ontvlucht zijn en van 10-12 uren ver zijn weergekeerd en zich nu verdoken houden, enkelen werden aangehouden en weer weggebracht. 't Geen deze jongens vertellen, verwekt de schrik en angst bij de bevolking. Het ergste is dat de mannen ginder veel slagen krijgen en weinig eten en dat de bevolking waar zij aankomen hen overal slecht gezind zijn en niemand eten of slaping geven willen, omdat iedereen daar in de mening is dat ze te doen hebben met vrijwilligers die zich aan de Duits verkocht hebben. Ik hoorde hier één vertellen dat het op grote borden geschreven is op de wagens van de treinen waarmede ze vervoerd worden.

[p. 602]

Een akelige toestand waarbij iedereen zich gelaten moet neerleggen - maar die maatregel zal de haat tegen de geweldenaar nu bestendigen om er nooit meer uit te gaan.

8 november 19161

15 november 1916

Onze fietsbanden worden ingeleverd en ingepakt volgens de voorschriften - in drie plaatsen aaneengebonden en met een etiket voorzien waarop naam en volgnummer van de eigenaar.

27 november 1916

Komen Huzaren op 't dorp - en over heel de streek weerom inkwartiering - alles verloopt in stilte.

4
peterol: petroleum
1
De mensen... te doen: toegevoegd op een afzonderlijk briefje

2
de mare: het bericht
3
koeraje: goede moed
4
Alowies: Aloïs
5
verongemakt worden: lastig gevallen worden

1
niets genoteerd


Over het gehele werk

Ingooigem

Kortrijk


Over dit hoofdstuk/artikel

1 november 1916

7 november 1916

8 november 1916

15 november 1916

27 november 1916