Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De eerste Surinaamse sportencyclopedie (1893-1988) (1990)

Informatie terzijde

Titelpagina van De eerste Surinaamse sportencyclopedie (1893-1988)
Afbeelding van De eerste Surinaamse sportencyclopedie (1893-1988)Toon afbeelding van titelpagina van De eerste Surinaamse sportencyclopedie (1893-1988)

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (11.94 MB)

ebook (13.43 MB)

XML (1.19 MB)

tekstbestand






Genre

non-fictie
jeugdliteratuur

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)
non-fictie/sport


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De eerste Surinaamse sportencyclopedie (1893-1988)

(1990)–Ricky W. Stutgard–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
[pagina 176]
[p. 176]

T

Taekwondo;



illustratie

Taekwondo; is een zelfverdedigingskunst die zich in de loop van ongeveer 20 eeuwen in Korea ontwikkelde en vandaag als gereglementeerde sport beoefend wordt in meer dan 100 landen.

Naast het praktische nut van zelfverdediging werd de beoefening van taekwondo ook beschouwd als middel tot bevordering van de lichamelijke conditie en gezondheid. Nog belangrijker is echter dat een beoefenaar van taekwondo onder goede leiding kan uitgroeien tot een evenwichtige persoonlijkheid vol zelfvertrouwen met een juiste mentale instelling.

De geschiedenis van taekwondo is als volgt:

De primitieve mens moest teneinde van zijn veiligheid verzekerd zijn, vechttechnieken ontwikkelen om zich te kunnen verdedigen tegen dieren en zijn soortgenoten. Logisch dat hij naast het gebruik van wapens, zoals stokken, stenen e.d. ook z'n lichamelijke faculteiten leerde ontwikkelen om zo er geen wapens bij de hand waren zich vooral met de handen en voeten te verdedigen. Deze verdedigingstechnieken werden vaak in een rituele vorm of dans gegoten en beoefend.

De stammen die zich na het Neoliticum (de benaming van de laatste periode waarin mensen stenen werktuigen gebruikten) in Korea vestigden, kenden verschillende soortgelijke gebruiken. Yongko in Puyo, Tongmaeng in Koguryo, Muchon in Ye.

De ervaring die de oude Koreanen opdeden bij het zich verdedigen tegen mens en dier en het imiteren van vechttechnieken van dieren, leidde langzaam tot een verfijning en ontwikkeling van deze technieken door de nakomelingen van de oude Koreanen en resulteerde in een primitieve vorm van taekyon (de voorloper van taekwondo).

De oorsprong van taekwondo in Korea kan gevolgd worden tot het Koguryo Vorstenhuis, gesticht in 37 vóór Christus, aangezien in ruïnes van graftombes van enkele vorsten van dit vorstenhuis afbeeldingen van taekwondotechnieken gevonden zijn.

De constructie van de graftombes moet volgens historici in de periode van 3 tot 147 na Christus plaats gevonden hebben. Men kan aannemen dat taekwondo reeds in die periode beoefend werd.

Taekwondo werd ook tijdens de Silla dynastie beoefend. Silla was een koninkrijk dat zo'n 20 jaar voor het Koguryo gesticht werd in het noorden van Korea. Te Kyonggu, de oude hoofdstad van Silla, zijn twee reusachtige figuren in taekwondo-standen uitgebeiteld in de Keumkang toren van de Pulkuk sa tempel (zie Taekwondo le jaargang 1984).

Velen zijn van mening dat taekwondo zijn oorsprong vindt in het Chinese kung fu. Maar volgens bestaande Chinese documenten is kung fu door de Indiase Boedistisch monnik Dharma als een vorm van lichamelijke oefening geïntroduceerd aan de priesters van de Hsiaolin (Shaolin) tempel in China.

Dharma kwam volgens de geschiedschrijvers echter pas in 520 na Christus in China aan en verbleef 9 jaar in de Hsiaolin tempel om zijn zelfverdedigingstechnieken over te dragen aan de Chinese monnikken. Daar de graftombes van het Koguryo vorstenhuis in de periode 3 tot 427 na Christus gebouwd moeten zijn, is het onwaarschijnlijk dat taekwondo zijn oorsprong te danken heeft aan het Chinese kung fu.

Tijdens de Japanse bezetting van Korea (1909-1945) vond een verval van de taekwondo plaats, daar het de Koreanen streng verboden was welke vechtkunst dan ook te beoefenen. Taekyon, zoals de vechtkunst in deze periode werd genoemd, werd desondanks door enkelen in het geheim beoefend.

Na de bevrijding van Korea in 1945 ondernamen enkele Koreanen pogingen om taekyon weer te populariseren. In 1955 werd de naam taekwondo gekozen, hetgeen betekent tae(voet), kwon(vuist), do(kunst).

In deze periode trokken goed getrainde Koreaanse instrukteurs naar alle uithoeken van de wereld waar zij scholen stichtten en de sport bekendheid gaven mede door het geven van spektaculaire demonstraties.

 

Taekwondo werd door Terry Agerkop in 1968 in georganiseerd verband in Suriname geïntroduceerd. In oktober 1968 begon Agerkop met een school die hij ‘Hwarang do’ noemde naar een groep jonge vrijheidstrijders uit het oude Korea (zie Eric Lee Taekwondo school).

Terry Agerkop begon met een tiental jongens w.o. Romeo Rolador, Frank Doelwijt, Eric Lee, Ben Hupsel enz.

Hoewel Agerkop de taekwondo-sport als eerste in georganiseerd verband in Suriname introduceerde moet toegegeven worden, dat deze tak van sport reeds bekend was. Zo was Frank Doelwijt bevoorrecht lang voor de komst van Agerkop onder leiding van een bij de toenmalige troepenmacht gestationeerde Indo (een nakomeling

[pagina 177]
[p. 177]

van een Hollander en een Indische) te worden begeleid. Frank Doelwijt leerde Eric Lee de diverse kneepjes. Daar Doelwijt en Lee een voorsprong hadden op hun medecollega's, mochten zij tijdens het eerste examen meteen een sprong maken naar de groene band.

In 1969 sloot Ramon Tjon A Fat zich bij de school ‘Hwarang do’ aan en met zijn komst was een belangrijke deel van de taekwondo kern die de ontwikkeling van deze tak van sport in Suriname zou gaan bepalen gevormd (zie Ramon Tjon A Fat).

In 1970 werd Eric Lee de eerste Surinamer, die hier zijn opleiding had genoten en in Nederland zijn eerste dan behaalde. In hetzelfde jaar (1970) droeg Terry Agerkop zijn school aan Eric Lee en Frank Doelwijt over en verliet Suriname.

De ontwikkelingen die toen plaats vonden zijn:

In 1972 werd Suriname voor het eerst in het buitenland vertegenwoordigd op het gebied van karate.

In 1973 werd Eric Lee 2de dan en was wederom de eerste Surinamer die hier zijn training genoten had en in Europa zijn graad behaalde.

In augustus 1973 vertrok Frank Agerkop (2de dan) naar Venezuela om enkele weken een training te krijgen van de internationale taekwondo-grootmeester Choy Hong Hi uit Korea, stichter van de moderne taekwondo en 10de danner.

Agerkop behaalde toen het erkende hoofdinstrukteurdiploma van grootmeester Choy Hong Hi en hij kreeg bovendien de speciale bevoegdheid tot het afnemen van zwarte band examens in Suriname.

De toen 20 jarige Ramon Tjon A Fat profiteerde als eerste van deze bevoegdheid daar hij op zaterdag 2 februari 1974 in de Hendrikschool met goed gevolg het zwarte band-examen aflegde en zo de eerste Surinamer werd die hier te lande dit examen met succes aflegde (zie Ramon Tjon A Fat).

Ramon was toen lid van Ko Dang Kwan die onder leiding stond van Frank Doelwijt (zie Ko Dang Kwan). Aangetekend kan worden dat de examen-commissie uit de volgende personen bestond: Frank Doelwijt, Frank Agerkop en Harold la Rose.

In september 1974 vertrok Frank Doelwijt naar Canada voor een training. In datzelfde jaar nam hij als lid van het Nederlandse team deel aan de wereldkampioenschappen in Montreal. Het team eindigde op de tweede plaats voor special technics.

Doelwijt werd dat jaar gekozen tot lid van de Board of Directors van de internationale taekwondo federatie en bleef dit tot 1978.

In april 1975 kwam Francisco Charles (4de dan judo, 3de dan aikido en 2de dan karate) van Frankrijk op uitnodiging van Eric Lee naar Suriname.

van 16-18 mei 1975 maakte de school van Lee een bezoek aan Cayenne.

In april 1976 werd Suriname vereerd met een bezoek van generaal Cho Hong Hi, president van de Internationale Taekwondo Federatie.

 

Er werden zwarte band-examens afgenomen en alle 10 kandidaten slaagden. Mirjam Burkhard werd toen de eerste dame die de zwarte band behaalde.

In september 1976 nam een Surinaamse ploeg deel aan de eerste Caribische Taekwondo-kampioenschappen, die in Jamaica georganiseerd werden. De Surinaamse ploeg bestond uit Glenn Gemerts, Lesley Zeefuik en Ramon Tjon A Fat. Frank Doelwijt was delegatieleider. Suriname eindigde op de tweede plaats. Onze ploeg versloeg achtereenvolgend Columbia, Dominicaanse Republiek en de VS, maar in de finale verloor ze van Haïti.

Tijdens dit toernooi werd Ramon Tjon A Fat de eerste Caribische zwaargewicht-kampioen (zie Ramon Tjon A Fat).

In januari 1977 werd Suriname wederom vereerd met hoog bezoek. Ditmaal was het de wereldberoemde Koreaanse grootmeester Park Yong Soo, die ter gelegenheid van het eerste lustrum van de school van Frank Doelwijt naar hier kwam. Tijdens de toen gehouden kampioenschappen (9 januari 1977), demonstreerde deze grootmeester zijn kunnen in de Ismay van Wilgen Sporthal. Tijdens deze kampioenschappen eindigde de school van Doelwijt op de eerste plaats en die van Lobman op de tweede (zie Ko Dang Kwan).

Op zondag 11 december 1977 werden voor de eerste maal taekwondo jeugdkampioenschappen georganiseerd waaraan 96 jongens en meisjes in 4 poules deelnamen. De meisjes deden niet onder voor de jongens, daar drie met een bronzen medaille naar huis gingen.

Winnaars van deze wedstrijden waren:

1e 2e 3e
A: Arnold Struiken Dean Alberga Priadie Amat
B: Michael Djamadie Werner Sheoratan Mearline Liauw
C: Ricardo Tjon Swie Tong Tony Saimoen Joy ten Berge
D: Jimmy Tjon Swie Tong Urnestin Boodie Gerold Becker

Vóór dit toernooi waren de senioren kampioenschappen georganiseerd. Gerold Tjon Swie Tong werd kampioen in de lichtgewichtsklasse, Glenn Gemerts in de middengewichtsklasse en Hesdy Esajas in de zwaargewichtsklasse (zie Glenn Gemerts).

In augustus 1979 vertrok Doelwijt met een team van 5 black belts naar Toronto voor trainingen en deelname aan de internationale CNE-Taekwondo kampioenschappen. Mirjam Burkhard werd Grand Champion in dit toernooi. In 1980 nam ze weer deel en eindigde toen op de tweede plaats.

In oktober 1979 vond de oprichting van de Budo Organisatie als overkoepelende organisatie voor de gevechtsporten in ons land, plaats.

Tot oktober 1982 vormden taekwondo en karate een geintergreerd geheel binnen deze organisatie, maar later viel de Buro Organisatie uiteen.

In 1980 werd het eerste internationale taekwondo toernooi in Suriname georganiseerd. Aruba en Guyana waren de buitenlandse deelnemers.

Suriname werd kampioen, Aruba werd tweede en Guyana derde.

Tijdens de individuele wedstrijden won Glenn Gemerts zilver in de lichtgewichtsklasse en Gerold Tjon Swie Tong won in deze klasse brons.

Rudie Wolf werd tweede in de middengewichtsklasse,

[pagina 178]
[p. 178]


illustratie
Taekwondoka's bij minister Kamperveen.
Van links naar rechts: ?. Rudie Wolf
, Iwan Fernald, Cecil Tirion, Glenn Gemerts, Selwijn Balijn, minister André Kamperveen, Gerard Algberga, Frank Doelwijt.
(foto De Ware Tijd)


terwijl Selwijn Balijn goud won in de zwaargewichtsklasse.

In 1982 werd de Budo Organisatie als lid erkend van de Wereld Taekwondo Federatie. Suriname nam toen voor het eerst deel aan de wereldkampioenschappen. Ons team bestond uit Glenn Gemerts, Rudie Wolf en Selwijn Balijn.

In oktober 1982 werd de Surinaamse Budo Organisatie opgesplitst in aparte secties, met gevolg oprichting van de Surinaamse Taekwondo Associatie (STA). De eerste voorzitter was de heer Gerard Alberga.



illustratie
Gerard Alberga
-vijfde danner
-1983-1989: voorzitter Surinaamse Taekwondo Associatie.
-1984-1989: Vice-President Panamerican Takewondo Union.
-1984: Organisator van de Panamerikaanse Taekwondo Kampioenschappen.
-Geestesvader van de taekwondo teamwedstrijden.

(foto De Ware Tijd)


In januari 1983 kregen we grootmeester Dae Won Moon op bezoek als inspekteur van de PATU i.v.m. de in 1984 te organiseren Pan Amerikaanse Taekwondo-kampioenschappen. Als secretaris-generaal van de Pan Amerikaanse Taekwondo Unie (PATU) was de heer Moon eregast ter gelegenheid van de eerste clubcompetitie in Suriname.

In oktober 1983 participeerde Suriname in de wereldkampioenschappen gehouden te Denemarken.

Van 16 tot 18 november 1984 organiseerde de STA de vierde Pan Amerikaanse Taekwondo-kampioenschappen. Dit toernooi werd een complete succes.

Suriname won niet minder dan vijf medailles, nl. 1 goud, 2 zilver en 2 brons. Ivan Fernald won goud voor Suriname en met deze prestatie werd hij Suriname's eerste Pan-Amerikaans kampioen (zie Ivan Fernald). Vóór aanvang van deze spelen werd op 15 november 1984 Gerard Alberga gekozen tot Vice-President van de Pan Amerikaanse organisatie.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken