De stille lach

[p. 296]

Adrecht, 9 Nov.
Aan Joost Vermeer,
Aarborgschedwarsstraat 12--2, Hagenau.

NEEN, m'n lieve Joost, dat is het niet, jij hoeft heusch niet zoo bang te zijn voor je woorden. Ik versta ze niet verkeerd, hoor, en als ze in de jacht van 't verkleeden, of onder 'n race naar den trein al eens wat àl te breed-schilderend lijken, zoodra ik weer tot rust gekomen ben, waardeer ik toch hun grootsche (of dorpsche?) gedragenheid. Dan is 't, of ik je stem hoor als ik ze lees; of ik je rustige, blije oogen zie. Hoe gek dat jij je bezorgd maakt over hun onbeholpenheid, jij, die meestal zooveel keuriger en preciezer schrijft dan ik. Maar al schreef je den stijl van 'n vrachtceduul (ik hoorde dat woord in m'n studententijd van 'n candidate in de rechten en beschouw sindsdien de juristerij als het eenige absoluut onvrouwelijk beroep), dan zou ik nog uit ieder woord van je voelen met hoeveel teedere genegenheid je aan mij denkt. Ik wou ook heusch niet dat je zwijgen zult over wat er wezenlijk in je hart leeft; ik wil alleen maar dat je dat gevoel-zèlf niet in je overmatige blijheid opdrijft, òverdrijft, tot iets onreëels; dat je er verwachtingen aan vast gaat knoopen, die ik nooit zou kunnen vervullen. Je moet kàlm aan mij denken, Joost; ik vind den toon van je brieven niet zoo rustig als die van je spreken toen ik bij je was.

't Verhaal van die jeugd-obsessie van je heeft me wonderlijk goed gedaan, ik zal me bij voorkomende gelegenheid bepaald onder jouw psychiatrische behandeling stellen, want je ‘bescheidenheid’ was al

[p. 297]

weer van zulk een magistralen hoogmoed dat ik er ten sterkste door geïmponeerd werd. Ik dacht weer aan je serieuse bewering van dien middag: dat er in ons diepere zieleleven heelemaal geen toeval, geen vergissing en geen dwaasheid bestaat, zelfs niet in den waanzin. Een bewering die mij toen ontzette. Enfin, geef mij eens bij wijze van proefstukje een verklaring ervan, waarom ik geen olijven meer kan eten, ofschoon ik er vóór mijn twintigste jaar dol op was. Is daar misschien 'n zekere heer Olivier schuld aan, die me destijds ten huwelijk vroeg? Maar dan is de uitwerking wel héél onevenredig aan den indruk dien deze vreeselijke droogpruimer (we noemden hem nooit anders als ‘de droogpruimer’) op mij maakte. Nu ik op dien inval kom, herinner ik me, dat ik inderdaad van hem walgde! Ik zal mijn juridische vriendin eens vragen of 't veroorzaken van een dergelijke genotsderving bijgeval een aktie geeft op schadeloosstelling. En kun je Onno van Hegel niet verlossen van zijn griezelige neiging om zich de oogen uit te steken? Ik zei hem eens dat hij die had omdat hij zich blijkbaar innerlijk voor zijn schilderijen schaamde, maar om die verklaring werd hij alleen maar boos. - Schrijf eens wat van je werk en de menschen om je heen; ik vind het zoo leuk jou daar dan midden in te denken. Ik vind 't nu ook zoo genoegelijk om de krant te lezen en daarbij te bedenken dat jij die telegrammen ontving en vertaalde, dat jij 't dus bent die me al dat gezellige nieuws bij m'n avondthee of m'n ontbijt verschaft.

In haast, even voor den trein; ik had je al gisteren willen schrijven, maar was te moe. Deze tournee is te vol, het gaat me agiteeren. Wordt haast òòk 'n obsessie. Adieu.

Liesje