Zorg en de staat

verantwoording

gebruikt exemplaar

exemplaar universiteitsbibliotheek Groningen, signatuur: 60 ALG 5.04 M 53

 

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van de zesde druk van Zorg en de staat. Welzijn, onderwijs en gezondheidszorg in Europa en de Verenigde Staten in de nieuwe tijd van Abram de Swaan uit 2004. De eerste druk dateert uit 1989. Het betreft een vertaling en herziene versie van In Care of the State. Health Care, Education and Welfare in Europe and the USA in the Modern Era uit 1988.

 

redactionele ingrepen

p. 51: Het onderschrift is in zijn geheel bij de bijbehorende illustratie op de vorige pagina geplaatst.

p. 265-308: De eindnoten zijn bij de bijbehorende nootverwijzingen op de betreffende pagina's geplaatst. De kop ‘Noten’ en de pagina's 265-308 zijn hierdoor komen te vervallen.

 

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina (p. 2) is niet opgenomen in de lopende tekst.

 

[pagina 1]

zorg en de staat

 

[pagina 3]

Abram de Swaan

ZORG EN DE STAAT

‘Welzijn, onderwijs en gezondheidszorg in Europa en de Verenigde Staten in de nieuwe tijd’

[vignet]

2004 Uitgeverij Bert Bakker Amsterdam

 

[pagina 4]

Eerste druk 1996

Zesde druk 2004

 

Oorspronkelijke titel In Care of the State, Health Care, Education and Welfare in Europe and the usa in the Modern Era

© 1988 Abram de Swaan

© 1996 Voorwoord Abram de Swaan

© 1989 Nederlandse vertaling Uitgeverij Bert Bakker en Herman Hendriks

Omslagontwerp Leon Bloemendaal

Omslagillustratie Vincent van Gogh, De barmhartige Samaritaan, collectie Kröller-Müller Museum

www.uitgeverijbertbakker.nl

isbn 90 351 2635 1

 

[pagina 5]

Inhoud

	Voorwoord	8
1	Inleiding	13
2	Lokale liefdadigheid, regionale landloperij en nationale bijstand	25
	1 Armoede, surplus en eigendom	25
	2 Ongeschiktheid, nabijheid en meegaandheid	27
	3 Plaatselijke charitatieve stelsels en het probleem van collectieve actie	33
	4 De ineenstorting van lokale charitatieve stelsels	40
	5 De opkomst van een regionaal bijstandsevenwicht	44
	6 Regionale landloperij en lokaal gezag: een n-personenspel	49
	7 Regionale landloperij, armenhuizen en centraal gezag	52
	8 Het armenhuis als dominante oplossing	57
3	Het lager onderwijs als code voor nationale communicatie	63
	1 Het nut van lezen en schrijven	64
	2 De bloemfiguratie van communicatienetwerken	70
	1 Een probabilistisch model van communicatieve kansen	76
	2 Formele karakterisering van een bloemfguratie	79
	3 Een analysevan transformaties in veeltaligefguraties	79
	4 Empirische generalisaties op basis van het model	81
	3 Taalunificatie in Europa en Amerika	85
	4 De kerken: lokale monopolies en staatsondersteuning	92
	5 Lagere en middenklasse, lagere en middelbare scholen	94
	6 Het begin van het lager volksonderwijs in West-Europa en de Verenigde Staten	97
	1 Pruisen	97
	2 Frankrijk	101
	3 Nederland	107
	4 Engeland	112
	5 De Verenigde Staten van Amerika	118
	7 Conclusie	125

 

 

[pagina 6]

4	Medische politie, openbare werken en stedelijke gezondheidszorg	127
	1 Migratie en de strijd om de stedelijke ruimte	128
	2 Cholera als paradigma van stedelijke interdependentie	132
	3 Individuele oplossingen, netwerken en collectieve goederen	137
	4 Het ontstaan van het ‘aderlijk-slagaderlijk stelsel’	140
	5 Hoe collectieve arrangementen een stedelijke schaal verkregen	145
5	Arbeidersonderlinges - een intermezzo over zelfbestuur	152
	1 Informele saamhorigheid - fraude, strijd en wanbeheer	154
	2 Homogeen lidmaatschap - opeenstapeling van risico's	155
	3 Samenwerking onder gelijken - uitsluiting van minderen	155
	4 Ondergang van de onderlinge fondsen - opkomst van staatsverzekeringen	157
6	Sociale zekerheid als de accumulatie van overdrachtsvermogen	160
	1 Privé-besparingen en collectieve accumulatie	161
	2 De accumulatie van overdrachtsvermogen in een vierzijdige figuratie	164
	3 De dwang tot sparen	168
	4 Veranderende betrekkingen in de vierzijdige figuratie	175
	1 De kleine burgerij	175
	2 Werkgevers	177
	3 Arbeiders	179
	4 Het regime	183
	5 De tegenslagen van het arbeidersbestaan	185
	1 Arbeidsongeschiktheidsverzekering	185
	2 Ouderdomsverzekering	187
	3 Ziektekostenverzekering	189
	4 Werkeloosheidsverzekering	191
	5 Kinderbijslag	193
	Het begin van de sociale zekerheid in West-Europa en de Verenigde Staten	194
	1 Bismarcks begin	194
	2 De Britse doorbraak	199
	3 Frankrijk: de motor en de rem	205
	4 De Amerikaanse explosie	211
	5 Nederland: een lange sisser en een late knal	217
	7 Conclusie	224

 

 

[pagina 7]

7	Conclusie: het collectiviseringsproces en zijn gevolgen	226
	1 Samenvattend: statenvorming en collectivisering van de zorg	227
	2 Collectivisering na 1945: de expansie als hyperbool	230
	3 De transformatie van de middenklasse en de opkomst van de professionele regimes	238
	1 Professionalisering en de opkomst van de professionele regimes	240
	2 Het terughoudende imperialisme van de medische professie	245
	4 Het collectiviserings- en het civiliseringsproces	251
	1 Professionalisering en proto-professionalisering	251
	2 Het collectiviserings- en het civiliseringsproces	253
	3 Van liefdadigheid naar sociaal bewustzijn	259
Noten		265
Bibliografie		309
Register		337