Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Nederlandse grammatica (1984)

Informatie terzijde

Titelpagina van Nederlandse grammatica
Afbeelding van Nederlandse grammaticaToon afbeelding van titelpagina van Nederlandse grammatica

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.78 MB)

ebook (3.13 MB)

XML (0.97 MB)

tekstbestand






Genre

sec - taalkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)
taalkunde/algemeen


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Nederlandse grammatica

(1984)–M.C. van den Toorn–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige
[pagina 312]
[p. 312]

Register

De cijfers verwijzen naar de bladzijden.

A

aaneenschakelend verband 95
aangesproken persoon 56
aanloop 62
aantonende wijs 196
aanvoegende wijs 196, 198, 311
aanwijzend bijwoord 227
aanwijzend voornaamwoord 222
aanwijzend voornaamwoordelijk bijwoord 232
AB 3
ABN 2
absolute constructie 105
abstract 88
accusativus cum infinitivo 275, 289
achtervoegsel 146
achterzetsel 237
a.c.i.-constructie 289
actie-werkwoord 85, 119
actitief 182, 183
activum 182
Adj 282
adjectief 163, 174
antoniem - 301
indirect gebruik - 164
samengesteld - 169
adjunctie 91
adhortatief laten 192
ADV 83
adverbium 226, 234
af 233
affigering 168
affix 146, 153
affiziertes Objekt 307
afhankelijke vraag 109
afleiding 145, 146, 253
niet individualiserende - 167
samenstellende - 160
typisch-individualiserende - 168
‘agentive’ 306
agreement 136 e.v.
al (bijwoord) 245
- (ondersch. voegwoord) 242, 246
Algemeen Beschaafd Nederlands 2
alle 143, 179
allomorf 197, 217
als (ondersch. voegwoord) 243, 245
ambigu 75, 140
ambiguïteit 140
soorten van - 309
structurele - 309
- van attributieve bepalingen 285
- van beloven 289
- van bepalingen met van 287
- van dreigen 289
- van kunnen 288
- van samenstellingen 253
- van woordgroepen 284
- van zinnen 308, 309
analytische bewering 301
antecedent 122, 123, 126, 223
antoniem 301
antonieme adjectieven 301
ART 68
artikel 212 e.v.
aspect 185, 186, 192
hulpwerkwoord van - 185, 186, 190
ASS 92
asyndeton 241
ATTR 282
attributief 45, 170, 172
attributieve bepaling 45, 282, 283
Austin, J.L. 310

B

bahuvrihi-compositum 159, 257
Bakel, J. van 310
Bakker, D.M. 281
balansschikking 107 e.v., 116, 117, 125, 243
basiscomponent 87, 88
basisregel 74, 83, 135 e.v.
Bauer, Laurie 264
bedrijvende vorm 28, 182
begingroep 59 e.v.
behalve 108, 109
beknopte bijzin 104 e.v., 116, 117, 244
beknopte lijdend voorwerpszin 112
beknopte onderwerpszin 110
belanghebbend voorwerp 33
[pagina 313]
[p. 313]
belanghebbend voorwerpszin 115
bepaling
attributieve - 45, 282, 283
beperkende - 285
bijvoeglijke - 44
bijwoordelijke - 38
deiktische - 270
determinatieve - 44
interne bijwoordelijke - 39, 43
kwantitatieve - 270
modale - 43
resultatieve werkwoords - 51, 52, 293
uitbreidende - 285
vrije - 269, 270
- van beperking 42, 45, 294 e.v.
- van doel 40
- van gesteldheid 48, 293
- van gesteldheid (als infinitief) 275
- van gesteldheid tengevolge van de handeling 51
- van gesteldheid tijdens de handeling 48
- van gesteldheid volgens de handeling 51
- van gevolg 40
- van graad 42
- van de handelende persoon 40
- van hoedanigheid 41
- van hoeveelheid 41
- van identificatie 45, 270
- van middel 41
- van modaliteit 43, 310
- van omstandigheid 42
- van ontkenning 43
- van oorzaak 40
- van plaats 39
- van reden 40
- van specificatie 46, 270
- van toegeving 41
- van tijd 40
- van vergelijking 42
- van voorwaarde 41
- van wijze 41, 49
bepalingaankondigend voornaamwoord 222, 223
beperkende bijvoeglijke (relatieve) bijzin 47, 125 e.v., 284, 285
Berg, B. van den 279
bescheidenheidsmeervoud 218
betekenis
functionele - 305
grammaticale - 144, 298, 299
lexicale - 144, 251, 298
relationele - 305
structurele - 305
- van het woord 144, 251, 298
- van zinsdelen 305
betekenis-invariantie 91
betekenislagen van voorzetsels 234, 235
betekenisleer 298 e.v.
betekenisoverdracht 304
betekeniswijziging 303
betrekkelijk bijwoord 227
betrekkelijk voornaamwoord 101, 123, 223 e.v.
- met ingesloten antecedent 102, 123, 224
betrekkelijk voornaamwoordelijk bijwoord 123, 232
bevelende zin 309
bevestigende zin 309
bezittend voorwerp 115
bindfoneem 153
bindingsklank in samenstellingen 254
Blok, W. 197
blijven (koppelwerkwoord) 191
- (zelfstandig werkwoord) 191
boomdiagram 69 e.v., 79
Bos, Mevr. G.F. 107
breukgetal 174
buigings-e 165, 168
buigings-s 165
BV 32
bijstelling 46
- als woordgroep 268
bijvoeglijke bepaling 44, 125
bijvoeglijke bijzin 122 e.v., 139 e.v.
beperkende - 47, 126, 127, 141 e.v., 284-285
uitbreidende - 47, 126, 127, 141 e.v., 284-285
bijvoeglijk naamwoord 163 e.v.
bijvoeglijk naamwoordsgroep 272
bijwoord 226 e.v.
aanwijzend - 228
betrekkelijk - 228
onbepaald - 228
uitroepend - 59
voornaamwoordelijk - 232 e.v.
vragend - 228
- achterzetsel 237
- als deel van scheidbaar samengestelde werkw. 229
- als naamwoordelijk deel 229
- van causaliteit 227
- van hoedanigheid 227
- van modaliteit 227
- van plaats 227
- van tijd 227
bijwoordelijke bepaling 38 e.v.
zie ook onder bepaling
bijwoordelijke bijzin 116 e.v.
- van beperking 120
- van doel 118
[pagina 314]
[p. 314]

- van gevolg 118
- van graadaanduidend gevolg 120
- van middel 120
- van modaliteit 121
- van omstandigheid 120
- van oorzaak 118
- van plaats 118
- van reden 118
- van toegeving 120
- van tijd 118
- van vergelijking 121
- van verhouding 120
- van voorwaarde 120
bijwoord-morfeem 233
bijwoordsgroep 273
bijzin 99 e.v., 132 e.v.
beknopte - 104 e.v.
beperkende relatieve - 47, 125 e.v., 284-285
relatieve - 122 e.v.
uitbreidende relatieve - 47, 125 e.v., 284-285
bijzinswoordvolgorde 102

C

‘case grammar’ 306
categoriaal lidwoord 213
categoriale regel 88
categorie-symbool 99
categorie
grammaticale - 87
lexicale - 87
causale bijzin 121
causatief werkwoord 183
Chomsky, N. 87 e.v., 306
collectivum 150
COMP 133 e.v.
comparatie 163, 165
- van deelwoorden 202
comparativus 165
competence 9, 65
competence-model 86
complementaire antonymie 301
complement van maken 54
- van vinden 54
complementeerder 133
complementizer 133
complex symbol 88
component
basis - 87 e.v.
fonologische - 87, 92
semantische - 87, 92
syntactische - 87 e.v.
transformationele - 87 e.v.
compositum 158
bahuvrihi - 159, 257
concessief voegwoord 242
concessieve bijzin 121
concluderend verband 95
concreet 85, 149
conditionalis 311
conditionele bijzin 121
conditionele lijdendvoorwerpszin 114
conditionele onderwerpszin 111
conjunctie 128, 240 e.v.
zie ook bij nevenschikking
consecutieve - 130
logische - 129
specificerende - 130
conjunctie-reductie 129
zie ook bij samentrekking
conjunctivus 196
connotatie 302
connotatieve laag 303
consecutieve bijzin 121
consecutieve conjunctie 130
constatief taalgebruik 310
constituent 66, 68
maat - 26, 42
nominale - 66
verbale - 66
voorzetsel - 39, 70
constructie
absolute - 105
contradictie 92
contradictoire bewering 301
converse 31, 301
copulatieve samenstelling 169
corpus 8
correlatief 117
correlatief voegwoord 241
CS 88
cyclus
empirische - 67, 78
transformationele - 126 e.v.

D

dan (bijwoord) 227
- (ondersch. voegwoord) 245
dat (aanwijzend voornaamw.) 123, 246
- (betrekkelijk voornaamw.) 123, 246
- (grammatisch verbindend voegwoord) 109
- (onderschikkend voegwoord) 109, 115, 123, 124, 246
‘dative’ 306
deductie 67
deductieve methode 64, 67, 79
de-klasse 160
de-woord 161
deel
[pagina 315]
[p. 315]

naamwoordelijk - 18-24
werkwoordelijk - 18-24
deelgrammatica 78
deelwoord 197, 202
pseudo - 20, 209, 212
tegenwoordig - 197, 202
verleden - 197, 202
deelwoordsgroep 273
deiktisch 162, 177
deiktische bepaling 270
deletie 80, 91
denominatief 203, 204
denotatie 302, 303
denotatieve laag 302
derivatie 253
descriptief 4
DET 68
determinatief 44
determinatieve bepaling 44
determinator 68
diachronie 299
dialect 2, 3
dieptestructuur 74
- van samenstellingen 256 e.v.
diminutief 152, 155
diminutiefsuffix 155
diminutiefuitgang 155
diminutiefvalentie 178
diminutivum 152, 155
direct object 25, 30
directe rede 29, 102, 112
disjunctie 130 e.v.
exclusieve - 130
niet-exclusieve - 130
niet-uitsluitende - 130
uitsluitende - 130
doelstellingen van het grammatica-onderwijs 6
doorsnede van klassen 143
dus (bijwoord) 95, 96
- (voegwoord) 95, 96
dubbelzinnigheid 75, 140
zie ook ambiguïteit
dubitatief 108
duratief aspect 185

E

echt koppelwerkwoord 19, 184
een (indefinitum) 225
- (telwoord) 225
effiziertes Objekt 307
eigennaam 145, 150, 162
valentie van - 248
eindgroep 58, 61
werkwoordelijke - 192, 193
eindsymbool 88
elativus 166
ellips 12, 98, 106, 107, 122, 243
elliptisch 106
elliptische zin, zie: ellips
empirische cyclus 67, 78
en (consecutief) 130, 132
endocentrische woordgroep 268, 282-283
enig 226
enkelvoudige zin 95
epitheton ornans 164, 165
er 230 e.v.
absoluut - 231
kwantitatief - 231
locaal - 230
repletief - 230
topisch - 230
- als persoonlijk voornaamw. 231
er-insertie 81
erlebte Rede 102, 103, 112
exclusieve disjunctie 130 e.v.
exemplificatorisch 8
exocentrische samenstelling 256, 257
exocentrische woordgroep 268, 274, 282
extractie 294
extrapositie 134, 294
eufemisme 303
evaluatie-procedures 10

F

factief predikaat 290 e.v.
factief werkwoord 290 e.v
‘factitive’ 306
falsifieerbaarheid 64, 65
feature 68, 302
semantisch - 90
syntactisch - 90
FEIT 290 e.v.
fictionalis 197
Fillmore, Ch.J. 306, 307
finaal-interjectie 249
finale bijzin 121
flexiemorfeem 145
foneem 145, 146
fonetiek 5
fonetische representatie 87
fonologie 5
fonologische component 87, 92
formatief
lexicaal - 89
frequentatief werkwoord 183
functie 5
symboliserende - 1
- van zinsdelen 305
futurum 195
[pagina 316]
[p. 316]

G

gebiedende wijs 12, 196, 197
- van niet-actitieven 183
geen (als bijwoord) 226
- (als lidwoord) 225, 226
- (als telwoord) 225
- (als voornaamwoord) 226
Geest, W. de 290
geïmpliceerd object 28
geïmpliceerd onderwerp 49, 104, 105
geïmpliceerd subject 49, 104, 105
gekloofde zin 25, 26, 34
gekloofde-zinproef 26, 35
gelexicaliseerde samenstelling 255
generalisering 74
generaliserende kracht 81
generatief 65, 86
generatieve grammatica 10, 65
genitief-s 153
genus. 160, 161
gesteldheid, bepaling van 48 e.v.
getalsonderwerp 14
getalsproef 13
gevoelswaarde 302, 303
gezegde 15 e.v.
identiteits - 23, 111
naamwoordelijk - 18-24
werkwoordelijk - 15
gezegdezin 111
graad van grammaticaliteit 90
grammatica 4, 8
generatieve - 10, 65
transformationeel-generatieve - 10, 86
universele - 4
verklarende - 4
grammatica-onderwijs 6
grammaticaal 84
grammaticale betekenis 144, 298
grammaticale categorie 87
grammaticale waarde 144, 298
grammaticaliteit, graad van 90
grammaticaliteitsoordeel 66
grammatisch onderwerp 230
grammatisch-verbindend voegwoord 100, 109, 115, 242
Groot, A.W. de 249, 267

H

Haeringen, C.B. van 61, 198
handelingssubstantief 259
handelingswerkwoord 85
heen 233
helaas (bijwoord) 249
- (interjectie) 247 e.v.
herhalend lijdend voorwerp 28, 62
herhalend onderwerp 14, 62
herhalingsconstructie 61
herschrijfregel 66 e.v.
het (loos lijdend voorw.) 225
- (loos onderwerp) 225
- (onbepaald voornaamw.) 225
niet-expletief - 291
hetgeen 224
het + superlatief 215
het-klasse 160
het-woord 161
heuristiek 8
hoe ... des te 121, 243
hoe ... hoe 121
Hoek, Th. van den 290, 291
homofoon 300
homograaf 300
homoniem 144, 251, 300
homonymie 309
syntactische - 309
- van voorzetsels 235
hoofdvormen van het werkwoord 198
hoofdzin 99, 101
hoofdzinswoordschikking 103
hoofdtelwoord 174 e.v.
Hoogvliet, J.M. 229
horen 113
hulpwerkwoord 185 e.v.
- van aspect 185
- van causaliteit 190
- van de lijdende vorm 186
- van modaliteit 20, 187
- van omschrijving 191
- van tijd 185
hun (als subjectsvorm) 219
hyponiem 302
hyponymie 302
hypothese 67, 78

I

identificatie
bepaling van - 270
identiteitsgezegde 23, 111
idiomatische samenstelling 255
idiomatisering
- van samenstellingen 255
immutatief 182, 183
imperatief 12, 197
imperatieve samenstelling 207
imperativus 197
imperfectum 195
improduktief 151
inchoatief
- aspect 185
[pagina 317]
[p. 317]

- werkwoord 183, 204
indeclinabel 148
indeclinabel bijwoord 227
indefiniet pronomen 225 e.v.
index
- voor identiteit 140
- voor zinstypen 309
indicativus 196
indirect gebruik v.h. adjectief 164
indirect object 30, 33
individualiserende waarde 168
inductie 8, 67
inductieve taalbeschouwing 64, 78, 79
infinitief 196
korte - 192
lange - 192
- als bepaling van gesteldheid 275
- als imperatief 212
- bij verba sentiendi 289
infinitiefgroep 275
infinitivus 196
ingebedde zin 132 e.v.
ingekorte samenstelling 159
initiaal-interjectie 249
insertie
lexicale - 89
‘instrumental’ 306
interjectie 57, 247 e.v.
klanknabootsende - 57
interne bijwoordelijke bepaling 39, 43
interpretatie
semantische - 87
intonatie 5, 47
intransitief
- werkwoord 29, 182
intuïtie 65
inversie 58, 95
isoglosse 3
iteratief
- werkwoord 183

J

ja/nee-vraag 59
Jespersen, O. 3
je
includerend - 217

K

kern
substantivische - 46, 49
- van een woordgroep 269
Kiparsky, P. and C. 290
klanknabootsende interjectie 57
klanknabootsing 57, 247
klasse-inclusie 143
Klooster, W.G. 54, 308
Kooij, J.G. 309
koppelwerkwoord 18, 19, 20, 22, 184, 185, 190
‘echt’ - 19, 184
Kraak, A. 280, 309
kunnen (hulpwerkwoord) 187
- modaal-transitief 187
- ambiguïteit van - 288
kwantitatieve bepaling 270

L

labeled bracketing 74 e.v., 141
‘langue’ 299
laten 187, 189, 190
Lees, R. 254, 255, 262
letterwoord 160, 263
levend 85
Levi, Judith 263 e.v.
lexicaal formatief 88
lexicale
- betekenis 144, 251, 298
- categorie 88
- insertie 88, 90
- insertieregel 88
lexicografie 4
lexicon 84 e.v., 252
lidwoord 212 e.v.
bepaald - 212
categoriaal - 213
generiek - 213
exclamatief - 214
onbepaald - 212
als nulteken 213
lineaire methode 279, 280
linguistic competence 9, 86
linkswaartse verplaatsing 294
locale betekenislaag 234, 235
‘locative’ 306
logische conjunctie 129
logisch verbindend voegwoord 100, 242
loos lijdend voorwerp 27
loos onderwerp 13
Lubbe, H.F.A. van der 267, 268, 269, 270, 276, 279
Luif, J.H.J. 54
LV 25
lijdend voorwerp 25 e.v.
herhalend - 28, 62
loos - 27
voorlopig - 27
lijdend voorwerpszin 112 e.v.
lijdende vorm 28, 182
[pagina 318]
[p. 318]

onechte - 183
lijken (koppelwerkwoord) 191
- (zelfstandig werkwoord) 191

M

maatconstituent 26, 42
maken
complement van - 54
marker
Phrase - 88
‘marker’
- voor zinstypen 309
matrix 90
matrix-zin 132
meaning preserving 91, 93
mededelende zin 103
meervoud
koninklijk - 218
meervoudsvalentie 151
meervoudsvorming
afwijkende - 152
meewerkend voorwerp 30 e.v.
meewerkend voorwerpszin 115
melodisch verschijnsel 5
men 217, 225
menselijk 85
metafoor 304
metafora 304
metaforische samenstelling 255
metonymia 164, 304
middengroep 59 e.v.
modaal werkwoord 186 e.v.
modale bepaling 43
modaliteit 20, 186 e.v., 196, 310
bepaling van - 39, 43
hulpwerkwoord van - 20, 186 e.v.
model 93
competence - 86
performance - 86
modus 196, 197
mogen (hulpwerkwoord) 188 e.v.
- (zelfstandig werkwoord) 189
morfeem 144, 145
morfologie 5
morfologische valentie 145
mutatief 182
MV 30

N

N 68
naamgeving
- bij samenstellingen 262
naamwoordelijk deel 18
naamwoordelijk gezegde 18 e.v.
nabepaling 44, 45, 269
primaire - 270
- van specificatie 270
NC 66 e.v.
- als woordgroep 282
NEG-verplaatsing 291
nevenschikkend verband 95
nevenschikkend voegwoord 95, 240, 241, 242
nevenschikking 95 e.v., 108, 128
zie ook bij: conjunctie
- van interjecties 248
neutrum 160
niet-dimensionale betekenislaag 234, 235
niet-expletief het 291
niet-factief predikaat 292
niet-individualiserend 167
nomen 68
- actionis 259, 261
- agentis 260, 261, 286
nominale constituent 66 e.v.
nominale vorm 19
nominalisatietransformatie 91
nominaliseren 21
nominalisering van het ww. 28, 259
nominaliseringstransformatie 91
noodzakelijk wederkerend 184
normatief 4
Noun Phrase 66
NP 66
nulteken 213, 283
numerale 174 e.v.

O

obligatoir 92
object
direct - 25 e.v.
geïmpliceerd - 28, 181
indirect - 30 e.v.
resultatief - 307
‘objective’ 306
objectsrelatie 221
bij van 287
objectsvorm
- van het pronomen 216, 217
of (balansschikking) 107, 110
- (correlatief voegw.) 245
- (dubitatief) 109
- (grammatisch-verbindend voegw.) 109, 115
- (nevenschikkend voegwoord) 108, 130, 245
- (onderschikkend voegwoord) 108, 242, 245
om (weglaatbaar) 119
- (onweglaatbaar) 119
[pagina 319]
[p. 319]
omsluitende groep 272
onbepaald bijwoord 227
onbepaald voornaamwoord 225 e.v.
onbepaald voornaamwoordelijk bijwoord 233
onbepaalde wijs 196, 197
OND 13, 14
onderschikkend voegwoord 108, 242, 243
onderschikkend zinsverband 100
onderschikking 99, 108
onderwerp 13-15
geïmpliceerd - 105
getals - 14
grammatisch - 231
herhalend - 14, 62
loos - 13
plaats - 14
onderwerpszin 109 e.v.
ondoordringbaarheid van woordgroepen 60
ondoordringbaarheid v.d. werkwoordelijke eindgroep 192
onechte lijdende vorm 183, 231
ongrammaticaal 84
onomatopee 57
onovergankelijk 29, 182
onvoltooid tegenwoordige tijd 195
onvoltooid tegenwoordig toekomende tijd 195
onvoltooid verleden tijd 195
onvoltooid verleden toekomende tijd 195
onzijdig 160
ook 129
oordeelspartikel 186, 228, 270
oorzakelijk verband 95
oorzakelijk voorwerp 34, 36, 116
opdat 119
oppervlaktestruktuur 74
optatief 196, 311
optionele transformatie 92
ordening van regels 77
ornatief werkwoord 157, 203
o.t.t. 195
o.t.t.t 195
overgankelijk 181
overtreffende trap 165
o.v.t. 195
o.v.t.t. 195

P

Paardekooper, P.C. 14, 59, 237, 239, 277, 278
paradigma 277
paradigmatiek 277
pars pro toto 304
participium 197, 202
- perfecti 202
- praesentis 202
- praeverbale 209
passieftransformatie 91
passieve door-bepaling 40
passivum 182
patroon 278
patroondeel 278
perfectum 195
performatief 310
performance 65, 86
performance-model 86
perifrastische genitief 226
permutatie 91
permutatiegroep 281
permutatie-transformatie 80
personificatie 304
persoon
aangesproken - 56
persoonsvorm 11, 196
- op de eerste plaats 59, 60
- op de tweede plaats 59, 60
persoonlijk voornaamwoordelijk bijwoord 232
Phrase marker 88
Phrase
Noun - 66
Verb - 66
plaatsonderwerp 14, 102, 231
plaatsvastheid 58
pleonasme 165
pluralis
- majestatis 219
- modestiae 218
plurale tantum 153
plusquamperfectum 195
P-marker 88
polysemie 300
positivus 165
possessieve samenstelling 159, 256
postadverbium 272
postgenitief 272
postjectie 249
postpositie van adjectief 171, 172
potentialis 311
PP 70
PP over V 134 e.v.
praejectie 249
praeteritum 198
predikaat 15
predikaatscomplement 288
predikatief 170, 172
predikatieve toevoeging 48, 50, 51, 52, 104, 293
vrije - 52, 53
prefigering 168
[pagina 320]
[p. 320]
prefix 146
pregnante betekenis 153
Prep 70
prepositie 234 e.v.
prepositieconstituent 70
Prepositional Phrase 70
Pres. 68
prescriptief 4
presens 194
presuppositie 310, 311
primaire voorbepaling 269
primaire vormen (van het werkwoord) 198
privatief 203
produktief 153
produktiviteit 148
pronomen 216 e.v.
bijvoeglijk - 216
reflexief - 18
wederkerig - 220
zelfstandig - 216
- demonstrativum 222
- indefinitum 225
- interrogativum 224
- personale 216
- possessivum 221
- relativum 223
pro-nominaal 216
pronominale aanduiding 161
pseudo-deelwoord 21, 209, 212
pseudo-transitief 29, 181
pv 11-12

R

raken (als koppelwerkwoord) 19, 20, 184, 185
rangtelwoord 174 e.v.
bepaald - 175
onbepaald - 175
rechte woordschikking 103
rechtswaartse verplaatsing 294
recursiviteit 132
redengevend verband 95
reduplicatie 248
reflexief pronomen 18
reflexief werkwoord 183, 184
reflexivum 220
Reichling, A.J.B.N. 7, 251, 279
relatief pronomen 123, 223 e.v.
relatieve bijzin 139 e.v.
relatieve termen 301
relevant kenmerk 86
repletief 231
representatie
fonetische - 87
resultatief object 307
resultatieve werkwoordsbepaling 51, 52, 53, 293
Roose, H. 270
Royen, G. 238

S

S 66
samengesteld adjectief 169
samengestelde zin 95 e.v.
samenkoppeling 158, 159, 170
samenstellende afleiding 160
samenstelling 145, 158, 256 e.v.
copulatieve - 169
exocentrische - 258
gelexicaliseerde - 255
idiomatische - 255
imperatieve - 208
ingekorte - 159
metaforische - 255
nominale - 256 e.v.
onscheidbare - 205
possessieve - 159, 256
scheidbare - 205
samentrekking 97, 106, 128, 171
zie ook bij: conjunctie-reductie
- in de bijzin 121
Saussure, F. de 299
scheidbaarheid van voornaamw. bijwoord 233
schijnen (koppelwerkwoord) 192
- (zelfstandig werkwoord) 192
secundaire voorbepaling 270
secundaire vormen (van het werkwoord) 198
sedert (bijwoord) 147
- (voegwoord) 147
- (voorzetsel) 147
sekse 161
selectieregel 88
selectierestrictie 86, 252
semantiek 298 e.v.
semantische component 87
semantische dubbelzinnigheid 309
semantische feature 90
semantische interpretatie 87
Sentence 66
singulare tantum 153
soortnaam 85, 150
SOV-taal 76, 77, 134
specificatie
(na)bepaling van - 270
specificerende conjunctie 130
Staal, J.F. 85
stam (van werkwoord) 181
[pagina 321]
[p. 321]
stammorfeem 145, 146
Standaardtheorie 86 e.v.
stellende trap 165
stofadjectief 163, 164, 172
stofnaam 150
strikte subcategorisatieregel 87
structuralisme 8, 9, 10
structurele taalkunde 8, 9
structuur
diepte - 74
oppervlakte - 74
subcategorisatieregel, strikte 88
subject 13, 15
geïmpliceerd - 49, 105
topisch - 229
subjectsrelatie 221
- bij van 287
subjectsvorm
- van het pronomen 216, 217
substantivering 168
substantivische kern 46, 48
substantivum 149 e.v.
suffigering 169
suffix 146
produktief - 153
superlativus 165
SVO-taal 76, 77, 134
symbol
complex - 89
synchronie 299
synoniem 144, 300, 301
synonymie 301
syntactische component 87
syntactisch feature 88
syntactische homonymie 309
syntactische valentie 145
syntagma 277
syntagmatiek 277
syntaxis 4, 5
synthetische bewering 301
systematiek 1

T

taal 1, 2
taaldaad 32, 310
taalgebruik
constatief - 310
performatief - 310
taalgemeenschap 2
taalkunde
structurele - 8, 9
taalonderwijs 7
taalteken 1
taaluiting
zelfstandige - 56, 57
taboe 303
tangconstructie 61
taxonomie 9
taxonomisch 10
te (voorzetsel) 237
tegenstellend verband 95
tegenwoordige tijd 195
telbaar 89
telwoord 174 e.v.
bepaald - 174
onbepaald - 174
telwoordsgroep 271
temporele betekenislaag van voorzetsels 234, 235
tempus 195, 196
terugwijzend voornaamwoord 222
tertiaire voorbepaling 270
TGG 86
t.g. grammatica 9, 86
theorie
standaard - 86 e.v.
toekomende tijd 196
toen (bijwoord) 245
- (onderschikkend voegwoord) 245
toevallig wederkerend 178
toevoeging
predikatieve - 48, 50, 104
vrije predikatieve - 52, 53
topicalisatie 134 e.v.
topisch subject 231
totum pro parte 304
traditionele zinsontleding 8, 11
transformatie 67 e.v.
agreement - 72 e.v., 136 e.v.
optionele - 92
verplichte - 92
deletie - 80
er-insertie - 81
extrapositie - 134, 294
PP over V - 134 e.v.
passief - 91
permutatie - 83
topicalisatie - 72 e.v.
V-plaatsing - 74 e.v., 133 e.v.
vraagwoordverplaatsing - 73
Wh-movement - 73 e.v.
woordvolgorde (meew.voorw.) - 80
transformationeel 86
transformationeel-generatieve grammatica 9, 86
transformationele component 87
transitief werkwoord 28, 181
pseudo- - 28, 181
transpositie 147, 168, 169
trappen van vergelijking 165
tussenwerpsel 57, 247 e.v.
tijd (tempus) 195, 196
[pagina 322]
[p. 322]

U

Uhlenbeck, E.M. 280
uitbreidende bijvoeglijke bijzin 47, 126, 139, 284-285
uitdrukking
werkwoordelijke- - 16, 26, 36, 181
uiting
t.o. zin 308
uitloop 62, 98
uitroepend bijwoord 59
uitroepend voornaamwoord 224
uitroepende zin 59, 101, 309
uitsluitende disjunctie 130, 131
universele grammatica 4

V

V 66
valentie
morfologische - 145 e.v.
syntactische - 145 e.v.
van (voorzetsel) 235
ambiguïteit bij interpretatie van - 287
vandaan 233
VC 66
Verb Phrase 66
verbale constituent 66
verband
aaneenschakelend - 95
concluderend - 95
nevenschikkend - 95
oorzakelijk - 95
redengevend - 95
tegenstellend - 95
verbindbaarheid 145
verbum 180 e.v.
zie ook: werkwoord
- dicendi 29
- sentiendi 289, 292
vergelijking
trappen van - 165, 166
vergrotende trap - 165
verifieerbaarheid 64, 67
verklarende grammatica 4
verkleiningsuitgang 155
verkleinwoord 155, 156
Verkuyl, H.J. 54
verleden tijd 194
verplaatsing
linkswaartse - 294
rechtswaartse - 294
verteltempus 196
verzamelnaam 150
vinden 54, 113
complement van - 54
vocatief 163
voegwoord 240 e.v.
concessief - 242
correlatief - 241
grammatisch verbindend - 98, 242
logisch verbindend - 98, 242
nevenschikkend - 95, 240
onderschikkend - 108, 242
- van gesteldheid 50
- van vergelijking 50, 242
voegwoordgroep 274
voelen 113
volksetymologie 305
voltooide tijd 186, 195
voltooid tegenwoordige tijd 195
voltooid tegenwoordig toekomende tijd 195
voltooid verleden tijd 195
voltooid verleden toekomende tijd 195
voorbepaling 44
primaire - 269
secundaire - 270
tertiaire - 270
voorkomen (koppelwerkwoord) 192
- (zelfstandig werkwoord) 192
voorlopig lijdend voorwerp 27
voorlopig onderwerp 14
voorlopig voorzetselvoorwerp 35
voornaamwoord 216 e.v.
aanwijzend - 22
bepalingaankondigend - 222
betrekkelijk - 223
betrekkelijk - met ingesloten antecedent 102, 224
bezittelijk - 221
onbepaald - 225
persoonlijk - 216
terugwijzend - 221
uitroepend - 225
vragend - 224
wederkerend - 18, 183, 220
wederkerig - 220
voornaamwoordelijk bijwoord 115, 232-234
voornaamwoordsgroep 271
voorvoegsel 146
- bij werkwoorden 205
voorwerp
belanghebbend - 33
meewerkend - 30
lijdend - 25
oorzakelijk - 37
voorzetsel - 34
voorwerpsnaam 150
voorzetsel 234 e.v.
- of bijwoord 236
voorzetsel-achterzetsel 237, 238
voorzetselconstituent 42
[pagina 323]
[p. 323]
voorzetselgroep 274
voorzetsel-uitdrukking 239
voorzetselvoorwerp 34 e.v.
voorzetselvoorwerpzin 115
vorm
bedrijvende - 28
lijdende - 28, 195
vormleer 4
VP 66
V-plaatsing 74, 76, 133 e.v.
vraag 58
afhankelijke - 109
vraagwoordverplaatsing 73
vraagwoordvraag 58
vraagzin 58, 102, 309
vragend bijwoord 227
vragend voornaamwoord 224
vragend voornaamwoordelijk bijwoord 232
vragende zin 58, 102, 309
vrije bepaling 269, 270
vrije predikatieve toevoeging 53, 54
v.t.t. 195
v.t.t.t. 195
v.v.t. 195
v.v.t.t. 195

W

wat (relativum) 223
wat ook maar 226
wederkerend voornaamwoord 18, 184, 220
wederkerend werkwoord 183
wederkerig voornaamwoord 220
wederkerigheid 129
werkwoord 16, 180 e.v.
actie- - 86
actitief - 182
causatief - 183
denominatief - 203, 204
factief - 292
frequentatief - 183
gewaarwordings - 112
handelings - 86
immutatief - 182
inchoatief - 183
intransitief - 181
iteratief - 183
koppel - 18, 19, 20, 184
van ‘menen’ - 113
modaal - 187 e.v.
mutatief - 182
niet-zelfstandig - 181
noodzakelijk wederkerend - 184
onovergankelijk - 181
onpersoonlijk - 183
onregelmatig - 198 e.v.
onscheidbaar - 205 e.v.
ornatief - 157, 203
overgankelijk - 181
persoonlijk - 181
privatief - 203
pseudo-transitief - 181, 183
reflexief - 184
scheidbaar - 207
toevallig wederkerend - 184
transitief - 181
wederkerend - 184
zelfstandig - 21, 181
zeg - 29, 113
nominale vorm van het - 19
nominalisering van het - 28
werkwoordelijk deel 18
werkwoordelijk gezegde 15 e.v.
werkwoordelijke uitdrukking 16, 26, 181
werkwoordsbepaling
resultatieve - 50, 51, 293
werkwoordsgroep 274
Weijnen, A. 234
Wh-movement (cyclisch) 137
wie ook maar 226
wisselvorm 197
zie ook allomorf
woord
betekenis van het - 144
definitie van het - 144, 146
- in de t.g. theorie 250
woordbetekenis 144, 300
woordgroep
definitie van de - 267
endocentrische - 268, 282
exocentrische - 268, 274, 282
nevenschikkende - 268
niet-predicerende - 268
omsluitende - 272
onderschikkende - 268
predicerende - 268
in de t.g. grammatica - 282-293
woordgroepsleer 9, 266-281
woordleer 4, 144 e.v.
woordschikking
rechte - 103, 107
woordsoort 145, 146
woordvolgorde 5, 58, 63, 102
- in de bijzin 102
woordvorming 145
worden (hulpwerkw. van de lijdende vorm) 191
- (koppelwerkwoord) 191
- (zelfstandig werkwoord) 191
wijs
aantonende - 196
[pagina 324]
[p. 324]

aanvoegende - 196
gebiedende - 196
onbepaalde - 196
wijze van het werkwoord 196

X

XP-beperking 295 e.v.

Z

zeg-werkwoord 29
zelf 222
zelfnoemfunctie 147
zelfstandig naamwoord 149 e.v.
zelfstandig naamwoordsgroep 269
zelfstandige taaluiting 56, 57
zelfstandig werkwoord 21, 181
zien 113
zin 5, 11, 66
beknopte - 104
bevelende - 309
bevestigende - 309
enkelvoudige - 95
gekloofde - 25, 26
mededelende - 103
samengestelde - 95 e.v.
uitroepende - 59, 100, 309
vragende - 58, 101, 309
- in twee betekenissen 11
- tegenover uiting 308
- zonder onderwerp 15
- zonder persoonsvorm 12
zinloos 85
zinvol 85
zinsbetekenis 307 e.v.
zinsdeel 5
betekenis van - 305
zinsdeelzin 104, 132
zinsinhoud 307 e.v.
zinsintonatie 310
zinsleer 4
zinsontleding
traditionele - 8, 11
zinsvalentie 202, 248
zinsverband
onderschikkend - 100
zware vorm van pronomina 221
zijn (hulpwerkwoord v.d. lijdende vorm) 191
- (hulpwerkwoord van aspect) 191
- (hulpwerkwoord van tijd) 191
- (koppelwerkwoord) 191
- (zelfstandig werkwoord) 191
zijn
aan 't + infinitief 186
- te + infinitief 187


Vorige

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken