Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 1 (1906)

Informatie terzijde

Titelpagina van Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 1
Afbeelding van Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 1Toon afbeelding van titelpagina van Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 1

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2.34 MB)

Scans (27.73 MB)

XML (1.27 MB)

tekstbestand






Editeurs

Herman vander Linden

W.L. de Vreese



Genre

poëzie
non-fictie

Subgenre

kroniek
non-fictie/geschiedenis-archeologie


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 1

(1906)–Lodewijk van Velthem–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

Hoe die hertoge heeft gesint anden coninc ende anden marcgrave, dat sijt op namen. xi.

 
Nu heeft die hertoge van Sassen gesint
 
An Ridsarde den coninc, ende doen bekint
760[regelnummer]
Alle dese saken, clene ende groet,
 
Die hem die hertoge hier vor ontboet
 
Van Oestrike; ende bad hem sere,Ga naar margenoot+
 
A[l]se sinen oversten ende sinen here.
 
Dat hi hem hier toe sta in staden
765[regelnummer]
Ende raet geve bi siere genaden;
 
Hi wilt hem dienen vorward mere
 
Alse enen sinen gerechten here.Ga naar margenoot+
[pagina 283]
[p. 283]
 
Scat ende penninge die hem boet
 
Al hemelike; dit horken doet
770[regelnummer]
Menige diet omme niet dade.
 
Om dese sake so ward te rade
 
Die coninc, dat hi soude makenGa naar margenoot+
 
Vrienscap van desen .ij. saken;
 
‘Ende wilt die hertoge niet alGa naar voetnoot774, 779
775[regelnummer]
Houden dat ic secgen sal,
 
So salic ontsecgen hem allen daer
 
Ende met u striden over waer.’Ga naar margenoot+
 
Dus heeft hi daer een scoen belof,
 
Daer die hertoge niet weet of.
780[regelnummer]
Vort van Sassen die hertoge
 
Omsenden hem noch jegen dorloge
 
Tot anden marcgrave, dat verstaet.Ga naar margenoot+
 
Dat hi hem hier toe gave raet.
 
Want hi hem hiertoe halp sere
785[regelnummer]
Dat hi behilt lijf ende ere
 
Jegen den hertoge van Oestrike.
 
‘Ende ic secgt u oec sekerlike,Ga naar margenoot+
 
Dat alle die gene die des gomen
 
Secgen, dat mi van u es comen
[pagina 284]
[p. 284]
790[regelnummer]
Dit orloge. dat nu wil stichten
 
Die hertoge op mi; nu helpt berichten
 
Ga naar margenoot+ Mi dit orloge, gelijc ic dedeGa naar margenoot+
 
U, doen gi had onvrede;
 
Dies biddic u oec ende mane,
795[regelnummer]
Dat gi hier toe doet vort ane
 
Gelike dat gi sculdich sijt,
 
Ende oec gelovet vor desen tijt.’Ga naar margenoot+
 
Deser gelike, als gi gehort
 
Hebt, sendi ten grave vort,
800[regelnummer]
Dies sone dat [der] dochter had ontfaen
 
Des hertogen van Oestrike, sonder waen,
 
Tenen wive. Daer af wilt hiGa naar margenoot+
 
Hulpe ende troest, dat dunket mi,
 
Hebben, over recht, godweet,
805[regelnummer]
Ende tiet hem ane oec sijn leet.
 
Die marcgrave was wijs ende vroet,
 
Ende hier op .i. antworde doet,Ga naar margenoot+
 
Ende seget: ‘Hels waer ward waleGa naar voetnoot808
 
Sonder enige wedertale
810[regelnummer]
Dat gi mi [nie] helpt om mijn gelt,
 
Ende uwe liede oec met gewelt
 
Dienden nie opt sout, godweet.Ga naar margenoot+
 
Ende so te diene waric gereet
 
Weder u, en dade die dinc
815[regelnummer]
Dat mijn sone van OessenincGa naar voetnoot815
[pagina 285]
[p. 285]
 
Des hertogen dochter heeft te wive,
 
Ende een kint oec van haren live,Ga naar margenoot+
 
Dies dlant hier na te siene staet.
 
Nu siet die hulpe enten toeverlaet
820[regelnummer]
Die mi hier jegen staet te doene.
 
Ie hulpe gerne maken die soene,
 
Mar anders en doe icker niet toe.’Ga naar margenoot+
 
Doe sinde anderwerf weder daer alsoe
 
Die hertoge van Sassen sciere,
825[regelnummer]
Dat hi quame in deser maniere,
 
Ende hulpe hem tote soene ward.
 
Dit geloefde daer ter vartGa naar margenoot+
 
Die mercgrave met al siere cracht.
 
Ende oec waent hi wel die macht
830[regelnummer]
Dies gecrigen ane die heren,
 
Dat sijt selen hulpen weren.

margenoot+
(5)
margenoot+
(10)
[tekstkritische noot]768 die hem boet Verdam, Middelnederl. Woordenb. 3, 596 wil lezen * hi hem boet en C. van de Water, Tijdschr. voor Nederl. Taal- en Letterk. 9, 53 citeert zelfs het vers alsof het hs. werkelijk die lezing had. Maar die is op te vatten in den zin van: diegene, waarhij verandering onqewenscht is. 770 Menige Verdam t.a.p. wil lezen * Menigen maar dit is onnoodig. Verg. V. Helten, Middelnederl. Spraakk. § 373 b. - diet omme niet dade Verdam en C. van de Water t.a.p. willen beide lezen * diet omme niet [en] dade Het is niet duidelijk wat daartoe verplicht. Velthem zegt: Deze (de hertog van Saksen) bood hem (den koning) heimelijk een groote som gelds, wat de aandacht gaande maakte van menigeen die het (vroeger) te vergeefs deed. 774 Ten onrechte wordt in het Middelnederl. Woordenb. 5, 1227 gezegd dat het hs. heeft niet met al 776 ontsecgen: in het hs. staat ont- in margine met een vóór secgen herhaald verwijzingteeken. 781 Omsenden hs.: Om senden 782 marcgrave in het hs. voluit. 784-785 sere: ere in het hs. voluit.
margenoot+
(15)
voetnoot774, 779
die hertoge, t.w. van Oostenrijk.
margenoot+
(20)
margenoot+
(25)
margenoot+
(30)
[tekstkritische noot]793 onvrede in het hs. voluit. 806 marcgrave: marc- in het hs. voluit. 808 Hets hs.: Hijs 809 wedertale hs.: weder tale 810 Dat gi mi [nie] helpt: de zin behoort ontkennend te zijn, evenals de volgende dat is: anders hebben we niet de lofspraak die zeker verwacht wordt.
margenoot+
bl. 18 e.
margenoot+
(35)
margenoot+
(40)
margenoot+
(45)
margenoot+
(50)
voetnoot808
waer ward = een waar woord.
margenoot+
(55)
voetnoot815
Oesseninc = het land der Ardennen. Zie Chronicon Godwicense, pars altera, p. 723. De benaming komt meermalen voor bij Heelu (b.v. vss. 2628, 3502, 3552, 3555, 3634 enz.) en bij Velthem zelf beneden 908 en vooral 3802 en vlgg.; III, 1065, 1096. Vandaar die Oesseninge II, 3827; III, 1103.
[tekstkritische noot]817 haren: har- in het hs. voluit. 821 gerne in het hs. voluit. 827 vart in het hs. voluit. 828 mercgrave: merc- in het hs. voluit. 831 weren in het hs. voluit. Cap. 12, opschr. xij: -ij in het hs. op ratuur. 834 wedersake hs.: weder sake 836 en 841 gerne in het hs. voluit.
margenoot+
(60)
margenoot+
(65)
margenoot+
(70)

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken