Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 2

Hoe die wijch staende ward .xx[x.]

Van Brabant mijn her Godevard
Reet in die Vlaminge selken scart,
Dat hi Guulke, eer hijt weet,
Mettien orsse ter neder reet,
Ende velde oec sine baniere.⁺
Dors keerden over die c[r]upiere,
So stare was die wederstoet,
Dat man ende pard bleven doet.
Doe werd menich man ontorst.
Guelke was op sine borst⁺
Gescoten so, met enen quarele
Sonder quetsen, dat Here van Nele²¹¹⁷
Was daer van den irsten gevelt:
Si hadden Vlaendren dicke gequelt.
Die stave scorden entie borsten,⁺
Daer si de prinsen mede ontorsten,
Van den pinnen toter hant.

+ (5)

+ (10)

2117 Here van Nesle (zie vs. 1607-1608).

+ (15)

[p. 315]

 

En bleven niet in [A]lisant

 

Te genen wige, daer Rolant vacht

2125

Te Roncevale, met groter cracht,⁺

 

Alsi vor Cortrike daden.

 

Den Vlaminge badensi genaden,

 

Dedelste prinsen van den landen,

 

⁺ Si leiden te gader daer [haer] handen,

2130

Ende hilden daer in een naect swaerd⁺

 

Metten appelen ten vianden waerd:

 

‘Wi willen, seidensi, ons opgeven,

 

Edele Vlaminge, laet ons leven!’

 

Roelant riep, so dat sijt horden,

2135

Alle die hem toebehorden:⁺

 

‘Dapperlike volget mi an!’

 

Dese velden al ors ende man.

 

Deen gaf daer, die ander nam.

 

Wat daer onder die stave quam

2140

Dat bleef doet in dit pongijs.

 

Rinesse ontfinc daer groten prijs.

 

Men sach nieman dat doen

 

Om te hulpen den Lyoen.

 

Dus was hi, in menigen wegen,

2145

So diepe in die viande geslegen,⁺

 

Dat hi nieman bi hem kinde,

 

Maer God, die hem helpe sinde,

+ (20)

+ bl. 49 c.

+ (25)

+ (30)

+ (40)

[p. 316]

 

Halp hem dat hi henen quam,

 

Ende vriende bi hem vernam.

2150

Guelke was vermoet van slagen⁺

 

Datmenne uut moeste dragen,

 

Dbloet hem uter nese spranc.

 

So vreselike was geen bedranc!

 

Sinen standard droech .i. serjant

2155

Crachtelike, een Jan Ferrant.⁺²¹⁵⁵

 

Dor genen anxt wildi vlien:

 

Hi was gevelt op sine cnien

 

Vier werven al achter een,

 

Ende emmer weder op sine been.

2160

Daer was .i., Jan die Vlaminc hiet,⁺

 

Gule[c]s cnape, ende alse hi siet

 

Dat sijn here dus was vermoyt,

 

Werd hi gram, ende hi vernoyt

 

Dattie viande souden verbliden.

2165

Hi trac wech ten selven tiden,⁺

 

Ende dede sijns heren wapenen an.

 

Daer maecti menigen bliden man,

 

Alsi Gulecs wapen sagen

 

So diepe in den storme dragen.

2170

Die cnape was der viande gier,⁺

 

Ende riep: ‘Noch es Guelke hier!’

 

Si sloegen doe achter ende voren,

 

Ic wane hi noyt was geboren

 

Di so vele volx sterven sach,

2175

Alsemen dede op desen dach.⁺

+ (45)

+ (50)

2155 Jan Ferrant: vermeld in een stuk van Juni 1273, betreffende het verkoopen van eene jaarlijksche rente aan Eremburge Rauwetiele en haren zoon Jan Ferrant (Messager des Sciences historiques, 1852, bl. 29).

+ (55)

+ (60)

+ (65)

+ (70)

2123 Alisant hs.; Alisant. Verdam (Tijdschr. voor Nederl. Taal- en Letterk., X, 1890, bl. 262) deed hier opmerken dat de strijd bij Alisant (fr. la bataille d'Aleschans eigenlijk een episode is uit een ander gedicht dan het Roelantslied, nl. uit den Guillaume d'Orange, doch zij viel in de herinneringen van het volk samen met andere strijden tegen de ongeloovigen, en ook met den Roelantslag. Velthem zelf is derwijze medegesleept dat hij de Franschen met de Sarracenen verwart, want in C. 22, 46 luidt het:

Dus vergaf hem Guelke den evelen moet,
Om dat hi woet in der Sarrasijn bloet.

2132 opgeven hs.: op geven.

2161 gulecs hs.: gulers 2168 Na dit vers zijn er in het hs. twee verzen onleesbaar gemaakt. Naar de schaarsche sporen van letterteekens te oordeelen waarschijnlijk een dittographie van de twee vorige.