Chirurgyns scheeps-Kist

Zijnde een catalogus oft lyste der medicamenten, die yder chirurgijn naar Oost- of West-Indien gemeenlick mede-voert

Van de Gommen ende Sappen.

Fummi Flemni

Is heet ende droogh, incarnerende.

Ammoniaci

Heet ende droog, is resolverende, atraherende, ende vermorwende; inwendigh gebruyckt suyvertse den buyck.

Galbani

Heet ende droog, is attraherende, versachtende, ende maturerende, is mede goet voor die geen die van binnen gequetst zyn. Item, tegens fenyn ende vergift: men segt, dat haren roock ʼt-fenijn uyt den huyse jaegt.

Mastiches

Heet ende droogh, is incarnerende, conforterende de senuachtige deelen, ende putuita uyt het hooft suyverende.

Myrrhae

Heet ende droogh, incarnerende, mundificerende ende de putrefactie belettende.

Euphorbi

Is heet ende droogh tot in den vierden graet, sy heeft

[p. 27]

een af-vegende ende suyverende kracht, ende purgeert alle waterachtige humeuren, den dosis is van iiij. tot xij. greyn, maer is seer vehement in sijn werck. Syn Oyle is goet in alle Senuachtige partyen; Item gepulvert ende met Oleum Laurini gemenght; is seer goet tot schurft: ende in Azyn geweyckt, neemt wegh alle vlecken ende schelferen des Aengesichts.

Aloës

Is heet en droogh, en wert uytwendigh ende inwendigh gebruyckt; uytwendigh is sy incarnerende, mundificerende ende de putrefactie belettende, daerom werdse veel met den Mirrhe in injectien ende lavamenten gebruyckt; inwendigh is sijn kracht de mage te versterken, ende de Cholera te purgeren, den dosis is j. dragm.

Sarcocollae

Is heet ende droogh, sonder scherpigheyt of bytinge, met een conglutinerende ende mundificerende kraght: is seer dienstigh in de gebreken ende wonden der oogen.

Refinae

Is heet ende droogh, ende werd veel in Salven gedaen, om de Ulceratien te verwarmen ende te suyveren.

Olibani

Heet ende droogh, is incarnerende ende tamelijck suyverende.

Camphorae

ʼt Werdt voor koudt ende droogh gehouden, ende heeft een discutierende ende verspreydende kracht, werd oock veel in Salven gedaen die verkoelende zyn.

Sanguis Draconis

Is getempert in hitte ende koude, met den drooghte ende astrictie heeft een treffelicke consoliderende kragt, ende werdt oock veel in den Disenterium ende in stulp-poeders gebruyckt.

Therebenthina Communis

Is middel-matigh warm ende droogh, sy heeft een incarnerende ende versterckende kracht, ende een ey-

[p. 28]

genschap om inwendige geulcereerde leden te suyveren; insonderheyt der Nieren, sy doet water maken, belet de putrefactie, en sy is een Balsem tot senuachtige partyen.

Therebenthina Venetae

Sy heeft oock wel de selfde eygenscgap als den gemeenen: maer sy dient beter om inwendigh te gebruycken.

Cera Flava, & Alba

Het is wat getempert, diende om die Salven een consistentie te geven; maer het witte Was is suyverder en meer verkoelende, dienstiger tot witte Salven.

Optium

ʼt Wordt geboden voor kout ende droogh tot in den vierden graet, met een pyn stillende ende verdorvende kracht, ende wert veel tot de pyne der spenen gebruyckt onder wat Popoleums gemenght, ende in andere occasien meer, maer dient seer voorsichtigh gebruyckt te werden.

Tamborijn

Is seer verkoelende, laxerende ende den dorst verslaende, ende werdt veel in Decocten gebruyckt.