Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Vlaemsche poëtiek (1854)

Informatie terzijde

Titelpagina van Vlaemsche poëtiek
Afbeelding van Vlaemsche poëtiekToon afbeelding van titelpagina van Vlaemsche poëtiek

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (0.87 MB)

ebook (2.90 MB)

XML (0.37 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

bloemlezing
gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Vlaemsche poëtiek

(1854)–Edward Vermandel–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina V]
[p. V]

Voorrede.

Het boek dat wy hier den vlaemschen lezer aenbieden, was reeds lang het onderwerp onzer overwegingen geweest. Veel was er, ja, vroeger over onze letterkunde geschreven: sedert hare weêrgeboorte scheen zy bykans aller aendacht tot zich te trekken.

De eenen, door blinde voorliefde jegens al wat maer uitheemsch was, aengedreven, poogden der ontkiemende nationale spruit alle groei- en bloeikracht te betwisten, terwyl zy het vreemde gewas, 't moge dan ook kruid of onkruid wezen, als 't eenigst duerzame, 't eenigst nuttige, en gevolgelyk de moeite loonende, prezen en aenbevolen.

Doch tegenover die stelselmatige, door onkunde of belang-

[pagina VI]
[p. VI]

zucht misleide verloochenaers, vond de tael onzer vaderen ook edelmoedige, schrandere verdedigers, welke zich door de hinderpalen, die hun aenvankelyk in den weg stonden, niet lieten afschrikken, of ontzenuwen. Dezen, het regtvaerdige, het heilige hunner zaek bewust, traden, in tegendeel, des te moediger vooruit, en den grond, als 't ware, voet voor voet aen de overweldiging der vreemde denkbeelden ontrukkend, voelden zy hunne krachten aengroeijen, naermate de beletselen wegvielen, en zy de ruimte voor zich heen gestadig zagen verbreeden, tot hun eindeling aen de kim de verblydende star der voldoening tegenblonk. Allengs werd de tael uit hare vernedering verheven: menigeen, die ze vroeger miskende, begon haer te huldigen, ja, zelfs in hoogeren kring, vielen haer onlangs de sprekendste getuigenissen van belangstelling ten deele.

Betere gelegenheid kon er ons, tot het bereiken van het doel, dat wy by het uitgeven van ons werk beoogden, niet in de hand werken. Dit doel, zooals wy 't in ons prospectus verklaerden, is tweederlei.

Uit het vorenstaende beknopte overzicht zal, dunkt ons, genoegzaem blyken, ten koste van wat al moeite en volhardende poogingen de tael zich van de knellende banden, die haer zoo lang hadden bedwongen, heeft moeten loswringen. Doch is het er nog verre af, dat hare zege toereikend gevestigd zy.

Velen blyven er, die aen hare wezenlyke waerde twyfelen. By de eenen ontstaet die twyfel uit onwetendheid; by de anderen, uit styfhoofdige verguizing.

[pagina VII]
[p. VII]

Er moest dus een boek als het tegenwoordige, waerby ons de hoogduitsche Musterlese van Schmitz en Dilschneider tot gids verstrekte, worden in 't licht gebragt, dat voor beiden tevens bestemd zoude zyn. De eersten moesten daerdoor tot het begrip der verschillende vakken worden opgeleid, en het gehalte van ieder voortbrengsel leeren beoordeelen.

Aen de laetsten, aen hen die, wel is waer, hiertoe in staet zyn, maer het voor eene ongegronde aenmatiging houden, wanneer wy beweren dat zulk een oogst ook weelderig op onzen letterbodem wast, hun moest dat boek, eens vooral, tot eene afdoende weêrlegging hunner voorbedachte aentygingen verstrekken. Daertoe werd, hoofdzakelyk wat het uitlezen eener doeltreffende verzameling van voorbeelden aengaet, een taei geduld vereischt, doch waer het zulke dierbare belangen geldt als die eener volkstael, welke, men moge er ook van zeggen wat men wil, met het volksbestaen innig verbonden is, dáer kan een vlaming, die zich dezen naem waerdig wenscht te toonen, zich wel eenige moeite getroosten! In hoe verre nu die keuze der opgenomen stukken al of niet gansch buiten het bereik van aenmerkingen zal vallen, komt hier niet ter sprake. Er waren daerby zooveel vereischten van uiteenloopenden aerd in het oog te houden, dat wy verhopen te volstaen met de verklaring, hoe wy geene de minste afbreuk begrypen te doen aen het talent van dezen of genen schryver, wiens voortbrengsels wy echter, om verschillende redens, en namelyk om den berekenden omvang des boeks, tegen dank genoodzaekt waren ter zyde te laten.

Om dezelfde reden, hebben wy ons, voor de dramatische

[pagina VIII]
[p. VIII]

poëzy, natuerlyk tot fragmenten moeten bepalen. Deze zyn echter zoodanig gekozen, dat zy van 't geheele der stukken een zoo volledig denkbeeld, als doenlyk was, schynen te kunnen geven.

By het samenstellen van een werk als het onderhavige, behoorde er nog op een ander bezwaer gelet te worden:

Thans is de spelling hier te lande nagenoeg alom dezelfde.

Men vindt echter nog enkele schryvers die zich zekere kleine afwykingen veroorloven. Deze hebben wy gedacht regelmatigheidshalve te mogen doen verdwynen, opdat ze den mingevorderden, doch nauwlettenden, leerzuchtigen lezer geen aenstoot zouden geven.

Mogten deze onze welgemeende poogingen, die wy ter meerdere verspreiding van taelstudie en onderwys hebben aengewend, een gunstig onthael vinden: zoo zouden wy ons gelukkig noemen, ook, in de mate onzer krachten, mede te werken tot de echt nationale ontwikkeling van den volksgeest dier provinciën, welke, zooals onlangs een achtbaer volksvertegenwoordiger ter wetgevende kamer met regt deed opmerken, misschien eenmael als bolwerk onzer nationaliteit zullen moeten dienen!...

Edward Vermandel.

Gent, Grasmaend 1854.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken