De literaire manifesten van het fin de siècle in de Zuidnederlandse periodieken 1878-1914

-134- Gustaaf D'Hondt: [Programmaverklaring van Gent XX^e eeuw]

Gent XX^e Eeuw was dus geen belofte in den wind: - hier is zijn eerste nummer.

Aan onze stadgenooten in 't bijzonder, aan het lezend en weetgierig publiek in het algemeen, - zijn blijden, gulhartigen groete!

De jonggeborene, zooals gij ziet, steekt flink in de veêren en monkelt u gracielijk toe van onder de schaduw van ons aloude Belfort. En dit is nu wel een weinigje de trots zijner ontwerpers die, alhoewel zonder aanmatiging hoegenaamd, er niet in het minst aan hielden eene banaliteit te meer de groote, wijde wereld in te zenden.

Niet dat het hun eigenlijk te doen was hier eene zeer in 't oog loopende leemte aan te vullen. Zoo goed als wie ook, zijn zij het bewust dat het begrip van leemte veelal iets zeer betrekkelijks in zich omsluit.

Maar zij waren de meening toegedaan dat, niettegenstaande de onbetwiste degelijkheid onzer plaatselijke drukpers, er ook een bescheiden plaatsje onder de zon mocht en kon zijn voor een maandschrift meer bepaald gewijd aan al de uitingen van het geestesleven ten onzent en aan alles wat daarmeê in onmiddellijk verband staat.

Opgesteld door een groep mannen van goeden wil en erkende bevoegdheid, behoorend tot de meest uiteenloopende denkwijzen, zal Gent XX^e eeuw stelselmatig vreemd blijven aan alle staatkundige conflicten, evenals aan alle wijsgeerige twistpunten van dit oogenblik. Het zal zijn de zuivere, eerlijke weêrspiegeling van het hedendaagsche intellectueele leven in al zijne vertakkingen: - letteren, kunsten, wetenschap, plaatselijke geschiedenis, folklore, oudheidkunde, - en tevens ten zeerste behartigen de essentiëele plaatselijke belangen én in opzicht der eigenlijke ontwikkeling der stad én in verband met de algemeene economische evolutie op zuiver industrieel- en handelsgebied.

[p. 493]

Daarbij, als vollediging tot deze opvatting zullen wij trachten te geven de zoo bekoorlijke eigenaardigheid, vooral bij het alledaagsche leven, in de meest karakteristieke onzer stadswijken, benevens de schilderachtigste hoekjes uit onze omstreken, zoo weelderig hier en daar en over het algemeen zoo rijk aan natuurschoon. Dit alles met smaak geïllustreerd, opdat ons maandschrift, ook in opzicht van aantrekkelijkheid en typographische uitvoering, steeds van evenveel zorg getuige als van de degelijkheid der opgenomen bijdragen.

Trouwens, waardig steeds en in de hoogste mate bezadigd, zal Gent XX^e eeuw mede pogen de betrouwbare tolk te zijn van alle hier gevestigde kunstinstellingen of intellectuëele organismen. Het zal gaarne zijne kolommen open stellen tot huldiging van diegenen onder onze stadgenooten, welke zich op het eene of andere gebied wisten verdienstelijk te maken en waardig blijken hun naam in de plaatselijke geschiedenis geboekt te zien.

Zonder het eigenlijke orgaan te willen zijn van de groote World's fair, welke hier wordt ontworpen, zal nochtans tot de eerste en dringendste bekommeringen behooren het voorbereiden in zekeren zin tot die grootsche opvatting. Want meer dan wie ook zijn wij diep overtuigd dat die tentoonstelling als onbetwistbaar gevolg hebben moet aan Gent, bij de moderne wereldbedrijvigheid, die plaats af te teekenen die haar, in zoo menig opzicht, daarbij toekomt.

Dat de verwezenlijking van een zoo breed omlijnd programma niet zonder ernstige moeilijkheden gepaard gaat, willen wij niet ontveinzen. Maar wij hebben onze taak moedig opgenomen, daar het ons, wij betrouwen er op althans, niet aan verkleefde werkkrachten zal ontbreken: Immers, buiten de vele goedklinkende namen welke dit eerste nummer u reeds als vaste medewerkers vermeldt, hebben meerdere onzer stadgenooten van gevestigde faam ons van nu af aan hunne zeer bereidwillige als hoog gewaardeerde medewerking toegezeid.

En alzoo gaan wij gerust de toekomst te gemoet, met den vasten wil aan Gent XX^e eeuw de beste onzer krachten te wijden, - in de blijde afwachting dat deze jongstgeborene in onze plaatselijke drukpers de belangstelling der Gentenaars zal weten op te wekken en hunne sympathie zal mogen verwerven; - met de zoete hoop, hier nog schuchter en stil uitgesproken, ons maandschrift binnen het kortst mogelijke tijdbestek tot een veertiendaagsch blad te kunnen omwerken.

Aan onze bevolking die hare stad lief heeft, - aan ons lezend publiek dat gaarne alle eerlijk en mild initiatief steunt en sterkt, zooveel goeden wil niet teleur te stellen.

a.	Gent xx^e eeuw/Gand xx^e siècle.
b.	Geïllustreerd maandelijksch tijdschrift. Revue mensuelle illustrée.
c.	Gent.
d.	Drukker-uitgever: Ad. Herckenrath, Veldstraat 47, Gent.
e.	‘Een woord vooraf.’
f.	1^e jg., nr 1, 31 januari 1910, pp. 1-2.
g.	gustaaf d'hondt* (44).