Het blank heelal

[p. 19]

VII

Wanneer de regen stroomde en alle wegen
Door 't vale veld blinkende lijnen waren,
Las ik den dag door, 't lang verhaal, mijn land,
Van uw verleden, en ik zag dáárdoor
De wegen gaan die hand van god of lot
Gebaand hadde en die geest van dichter greep
En groef in woorden tot een grijs tafreel.
Een grijs tafreel waarin de regenstroom
Gedurig neerplaste op het lage land,
Een grijs tafreel waarin de lichte lucht
Gedurig spiegelde in het wegenblank.
Ik was dan heel lang eenzaam. Ik bewoog
Mijn hoofd alleen als ginds van de rivier

[p. 20]

 

Kanonschot om de vesting klonk, of dáár

 

Een vloot aanvoer op zee, in top de vaan

 

Van Lumey's Geuzen en de Prinsenvlag.

 

Ik hoorde 't zingen bij de hagepreek,

 

Gesnik en schreien toen uit Egmonts romp

 

De bloedstraal sprong en schorteldoek en hand

 

Rondom 't schavot zich verfde: een duurzaam rood.

 

O hoe dat rood brandde in uw grijs, mijn land,

 

O hoe de vlam gloeide in uw grijze lucht,

 

Vlam van brandstapels, vlam van Zutfen, Naarden

 

Maastricht en Antwerp. Ik genoot dien strijd.

 

Ik volgde in leger en raadkamer, waar

 

De Zwijger leefde en dacht en deed en stierf.

 

Barnevelt, Parma, Maurits, Mondragon,

 

Vijand en vriend, mits sterk en stout en trouw,

 

Minde ik om 't zeerst, en meest van al dat volk

 

Van rustge burgers dat in streek en stad

 

Door nijvren arbeid, kloek besluit, en stil

 

Veerkrachtig dulden, 't leed van d'oorlog boog,

 

Tot het, een wal, stond om hun hartlijk erf.

 

Hun wil was 't die Europa dwong, door vloten

 

De wereld won, en wáár hun landstaal klonk,

[p. 21]

 

Den naam van Holland uitstraalde als een zon.

 

Een zon van ver zag ik het grauw tafreel

 

Doorbreken, -branden, en toen ging ik uit,

 

Met in mijn hart hun moed en in mijn hand

 

Speeltuig van taal, die ik voor iedereen

 

Schoon klinken deed, een nieuw, en vreemd, geluid.

 

Want dood was Hollands grootheid, en de roem

 

Van vroegre vaders helpt de zonen niet.

 

En weerklank zocht ik, en een oogenblik

 

Scheen 't of van verre kust en steenrijk oord

 

Een echo zwol die de aard opnieuw verwon.

 

Een oogwenk maar. Toen zonk die laatste klank.

 

Wachtend in stilte op nog een beetren tijd.

 

 

 

Weer wacht ik in mijn stilte. Maar een nieuw,

 

Een hel geluid klonk als een stroom sints lang,

 

Een stroom van waatren vloedende over de aard.

 

Hun ruischen rijst. Onder de lage lucht

 

Is er een lichten als van vloot op zee,

 

Lichten als seinen, en ik wacht en kijk.

 

O, of nog eens, niet als in d'ouden tijd,

 

Een schoonheid rijze over het lage land.