[p. 61] | |
[Een notabel vanden elementen] V.
+Vier elementen sijn op aerden,
Daer van God mit rycher waerden
Die edel menscheit hayt ghescacht
Mit sijnre godliker cracht:
5
Water, lucht, aerd und vier.
En ygelijc na sijnre natuer
Haet vanden vieren sijn behoeren.
............1
Dat een reyn salich wyph,
10
Die in eeren halt haer liph,
Boven allen elementen gheyt
In rychen love mit waerdicheit,
Dat wilic proven in rechten waer.
Men secht dat water. is so claer,
15
Dat avedwaet alle onreinicheit:
Anders soude die menschelicheit
Ende die dieren vervulen al,
Beyde in berghen ende in dal.
Ja, kan doch al dat water dwaen,
20
Het moet doch die vulnessen ontfaen
Vander dinc diet maket reyn;
Maer een goet wijf, die is wandels eyn,
Die hoer scaemt voer misdaet
Ende sedich is in haer ghelaet,
25
+Scamel ende reyn in woerden,
| |
[p. 62] | |
Na rechter wijpliker oerden,
Wan een dorper dat aensiet,
So en can hi des ghelaten niet,
Wie rechte dorper dat hi si,
30
Hi en neemt exempel daer bi,
Ende scaemt him der ontscamelheit,
[Die hem in sire herten leit1,]
Want hi dat guede wijph sicht aen.
Dus can een wiph mit duchden dwaen
35
Dorper harten vanden man,
Ende selver blijft si nochtan
Onbevlect van misdaet,
Al ist dat si den dorper dwaet
Van sijnre onreynicheden
40
Mit haren duchtenheden.
Tander element is die lucht,
Want si is van sulker tsucht,
Dat si hoer selven purgeert,
Ende der voghelen vroechden meert
45
Overmids des rychen daghes scijn.
+Selden souden si vrolijc sijn,
Die menschen of die creatueren,
En dede dat die lucht puyrre
Hair suveren kan in reynicheit;
50
Mer en reyn wijf die wedersteyt
Alle becoren van binnen,
Ende suveren kan alle sinnen
Van boesen ghedachten, so wie dat creghe,
Die selmen boven allen weghen,
55
Boven allen lucht natuerlicheit
...........2
Want die enghelen in hemelrijc
Vruwen sich hore reynicheit:
Dus is enes reynes wives moet
60
Ende haer ghedachte so rechte goet,
| |
[p. 63] | |
Dat die duer die dach al climmet,
Ende boven alle luchten gewinnet
Midden inden hoechsten troen,
Aldaer men leeft mit sanghen scoen.
65
Huet, wederstaet voer misdaet,
+Selich wiph, hier uup mijn raet.
Dat derde element die aerde si,
Ende brenct ons reyne vruchden by,
Coren, wijn, loef ende cruut,
70
Een yghelic mit sijnre viertuut,
Fiolen, bluemen und rosen,
Menegherande suete titolozen.
Wanneer oec comt des winters calde,
So drijft hi mit ghewalde
75
Alre suete bloemen scijn,
Dye dan in sine weghe sijn;
Mer een reyn salich wijf,
Die in eeren holt haer lijf,
Hoer en can die winter niet ghescaden:
80
Haer bloemen staen in sconen bladen,
Dat is van goeden waerden lof,
Waer men comt in eenen hof,
Het si winter of somer,
Daermen leeft al sonder komer.
85
+Den wat soeter bloemen bluet
Es dan een reynes wives naem goet?
Die dat mit waerheit verdient hevet,
Datmen haer lof ende eer ghevet,
Hoer eer dat is een bloeynde rijs
90
Hoysch in des hemels paradijs.
Des so en can die winter niet keren:
Waerde wijf, nu stant na eeren.
Dat vierde element is vuer,
Want het heeft een natuer,
95
Dat alle dinc levende halt:
Anders waer verstorven talt,
Alle natuerlike wonne.
Des machmen merken ander sonnen,
Dat alle natuere regeert
100
Ende vurighe lucht tot ons keert.
| |
[p. 64] | |
Des ghelijchs machmen bekennen,
Dat goede wiven, die doechden minnen,
Eer ende waildoen houden staen:
En deden si, het soude vergaen
105
+Scaemte, waerheit ende trouwe.
Reyn salich wijf, dat scouwe,
Dat mennich waildaet an di leyt1.
God haet den naem der wijplicheit
Mitten godliken vuer ghebrant,
110
Soe dat si hebben in hoer hant
Hemel, aerde ende al ghewelt,
Die ons mit waerheit sijn vertelt,
Dats caritaet van goeden wiven,
Die doen de menighen leyt verdriven
115
Ende oec draghen stedighen moet.
Wijf, du moghes gaern wesen goet.
Dijn ghelaet in claerheit
Boven des waters macht gheit;
Dijn eer ende dijn naem goet
120
Die gheit boven aller blomen bloet,
Die die aerde welleschen2 can
Of die natuer ye ghewan;
Dijn ghelaet ende dijn zede,
Dijn waeldencken, dijn reynichede
125
Gaet vuer alle luchten scoen,
Die ye vermocht des hemels troen;
Dijn minnentlike doecht
Ende dijn waerde soete joecht
Gaet voer alle minnen vuer,
130
Die ye vermocht die natuer.
Dus saltu in eeren risen,
Wiltu dich selven heyl bewisen.
Men sel dich loven op der aerden,
Die enghelen sullen mit rycher waerden
| |
[p. 65] | |
135
Dijns ghedencken inden troen,
Ende God sal di mit rychen loen
Wael verghelden dine goede;
Selver blijftu vro in moede,
Wiltu hier na werken wael,
140
Als en goet wijf mit rechte sal.
Nu leve voert na deser leer:
Dich God weert hilde ende de werelt eer.
|
|