Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620 (1927)

Informatie terzijde

Titelpagina van De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620
Afbeelding van De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620Toon afbeelding van titelpagina van De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (18.39 MB)

XML (1.99 MB)

tekstbestand






Editeurs

C.R. de Klerk

B.H. Molkenboer

H.W.E. Moller

J. Prinsen J.Lzn

Leo Simons

J.F.M. Sterck



Genre

proza
poëzie
drama

Subgenre

emblematiek
verzameld werk
gedichten / dichtbundel
liederen/liedjes
tragedie/treurspel
tragikomedie


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De werken van Vondel. Deel 1. 1605-1620

(1927)–Joost van den Vondel–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende
Regelnummers proza verbergen
[pagina 720]
[p. 720]

102. Van 't droncken Hert.Ga naar voetnoot*



illustratie

1 Dit droncken Hert gheleeck wel den geswinden Hannibal. Want als hij in Campanien 2 bij de goede wijn quam, soo heeft hij hem aldaer tot suypen, ende slempen gants be- 3 gheven, ende versuymde daer door niet alleen de schoone gelegentheyt om te strijden, 4 maer quam oock in't meeste perijckel zijns levens, soo dat hij't naulijcx met de vlucht 5 ontquam. Doen hij nu 'tperijckel ontgaen was, heeft hij zick daerna geheel vanden wijn 6 onthouden, ende alle dronckenschap, ende overdaet vermijdet.

PLVTARCHVS.

[pagina 721]
[p. 721]
CII
 
Een Hert ghewent in weelde en alle leckernijen,
 
Begaff zich tot den dronck en volle slempernijen:Ga naar voetnoot2
 
Door d'overstal'ghe maet, en 'tgulzige gheslockGa naar voetnoot3
 
Verbreeckt zijn tenghre been aen eenen eyken block.Ga naar voetnoot4
5[regelnummer]
‘Let hier op Kittebroers: dit zijn de waerde gaven,Ga naar voetnoot5
 
‘Die Bacchus geeft zijn maets en Ceres hare slaven:Ga naar voetnoot6
 
‘Wanneer hij van zijn vrucht, en zij van haren dranck
 
‘V schenckt de kroesen vol, dan zijn de beenen ranck,Ga naar voetnoot8
 
‘Dan krenken zij 'tvernuft, betoveren u zinnen,Ga naar voetnoot9
10[regelnummer]
‘Door dat ghij van haer sap en natt te soet wilt ninnen.Ga naar voetnoot10
 
‘Dan steyghren zij in't hooft, en timmeren in't breyn:Ga naar voetnoot11
 
‘Ghij waent u een Monseur, vast wort de beurse kleyn.Ga naar voetnoot12
 
‘Ghij speelt den Gochelaer, oubolligh in manieren,Ga naar voetnoot13
 
‘En bootst soo wreet, soo vuyl, en slecht nae alle dieren.Ga naar voetnoot14
15[regelnummer]
‘De zinnen zijn van huys, door't poyen dagh en nacht.
 
‘Men krauwt vergeefs den kop, alst gelt is door-gebracht.Ga naar voetnoot16
 
‘Het hammeken is op: de beenen zijn ghebroken:Ga naar voetnoot17
 
‘De goe gheleghentheyd en tijdt is weg gheslooken.Ga naar voetnoot18
 
‘De leeden zijn verstijft: De Lever, Longhe, en Milt
20[regelnummer]
‘Versopen en verteert. Dits loon van't Dronckaerts gilt.Ga naar voetnoot20
 
‘Volght dan des waerheydts less, leert soberheyd ghebruycken;Ga naar voetnoot21
 
‘En vlied, als eene pest, zinlose Bacchi kruyken.Ga naar voetnoot22
 
‘Lett voor al op de spreuck: Alst bier is in de man,Ga naar voetnoot23
 
‘Dan is al zijn verstand, en wijsheyd in de kan.
voetnoot*
Regel 1 geswinden: voortvarende; Hannibal, de grote Karthaagse veldheer (247-l83 v. Kr.) in de 2e Puniese oorlog. - r. 2-3 hem... tot... gants begheven: zich helemaal overgegeven aan. - r. 4 in't meeste perijckel: in 't grootste gevaar. - r. 6 vermijdet: vermeden (mijden, vermijden dikwels zwak zoals ook in 't middeleeuws); Plutarchus: zie onder prent 36.
voetnoot2
slempernijen: slemperijen (-ernij, zoals in slavernij).
voetnoot3
overstal'ghe: overvloedige.
voetnoot4
Verbreeckt: breekt z'n ranke poot (of: breekt 't z'n poot; 't onderwerp is dan niet uitgedrukt, zie blz. 538 r. 6).
voetnoot5
Kittebroers: kannebroers, drinkebroers (kit in 't laat middeleeuws: kruik, kan, grote beker); waerde: kostbare.
voetnoot6
Bacchus: de meestal als dronken voorgestelde god van de wijnbouw; Ceres: de godin van de landbouw, hier vooral van 't koren, waaruit 't bier getrokken wordt.
voetnoot8
ranck: tenger, slap.
voetnoot9
krenken zij 'tvernuft: verzwakken zij (Bacchus en Ceres) 't verstand.
voetnoot10
ninnen: leppen, drinken (als kleine kinderen).
voetnoot11
steyghren in: stijgen ze (‘sap en natt’) naar; timmeren in't breyn: bonzen in de hersens.
voetnoot12
een Monseur: 'n grote meneer; Monseur naast monsieur, wschl. onder invloed van sinjeur; vast: gauw.
voetnoot13
den Gochelaer: de potsemaker; oubolligh: dwaas.
voetnoot14
En bootst.... nae: en bootst in wreedheid enz. alle dieren na.
voetnoot16
Men krauwt.... den kop: men krabt 't hoofd.
voetnoot17
Het hammeken is op: heel de boel is op; de beenen zijn ghebroken: 't is helemaal bedorven, 't is helemaal mis.
voetnoot18
weg gheslooken: ongemerkt verdwenen (van sluiken).
voetnoot20
verteert: verwoest, bedorven.
voetnoot21
des waerheydts: in de 16e en 17e eeuw werden ook de oorspronkelik vrouwelike woorden met des enz. verbogen; ghebruycken: beoefenen.
voetnoot22
zinlose: die van 't verstand beroven; Bacchi kruyken: (kruiken van Bacchus) drank- of wijnkruiken.
voetnoot23
voor al: vóór alles.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken