Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De werken van Vondel. Deel 3. 1627-1640 (1929)

Informatie terzijde

Titelpagina van De werken van Vondel. Deel 3. 1627-1640
Afbeelding van De werken van Vondel. Deel 3. 1627-1640Toon afbeelding van titelpagina van De werken van Vondel. Deel 3. 1627-1640

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (7.89 MB)

ebook (6.82 MB)

XML (2.97 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie
drama

Subgenre

verzameld werk
gedichten / dichtbundel
tragedie/treurspel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De werken van Vondel. Deel 3. 1627-1640

(1929)–Joost van den Vondel–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende
[pagina 387]
[p. 387]
Ga naar tekstkritische notentekstkritische noten

Geschreven uyt Maeghdenburg
Aen de Graef van Papenheyn.aant.Ga naar voetnoot*

 
Hier rot een Kreng, het hooft van moordenaers en fielen:Ga naar voetnootvs. 1
 
Gedaeght voor 't Vyerschaer Godts, van soo veel duysend zielen:Ga naar voetnoot2
 
Aerts-vyandt, pest en vloeck van 't menschelijck geslacht:
 
Die wel-lust schept in moordt, gheweldt en Vrouwe-kracht:Ga naar voetnoot4
5[regelnummer]
Die eel noch on-eel viert; noch 't heyligh, noch 't onheyligh:Ga naar voetnoot5
 
En gheeft de boosheydt ruymt; en acht het schenden veyligh:Ga naar voetnoot6
 
Die knevelaer, die schelm, die Stadt en Landt verwoest;
 
En die sijn Hengsten jaeght in 's Landt-mans suren Oegst:Ga naar voetnoot8
 
Die bloed-hondt en Tyran; verbast-aerd van meedogen;Ga naar voetnoot9
10[regelnummer]
Die bloedt uyt d'aders drinckt, en tranen parst uyt d'oogen.
 
Kerck-roover, klocke-dief, mensch-viller, groote Beul:Ga naar voetnoot11
 
Die Godt versworen heeft, en soeckt aen d'af-grondt heul:Ga naar voetnoot12
 
Die sijn ghe-weten schroyt, en aerselt van berouwen;Ga naar voetnoot13
 
Die zuygelingen smoort, en trapt op swanger Vrouwen.
15[regelnummer]
Hoe wayt het hoeren aes? en wend sijn rugh na 't licht!Ga naar voetnoot15
 
Vervloeckt hem daer hy stinckt, en spouwt hem in 't ghesicht.
 
De Krayen vlien de pry; niet eet-baer voor de Raven;Ga naar voetnoot17
 
Den Hemel hier ontseydt, met bloedt het veld te laven!Ga naar voetnoot18
 
Wat schimmen waren hier? Men hoorter een geloy.Ga naar voetnoot19
20[regelnummer]
Die ziel spoockt om haer bloedt, en 't Vee taelt na sijn hoy.Ga naar voetnoot20
[tekstkritische noot]TEKSTKRITIEK: vs. 8, in plaats van Oegst (spreek uit: oest) heeft de oude uitgave Oogst.

voetnoot*
Van 1632. Afgedrukt volgens de tekst van de afzonderlike uitgave in plano. Unger: Bibliographie. Nr. 210.
In de titel: Geschreven uyt Maeghdenburg. Vondel laat dus deze verwensing en vervloeking uiten door het gepijnigde Maagdenburg (vgl. Maeghdeburghs Lyckoffer); Papenheyn: opzettelike vervorming van de naam. Bij heyn is misschien aan de duivel te denken (vgl. Heintje pik); dan zou de naam kunnen betekenen: de Roomse Duivel.
voetnootvs. 1
fielen: schurken.
voetnoot2
van: door.
voetnoot4
wel-lust: genot; Vrouwe-kracht: verkrachting van vrouwen (vgl. Maeghdeburghs Lyckoffer, vs. 106).
voetnoot5
viert: in ere houdt; in dit verband: spaart.
voetnoot6
ruymt: vrij spel; acht veyligh: meent ongestraft te kunnen schenden.
voetnoot8
suren: met zure arbeid verkregen.
voetnoot9
verbast-aerd van: vervreemd van, ontbloot van. De splitsing van dit woord wijst op een etymologie die Spieghel in de Twe-spraack verdedigt.
voetnoot11
klocke-dief: die de kerktorens berooft.
voetnoot12
versworen: afgezworen; d'af-grondt: de hel.
voetnoot13
schroyt: besnoeit (van schroyen, uit schroden: snijden); aerselt van: terugdeinst voor.
voetnoot15
wayt: hangt aan de galg (vgl. vs. 17); hoeren aes (scheldwoord).
voetnoot17
pry: synoniem van kreng.
voetnoot18
ontseydt: weigert.
voetnoot19
geloy: geloei (met Brabantse klank).
voetnoot20
De ziel kan geen rust vinden en dwaalt rond om het ontzielde lichaam; 't Vee taelt na sijn hoy: het vee (in de omtrek), dat in lang geen voedsel had, verlangt naar hooi.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over het gehele werk

titels

  • De werken van Vondel (10 dln) (WB-editie)


auteurs

  • C.G.N. de Vooys

  • J.F.M. Sterck

  • H.W.E. Moller

  • C.R. de Klerk

  • B.H. Molkenboer

  • J. Prinsen J.Lzn

  • Leo Simons