De werken van Vondel. Deel 5. 1645-1656
(1931)–Joost van den Vondel–
Auteursrecht onbekend|
Regelnummers proza laten
vervallen | |
[pagina 373]
| |
I.V. Vondels
| |
[pagina 374]
| |
VAN 1648. AFGEDRUKT NAAR DE TEKST VAN DE eerste uitgave (t'Amsterdam, Gedruckt by Jacob Lescaille. Voor Abraham de Wees, Boeckverkooper op den Middeldam, in 't Nieuwe Testament, in 't Vredejaer 1648), waarvan 't titelblad hiervoor typografies is nagevolgd. Unger: Bibliographie, nr. 458. Het Latijnse motto is ontleend aan Aeneïs II, vs. 273, en betekent: Hoezeer is hij veranderd! | |
[pagina 375]
| |
Den Heere Iustus Baeck.Ga naar voetnoot*1 Ick brenge nu Koning Salomon op het heiligh tooneel; niet gelijck hy 2 den beloofden Messias in zijne heerlijckheit uitbeelde, maer uit zijnen ge-Ga naar voetnootvs. 2 3 luckigen staet in den poel der afgoderye komt te verzincken. In dit treur- 4 spel wort geen bloet, maer die groote ziel gestort, door wiens heiloozenGa naar voetnoot4 5 voorgangk sedert zoo vele duizent zielen omquamen, en in haer bloet ver-Ga naar voetnoot5-6 6 smoorden, en het gescheurde Koningkrijck, Samarie, en Ierusalem, met 7 den tempel en godtsdienst endelijck verdelght, en d'overgebleve stammen 8 in ballingschap weghgevoert werden. Het misbruick van Godts overvloe-Ga naar voetnoot8-14 9 dige gaven, de wellust, en begeerte tot verbode schoonheden teelen zulckGa naar voetnoot9-11 10 eenen oegst van schrickelijcke jammeren, en leveren stof om dit treurtoo- 11 neel te stichten op dien deerlijcken afval des allergezegensten Konings, 12 die naulix Godts tempel volbouwt en geheilight hebbende, zich zelven 13 door het bewieroocken der afgoden, en d'allergruwzaemste offerhanden 14 zoo lasterlijck ontheilighde. De Koningin van 't Zuiden quam te voren vanGa naar voetnoot14 15 het einde der weerelt, om te hooren de wijsheit van dit Goddelijck Orakel, 16 wiens dwaesheit namaels de gantsche weerelt ten spiegel diende, om door 17 Salomons onstantvastigheit tot stantvastigheit in den wettigen godtsdienstGa naar voetnoot17 18 opgeweckt te worden. De Personaedjen en toestel, tot dit treurspel ver-Ga naar voetnoot18 19 eischt, zijn gepast naer den yver van het Iodendom en Heidendom, deGa naar voetnoot19 20 gelegentheit van zaecke, tijt, plaetse, en andere omstandigheden. Uwe E. 21 onder de Kunstbeminners gerekent, zal met den zijnen, die lust in dusda- 22 nige stoffe plaghten te scheppen, dit niet ongerijmt vinden, en gelievenGa naar voetnoot22 23 t'ontfangen met zulck een genegenheit als het u opgedragen wort, tot een 24 blijck, dat ick blijve 25 Uwe E. dienstwillige 26 JOOST VAN DEN VONDEL. | |
[pagina 376]
| |
Inhoudt.1 Koning Salomon, Davids zoon, die allerwijste Profeet, en gezegensteGa naar voetnootvs. 1 2 Vredevorst, hoogh op zijn dagen, en door voorspoet en weelde verydelt,Ga naar voetnoot2 3 schepte, tegens Godts en Moses uitgedruckte wet, zijnen wellust in duizentGa naar voetnoot3 4 Heidensche Vorstinnen en schoonheden; en verslingerde al te jammerlijckGa naar voetnoot4-5 5 op Koning Hirams dochter, hier Sidonia genoemt, zulcks dat hy, tot razens 6 toe van hare minnetreken betovert, en vervoert, buiten Ierusalem den tempelGa naar voetnoot6 7 aller Goden stichte, op den bergh, sedert den bergh des aenstoots ge- 8 heeten. Ten leste nochte Sanhedrin, nochte Wetgeleerde, nochte Aerts-Ga naar voetnoot8 9 priester Sadock aenziende, bewieroockte hy Astarthe, een SidonischeGa naar voetnoot9 10 afgodinne, en andere afgoden, zijne Koninginnen en Gemalinnen ten ge-Ga naar voetnoot10-11 11 valle; waer over Godt met een onweder van gramschap tegens hem uitborst, 12 en door Profeet Nathan hem en den rijcke met plagen en uitheemsche,Ga naar voetnoot12 13 zijnen zoon en nazaet met inheemsche oorlogen, en een deerlijcke scheu- 14 ringe dreighde, en allen Hebreen en den naburigen Rijcken een gruwelijcke 15 verwoestinge en ellende voorspelde. 16 Het tooneel wort buiten Ierusalem gebouwt. De Rey bestaet uit Ieru-Ga naar voetnoot16 17 salemmers. Het treurspel begint met den dagh, en eindight in den avont.Ga naar voetnoot17 18 Een Wetgeleerde is de Voorredenaer.Ga naar voetnoot18 |
|
