Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De werken van Vondel. Deel 5. 1645-1656 (1931)

Informatie terzijde

Titelpagina van De werken van Vondel. Deel 5. 1645-1656
Afbeelding van De werken van Vondel. Deel 5. 1645-1656Toon afbeelding van titelpagina van De werken van Vondel. Deel 5. 1645-1656

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (8.15 MB)

ebook (6.98 MB)

XML (3.07 MB)

tekstbestand






Genre

proza
poëzie
drama

Subgenre

verzameld werk
gedichten / dichtbundel
tragikomedie
pastorale


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De werken van Vondel. Deel 5. 1645-1656

(1931)–Joost van den Vondel–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

De hoogtyt van Marten Looten en Christine Rutgers.aant.Ga naar voetnoot*

 
Wech nu met begraefnisçedel:Ga naar voetnootvs. 1
 
Wech met rouwkleet, lijk en baer.
 
Stel de blyde bruiloftsvedel.Ga naar voetnoot3
 
Stryk den boog op uwe snaer.Ga naar voetnoot4
5[regelnummer]
Trouw de snaren aen de rymen.Ga naar voetnoot5
[pagina 553]
[p. 553]
 
Volg met spel en zang den trant
 
Van den jeugdelijken HymenGa naar voetnoot6-7
 
Naer de groene ledekant.
 
Al het lant begon te mindrenGa naar voetnoot9
10[regelnummer]
In getal van burgery.
 
d' Ouders smolten en hun kindren,Ga naar voetnoot11
 
Langs den Aemstel en ons Y.
 
Niemant docht om Bruiloftstoortsen.
 
Geene jeugt had vryens lust;
15[regelnummer]
Want de brant der heete koortzen
 
Al haer minnekoortzen bluscht.
 
Onder 't nypen van die maerenGa naar voetnoot17
 
Sprak ons Vryer in zijn' zin:Ga naar voetnoot18
 
Zal men dus ten grave varen,
20[regelnummer]
Zonder afkomst, zonder min?Ga naar voetnoot20
 
Zal de bloem van onze dagen
 
Dus verstikken zonder geur?
 
Durf men 't hylixlot niet wagen?Ga naar voetnoot23
 
Heeft de jeugt geen minnekeur?Ga naar voetnoot24
25[regelnummer]
Noch om leven, noch om sterven
 
Wil ik schuwen d'oude wet,Ga naar voetnoot26
 
Die de huizen helpt aen erven,Ga naar voetnoot27
 
En haer' zegen geeft aen 't bed;
 
Aen den boomgaert, daer de LOOTEN,
30[regelnummer]
Den geslachtboom houden staen,Ga naar voetnoot30
 
Die door enten planten pooten
 
Nimmer zal noch kan vergaen.
 
Zonder lang te zitten wachten,
 
Of te zuffen zonder troost,
35[regelnummer]
Schiet CHRISTYN in zyn gedachten,
 
d'Outste van haar Ouders kroost,
 
Rijp van zinnen, rijp van reden,Ga naar voetnoot37
 
Wakker rustig in den aert,Ga naar voetnoot38
 
Afgerecht op deugt en zeden,Ga naar voetnoot39
40[regelnummer]
Als een puikbloem, minnens waert.
 
In der yl daer heen gevlogen,
[pagina 554]
[p. 554]
 
Zet het flonkerdiamant
 
En de schoonheit van haer oogen
 
Voort zyn hart in lichten brant.Ga naar voetnoot44
45[regelnummer]
Wat al vlammen, wat al smarten
 
Pynigen den trouwen helt,
 
Die het minnevier durf tarten,
 
En zich waegt in 't vlakke velt.
 
Want hier worstelen gepeinzen
50[regelnummer]
Hoop en wanhoop tegens een,Ga naar voetnoot50
 
Openhartigheit en veinzen,
 
Koelten en gedienstigheên,
 
Lust en onlust, naer de vlagen
 
En de buien van weêrzy.
55[regelnummer]
Och, wat leert de min verdragen,
 
Daerze wacht op haer gety!Ga naar voetnoot56
 
Zoo het door verloop van tyen
 
Eens de maegden valt te beurt,
 
Datze uit noot de jongmans vryen,Ga naar voetnoot59
60[regelnummer]
Die haer wreetheit heeft gesleurt
 
Door den hagel, wint, en regen,
 
Heele nachten lang, zoo spa;
 
Zal de wraek het leet opwegen,Ga naar voetnoot63
 
Wacht u voor hun ongena.
65[regelnummer]
Doch het is nu tijt te duiken.Ga naar voetnoot65
 
Vlaggevoeren is te vroeg.Ga naar voetnoot66
 
Laet u, als een' slaef, gebruiken,
 
Achter dezen gouden ploeg.
 
d'Akker zal het zweet vergelden:
70[regelnummer]
Ploeg en arbey met gedult.Ga naar voetnoot70
 
Denk hoe d'air de korenvelden
 
In den zomertijt vergult.
 
En CHRISTYN is steen noch marmer.
 
Neen, haer hart, van maegdewas,Ga naar voetnoot74
75[regelnummer]
By u vier allengskens warmer,
 
Wil haar Minnaer niet in asch,
 
Na dien arbeit zien begraven.
 
Neen, haer koelte voelt een vlam.
[pagina 555]
[p. 555]
 
Deernis krijgtze met u slaven,Ga naar voetnoot79
80[regelnummer]
Dat tot noch geen einde nam.
 
Hy verwerft hier op zijn bede,
 
En het Jawoort datze traeg
 
Met haer versche lippen knede,Ga naar voetnoot83
 
Op zijn drift en vraeg op vraeg:Ga naar voetnoot84
85[regelnummer]
En de hantvest van het zoenenGa naar voetnoot85
 
Wort verworven. Bruidegom,
 
Klaeg om geen geslete schoenen:
 
Want de nachten komen om.Ga naar voetnoot88
 
Hoortze nu hun keelen paren
90[regelnummer]
Met een minnelijk muzijk.Ga naar voetnoot90
 
Op zijn galm en luitesnaren
 
Vaert de Bruit in 't minnerijk.
 
Onder zang en galm te wekken
 
Groeit de nieuwe vrientschap aen.
95[regelnummer]
Ziet die tortels trekkebekken.
 
Kan dees vrientschap wel vergaen!
 
Bruigom LOOTEN, met CHRISTYNE,
 
Uwe Bruit, zoo trouw gepaert,
 
Dat Godts zegen u beschyne.
100[regelnummer]
Sla uw oogen hemelwaert:
 
Die u t'zamen wist te voegen
 
Schenke u beide, in dezen staet,
 
Eenen rijkdom van genoegen,Ga naar voetnoot103
 
Dat al 't gout te boven gaet.
 
 
MDCLIII.

voetnoot*
Van 1652. Afgedrukt volgens de tekst van Poëzy 1682 I, blz. 742. Het jaartal 1653 onder het gedicht schijnt een fout te zijn voor 1652 (zie Unger: Bibliographie, blz. 179).
voetnootvs. 1
begraefnisçedel: waarschijnlik synoniem van begrafenisbriefje: gedrukt stuk, waarbij men tot iemands begrafenis uitgenodigd wordt (Ned. Wdb. II, 1412; de samenstelling met cedel ontbreekt in het Wdb.).
voetnoot3
Stel: stem.
voetnoot4
boog: strijkstok (bij bepaalde muziekinstrumenten boogvormig).
voetnoot5
Trouw: paar; de rymen: het lied (het gedicht).
voetnoot6-7
den trant van den Hymen: de wijze van de huweliksgod.
voetnoot9
In verband met de aanhef wijzen deze verzen op een onmiddellik voorafgegane grote sterfte of epidemie (vgl. heete koortzen in vs. 15).
voetnoot11
smolten: stierven in groten getale.
voetnoot17
't nypen van die maeren: de pijnlike indruk van die berichten.
voetnoot18
in zijn' zin: bij zich zelf.
voetnoot20
afkomst: nakomelingen.
voetnoot23
Durf: durft; 't hylixlot: de kansen van het huwelik.
voetnoot24
minnekeur: door de liefde ingegeven keuze.
voetnoot26
wet: gewoonte, instelling.
voetnoot27
erven: erfgenamen.
voetnoot30
houden staen: in stand houden.
voetnoot37
zinnen en reden: synoniemen voor verstand, inzicht.
voetnoot38
rustig: flink.
voetnoot39
Afgerecht op: opgevoed tot.
voetnoot44
Voort: dadelik.
voetnoot50
tegens een: tegen elkaar.
voetnoot56
Waar ze het juiste ogenblik afwacht.
voetnoot59
uit noot: door de noodzakelikheid er toe gebracht.
voetnoot63
de wraek: nl. die de jongelingen zullen nemen voor het leed, hun vroeger aangedaan. De wraak zal opwegen tegen, een vergoeding zijn voor het ondergane leed.
voetnoot65
duiken: onderdanig zijn.
voetnoot66
Vlaggevoeren: de vlag in top voeren, triomferen.
voetnoot70
met gedult: volhardend.
voetnoot74
maegdewas: zuiver was (in dit verband een woordspeling).
voetnoot79
u slaven: uw zwoegen.
voetnoot83
versche: frisse; knede: nl. omdat het zo moeielik te voorschijn kwam.
voetnoot84
drift: aandrang.
voetnoot85
hantvest: dokument; zoenen: verzoening (waarschijnlik wel woordspeling met kussen).
voetnoot88
komen om: zijn (nu) voorbij.
voetnoot90
minnelijk: liefelik.
voetnoot103
genoegen: genot.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over het gehele werk

titels

  • De werken van Vondel (10 dln) (WB-editie)


auteurs

  • Leo Simons

  • C.R. de Klerk

  • J. Prinsen J.Lzn

  • H.W.E. Moller

  • B.H. Molkenboer

  • J.F.M. Sterck

  • L.C. Michels

  • C.G.N. de Vooys

  • C.C. van de Graft

  • A.A. Verdenius