Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
DBNL - Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
DBNL - Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

Hoofdmenu

  • Literatuur & Taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw

meer over deze tekst

Informatie terzijde

De werken van Vondel. Deel 5. 1645-1656
Toon afbeeldingen van De werken van Vondel. Deel 5. 1645-1656zoom

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (8,15 MB)

ebook (6,98 MB)

XML (3,07 MB)

tekstbestand






Genre

proza
poëzie
drama

Subgenre

verzameld werk
gedichten / dichtbundel
tragikomedie
pastorale


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De werken van Vondel. Deel 5. 1645-1656

(1931)–Joost van den Vondel–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

De Bruiloft Van den E. Heere, Jakob Hinlopen Tymonsz.
En de E. Ioffer, Ursula van Bergen.aant.Ga naar voetnoot*

 
De heerschappy des lants ontsloegh den walvischvanger
 
Van 't bezige bewint op Groenlant, voor een poos,
 
Om het den krijgh ter zee te styven door maetroos;Ga naar voetnootvs. 1-3
[pagina 575]
[p. 575]
 
Wanneer de wackre Min zijn' gouden koker, zwangerGa naar voetnoot4
5[regelnummer]
Van scherpe pylen, hing op zynen zachten rugh,
 
En sprack: het is geen tijt nu langer te verzuimen,
 
Te slapen op de wacht. het vryen heeft zijn luimen.Ga naar voetnoot7
 
Nu leit de ledigheit voor my een goude brugh,Ga naar voetnoot8
 
Waer langs ick onverhoeds den Jongling kan bespringen,
10[regelnummer]
Die mijne krachten terght, en d'outste wet versmaet.Ga naar voetnoot10
 
Het Rijck van Minne, dat de weerelt houdt in staet,Ga naar voetnoot11
 
Dien walvischdwinger zelf betemmen zal, en dwingen.
 
Zoo spreeckt de Min, verkiest een' schuilhoeck in der yl,
 
En legert zich al stil in URSELS zedige oogen,Ga naar voetnoot14
15[regelnummer]
Daer hy haer winckbraeuw spant [wie denckt om zulcke bogen?]Ga naar voetnoot15
 
En treft, uit haer gezicht, den Helt met zynen pijl.Ga naar voetnoot16
 
Bewintsman, die dus lang harpoende woeste dieren,
 
Ghy vlught, helaes, te spa deze ongewoone pijn:
 
Nu Venus zoon u heeft gebonden aen de lijn,Ga naar voetnoot19
20[regelnummer]
Zijt ghy u zelfs niet meer, maer moet u laten stieren.
 
Te voren stont het vry te streven overal,
 
Door 's weerelts ruime zee te spelen met de zinnen:Ga naar voetnoot22
 
Nu leit de geest aen bant, en om een hart te winnen,
 
Verliest men zich geheel, de Liefde te geval.Ga naar voetnoot24
25[regelnummer]
De Liefde hoopt, en vreest 't geliefde te verliezen.
 
Wanneerze in 't minnend hart haer taeie wortels schiet,Ga naar voetnoot26
 
Ontzietze hagelbuy, noch wint, noch regen niet,
 
En zou geen' vryheit voor dees slavernye kiezen.
 
Hoewel men zomtijts troost en licht van starren derft,
30[regelnummer]
Daer 't water is bezaeit met rotsen en gevaren;
 
Rechtschapen zeeman suft voor storm, noch holle baren.Ga naar voetnoot31
 
Al eischt de noot dat hy zijn mast en kabels kerft.Ga naar voetnoot32
 
Leander trooste zich te water, onder 't zwemmen,
 
Ter liefde van zijn star, die op den oever blonck,Ga naar voetnoot34
35[regelnummer]
En hem van verre 't licht van hare fackel schonck.
 
Zijn yver schroomde niet de wilde zee te temmen.
 
De hoop van verre allengs den Minnaer troost, en sust,
 
Terwijl hy vast genaeckt de lang gewenschte haven,Ga naar voetnoot38
 
Die, na veel moeilijckheên en dat gedurigh slaven,
[pagina 576]
[p. 576]
40[regelnummer]
Hinlopen kroonen zal met aengename rust.Ga naar voetnoot40
 
Geen water kan de vlam van zijn verlangen blussen,
 
Verlangen naer 't genot der Schoone, alle eere waert,
 
Om haer oprechte deught, en goedertieren aert.
 
Geluckigh is de mont, die dezen mont zal kussen.
45[regelnummer]
Hy yvert om 't besluit: maer toen haer teere hantGa naar voetnoot45
 
Den vrydom, 't waerde pant, ten leste zou verschryven,Ga naar voetnoot46
 
Scheen 't Jawoort op de tong en in de pen te blyven,
 
Het hart te siddren, voor den knoop van zulck een' bant.
 
Zy ziet, aen d'eene zy, haer' toeverlaet, haer Moeder,
50[regelnummer]
Wiens kuische borst zy zoogh, wiens zuivre melck zy dronck:Ga naar voetnoot50
 
Aen d'andre zyde troost haer Jakob met een' lonck:
 
Als of hy sprack: Ick blijf uw dienaer, en behoeder.
 
De keur baert angst. Wat gaet d'onnoosle Joffer aen?Ga naar voetnoot53
 
Wat anders is 't van veer, wat anders onder d'oogen.
55[regelnummer]
O, zuchtze, dit besluit gaet boven mijn vermogen;
 
Mijn lieve Moeder af, een' Bruigom aen te slaen.Ga naar voetnoot56
 
Al 't maeghschap moedight haer. Zy blijft in twyfel hangen.Ga naar voetnoot57
 
De trouwe Bruidegom verquickt de flaeuwe Bruyt,Ga naar voetnoot58
 
Ontvouwtze wat al heils uyt bruiloftsfeesten spruit,
60[regelnummer]
En wischt eerbiedighlijck de tranen van haer wangen.
 
Nu klaert het aenschijn op: de zonneschijn breeckt door:
 
De roozen luicken op: de blyschap wort geboren.
 
De Min zijn vleugels rept, en weetze te bekooren,
 
En baent het bruiloftspadt, en treetze rustigh voor.Ga naar voetnoot64
65[regelnummer]
Hier op bestemt de Bruit de trouwbeloftenisse,Ga naar voetnoot65
 
En tekent hare trouw stantvastigh op papier.
 
De hemel koestre zelf voortaen dit wettigh vier,
 
En zulcx, dat hun noch heil noch bloeiende afkomst misse.Ga naar voetnoot68

t'Amsterdam,

Gedruckt by Nikolaas van Ravestein.

CIƆ IƆ C LIII.

voetnoot*
Van 1653. Afgedr. volgens de tekst van de afz. uitgave in plano (Unger: Bibl., nr. 501). Jacob Thymensz. Hinlopen (36 jaar) ondertrouwde 2 Mei 1652 met Ursula van Bergen (27 jaar).
voetnootvs. 1-3
den walvischvanger: Hinlopen, die blijkens deze tekst aangesteld was als leider van de walvisvangst op Groenland. Aan zijn drukke werkzaamheden ('t bezige bewint) kwam tijdelik een eind, omdat zijn matrozen geprest werden voor de oorlogsvloot (vs. 3); bet te styven: meer kracht bij te zetten.
voetnoot4
zwanger van: gevuld met.
voetnoot7
luimen: grillen.
voetnoot8
de ledigheit: de werkeloosheid (van Hinlopen).
voetnoot10
terght: trotseert; d'outste wet: het huwelik.
voetnoot11
in staet: in stand.
voetnoot14
al: zeer.
voetnoot15
haer winckbraeuw is ook een ‘boog’ (vgl. Gysbr. vs. 927), die Vondel (met een vernuftspel) haar laat ‘spannen’.
voetnoot16
gezicht: oog.
voetnoot19
gebonden aen de lijn: aardige vergelijking met de geharpoeneerde walvis.
voetnoot22
te spelen met de zinnen: al uw zinnen te doen genieten.
voetnoot24
te geval: ten gerieve van.
voetnoot26
taeie: stevige.
voetnoot31
Rechtschapen: rechtgeaard; suft: staat verlegen.
voetnoot32
kerft: doorhakt.
voetnoot34
zijn star: zijn geliefde Hero, aan de andere zijde van de Hellespont (vergelijk Deel 4, blz. 407).
voetnoot38
vast: intussen.
voetnoot40
kroonen: belonen.
voetnoot45
't besluit: het jawoord.
voetnoot46
Den vrydom verschryven: haar vrijheid prijsgeven door een schriftelike belofte van trouw (vgl. vs. 66).
voetnoot50
wiens: wier.
voetnoot53
gaet aen: overkomt; onnoosle: onschuldige.
voetnoot56
af: te verbinden met slaen: afstand te doen van; aen te slaen: mij te verbinden met.
voetnoot57
moedight haer: spoort haar aan.
voetnoot58
verquickt: spreekt moed in; flaeuwe: die dreigt flauw te vallen.
voetnoot64
rustigh: flink, vastberaden.
voetnoot65
bestemt: stemt toe in.
voetnoot68
afkomst: nakomelingen; misse: ontbreke.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Algemene gebruikersvoorwaarden
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over het gehele werk

titels

  • De werken van Vondel (10 dln) (WB-editie)


auteurs

  • Leo Simons

  • C.R. de Klerk

  • J. Prinsen J.Lzn

  • H.W.E. Moller

  • B.H. Molkenboer

  • J.F.M. Sterck

  • L.C. Michels

  • C.G.N. de Vooys

  • C.C. van de Graft

  • A.A. Verdenius