De werken van Vondel. Deel 8. 1656-1660

De LXXIX. Harpzang.^*

Qui regis Israël, intende.

Getrouwe herder der genooten,^{vs. 1}
Uit Jakob, Isax zoon, gesprooten,

Och, luister toch naer mijne klaght,

Die Josefs zoon en vroome knaepen,
Gelijck een kudde onnoosle schaepen,

Gevoert hebt uit hun vyants maght.

Gy die op goude Cherubijnen,
Daer uwe stammen voor verschijnen

In 't heilighdom, verheerlijckt zit,

Verschijn op Efraïms gebeden,
En Benjamins gekerm beneden.

Verschijn Manasse, die u bidt.^10-12

Ontwaeck, en koom met maght te voorschijn,
Op dat uw hulp en bystant doorschijn,

Ons veilige voor 's haeters juck.

Ontdeck uw aenschijn. treck onze oogen
Door 't licht van troost naer 's hemels boogen,^16-17

Zoo staenwe ontlast van rouwe en druck.

O opperhooft van 's hemels benden,¹⁹
Hoe lang zult gy uw aenzicht wenden

Uit gramschap van uw knechts gebedt?

Hoe lang ons ziel met traenen spijzen,
Met traenen laven, heenewijzen

Van uw gena, dus onverzet?²⁴

* Ps. 79.

vs. 1 genooten: stamgenooten.

10-12 Efraim, Benjamin, Manasse: de middelste was de broer, de twee anderen de zoons van Jozef; bedoeld zijn de drie uit hen gesproten stammen, die altijd samen ten strijde trokken.

16-17 V: ostende faciem tuam, vs. 4.

19 V: Domine Deus virtutum, vs. 5.

24 dus onverzet: zoo onverzettelijk; met V: in mensura vs. 6 heeft Vondel, ook bij B's uitleg (in overvloed) geen weg geweten.

[p. 430]

25

Gy hebt ons landery en muuren²⁵

 

Gestelt ten schimp der nagebuuren.

 

De vyanden braveeren vast.²⁷

 

Ontdeck uw aenschijn. treck onze oogen

 

Door 't licht van troost naer 's hemels boogen,^28-29

30

Zoo staenwe eens vry voor overlast.

 

 

 

Gy voerde uw' wijngaert van de kanten

 

Des Nijlstrooms, om dien hier te planten,

 

Daer gy het volck verjoeght met smaet.³³

 

Gy, als ons hooft voorheen getogen,³⁴

35

Plant hier dien wijnstock met vermogen,

 

Wiens vrucht en wortel 't lant beslaet.

 

 

 

Zijn schaduw deckt geberghte, en stroomen.

 

Zijn groente deckt Godts cederboomen.³⁸

 

Hy spreit zijn rancken aen de zee,³⁹

40

En zoomt d'Eufraet met vruchtbre looten,

 

Zoo rijck en weeligh voortgesprooten,

 

Tot blyschap van de druivesne.^41-4242

 

 

 

Hoe hebt gy, noit verzaet van wrocken,

 

Dien hoogen tuinmuur omgetrocken?

45

Dien wijnoegst elck gedoemt ten buit?

 

Het wilde zwijn en boschdier randen

 

De vrucht aen, ruckten met hun tanden

 

Den wijnstock met den wortel uit.

 

 

 

O opperhooft van 's hemels benden,⁴⁹

50

Zie neêr, aenschouw alle onze elenden

 

Van boven. sla uw' wijngaert ga.

 

Hersnoey en bint zijn rancken weder,

 

Die gy geplant hebt. zie toch neder

 

Wat stam gy plante uit uw gena.^53-54

 

 

55

Gy zult uw' wijnbergh, aengesteecken⁵⁵

 

En omgewroet, rechtvaerdigh wreecken,

25 V: nos, vs. 7.

27 braveeren vast: kraaien al victorie.

28-29 vgl. 16-17 evenals V vs. 8 en vs. 4 herhaalt.

33 het volck: de heidensche Kanaänieten, V: gentes, vs. 9.

34 voorheen: voorop; in conspectu ejus blijft onvertaald.

38 groente: groene bladerdos.

39 rancken: takken.

41-42 toevoegsel.

42 Versta: wat een blijden druivenoogst (druivesne, druivensnede) belooft.

49 V: Deus virtutum, vs. 15.

53-54 Zie toch neder enz.: V: et super filium hominis quem confirmasti tibi, vs. 16; B verklaart, dat met filius (zoon) de Joodsche stam bedoeld is, waaruit de Messias zou voortkomen.

55 aengesteecken: aangestoken, door brand verwoest.

[p. 431]

 

Als gy verschijnt het heiloos bloet.⁵⁷

 

Och, of uw hant uwe afkomst eerde,⁵⁸

 

En 't menschenbeelt, dat zy bootseerde,⁵⁹

60

Herstelde op eenen vaster voet.^58-6060

 

 

 

Wy zullen u niet meer verlaeten.

 

Behoe ons toch voor die ons haeten,

 

Zoo blijft uwe eer in haere kracht.

 

Ontdeck uw aenschijn, treck onze oogen

65

Door 't licht van troost naer 's hemels boogen,^64-65

 

Zoo rust uw volck, gelijck het plaght.

57 Versta: als gij u onzen vijanden vertoont, V: ab increpatione vultus tui peribunt, vs. 17.

58 afkomst: zonen, de Joden.

59 't menschenbeelt: de mensch; bootseerde: vormde.

58-60 Vondel vertaalt V: et super filium hominis, vs. 18, dat gelijk is aan vs. 16 hier anders dan in 53-54.

60 Voegt Vondel een bede om de Verlossing in?

64-65 vgl. 16-17 en 28-29, resp. V: vs. 20, 4 en 8.