|
| |
| |
| |
Register
| Abano, Pietro d': 286 |
| Abbas de Bloedige: 144 |
| Abbassiden, dynastie: 144, 324 |
| Abel: 65, 168 |
| Abélard, Pierre: 235-238 |
| Abelieten: 70 |
| Abraham: 30, 162, 195, 611 |
| Abraham de Waldens: 401 |
| Ad abolendam (bul): 249, 251 |
| Ad nostrum (bul): 335, 338 |
| Adagia: 519 |
| Adam: 46, 99, 106, 107, 134, 151, 164, 168, 172, 174, 196, 197, 233, 302, 341, 342, 611 |
| Adamieten: 174, 289, 298, 341, 342, 343, 439-440 |
| Addo: 135 |
| Adelphius: 153 |
| Adoptionisten: 70, 145, 155, 224, 339 |
| Aegidius Cantor: 342 |
| Aeneas Sylvius: 431, 439, 453, 454, 462, 465. Zie ook: Pius ii. |
| Aëtius: 121, 122 |
| Aflaathandel: 309, 373, 401, 511, 519, 535, 576 |
| Agapè: 33, 34, 37, 170, 347, 438 |
| Agobard van Lyon: 137 |
| Agricola, Martin: 568 |
| Agricola, Rudolf: 514 |
| Ahoera Mazda: 129, 130, 133 |
| Ahriman: 129, 130 |
| Ailli, Pierre d': 405 |
| Aischylos: 499 |
| Akacius, patriarch: 116 |
| Alacoque, Marguérite Marie: 382 |
| Alamannen: 43, 76, 78 |
| Alanen: 82, 122 |
| Alarik: 82, 103 |
| Albanezen, Kaspische: 155 |
| Alberto de Catania (inquisiteur): 356 |
| Alberto, Giovanni (inquisiteur): 353 |
| Albertus Magnus: 290, 301-302, 303, 325 |
| Albigenzen: 180, 189, 203, 217, 229, 282, 287 |
| Albigenzen, Kruistocht tegen de: 204-208 |
| Alboin: 124 |
| Albrecht von Hohenzollern: 565 |
| Albrecht van Mainz: 535 |
| Albrecht van Oostenrijk: 431, 454, 455, 459, 461, 467-468 |
| Alcuín: 224 |
| Alexander (de Grote): 14, 22, 58, 286 |
| Alexander, bisschop van Alexandria: 72, 73 |
| Alexander ii, paus: 185, 186 |
| Alexander iii, paus: 203, 204, 246, 265 |
| Alexander iv, paus: 256 |
| Alexander v, paus: 401, 404, 405 |
| Alexander vi (Borgia), paus: 474, 496, 617 |
| Alexandrië: 26, passim |
| Alexeiade: 152 |
| Alexianen (Cellebroeders): 343 |
| Alexios i Komnenos, keizer: 152, 166, 170-171 |
| Alexios iii, keizer: 172 |
| Alexis, de heilige: 244 |
| Alfabet, Kyrillisch: zie glageolitisch alfabet |
| Alfonso van Napels: 494 |
| Alhambra, Het: 483 |
| Ali (Kalief): 143 |
| Alleluja-beweging: 309 |
| Allemand, Louis Kardinaal d': 463, 467 |
| Alogos-christenen: 69 |
| Altdorfer, Albrecht: 528 |
| Amadeo (van Savoye): 354 |
| Amalric, legaat: 206, 207 |
| Amalrik van Bena: 286-287, 289, 302, 318 |
| Ambrosius, bisschop: 44, 99, 136, 183 |
| Ambrož van Hradec: 435, 442, 446, 448, 451, 453 |
| Amsdorf, Nik von: 535 |
| Amsterdam: 596, 598, 599, 600, 602 |
| An den christlichen Adel deutscher Nation: 542-543 |
| Anabaptisten: zie Dopers |
| Andreae, Hiëronymus: 610 noot |
| Andreas, apostel: 32, 39 |
| Angelieke paus, De: 265, 266, 275, 277, 320, 496 |
| Angelsaksen: 78, 226, 360 |
| Anglicaanse Kerk: 374, 381, 446, 630, 632, 634, 646 |
| Angra Mainyoe: zie Ahriman |
| Anna, Heilige: 532 |
| Anna van Bohemen: 380 |
| Anna Komnena: 152, 154, 171 |
| Anneken Jans: 603 |
| Anonymus van Passau (inquisiteur): 348 |
| Anquétil-Duperron, A.H.: 129 |
| Anse, Étienne d': 245 |
| Antichrist: 33, 36, 65, 92, 155, 186, 265, 266, 267, 268, 277, 287, 319, 329, 339, 373, 396, 402, 425, 496, 525, 537, 543 |
| Antiochië: 41, 43, 73, 75, 110, 112, 113, 120, 135 |
| Anti-trinitariërs: 569, 614-615, 622, 623 |
| Antoine de Bourbon: 627 |
| Antoninus Pius, keizer: 42 |
| Antonius, heilige kluizenaar: 74, 234 |
| Antonius van Padua: 270 |
| Antoniusverering: 270, 407-408 |
| Antwerpen: 230, 231, 487, 508, 593, 635 |
| |
| |
| Apocalypse: 23, 28, 32, 33, 41, 53, 66, 189, 196, 208, 224, 227, 251, 264-269, 276-277, 289, 302, 319, 321, 323, 333, 346, 396, 416, 417, 438, 522, 524, 525, 542, 555, 585, 588, 589, 598, 602, 603, 622. Zie ook: Openbaring (v. Johannes). |
| Apocriefen: 15, 16, 30, 34, 39, 164, 168 |
| Apollo: 51 |
| Apostelbroeders: 268, 275-278, 301. Zie ook: Segarelli, G.; Dolcino, Fra. |
| Arabieren: 84, 106, 116, 120, 139-145, 148, 149, 157, 189, 221, 225, 331, 482, 483, 484, 504 |
| Arabische filosofie: 286, 287, 288, 306, 314, 316, 318 |
| Arabische ketterij: 116, 140 |
| Arabische wetenschap: 139, 143, 144, 288, 325, 326, 489 |
| Aragon, Louis: 295 |
| Arbues, Pedro: 483 |
| Arcadius, keizer: 80, 82, 96, 100 |
| Archonten: 133 |
| Ardasjir: 129 |
| Arialdo: 184, 185 |
| Arianisme: 54, 71-72, 73-75, 76, 77-78, 79, 84, 86, 100, 101, 103-105, 120-125, 136, 189 |
| Aribert van Milaan: 183, 184 |
| Aristoteles: 286, 490, 491, 493, 502, 510 |
| Arius: 71, 72, 73, 74, 75, 105 |
| Armagnacs, De: 359-360 |
| Armen van Lombardije: 253, 258 |
| Armen van Lyon, De: 243, 246, 248, 249, 251, 253, 256, 346. Zie verder Waldenzen. |
| Armenische Kerk: 116, 147, 154, 458 |
| Armer Konrad: 526 |
| Arminianen: 517 |
| Arnald de Citeaux: 206, 207 |
| Arnold van Brescia: 235, 238-241, 244, 252 |
| Arnoldisten: zie Arnold van Brescia |
| Arthur Tudor: 630 |
| Artikelbrief: 556 |
| Arundel, Thomas: 376-377, 379, 436 noot |
| Asparoech, khan: 157 |
| Atatargis: 25 |
| Athanasius: 71-72, 73-77 |
| Atheïsme: 306, 492, 499, 510 |
| Athenaïs: zie Eudokia |
| Athos: 173-174 |
| Attila (Etzel): 121, 122 |
| Attis: 25 |
| Augsburgse Confessie: 564, 565, 582 |
| Augustinus, Aurelius: 15, 16, 41, 44, 55, 56, 90, 93, 94, 96, 97-101, 106-109, 124, 135, 136, 183, 245, 256, 290, 342, 373, 508, 518, 532, 534, 537, 619 |
| Augustus, keizer: 20, 28, 42, 87, 89 |
| Augustijner heremieten: 256, 282, 533, 593, 635 |
| Aurelianum (Orléans): 121 |
| Authier, Pierre: 214 |
| Autodafé: 505 |
| Avaren: 157, 182, 227 |
| Ave Maria, Het: 309 |
| Averroës: 286, 316, 318, 510 |
| Avesta: 129 |
| Avondmaal, Laatste: 347-348. Zie ook: Eucharistie |
| Axido: 96 |
| Azincourt, slag bij: 360, 381 |
|
| Baal: 25, 89 |
| Baanes de Vuilaardige: 148, 151 |
| Baboeni: 175, 177, 178 |
| Babylonische gevangenschap van de Kerk, De: 543 |
| Bacchus: 25, 89 |
| Bach, Joh. Seb.: 532, 540 noot |
| Bachrach ii: 131 |
| Bacon, Roger: 263 |
| Bader, Augustin: 589 |
| Bader, Sabina: 589 |
| Badis, Jean de: 353 |
| Bagdad: 144, 227 |
| Baganden: 84, 93 |
| Balder: 226 |
| Ball, John: 361-365, 369, 372, 376 |
| Baradai, Jakob: 120 |
| Barbara, Koningin: 467 |
| Barbarossa: zie Frederik i, keizer |
| Barbelo, Barbelieten: 154 |
| Bardaisan: 132 |
| Bardes: 131, 149 |
| Barnabas: 39 |
| Barth, Karl: 19, 640 |
| Bartholomeus (Mattheus) de Lollard: 292 |
| Bartholomeusnacht: 627 |
| Bartolommeo, Fra: 496 |
| Basilides: 61, 63 |
| Basilikus, keizer: 116 |
| Basilios, monnik: zie Wassili |
| Basilios, keizer: 150 |
| Basilios ii, de Bulgarendoder: 161, 170 |
| Batenburg, Jan van: 603 |
| Batoe, khan: 324 |
| Bazel, concilie van: 460, 461-467 |
| Becker, Hans: 339 |
| Bedevaarten: 309, 311, 512 |
| Bedford, John van: 284 |
| Bedoeïenen: 140, 144 |
| Beeldenstrijd: zie ikonoklasme |
| Begarden: 268, 280-288, 328, 335, 336, 338, 339, 341, 342, 343, 349, 393, 407, 525 |
| Beggini: 282 |
| Begijnen: 252, 263, 280-288, 328, 335, 336, 338, 339, 341, 342, 349, 393 |
| |
| |
| Behaim, Barthel: 610 noot |
| Behaim, Ottilie: 609 |
| Behaim, Sebald: 609-610 |
| Belastingen, kerkelijke: 313-314 |
| Bélibaste, Guillaume: 214 |
| Belisarius: 103 |
| Bembo, kardinaal Pietro: 492-493, 498 |
| Benedictus xii: 353 |
| Benedictus xiii: 404, 405 |
| Berbers: 89, 90, 93, 96, 97, 104 |
| Bergrede: 16, 29, 61, 346, 517, 585 |
| Berlichingen, Götz von: 558-559 |
| Bernard van Clairvaux: 203, 233, 234, 237, 238, 240 |
| Bernard de Thiron: 234 |
| Bernardone, Giovanni: zie Franciskus van Assisi |
| Berthold van Rohrbach: 336-337 |
| Berton, kanselier van Oxford: 371-372 |
| Betts, R.R.: 410 |
| Bianchi: 334 |
| Birgitta van Zweden: 339 noot |
| Biró (Devai), Matyas: 569 |
| Bismarck, O. von: 565 |
| Blanche van Castilië: 211, 300, 301 |
| Blaurock, Georg: 583, 584 |
| Bloch, Ernst: 56, 64, 133, 230, 611 |
| Bloch, Marc: 391 |
| Bloemaardinne: 340 |
| Boccaccio, Giovanni: 326, 491 noot, 492 |
| Bodenheim, Johannes: zie Karlstadt, Johannes |
| Boeddha, Boeddhisme: 25, 132 |
| ‘Boek der figuren, Het’: 266 |
| Boek van de Twee Beginselen, Het: 190 |
| Boerenoorlog, Duitse: 555-556, 558-559, 561-562, 578, 591, 634 |
| Boëthius: 123 |
| Bogomatr: 169 |
| Bogomil, pope (o.g. Jeremia): 161, 162, 164, 166, 169 |
| Bogomilen: 152, 154, 161-175, 180, 182, 184, 187, 188, 194, 195, 232, 235, 342n, |
| Böhm (Boheim), Hans: 525 |
| Bojaren: 158, 159 |
| Boleyn, Anna: 630 |
| Bonaventura (Johannes Fidanza): 263, 267, 319. |
| Boni pueri, boni valeti: 289 |
| Bonifacius iv, paus: 339 |
| Bonifacius viii, paus: 311, 313, 315, 325, 348 |
| Bonifacius ix, paus: 378 |
| Book of Common Prayer: 634 |
| Bora, Katharina von: 543 |
| Borborieten: 154 |
| Bořek van Miletin: 449, 451, 453, 465 |
| Borelly, François (inquisiteur): 354, 355 |
| Borgia, Lucrezia: 617 |
| Borgo San Donnino, G. de: 266 |
| Boris, tsaar, o.g. Michaël: 158, 159, 161, 164, 168, 170 |
| Boris, tsaar-pretendent: 173 |
| Bosch, Hiëronymus: 342, 507 noot |
| Bosnische Kerk: 175, 177, 178, 180, 187 |
| Boudewijn van Vlaanderen, Byzantijns keizer: 173 |
| Bourgondiërs: 78, 121, 122, 123 |
| Bracht, T.J. van: 588 noot |
| Brant, Sebastian: 343 |
| Brandel, Ferdinand: 639, 643 |
| ‘Brief uit Toledo, De’: 323 |
| Brisson, J.-P.: 93 |
| ‘Broederlijke Vereniging’: 585, 611 |
| Broeders des Gemenen Levens: 292, 339, 507, 508, 511, 512, 594 |
| Broeders van het Kruis: 333-334 |
| Broussard, Pierre le: 509 |
| Bruderhöfe: 592 |
| Bruno, Giordano: 642 |
| Bucer, Martin: 550, 582, 589, 612, 617, 619, 634, 646 |
| Budé, Guillaume: 502 |
| Bulgaren: 144, 146, 157-162, 172-174 |
| Bulgares, Bougres: 189. Zie ook: Katharen |
| Bullinger, Heinrich: 584, 636 |
| Bünderlin, Johannes: 610 |
| Bundschuh: 526, 565 |
| Burckhardt, J.: 49, 73, 74, 334, 490 |
| Burdach, K.: 290 |
| Buren, Idelette van: 623 |
| Burgersdijk, L.A.J.: 366 |
| Busken Huet, Cd.: 621 |
| Buskenblazer, De: 343 |
| Bijbel, zowel Oude Testament als Nieuwe Testament: passim. Zie ook: Apocriefen Evangeliën |
| Byzantium, Byzantijnen: 80, passim. Zie ook: Constantinopel |
|
| Cabochin, Simon: 359 |
| Cade, Jack: 366-367 |
| Caesar, Julius: 87 |
| Caillet (Calle), Guillaume: 358 |
| Cajetanus, kardinaal (Jacopo de Vio) 535 |
| Caligula, keizer: 25 |
| Calixtijnen: 416, 419, 438, 439, 442, 446, 448, 449, 451, 452, 453, 454, 455, 457, 459, 461, 465, 466, 468, 470, 473, 474 |
| Calvinisme: 217, 348, 608, 616, 619, 621-625, 627, 636, 637, 643-644, 648 |
| Calvijn, Johannes: 19, 99, 343, 357, 493, 502, 518, 548, 566, 570, 614, 615-617, 619, 621-623, 624-625, 627, 634, 636, 641, 645, 646 |
| Camaldoli, klooster: 185 |
| |
| |
| Camoēs, Luis de: 482 |
| Campanus, Johannes: 610 |
| Campegio, legaat: 551 |
| Campen, Jacob van: 600, 602 |
| Canossa: 187 |
| Čapek van Sany, Jan: 465 |
| Capet, dynastie: 198, 199 noot, 211, 216 |
| Capito, Wolfgang: 550, 589 |
| Caraffa, Kardinaal Pietro: 570 |
| Carezza: 342 |
| Carlier, Gilles: 509 |
| Carthago: 86, 87, 89, 92, 96, 97, 100, 101, 103-106, 136 |
| Carvajal, kardinaal: 468 |
| Casamari, klooster: 265 |
| Cassiodorus: 80, 123 |
| Castellazzo (inquisiteur): 352 |
| Castellio, Seb.: 614, 623, 641 |
| Castelnau, Pierre de: 204, 205, 206 |
| Castro, Nicolo de: 474 |
| Catacomben: 39 |
| Catalannische velden: 121 |
| Catalina, L. Sergius: 578 |
| Catarina van Siena: 339 noot |
| Catastrofentheorie: 78-79 |
| Catharina van Aragon: 630 |
| Cathérine de Valois: 360, 381 |
| Catullus: 491 |
| Cauchon, bisschop: 386 |
| Caxton, William: 506 |
| Celestinus, jurist: 106-108 |
| Celestinus i, paus: 113 |
| Celestinus ii, paus: 240 |
| Celestinus v, paus: 315, 348 |
| Cellebroers: zie Alexianen |
| Celsus: 46, 47 |
| Cervantes, M. de: 504 |
| Cesarini, kardinaal Giuliano: 460-463 |
| Chalcedon, synode van: 114-116, 119 |
| Chambre ardente: 569 |
| charistikeia: 146 |
| Charlemagne: zie Karel de Grote |
| Chaucer, Geoffrey: 362, 374, 505 |
| Chauliac, Guy de: 326 |
| Chelčický, Peter: 425, 469-470, 476 |
| chiliasme: 28, 231, 340, 418, 423, 425, 430, 439, 496, 525, 589, 591, 598, 599, 600, 602, 603 |
| China: 118, 134, 143, 270, 324 |
| Chlum, Jan van: 407 |
| chlysten: 342 noot |
| Chmelnitzki, Bogdan: 332 |
| Chosroës i: 119, 138 |
| Chosroës ii: 138 |
| Christendom, uitbreiding: 31, 43, 44, 89, 223, 226 |
| Christenvervolging: 47, 48, 49, 90 |
| Christiaan ii van Denemarken: 566 |
| Christiaan iii van Denemarken: 568 |
| Christus (Jezus van Nazareth): passim |
| Chrysocheiros: 150 |
| Chrysolaros, Manuel: 491 noot |
| Cicero: 22, 503 |
| Cimabue, Cenni di Pepo: 489 |
| Ciompi: 280 |
| Circumcellionen: 86, 93-97, 100, 101, 105 |
| Cisterciënzers: 238, 255, 265, 280 |
| Citeaux, klooster: 233 |
| City (Londen): 507, 634, 638 |
| Clarissen: 262-263. Zie ook: Sciffi, Clara |
| Clausewitz, Karl von: 565 |
| Claydon, John: 378-379 |
| Clemens v, paus: 278, 335, 338 |
| Clemens vi: 326, 327-328, 337 |
| Clemens vii: 339n., 371 |
| Clemens van Alexandrië: 19, 36, 44, 62 |
| Clovis (Chlodvig): 124 |
| Cluny, beweging van klooster-: 184-185, 237, 309 |
| Codex iuris civilis: 119 |
| Coeur, Jacques: 484, 485 |
| Colet, John: 506, 515, 520, 630 |
| Coligny, François de: 627 |
| Coligny, Gaspard de: 627 |
| Coligny, Louise de: 627 |
| Colloquia familiarìa (Samenspraken): 516, 518, 519-520 |
| Colonna, Vittoria: 571 |
| Coloni, colonaat: 22, 42, 84, 89-90, 95, 106 |
| Columbus, Christophorus: 482, 484 |
| Commodus, keizer: 43 |
| Commutatie: 361-362 |
| Compactata: 463, 464, 466, 468, 470, 471, 473, 474, 476 |
| Conciliarisme: 404-405, 463, 467, 642 |
| Condé, Louis de: 627 |
| Confessio (Wycliffe): 372 |
| Confessio gallicana: 627 |
| Confessio Scotica: 636 |
| Confessiones (Augustinus): 99, 106 |
| Consolamentum: 184, 189, 193, 194, 203, 213, 214, 217, 235, 348 |
| Constans, keizer: 75, 95 |
| Constantinopel: 51, passim |
| Constantius, keizer: 75, 76 |
| Constantinus de Pauliciaan: 147 |
| Constantijn, keizer: 37, 42, 49-55, 69, 70, 72, 73-76, 92, 100, 110, 223, 224, 238. Zie ook: Donatie van Constantijn |
| Constantijn v Kopronymus: 146 |
| Contrareformatie: 621, 639 |
| Convenanza: 193 |
| Coornhert, D.V.: 517 |
| Cop, Nicolas: 616 |
| |
| |
| Copernicus: 493, 494 |
| Coraud, Élie: 617 |
| Córdoba: 144, 227 |
| Corvey, klooster van: 222 |
| Cosmas: zie Kosma, priester |
| Courtenay, William, bisschop: 370, 371, 372, 379 |
| Coverdale, Miles: 635 |
| Cranach d.O., Lukas: 528, 548 |
| Cranmer, Thomas: 634, 636 |
| Crispus: 53 |
| Cromwell, Oliver: 425-426, 428, 449, 453, 562, 622, 637 |
| Cromwell, Thomas: 630, 632 |
| Curialisme: 314 |
| Cynici: 30, 36, 174, 341 |
| Cyprianus van Carthago: 37, 44, 48, 70, 90, 92 |
| Cyrillus, patriarch: 110, 112, 113 |
| Cyrillus Bossota: 109-114, 174 |
| Cyrillus (Constantius): 157, 158. Zie ook: Methodius |
|
| Damascus: 143, 144 |
| Daniël, profeet: 23, 555 |
| Dansers: 333 |
| Dante Alighieri: 199, 260, 277-278, 315-316, 491 |
| Dareios: 129 |
| Daubenton, Jeanne: 341 |
| Dauphin: 321, 353, 358, 381, 382 |
| David, koning: 195, 186, 221, 603 |
| David van Bourgondië, bisschop: 511 |
| David van Dinant: 287 |
| David Joris, Davidjorisme: 343, 603, 607 |
| De Ecclesia (Wycliffe): 371 |
| De Ecclesia (Jan Hus): 402 |
| Decamerone: 326, 492 |
| Decius, keizer: 48, 90, 92 |
| Defenestratie: 417 |
| Defensor pacis: 315, 318 |
| Delbrück, H.: 426, 428 |
| Delicieux, Bernard: 267 |
| Delmedigo, Elia: 494 |
| Delmedigo, Joseph Salomo: 495 |
| Demiurg: 61, 64, 195. Zie ook: Jehova |
| Denck, Hans: 585, 610 noot, 611, 614 |
| Deniselle, ‘heks’: 509-510 |
| Descartes, R.: 642 |
| Desiderio, Kathaars bisschop: 197 |
| Diadochen: 58, 66 |
| Dialoghi di amore: 494 |
| Dialoog tussen Johannes de Evangelist en Christus, De: 188 |
| Diaspora: 26, 44 |
| Diatesseron: 15 |
| Diaz, Bartolomeo: 482 |
| Didaché: 36 |
| Diederik van Bern: zie Theoderik |
| Diego van Osma, bisschop: 255 |
| Diggers: 637 |
| Dillen, J.G. van: 644 |
| Diocletianus, keizer: 49, 90 |
| Dionysios Areopagita: 301, 494 |
| Dionysos: 28 |
| Dioskuros, patriarch: 113-114 |
| Divara (Dieuwertje), koningin: 600 |
| Doketisme: 61-62, 113, 133, 196 |
| Dolcino, Fra: 272, 276-278, 280, 297 |
| Dolet, Étienne: 502-503 |
| Döllinger, Ign. von: 149, 151, 194 |
| Domenico, Fra: 496 |
| Dominicus, heilige: 205, 255, 270 |
| Dominikanen: 178 passim |
| Domitianus, keizer: 47 |
| Domitilla: 48 |
| Don Quichote: 504 |
| Donatie van Constantijn: 55, 238, 277, 349, 402, 531 |
| Donatisme: 92-101, 105, 166, 185, 230, 248, 256, 407, 425 |
| Donatus, bisschop: 92, 95 |
| Donne, John: 641 |
| Dopers, (Anabaptisten, Wederdopers, Mennonieten): 9, 343, 477, 512n., 528, 550, 578, 583-586, 588-589, 591-592, 596, 598-600, 602-603, 605, 607-608, 609, 611, 612, 623, 632, 634, 636-637, 645 |
| Dordrecht, synode van: 109, 644 |
| Dornum, Ulrich van: 605 |
| Dósza, Geörgy: 477 |
| Dragovitsa, kerk van: 172, 175 |
| Dream of the Rood, The: 226 |
| Drieëenheid: 44, 71, 112, 150, 237, 266, 302, 516, 610, 614, 622, 624 |
| Drievuldigheidsfeest: 190 |
| Duitse Orde: 206, 258, 349, 391, 422, 446, 463, 565 |
| Duivelgeloof: 153, 222, 223, 311, 333 |
| Dunham, B.: 110, 259 |
| ‘Dunkelmänner’: 510, 530 |
| Duns Scotus, John: 263, 286, 301, 580 |
| Durand van Huesca: 255, 256 |
| Dürer, Albrecht: 107, 528, 540, 610 |
| Dymoke, Roger: 376, 378 |
| Dzjingis Khan: 79, 178, 323-324 |
| Eberhard van Freyenhausen (inquisiteur): 338-339 |
| Ebionieten: 16, 30, 345 |
| Eck, Johannes: 537 |
| Eckart, Meister: 19, 290-292 |
| Eckbert van Schönau: 189 |
| Eckermann, J.P.: 639 |
| |
| |
| Edessa: 43, 118, 120, 153, 244 noot |
| Edict van Nantes: 627 |
| Edict van Worms: 540, 541 |
| Edo (Epo), ketter: 509 |
| Edward iii: 323, 361, 370, 371, 379 |
| Edward iv: 323 |
| Edward vi: 632, 634 |
| ‘Eeuwig evangelie, Het’: 266 |
| Efeze: 107, 113, 114, 150 |
| Einhard: 224 |
| Elchasai: 132 |
| Eleonora van Aquitanië: 199 noot |
| Eleusis, Mysteriën van: 76, 80 |
| Elia, profeet: 277, 333, 380, 588, 599 |
| Elisabeth van Thüringen: 257 |
| Elizabeth i Tudor: 636 |
| Enchiridion militis christiani: 516-517 |
| Endogamie: 131 |
| Endura: 95, 194, 214 |
| Engels, Friedrich: 26, 393, 482, 490, 492, 553, 559, 561, 562, 564, 621, 647 |
| Éon de l'Étoile: 231-232 |
| Ephraïm, kluizenaar: 118 |
| Epicurisme: 493, 494, 518 |
| Erasmus, Desiderius: 492, 502, 503, 504, 505, 506, 507, 508, 514-520, 522, 526, 528, 531, 534, 540, 542, 543, 545, 547, 550, 575, 580, 593, 594, 608, 611, 616, 630 |
| Erastus (Thomas Lieber): 630, 632 |
| Ercole i d'Este: 514 |
| Ercole ii (d'Este): 617 |
| Erfurter Enchizidion: 540 noot |
| Erlembaldo: 185 |
| Ermengaud van Beziers: 255 |
| Ernst van Württemberg: 526 |
| Eschatologie: 29, 30, 67-69, 251-252, 267, 268, 275, 277, 280, 320, 333, 380, 416, 418, 438, 495, 524, 583, 588, 599, 608, 647 |
| Esclarmonde de Foix: 193, 206 |
| Esseeërs, ook Essenen: 14, 17, 33 |
| Ethica (Spinoza): 517 |
| Étienne, priester: 229 |
| Étienne de Bourbon (inquisiteur): 347 |
| Eucharistie: 37, 151, 166, 231, 232, 235, 253, 260, 289, 290, 302, 306-307, 340, 371-372, 373, 399, 438, 512n., 518, 543, 582, 588, 594, 605, 622, 632 |
| Euchyten (Euchomai): 155 |
| Eudocia: 103 |
| Eudokia (‘Athenaïs’), keizerin: 112, 113 |
| Eudoxia, keizerin: 103 |
| Eugenius iii, paus: 240 |
| Eugenius iv, paus: 460, 461, 463, 466 |
| Eugenius van Carthago: 104 |
| Eusebius van Caesarea: 37, 44, 49, 51, 54, 68, 72, 74 |
| Eusebius van Nikodemia: 54, 72, 77 |
| Eusthatius: 153 |
| Euthymius van Acmonia: 169 |
| Euthymius Zigabenus, patriarch: 150, 166 |
| Eutyches: 113, 114, 115, 116 |
| Eva: 106, 164, 168, 341, 342, 645 |
| Evangelie van Johannes: 15, 19, 133, 169, 251 |
| Evangelie van Johannes (apocrief): 164 |
| Evangeliën, De vier: 15, 30, 69, 166, 245, 339 |
| Everwacher, priester: 230, 231 |
| Execrabilis: 467 |
| Eyck, Hubert en Jan van: 504, 507 noot |
| Eymeric, Nicolas, inquisiteur: 210, 244 |
| Ezechiël: 268 |
|
| Faber, Gellius (Jelle Smit): 511, 598 |
| Falstaff, Sir John: 379 |
| Familisten: 342 noot, 615, 637 |
| Farel, Guillaume: 608-609, 615, 617, 619 |
| Farizeeërs: 14 |
| Farrago: 511-512 |
| Fasir: 96 |
| Fausta, keizerin: 53 |
| Fayt, Jean de: 327-328, 330 |
| Fèbvre, L.: 503 |
| Feestdagen, christelijke: 37, 51, 75, 228, 309 |
| Felix iii, paus: 116 |
| Feodaliteit: 125, 225, 273, 305, 321, 327, 357-359, 360-361, 365, 386, 391, 394, 481, 502, 522-523, 561, 621 |
| Ferdinand van Habsburg: 477, 561 |
| Ferdinand van Lucena: 430 |
| Ferdinand (en Isabella): 350, 482, 483, 504 |
| Ferrer, Vincenzio: 334-335 |
| Ficino, Marsilio: 495, 496 |
| Filioque: 224-225 |
| Filips, Franse koningen: zie Philippe |
| Filips ii: 433, 622, 634, 646 |
| Filips de Goede: 409, 508, 510 |
| Filips de Schone: 524 |
| Firmus: 96 |
| Fjodor van Rostor: 180 |
| Flagellanten: 275, 327-335, 525 |
| Fleury, klooster van: 222 |
| Focillon, H.: 228 |
| Fontevrault, klooster: 245 |
| Forez, grafelijk geslacht: 243, 244, 248 |
| Foste: 226 |
| Foulques van Toulouse: 283 |
| Fraenger, Wilhelm: 342 |
| Franciskus van Assisi: 244, 260, 262-264, 267, 268, 314, 641 |
| Franciskanen: 178, passim. Zie ook: Fraticelli, minderbroeders, spiritualen |
| Franck, Sebastian: 609-611, 612 |
| Franken: 43, 76, 78, 82, 122, 123, 124, 125, 145,
|
| |
| |
| 182. Zie ook: Karel de Grote |
| Frans i (Frankrijk): 501-502, 503, 523, 550, 564, 569, 616 |
| Frans ii (Frankrijk): 635 |
| Fraticelli: 268, 314, 315, 318, 319-320, 339, 350, 367, 498 |
| Fratres de communicatione: 263 |
| Frederik i Barbarossa, Duits keizer: 204, 240, 241, 246, 248, 333 |
| Frederik ii van Hohenstaufen, Duits keizer: 209, 213, 216, 241, 260, 265, 272, 298, 306, 319, 320, 325, 489 |
| Frederik iii, keizer: 277 |
| Frederik van Hohenzollern: 431, 441, 446, 457, 459, 460 |
| Frederik van Oostenrijk, koning: 314, 469, 471, 524, 559 |
| Frederik ii (van Pruisen): 453, 565 |
| Frederik (‘de wijze’) van Saksen: 455, 535, 537, 540, 555 |
| Frederik van Thüringen: 333 |
| Frend, W.H.C.: 93 |
| Friars: zie Franciskanen |
| Friedenthal, Richard: 410 |
| Fritz, Joss: 526, 565 |
| Froben(ius), Johannes: 520 |
| Froissart, Jehan: 361, 362 |
| Fugger, bankiersfamilie: 522, 535 |
| Fulbert, kanunnik: 237 |
| Fulda, klooster van: 222 |
| Fulgentius van Ruspe: 105, 109 |
| Fuller, J.F.C.: 452 |
| Fundament, Dat, des Christelycken leers: 605 |
| Fürstenpredigt: 555 |
|
| Gabriel, aartsengel: 142 |
| Galenus: 325 |
| Galerius, Caesar: 49 |
| Galilei, Galileo: 495, 504 noot |
| Gall (inquisiteur): 350 |
| Gallicanisme: 359, 467, 486, 569, 627 |
| Gama, Vasco da: 482 |
| Gansfort, Wessel: 511-512, 514, 517, 582, 594 |
| Gargantua et Pantagruel: 502 |
| Garin (inquisiteur): 335 |
| Garsoïan, Nina G.: 155 |
| Geelen, Jan van: 600, 602, 605 |
| Geheime Avondmaal, Het: 164 |
| Geiserik: 79, 86, 101, 103, 136 |
| Geistliches Gesangsbüchlein: 540 noot |
| Gelasius i, paus: 124 |
| Gelimer: 104, 105 |
| Gellius Faber: zie Faber, Gellius |
| Gemaliël: 31 |
| Genève: 568, 570, 614, 615, 617, 619, 621-624, 625, 634, 636, 637, 646 |
| Gentile, Valentino: 614 |
| gentry: 486 |
| Geoffrey van Monmouth: 264-265 |
| Gerardus, priester: 514 |
| Gerhoh van Reichersberg: 265 |
| Gerson (Jean Charlier): 341, 402, 417 |
| Geselaars: zie Flagellanten |
| Geyer, Florian: 558, 559, 564 |
| Ghibellijnen: 216, 240, 267, 278, 311, 314, 315 |
| Gibbon, Edward: 82 |
| Gildo: 96, 97 |
| Giotto: 260, 489 |
| glagolitisch (oud slavisch) alfabet: 157, 158 |
| Gneisenau, Neidthart von: 565 |
| Gnosis, gnostiek: 19, 39, 58-63, 64, 132, 133, 153, 297 |
| Goes, Hugo van der: 507 noot |
| Goethe, J.W. von: 523, 558, 559, 639 |
| Gog en Magog: 268 |
| Gossaert, Geerten: 648 |
| Goten: zie Ostrogoten, Visigoten |
| Graal, De: 191 |
| Grapheus, Cornelis: 508, 593 |
| Graverent, Jacques (inquisiteur): 386 |
| Grebel, Jakob: 578 |
| Grebel, Konrad: 578, 583, 584, 585 |
| Gregorius i, paus: 125, 145, 196 |
| Gregorius ii, paus: 146 |
| Gregorius iii, paus: 146 |
| Gregorius vii, paus: 185, 187, 228, 230, 264 |
| Gregorius ix, paus: 205, 209, 257, 262, 264 |
| Gregorius xi, paus: 370, 371 |
| Gregorius xii, paus: 399, 404, 405 |
| Gribaldi, Matteo: 614 |
| Groenendaal, klooster: 291 |
| Groesinische Kerk: 43, 116 |
| Groot, Hugo de: 522 |
| Groote, Geert: 292, 339, 342, 507 |
| Grünewald, Matthias: zie Neithardt, Mathis |
| Gualberto, Giovanni: 186 |
| Guelfen: 216 |
| Guesclin, Bertrand du: 359 |
| Guglielma: 275 |
| Gui, Bernard: 209, 244, 275, 277, 278, 289, 347 |
| Guichard van Lyon, aartsbisschop: 210, 244, 246, 248 |
| Guillebert de Castres: 211 |
| Guise, Charles de: 625, 627 |
| Guise, François de: 625 |
| Gundamund: 104 |
| Gustav Vasa: 566, 568 |
| Guzman, Dominicus de: zie Dominicus, heilige |
| |
| |
| Habsburgers, dynastie: 355, 486, 501, 522, 523, 524, 582, 616, 625 |
| Hadewych: 302, 303, 340 |
| Hadrianus, keizer: 42 |
| Hadrianus i, paus: 224 |
| Hadrianus iv, paus: 240, 241 |
| Hadrianus vi, paus: 445, 447, 596 |
| Haetzer, Ludwig: 611 |
| Hagia Sophia: 119, 168 |
| Hamilton, Patrick: 635 |
| Hanze: 487, 522, 598 |
| Harnack, Adolf von: 43, 64, 145 |
| Haroen al-Rasjid: 144, 221 |
| Hartmann, Johannes: 338 |
| Hedsjra: 140, 142 |
| Hegel, G.F.W.: 9, 573, 638, 639 |
| Hegius, Alexander: 512, 515 |
| Heilig Officie: zie Inquisitie. |
| Heinrich von Virneburg: 290 |
| Heksenvervolging: 356, 382, 384, 386, 509-510 |
| Heksenhamer (Malleus maleficarum): 384 |
| Hel, geloof in de: 196, 337, 647 |
| Helbig, ‘magistra’: 336 |
| Helena, moeder van keizer Constantijn: 49, 54, 74 |
| Helena (van Tyrus): 60 |
| Heliand: 226 |
| Hellenisme: 14, 44, 58-59 |
| Héloïse (en Abélard): 235, 237 |
| Hendrik iv, keizer van Duitsland: 187, 264 |
| Hendrik de Zwarte, keizer van Duitsland: 189 |
| Hendrik ii, koning van Engeland: 246 |
| Hendrik iv, koning van Engeland: 378, 379 |
| Hendrik v, koning van Engeland: 360, 379, 380, 381 |
| Hendrik vii, koning van Engeland: 486, 507, 627, 629 |
| Hendrik viii, koning van Engeland: 381, 506, 545, 629-630, 632, 635, 636 |
| Hendrik ii, koning van Frankrijk: 569, 625, 627 |
| Hendrik iv, koning van Frankrijk: 566, 640-641 |
| Hendrik de Geselaar: 332 |
| Henri, monnik: 232-234, 244 |
| Henri de Marcy: 248 |
| Henry de Beaufort: zie Winchester, kardinaal |
| Heptaméron: 501 |
| Herakleitos: 19, 26 |
| Henoch: 16, 277, 333, 599 |
| Henotikon: 116 |
| Herders, Kruistocht der: 298, 300-301 |
| Hermanarik: 80 |
| Hermes Trismegistos: 132, 611 |
| Herodes Agrippa: 20, 370 |
| Herodes Antipas: 13, 20 |
| Herodotus: 130 |
| Hesychasme: 173, 174 |
| Heussi, Karl: 64, 466 |
| Heymann, F.G.: 458, 465 |
| Hiëronymus: 44, 67, 107, 245, 495 |
| Hiëronymus van Praag: 399, 407, 410, 436 noot, 470, 476, 477 |
| Hilarius van Arles: 145 |
| Hildebert, bisschop: 233 |
| Hildegard, heilige: 189, 264 |
| Hilderik: 104 |
| Hillel, rabbi: 14 |
| Hipler, Wendel: 558, 559 |
| Hippo Regius: 96, 101, 106 |
| Hippolytus: 44 |
| Hobbes, Th.: 642 |
| Hoelagoe, khan: 324 |
| Hoem: 175, 177, 178 |
| Hoen, Cornelis: 512, 582, 594 |
| Hoffman, Melchior: 588-589, 596, 598, 599, 605, 612, 617 |
| Hohenstaufen, dynastie: zie Frederik Barbarossa en Frederik ii |
| Holbein de Jonge, Hans: 507, 528 |
| Homerus: 516 |
| Homines intelligentes: 340, 342 |
| Honderdjarige Oorlog: 199 noot, 305, 321, 323, 357-358, 360, 367, 369, 375-376, 381-382, 384, 386-387 |
| Honorius, keizer: 80, 82, 84, 96, 100, 101, 108, 121 |
| Honorius iii, paus: 205, 208, 259 |
| Hoochstraten, Jacob van (inquisiteur): 510, 530 |
| Horeb: 417, 435, 467 |
| Horebieten: 435, 436, 441, 446, 448, 461, 467. |
| Zie ook: Wezen |
| Hosius van Cordóba: 73 |
| Hradčany: 417 noot, 431, 433, 468 |
| Hubmaier, Balthasar: 556, 578, 584, 586, 591, 592, 611 |
| Hubrechts, Jan: 594, 598 |
| Hugenoten: 625, 627, 645 |
| Huizinga, J.: 520 |
| Hulst, Frans van der: 596 |
| Humiliaten: 248, 249-255, 283, 346, 350 |
| Hunerik: 103, 104, 136 |
| Hunnen: 80, 119, 121, 122 |
| Hunyadi, Mátyás: zie Matthias Corvinus |
| Hus, Jan: 350, 373, 391, 396-397, 399, 401-402, 404-406, 407, 409-410, 412, 413, 414, 417, 418, 421, 422, 435, 448, 461, 470, 473, 476, 477, 537, 556, 563, 641 |
| Hüska, Martin: 438-439, 454 |
| Hussieten: zie Boek Vijf: Gods wagenburg, passim |
| |
| |
| Hut, Hans: 585, 586, 589, 592, 611 |
| Hutten, Ulrich von: 477, 526, 530-531, 537, 550, 551 |
| Hutter, Jakob: 592 |
| Huysman, Sytske: 514 |
| Hvĕzda, Jan: 443, 451, 453-454 |
| Hypatia: 110 |
|
| Ignatius van Antiochia: 44 |
| Ikonoklasme: 146, 147, 164, 224, 273 |
| imitatio Christi: 234, 335, 374, 512, 517 |
| Imre van Hongarije: 177 |
| Independents: 637 |
| Index: 504 |
| Innocentius i, paus: 107 |
| Innocentius ii, paus: 237, 238 |
| Innocentius iii, paus: 177, 204, 205, 206, 208, 210, 245, 251, 253, 255, 260, 265, 313 |
| Innocentius viii, paus: 384, 387, 514 |
| Institutio religionis christianae: 616-617, 619 |
| Interdict: 321, 323 |
| Inquisitie: 100, 191, 192, 193, 201, 203, 204, 205, 209-211, 213-217, 229, 267, 268, 270, 272, 276, 277, 278, 282, 286, 289, 302, 303, 315, 320, 333-334, 335-340, 344-345, 347, 348, 349, 352-357, 371, 381, 384, 386, 396, 416, 477, 483-484, 496, 503, 504, 505, 508, 509-510, 511, 512, 570-571, 591, 593-594, 596, 598-599, 617, 624, 627, 635, 645 |
| Internationale, De: 100 |
| Investituurstrijd: 185, 367 |
| Irenaeus: 39, 44, 64, 65 |
| Irene van Byzantium: 159 |
| Isis: 25, 60, 112 |
| Isaac Komnenos: 171 |
| Ivan iii Asen: 173 |
|
| Jacobus, apostel: 30, 32, 36 |
| Jacobus de Voragine: 277 |
| jacquerie: 354, 357-359, 391 |
| Jakobieten: 120, 145 |
| Jakoubek van Stříbro: 402, 416, 417, 433, 436 noot, 441 noot, 445 |
| Jan de Bakker (Pistorius): 594, 596 |
| Jan (Beukelsz.) van Leiden: 231, 599, 600, 602-603 |
| Jan van Luxemburg: 392 |
| Jan van Olomouc: 457 |
| Jan Matthijsz: 599, 600 |
| Jaroslav (van Trocnov): 421, 449 |
| Jean Belles-Mains: 248 |
| Jeanne d'Albret: 627 |
| Jeanne d'Arc: 381-382, 384-386, 459 |
| Jefferson, Thomas: 624 |
| Jehova: 64, 65, 137, 195. Zie ook: Demiurg |
| Jeruzalem: 20, passim |
| Jesaja: 23 |
| Jezuïeten: 152, 410, 505, 612, 639, 648 noot |
| Jezus van Nazareth: 13-19, passim |
| Jihad: 142 |
| Jirásek, Aloïs: 410 |
| Joachim van Fiore: 264-269, 275, 277, 289, 327, 416, 440, 556, 638 |
| Job: 611 |
| Joden: 13, passim |
| Jodenvervolging: 504, 641, 645. Zie ook: Pogroms |
| Johann van Beieren: 460 |
| Johann van Brandenburg: 535 |
| Johann van Saksen: 555, 561 |
| Johannes, apostel: 32 |
| Johannes, evangelist: 15, 19 |
| Johannes (zoon van Kallinike): 147 |
| Johannes i, paus: 123 |
| Johannes xxii, paus: 178, 267, 268, 289, 313, 314, 318, 319, 320, 353 |
| Johannes xxiii, paus: 401, 405 |
| Johannes de Doper: 13, 14, 18, 132, 166, 190, 340, 372, 377 |
| Johannes de Exarch: 162 |
| Johannes de Lugio: 190 |
| Johannes de priesterkoning: 324 |
| Johannes van Alkmaar: 407, 408 |
| Johannes van Brunn: 338 |
| Johannes (Jean) van Jandun: 314, 318 |
| Johannes van Patmos: 53 |
| Johannes Angelos: 177 |
| Johannes Paleologus, keizer: 466-467 |
| Johannes Tzimiskes, keizer: 144, 152, 159, 161, 170 |
| John of Gaunt: 361, 364, 369, 370, 371, 372, 378 |
| Jona: 617 |
| Jonas, H.: 58 |
| Jones, A.H.M.: 93 |
| Jordan van Quedlinburg (inquisiteur): 335 |
| Josephus, Flavius: 18 |
| Jozef, echtgenoot van Maria: 302 |
| Jozef ii: 309, 333 |
| Jubeljaar: 313, 334, 512 |
| Judas: 319 |
| Judas Makkabeüs: 469 |
| Juliana(non): 309 |
| Julianus de Afvallige: 76-77, 96 |
| Julianus van Eclanum: 108 |
| Julius i, paus: 75 |
| Julius ii, paus: 492, 498 |
| Jupiter (god): 51 |
| Jupiter (planeet): 326 |
| Justinianus, keizer: 69, 105, 118-120, 138, 143 |
| Justinus, keizer: 118, 123 |
| Justinus de Martelaar: 43, 44, 64 |
| |
| |
| Kaäba: 140, 142 |
| Kaas- en broodvolk: 391 |
| Kaïn: 65, 99, 168 |
| Kallinike: 147 |
| Kalojan, tsaar: 172, 173 |
| Kalteisen, Heinrich (inquisiteur): 339 |
| Kaminsky, H.: 410, 469 |
| Kannibalisme: 227, 325 |
| Kannler, Konrad: 338-339 |
| Karbeas: 149, 150 |
| Karel i (iv), Bohemen: 392.-393, 396, 469 |
| Karel iv, keizer: 337, 338 |
| Karel v, keizer: 82, 477, 484, 486, 487, 501, 508, 510, 519, 522, 523, 524, 535, 537-538, 550, 551, 561, 564, 565, 566, 582, 586, 588, 593, 596, 630 |
| Karel v (Frankrijk): 341, 354, 359 |
| Karel vi (Frankrijk): 359, 360, 381 |
| Karel vii (Frankrijk): 381, 386, 470, 486, 495 |
| Karel viii (Frankrijk): 499 |
| Karel de Grote: 125, 144, 182, 221-225, 227 |
| Karel de Slechte (Navarre): 354, 358, 359 |
| Karel van Anjou: 216, 272-273, 298 |
| Karel (van Savoye): 355, 356 |
| Karel Martel: 145 |
| Karelsuniversiteit: zie Praag, Universiteit |
| Karlstadt, Joh.: 535, 537, 542, 548, 550, 563-564, 566, 583, 586, 610n, 611 |
| Karmelieten: 268 |
| Karolingische renaissance: 221-224, 228, 232 |
| Karp, diakon: 343 |
| Kartuizers: 238 |
| Katapausis: 41 |
| Katarski treboeïek: 169 |
| Katharen: 71, 184, 187-208, 232, 234, 235, 243, 244, 245, 248, 270, passim |
| Katholieke armen: 255, 256 |
| Katir: 131, 135 |
| Kautsky, Karl: 34, 378, 506, 531 |
| Kawadh i: 138 |
| Kedon de Syriër: 63 |
| Keizerverering: 23, 26, 28, 47, 48, 71, 76 |
| Kenosis: 19 |
| Kephalaia: 133 |
| Kerlinger, Walter (inquisiteur): 337-338 |
| Kett, Robert: 629, 632, 634, 636 |
| Kett, William: 629, 632, 634, 636 |
| Ketter (woordverklaring): 55 noot |
| Khazaren: 157 |
| Kierkegaard, Sören: 19 |
| Kiev: 159, 180, 270 |
| Kinderkruistocht: 300 |
| Klement van Ochrid: 162 |
| Knappert, L.: 292, 520 |
| Knipperdollinck, Hans: 599 |
| Knoet, koning: 225 |
| Knox, John: 625, 635, 636, 643, 646 |
| Koebilai, khan: 324 |
| Koelin, ban: 177 |
| Koenraad iii, keizer van Duitsland: 240 |
| Koinonia: 33 |
| Kolda van Žampach, Jan: 465, 467 |
| Kollyridianen: 140 |
| Konrad van Marburg (inquisiteur): 209, 257, 258, 349 |
| Konrad von Vechta: 438, 439, 441, 442, 451, 461 |
| Konstantin, ketter: 337 |
| Konstanz, Concilie van: 335, 339 noot, 350, 373, 380, 397, 402, 404-405, 407, 409, 410, 412, 416, 417, 419 |
| Kopten: 39, 43, 115, 120 |
| Koran, De: 142, 143, 144 |
| Koranda, Vacláv: 414, 416, 417, 418, 422, 423, 425, 435, 436, 443, 448, 469, 470 |
| Korinthe, Korinthiërs: 32, 34 |
| Korybut, Sigismund: 443, 445, 446, 448, 449, 452-453, 454, 455, 457 |
| Kosma, priester: 161, 166, 167, 169, 180 |
| Kostka, Vilem: 446, 452 |
| Kozakken: 428 |
| Krechting, Heinrich: 603 |
| Krum, khan: 158 |
| Kruistochten, eerste (1096): 170, 228 |
| Kruistochten, tweede (1147): 170 |
| Kruistochten, vierde (1204): 172, 173, 205-206, 225, 300 |
| Kruistochten, zevende (1249-'50): 214, 298 |
| Kruistochten, achtste (1270): 298 |
| Kruistochten, tegen de Albigenzen: 204-208, 257 |
| Kruistochten, tegen Montségur (Katharen): 208-213 |
| Kruistochten, tegen de Apostelbroeders: 278 |
| Kruistochten, Herders (pastoureaux): 298, 300-301 |
| Kruistochten, Kinderkruistocht: 300 |
| Kruistochten, Flagellanten: 327-335 |
| Kruistochten, tegen de Hussieten: 414, 430-433, 443-445, 446, 448, 455, 457, 459-461 |
| Krušina, Hynek: 436 |
| Ktesiphon: 129, 131, 135, 138 |
| Kuchener, Hermann: 336 |
| Kuněs van Beloviče: 454 |
| Kunštat: zie Poděbrady |
| Kybele: 25, 28, 57, 67, 112 |
|
| Laatste Oordeel: zie Apocalypse |
| Labal, P.: 199 noot |
| labarum: 51 |
| Lactantius: 53, 90 |
| Ladislas i, koning: 468, 469, 470-471 |
| Ladislas ii, koning: 474, 476 |
| Lafayette, Marie-Joseph de: 625 |
| Lajos van Hongarije: 476 |
| Lambert le Bègue: 282 |
| |
| |
| Lancaster, John of Gaunt, hertog van: zie John of Gaunt |
| Lando, Michele: 280 |
| Landolfo: 184, 185 |
| Langland, William: 362, 374 |
| Languedoc: 188, 191, 193, 198, 204, 205, 208, 209, 211, 213, 214, 217, 233, 234, 242, 243, 244, 259 |
| Lasco, Johannes a (Jan Laski): 568-569, 605, 607, 634 |
| Laurensz, Laurens (Rufus): 594 |
| Lautensack, Paul: 610 noot |
| Lavitte, Jean: 509-510 |
| Lazar, monnik: 30, 174 |
| Lazarillo de Tormes: 504 |
| Lea, H.C.: 210, 211 |
| Leben-Jesu-Forschung: 18 |
| Lefèvre d'Étaples, Jacques: 502, 503 |
| Leff, Gordon: 259 |
| Leibniz, G.W.: 642 |
| Leka: 171 |
| Lemaistre, Jean (inquisiteur): 386 |
| Leo i, paus: 103, 114, 115, 122, 124, 136, 145 |
| Leo iii, paus: 221-224 |
| Leo x, paus: 492, 493, 515, 517, 535, 630 |
| Leo de Isauriër, keizer: 146, 147 |
| Leo iii, keizer: 146 |
| Leonardo da Vinci: 13, 490, 491, 494, 499, 501 |
| Leone Ebreo (Juda Abravanel): 494 |
| Leonisten: 344 |
| Leontius van Byzantium: 119 |
| Léotard (Luithard): 229 |
| Letterkunde, oudchristelijke: 39 |
| Levellers: 637 |
| Libertinisme, religieus: 298, 340-341, 342 noot, 439, 602, 637 |
| Liechtenstein, Leonhard von: 586, 591, 592, 605 |
| Liesveldtbijbel: 593 |
| Lindeboom, J.: 514, 610 |
| Loci communes: 542, 619 |
| Lodewijk vii: 198 |
| Lodewijk viii: 208 |
| Lodewijk ix, de heilige: 199 noot, 208, 209, 214, 283, 298, 300, 301, 324, 582 |
| Lodewijk xi: 355, 356 |
| Lodewijk xii: 356, 625 |
| Lodewijk xiv: 566 |
| Lodewijk van Beieren: 314, 315, 318, 319, 320, 337 |
| Lof der zotheid, De: 516-517, 518-519, 530 |
| Logos: 15, 19, 28, 44, 54, 69, 70-72, 112, 169, 190 |
| Loiseleur, priester: 386 |
| Loïsten: 343 |
| Loki: 226 |
| Lollard Knights: 375, 377, 379 |
| Lollarden (Engeland): 361, 371, 372, 374, 375-381, 397, 401, 462, 632, 635, 636, 647 |
| Lollarden (Nederland): 292, 339, 343 |
| Lombarden (bankiers): 364 |
| Longinus: 276, 278 |
| Longobarden: 124, 125, 182, 221 |
| Lot: 195 |
| Loyola, Ignatius van: 19, 505, 616, 648 noot |
| Lucas, evangelist: 15, 65, 151 |
| Lucianus van Samosate: 46, 503 |
| Luciferanen: 258, 333, 345 |
| Lucius ii, paus: 240 |
| Lucius iii, paus: 204, 248, 249, 251 |
| Lucretius: 492, 493 |
| Lukas van Praag: 476 |
| Lusiades, Os: 482 |
| Luther, Maarten: 15, 19, 28, 30, 99, 343, 348, 350, 357, 401, 476, 477, 479, 493, 496, 502, 512, 516, 518, 522, 531, 532, 534-535, 537, 540, 542-543, 545, 547-548, 550-551, 553, 555, 561-564, 569, 570, 576, 580, 582, 585, 586-587, 593-594, 596, 603, 605, 611, 612, 614, 617, 619, 622, 623, 624, 630, 634, 639-640, 641, 643, 645, 646, 647 |
|
| Ma, godin: 25 |
| Macbeth: 104 |
| Macek, J.: 440 |
| Machiavelli, Niccoló: 498 |
| Madeleine de France: 470 |
| Maerlant, Jacob van: 362 |
| Magnentius, usurpator: 75 |
| Makkabeeën: 20, 23, 469, 600 |
| Mamelukken: 324 |
| Mammon: 167, 644 |
| Manasse, smid: 231 |
| Mandeeërs: 132, 133 |
| Manfred van Brescia: 238 |
| Mani: 131-136, 148, 155, 180 |
| Manicheïsme: 99, passim |
| Mansoer, kalief: 144 |
| Mantova, Benedetto de: 570 |
| Mantz, Felix: 578, 583, 584 |
| Manuzio, Aldo: 520 |
| Map, Walter: 246 |
| Marseillanen: 108-109 |
| Marcel, Étienne: 358 |
| Marcianus, keizer: 114, 115 |
| Marcion, Marcionisme: 63-66, 67, 74, 134, 147, 195 |
| Marcus, evangelist: 15, 48 |
| Marcus, bisschop der Katharen: 188 |
| Marcus Aurelius, keizer: 42, 43 |
| Margharita: 276. Zie ook: Dolcino, Fra |
| Marguérite d'Angoulème (Margaretha van Navarra): 501, 616, 617 |
| |
| |
| Marguérite de Valois: 627 |
| Maria: 51, 62, 64, 112, 140, 146, 151, 153, 155, 166-167, 169, 196, 197, 211, 230, 268-269, 289, 302, 303, 309, 328, 330, 337, 342, 347, 399, 496-497, 503, 509, 510, 518 |
| Marie d'Oignies: 283 |
| Markomannen: 42, 78 |
| Markus, R.A.: 93 |
| Marnix van St.-Aldegonde: 607 |
| Marot, Clément: 617, 624 |
| Marsilius (Marsiglio) van Padua: 314-316, 318, 369 |
| Martelaars-spiegel: 588 noot |
| Martelarensynode: 588 |
| Martin van Mainz: 340 |
| Martin van Praag (inquisiteur): 258, 339, 348, 349 |
| Martinus v: 373, 404, 455, 457, 459, 492 |
| Martinus van Tours: 136 |
| Marx, Karl: 9, 360, 414, 481, 484, 532, 547, 548, 562, 629 |
| Mary Stuart: 635-636, 646 |
| Mary Tudor: 630, 634, 645, 646 |
| Masaryk, T.G.: 410 |
| Massinus, ketter: 509 |
| ‘Master English’: zie Payne, Peter |
| Matĕj de Leider: 422 |
| Matĕj van Janov: 396 |
| Mattheus, evangelist: 15 |
| Matthias Corvinus: 469, 471, 473, 474, 476 |
| Matvej Ninouslav: 178 |
| Mauran, Pierre: 204 |
| Mauretaniërs: 20, 43, 89, 96, 104 |
| Maxentius: 49, 51 |
| Maximianus, bisschop: 97 |
| Maximiliaan i, keizer: 409, 510, 524, 525, 531, 537, 551, 608 |
| Maximilla: 67, 68 |
| Maximus, usurpator: 103, 122, 136 |
| Mazdaïsme: 129, 135 |
| Mazdak, Mazdakisme: 93, 137, 138 |
| Mechtild van Maagdenburg: 303, 305 |
| Medici, Cosimo de': 490 |
| Medici, Lorenzo de': 490 |
| Médicis, Cathérine de': 627 |
| Medina: 142 |
| Meester van Hongarije, De: 300 |
| Mekka: 140, 141 |
| Melanchthon, Philipp: 535, 542, 550, 561, 564, 582, 586, 614, 619, 636, 646 |
| Melania: 95, 97 |
| Melitius van Lykopolis: 71, 74 |
| Melitto, bisschop: 48 |
| Mellink, A.F.: 602 |
| Memling, Hans: 507 noot |
| Menno Simonsz: 517, 591, 605, 607-608, 623 |
| Mennonieten, Menisten: zie dopers |
| Mercurius: 89 |
| Merlijn de tovenaar: 264-265 |
| Merovingers: 82, 125 |
| Mersault, Gilles: 409, 458 |
| Messalianen: 152-155, 164. Zie ook: Euchyten |
| Messiasgeloof: 14, 15, 16, 17, 19, 23, 26, 27, 31, 33, 46, 60, 64, 525 |
| mesta: 484 |
| Methodius: 157, 158. Zie ook: Cyrillus (Constantius) |
| Meung, Jean de: 283 |
| Meyer, C.F.: 531 noot |
| Meyer, geb. Reinhart, Anna: 578 |
| Mezzabarba, bisschop: 186 |
| Michaël, aartsengel: 166, 195, 224, 382 |
| Michael iii, keizer: 148, 149 |
| Michaël de Bogomil: 169 |
| Michael de Calci: 320 |
| Michael van Cesena: 318, 319-320 |
| Michael Psellos: 155 |
| Michelangelo: 491, 492, 496, 499; 571 |
| Michaelisten: zie Michael van Cesena |
| Mierlo, J. van: 282 |
| Mikuláš van Hus: 417, 419, 425, 436, 437 |
| Mikuláš van Pelhřimov: 349, 438, 448, 462, 464-465, 470 |
| Milič, Jan: 396 |
| Militaire Verordening, Žižka's: 448-449 |
| Miltitz, Karl von: 537 |
| Milton, John: 374 |
| Minderbroeders (Franciskanen): 260, 262, 267, 276, 280, 319, 320, 330, 362, 367, 369, 371, 372, 377-378 |
| Minerve, kasteel: 206 |
| Minucius, Felix: 48 |
| Mirandola, Pico della: 495, 496, 575 |
| Mithras: 25, 26, 51, 57, 134 |
| Moderne devotie: 291, 292, 507, 511, 512, 517, 532 |
| Moegtasila: 132 |
| Mohammed: 140, 142, 144 |
| Mohammed i: 422 |
| Mohammed ii (de Veroveraar): 180, 277-278, 286 |
| Moll, W.: 231 |
| Mommsen, Theodor: 90 |
| Monarchianen: 70 |
| Mongka, khan: 324 |
| Mongolen: 118, 178, 216, 323-324, 568 |
| Monitor: 477 |
| Monofysieten: 115, 116, 119-120, 143, 145, 146, 148, 301 |
| ‘Monopolia’: 543, 547, 559 |
| Mont Genèvre: 354 |
| Mont Pelvoux: 356 |
| |
| |
| Montanus: 66-69, 74 |
| Monteforte, Ketters van: 183, 187, 229 |
| Montfort, Simon de: 206, 208 |
| Montmorency, Anne de: 625 |
| Montségur, kasteel: 191, 207, 208-211, 213 |
| Morata, Olympia: 571 |
| Moraviërs: 157, 158 |
| More (Morus), Thomas: 366, 374, 506, 515, 520, 629, 630 |
| Moren: zie Arabieren |
| Mozes: 65, 155, 164, 195-196, 221, 286 |
| Münster: 589, 599, 591, 599, 600, 602, 603, 605, 609, 622, 636, 645 |
| Münzer, Thomas: 428, 477, 548, 550-551, 553, 555-556, 558-559, 561, 563, 583, 585, 589, 591, 608, 610 noot, 611 |
| Mysteriediensten: 23, 25, 27 |
| Mystiek: 284, 286, 287, 288, 289, 290-291, 292, 302-303, 305, 339, 534, 545, 553, 583, 585, 611, 612, 614, 642 |
|
| Narrenschip, Het: 343 |
| Nartes: 105, 123 |
| Nazarii, bisschop: 169, 188 |
| Neithardt, Mathis (geheten ‘Grünewald’): 107, 528 |
| Nepomuk, Jan: 410 |
| Nero, keizer: 28, 47, 87 |
| Nestorius, Nestorianisme: 109-113, 115, 116, 134, 143, 145, 153, 324 |
| Nibelungenlied: 121 |
| Nicaea, Synode van: 53, 73-75, 115, 224 |
| Nicholas van Hereford: 373, 374, 375 |
| Niclaes, Heinrich: 615, 637 |
| Nicodemisme: 570 |
| Nicolaas i, paus: 158 |
| Nicolaas v, paus: 319, 494 |
| Nicolaas van Cusa (Cusanus): 463, 494 |
| Nicolaas van Naarden: 509 |
| Nicolaïtisme: 145 |
| Nietzsche, Friedrich: 57 |
| Nika-opstand: 119 |
| Nikephoros ii Phokas, keizer: 144, 148 |
| Niketa, ‘ketterpaus’: 177, 188, 189 |
| Nikodemus: 39 |
| Nikolaas van Bazel: 340 |
| Nikolaus van Dresden: 402, 414, 416 |
| Nikolsburg: 569, 586, 591, 592, 605 |
| Ninoslav, Matsej: 178 |
| Niquitas: zie Niketa |
| Noach: 195 |
| Nobla Leyczon, La: 345, 346 |
| nonconformisme (Engeland): 374, 635-638 |
| Noormannen: 182, 222, 227, 272, 284 |
| Norbert van Xanten: 231, 234 |
| Normandiërs: 182 |
| Northumberland, Henry, hertog van: 634 |
| Novatianus: 70-71, 74, 100 |
| Novum instrumentum: 516 |
| Nijhoff, Martinus: 367 |
|
| Obbe Philipsz: 598, 600, 602, 603 |
| Obolensky, D.: 157 |
| Observanten: 320 |
| Occam, William van: 318-319, 320, 369, 370 |
| Occitanië: zie Languedoc |
| Ochino, Bernardo: 614, 634 |
| Odvaker: 122, 123 |
| Oligoeren: 134 |
| Offer des Heren, Het: 588 noot |
| Olaf de Dikke: 226 |
| Olaf ‘Schootkoning’: 226 |
| Olaf Tryggvason: 226 |
| Oldcastle, Sir John: 377, 379-380, 436 noot |
| Olivi (Olieu), P.-J.: 263, 267-268, 288 |
| Olympische spelen (oudheid): 100 |
| Ommajaden, dynastie: 143, 144 |
| Ommaten, Joh. van: 510 |
| Openbaring (van Johannes): 27, 28, 251, 267, 315, 323, 358, 387 |
| Ophieten: 70 |
| Opstand (1381), Grote: 360, 362-365, 372-373, 391 |
| Optatus van Mileve: 93 |
| Optatus van Thammugadi: 97 |
| Orff, Carl: 342 |
| Origenes, kerkvader: 19, 39, 44, 47, 56, 58, 62, 74, 107 |
| Ormoezd: zie Ahoera Mazda |
| Orpheus: 25 |
| Orthodoxe Kerk: 568, 645 |
| Ortlieb van Straatsburg: 301, 302 |
| Osiander, Andreas: 610 noot |
| Osiris: 25 |
| Ostrogoten (Oostgoten): 77, 78, 80, 80 noot, 121, 122, 123, 136 |
| Overbeck, Franz: 56 |
| Oxford, universiteit: 369, 370, 371, 372, 373, 374, 375, 379, 397, 436 noot, 506, 630 |
|
| Palacký, Fr.: 410, 439, 459, 461, 468, 469, 471 |
| Paleč, Stefan: 407 |
| Palestina (ook ‘Heilige Land’): 13, 17, 20, 23, 26, 27, 54, 62, 107, 115, 142, 204, 228, 242, 265, 268, 298, 300, 301, 323, 325 |
| Pantheïsme: 286-287, 289, 297, 342, 343-344, 438, 494 |
| Panthera: 17, 18 |
| Papelarden: 283 |
| Papias: 44 |
| Parakleitos: 68, 133, 134, 148, 155, 237 |
| Paramo (inquisiteur): 211 |
| |
| |
| Parmenianus, bisschop: 96, 97 |
| Parochiesysteem: 306 |
| Parousia: 16 |
| Parsen: 139 |
| Parthen: 42 |
| Pascal, Blaise: 197 |
| Paschalis iii, paus: 244 |
| Passagieri: 345 |
| Pastoureaux: zie Herders |
| Pastre, Martin: 352 |
| Patarenen: 167, 178, 180-187, 209, 251 |
| Pataria, La: 203, 230, 238, 276, 414 |
| Patrick, heilige: 108 |
| Patripassianen: 70 |
| Paulicianen: 146-152, 158, 164, 166, 170, 171, 174, 175, 182, 189 |
| Paulikios de Manicheeër: 147 |
| Paulini: 152 |
| Paulus, apostel: 22, 30, 31, 32, 33, 34, 36, 39, 43, 47, 57, 61, 63, 64, 65, 66, 67, 72, 116, 134, 140, 147, 148, 150, 168, 172, 195, 196, 301, 346, 502, 518, 537, 551, 645 |
| Paulus, zoon van Kallinike: 147 |
| Paulus ii, paus: 473 |
| Paulus iii, paus: 570, 614, 630 |
| Paulus iv, paus: 504 noot |
| Paulus de Armeniër: 147 |
| Paulus van Samosate: 71, 72, 74, 147 |
| Paulus Diaconus: 224 |
| pauperes Christi: 234 |
| paus (woordverklaring): 70 |
| Pauw, Reinier: 644 |
| Paviono, Antonio (inquisiteur): 354 |
| pax romana: 20-21, 48 |
| Payne, Peter: 436, 452, 455, 458, 461, 462 |
| Pedro van Aragon, ii en iii: zie Peter |
| Pelagius, Pelagianisme: 100, 106-109, 233, 547 |
| Pelt, Johannes: 593 |
| Pencz, Georg: 610 noot |
| Pepijn de Korte: 221 |
| Peregrinus of Proteus: 36 |
| Perelle, Raymond de: 206, 211 |
| Perrers, Alice: 370 |
| Persepolis: 129 |
| Pestepidemie: zie Zwarte Dood |
| Peter, tsaar (Bulgarije): 159, 161, 169, 170, 171 |
| Peter (Petrus, inquisiteur): 349 |
| Peter ii van Aragon: 204, 208, 258 |
| Peter iii van Aragon: 273 |
| Peter de eerwaardige: 238 |
| Peter van Mladonoviče: 477 |
| Peter van Corbara: 320 |
| Peter Delian: 171 |
| Peter Simonsz: 605 |
| Petrarca, Francesco: 326, 404, 493, 505 |
| Petri, Lorenz: 566 |
| Petri, Olaus: 566 |
| Petrobrusianen: zie Petrus van Bruys |
| Petrus, apostel: 16, 32, 36, 41, 47, 58, 108, 124, 145, 150, 183, 187, 188, 194, 209, 337, 404, 407, 523 |
| Petrus van Bruys: 232, 244 |
| Petrus van Sicilië: 150, 153 |
| Petrus Damianus: 185 |
| Petruslegende: 124, 318, 337, 373 |
| Petsjenegen: 152 |
| Peyt, Jacob: 321, 323 |
| Pezet, Maurice: 242 |
| Pfefferkorn, Johann (Joseph): 530 |
| Pfeiffer, Heinrich: 555, 559 |
| Philibert van Contances: 463, 466 |
| Philip van Hessen: 551, 561, 582, 586, 602, 646 |
| Philippa de Foix: 193 |
| Philippe ii Auguste: 198, 199, 206 |
| Philippe iv, le Bel: 311-312, 321, 322, 359 |
| Philippe vi van Valois: 321, 323 |
| Philippikos, usurpator: 148 |
| Philippus de Arabier: 87 |
| Philo van Alexandria: 19, 26 |
| Phoeniciërs: 86-89 |
| Photius, patriarch: 150, 158, 159 |
| Phundaïeten (Phundagiagiten): 172 |
| Piagnoni: 496 |
| Piccolomini, Enea Silvio: zie Aeneas Sylvius |
| Piëtisme: 342 noot, 612 |
| Pikarden: 438-439, 440, 442, 448, 563 |
| Pilatus, Pontius: 18, 46, 62 |
| Pilchendorf, Peter van: 345-346 |
| ‘Pilgrim Fathers’: 638 |
| Piphles, Pifli: 189-190. Zie verder Katharen |
| Pippo Spano: 444 |
| Pirenne, H.: 225 |
| Pius ii, paus: 431, 466, 467, 471 |
| Plantagenet, dynastie: 198, 199, 321 |
| Plato, Platonisme: 18, 60, 132, 146, 301, 489, 491, 493, 495, 515, 516, 518, 580 |
| Plattner, Hans: 610 noot |
| Pleroma: 61 |
| Plinius de Jongere: 16, 48 |
| Plotinus: 611 |
| Poděbrady, George (Jiři): 422, 455, 465, 466, 468-471, 473-474 |
| Podĕbrady, Viktorin: 452, 453 |
| Pogroms: 300, 331, 332, 642 |
| Polderman, Cornelis: 598 |
| Polišenský, J.V.: 487, 642 |
| Polykarpes, bisschop: 63 |
| Pompeji: 16 |
| Pompejus: 20 |
| Pomponazzi, Pietro: 491, 498 |
| Popelicani, Publicani: 152, 189. Zie verder Katharen |
| |
| |
| Porete, Marguérite: 289-290, 291 |
| Possidius van Calama: 97 |
| Pouilly, kardinaal: 246 |
| Praag, universiteit (Karelsuniversiteit): 392-393, 397, 399, 401, 402, 416, 431, 433, 442, 469, 473 |
| Preczlaw, bisschop: 331 |
| Premonstratenzers: 231, 280 |
| Preslav: 159, 161 |
| Přibram, Jan: 441, 442, 449, 455, 457, 464, 466 |
| Primianus, bisschop: 97 |
| Priscilla: 67, 68 |
| Priscillianen: 136, 137, 145 |
| Priscillianus: 136 |
| Privilegium sabbatinum: 268-269 |
| Processies: 309, 328, 329, 332-333 |
| Procopius: 103, 104, 123 |
| Profetieën van Merlijn: zie Merlijn |
| Profeten van Zwickau, De: 548, 550, 551 |
| Prokop Holý (de Grote): 454-465 |
| Prokop de Kleine: 453, 457, 461, 465 |
| Prokop van Plzeň: 442 |
| Prometheus: 499 |
| Propertius: 491 |
| Proterios, patriarch: 115 |
| Prous Boneta: 290 |
| Psellos, Michael: 155 |
| Ptaček van Pirkstejn, Jan: 468 |
| Pulcheria, keizerin: 112, 114 |
| Pupper van Goch, Johannes: 508, 543, 593 |
| Puriteinen: 381, 624, 637-638, 643, 644 |
| Purvey, John: 373, 374 |
|
| Quaden: 42, 78 |
| Quarela pacis: 519 |
| Qumran: 14 |
|
| Rabbula, kluizenaar: 118 |
| Rabelais, François: 502, 519n., 616 |
| Rafaël van Urbino: 492 |
| Raineri van Vercelli: 278 |
| Ramsbury, William: 377 |
| Ranke, Leopold von: 562 |
| Ranters: 342 noot, 615, 637 |
| Rasin, J.A.: 426 |
| Raspoetin, Grigori: 342 noot |
| Ravenna: 103, 119, 122, 123, 136, 146, 489 |
| Raymond v van Toulouse: 203-204 |
| Raymond vi van Toulouse: 205, 206, 207 |
| Raymond vii van Toulouse: 209, 211, 214 |
| Raymond-Roger de Foix: 193 |
| Reconguista: 483, 484 |
| Rederijkers: 594, 596 |
| Reedijk, C.: 515 |
| Reichenau, klooster van: 222 |
| Reiser, Friedrich: 349, 446 |
| Reislaufen: 575, 576 |
| Reitsma, J.: 593 |
| Relieken: 76-77, 166, 224, 311, 373 |
| Renaissance: 489, passim |
| Renato, Camillo: 614 |
| Renée van Ferrara: 570, 617 |
| Reublin, Wilhelm: 542, 578, 584, 592 |
| Reuchlin, Johannes: 526, 530, 551, 640 |
| Revel, Peyret: 355 |
| Revolutie, Franse: 79, 428, 562 |
| Ricciadino (inquisiteur): 356 |
| Richard ii: 364-365, 371, 374, 378 |
| Rilke, R.M.: 37 |
| Robert ii van Frankrijk: 229 |
| Robert de Vrome: 189 |
| Robert van Genève: 339 noot, 371 |
| Robert ii van Vlaanderen: 230, 231 |
| Robert d'Arbrissel: 234, 245 |
| Robert le Bougre: 209, 345 |
| Robert Guiscard: 152 |
| Robertson, J.M.: 70 |
| Rode, Hinne: 512 noot, 582, 594 |
| Roháč van Dubá, Jan: 444, 449, 451, 465, 467 |
| Rohan, (Adam, leider): 439, 440 |
| Rokycana, Jan: 453, 455, 457, 461, 462, 464, 466, 468, 469, 470, 471, 473, 474 |
| Rol, Hendrik: 599 |
| Roman de la Rose: 283, 341 |
| Romanus, ‘comes Africae’: 96 |
| Rome, Romeinen: passim |
| Römer, Hans: 589, 591 |
| Romulus Augustulus: 122 |
| Roncalli, Angelo: 405 |
| Ronco, Giovanni de: 253, 258 |
| Rothmann, Bernhard: 599, 600, 605 |
| ‘Roverssynode’: 114 |
| Rozenoorlogen: 381, 486, 505 |
| Rožmberk, Ulrich van: 412, 414, 421, 430, 435, 436, 439, 444, 451, 465, 468 |
| Rufus, Mutianus: 640 |
| Runcarii (‘Rünkler’): 258 |
| Runciman, S.: 211 |
| Russell, Bertrand: 263 |
| Ruteboeuf: 283 |
| Ruysbroek, Jan: 290, 291, 340 |
| Rijswijk, Herman van: 510 |
| Ryžmberk, Aleš van: 449, 464, 465 |
|
| Sabellianen: 70, 72, 189 |
| Sacchoni, Rainier: 173, 244, 345 |
| Sacco di Roma: 82, 103, 523 |
| Saco, Antonio: 354 |
| Sacramentariërs: 512 noot, 582, 594 |
| Sacramenten: 33, 37, 92, 100, 103, 113, 155, 166, 169-170, 193, 194, 229, 237, 252, 256, 282, 291, 302, 309, 333, 339, 373, 399, 425, 495, 512, 543, 564, 622 |
| |
| |
| Sadduceeërs: 14, 23 |
| Saint-Denis, klooster: 237 |
| Saint-Germain, klooster: 221 |
| Saint-Martin, klooster: 222 |
| Saint-Martin-in-the-Fields, klooster: 377 |
| Saladin, sultan: 323 |
| Salimbene, Fra: 277 |
| Salomone de Lucca: 216 |
| Saluces, markiezin van: 356 |
| Samaritanen: 119 |
| Samson, Bernhard: 576 |
| Samuel, tsaar: 170 |
| Sankt-Gallen, klooster van: 222 |
| Saracenen: 144, 182, 222, 227, 300, 323, 330. |
| Zie ook: Arabieren, Turken |
| Sassaniden: 77, 113, 116, 118, 119, 129, 131, 137, 140, 144 |
| Satan (Samaël, Satanaël): 61, passim |
| Sattler, Michaël: 585, 611 |
| Saturnus: 89 |
| Saulus: zie Paulus |
| Sava Nemanja: 175 |
| Savonarola, Girolamo: 495-496, 498, 499, 641 |
| Scala Sancta: 54, 534 |
| Schadeland, Johannes (inquisiteur): 336-337 |
| Scharnhorst, Gerhard von: 565 |
| Schenk van Toutenburg, George: 598 |
| Schisma, Oosters: 116, 158, 172, 225, 399, 466-467 |
| Schisma, Westers: 244, 305, 313, 339 noot, 371, 397, 402, 404-405, 407, 409 |
| Schmalkaldische Bond: 565 |
| Schmid, Konrad: 333-334 |
| Schoengen, Aemilius: 512 |
| Schoenmaker, Harmen: 603 |
| Schönveld, Eylard: 334, 339, 344, 348 |
| Schwenckfeldt, Caspar von: 611-612 |
| Schwertbrüder: 422 |
| Sciffi, Clara: 263 |
| Scythische monniken: 109, 119 |
| Segarelli, Gerardo: 275, 276, 287 |
| Seldsjoeken: zie Turken |
| Sembat: 155 |
| Seneca: 22, 516, 580, 616 |
| Sententiën: 246 |
| Septimius Severus, keizer: 48 |
| Septuagint: 44 |
| Serapis: 25 |
| Sergius, o.g. Tychikos: 148 |
| Serrurier, Nicolas: 407-408 |
| Servet, Michel: 614, 623, 624 |
| Severs, Jan: 593 |
| Seymour, Jane: 632 |
| Shakespeare, William: 124, 366-367, 379, 506, 637-638 |
| Sharpe, Jack: 380 |
| Shelley, P.B.: 389, 412 |
| Sibyllijnse geschriften: 226, 264, 333 |
| Sic et Non: 235 |
| Siciliaanse vespers: 272-273 |
| Sicke Freerks: 605 |
| Sickingen, Franz von: 477, 531, 537, 550-551, 617 |
| Siger van Brabant: 286 |
| Sigismund, koning-keizer: 402, 405, 414, 419, 421, 422, 430, 431, 433, 435, 436, 437, 441, 442, 443-444, 446, 448-449, 451-453, 454, 455, 457, 458, 459, 460, 461-462, 463, 466, 467, 526 |
| Signorelli, Luca: 496 |
| Silvanus: 147 |
| Simeon bar-Kochba: 20, 46 |
| Simon de Tovenaar: 60, 186 |
| Sirotci: zie Wezen |
| Sixtus iv, paus: 355, 492, 511 |
| Sjahpoer i: 131, 135 |
| Sjemaja, rabbi: 14 |
| Skiren: 121, 122 |
| Slaven, slavernij: 20, 22, 32, 36, 42, 59-60, 66, 90, 95, 99, 109, 125, 142, 644 |
| Sleutel tot de waarheid, De: 155 |
| Sňem: 394 |
| Socianianisme: 614-615 |
| Socrates: 516, 580 |
| Soefisme: 139 |
| Soeleiman i, sultan: 501 |
| Soissons, klooster van: 222 |
| Sokol van Lamberk: 452 |
| Somerset, Edward, hertog van: 634 |
| Sophia (aeoon): 61 |
| Sozzini, Fausto: 614-615 |
| Sozzini, Lelio: 614 |
| Spangenberg, Tileman: 511, 512 |
| Spartacus: 22 |
| Speroni, Ugo: 256-257 |
| Spiegel der simpele zielen, De: 289-290 |
| Spieghel, H.L.: 517 |
| Spinoza, B. de: 494, 495, 517, 642 |
| Spiritualen: 263, 264, 267, 268, 275, 278, 287, 288, 314, 315, 318, 319. Zie ook: Franciskanen |
| Splinter Wiggersz: 510 |
| Star Chambre: 629 |
| Staupitz, Johann von: 534, 537 |
| Stefan (Bosnische Kerk): 177-178 |
| Stefan, bisschop der Waldenzen: 470 |
| Stefan Doesjan: 175, 178 |
| Stefan Kotromanitsj: 178 |
| Stefan Nemanja: 175, 177 |
| Stefan Tvertko: 178 |
| Stefanus (N.T.): 31 |
| Stepan, monnik: 174 |
| Stephanus, paus: 71 |
| Stigmatisering: 260 |
| |
| |
| Stilicho: 82, 97 |
| Stoicheia: 149 |
| Stoïcisme: 14, 16, 19, 20, 28, 47, 57, 108, 314, 346, 492, 516, 517, 642 |
| Stonehenge: 265 |
| Stordeur, Jean: 623 |
| Straatsburg: 550, 566, 588-589, 596, 598, 600, 612, 617, 619, 623, 646 |
| Stratioten: 146 |
| Strigolniki: 343-344 |
| Sudbury, Simon: 364, 370, 371, 372 |
| Sueben: 78, 82, 84, 86, 125 |
| Suetonius: 18 |
| Suger, abt: 198 |
| Suso, Heinrich: 291 |
| Svjatoslav van Kiev: 159 |
| Švamberk, Bohuslav van: 423, 437, 454-455, 457-465 |
| Svjatoslav: 159, 161 |
| Swinderby, William: 376, 377 |
| Sydney, Philip: 506 |
| Sylvester i, paus: 55, 348 |
| Symeon, o.g. Titus: 147 |
| Symeon, tsaar: 159, 162, 171 |
| Symeon van Armenië: 182 |
| Symmachus, paus: 136 |
| Synagoge en Ecclesia: 46, 70 |
|
| Tábor: 349, 417, 418, 421, 423, 431, 435, 438, 439, 441, 443, 446, 448, 449, 451, 452, 454, 457, 459, 462, 464, 467, 468, 470, 477 |
| Taborieten: 409, 422, 423, 425, 428, 430, 431, 435, 436, 438, 440, 441, 442, 444, 446, 448, 452, 453, 454, 455, 458, 459, 461, 464, 465, 466, 469, 477, 524, 525, 555, 589 |
| Tabulae: 402 |
| Tacitus: 18, 491 |
| Tanchelm (Tanchelijn): 229-232, 289 |
| T'ang, dynastie: 134 |
| Tannaim: 13 |
| Tapper, Ruard: 596 |
| Tatianus: 15 |
| Tauler, Johannes: 291, 641 |
| Tauzobolium: 25 |
| Tawney, R.H.: 643 |
| Teja, koning: 123 |
| Tempelridders: 313 |
| Tengström, E.: 93 |
| Teresa van Avila: 505 |
| Tertiarissen: 251, 284, 514 |
| Tertullianus: 36, 39, 41, 43, 44, 64, 65, 66, 69, 90, 92 |
| Testament van de twaalf aartsvaders: 127 |
| Tetzel, Johann: 535, 576 |
| Thekla (apostel): 39 |
| Theoderik: 80 noot, 122, 123 |
| Theodora, keizerin: 119, 120 |
| Theodora, keizerinweduwe: 149 |
| Theodorus de Pauliciaan: 147 |
| Theodosius de Grote: 75, 80, 96, 100 |
| Theodosius ii, keizer: 110, 113, 119 |
| Theodotos de Pauliciaan: 147, 148 |
| Theologia Deutsch: 534, 611 |
| Theophilus, keizer: 149 |
| Theophylactos, patriarch: 169 |
| Theotokos: 112, 146, 151, 153 |
| Therapeuten: 33 |
| Thomas, apostel: 32, 39 |
| Thomas à Kempis: 512, 641 |
| Thomas de Slaviër: 148-149 |
| Thomas van Aquino: 19, 286, 290, 357, 384, 511, 580 |
| Thomas van Bosnië: 178 |
| Thomas-evangelie: 16 |
| Thomas-christenen: 118 |
| Thon(d)raki: 155 |
| Thor: 226 |
| Thorpe, William: 377 |
| Thrasamund: 104, 105 |
| Tillich, Paul: 19 |
| Timotheus de Pauliciaan: 147, 148 |
| Tischreden (Luther): 540 |
| Tisserands (Wevers): 190, 201, 378. Zie verder Katharen |
| Titus Flavius Clemens: 48 |
| Toerkestan: 134, 135 |
| Toledo: 84, 125 |
| Tolosa (Toulouse), rijk van: 82 |
| Tolstoj, L.N.: 469 |
| Tomek, Vacláv: 410 |
| Torquemada, Tomás: 209-210, 483 |
| Toth: 132 |
| Totila, koning: 123 |
| Trajanus, keizer: 17, 42, 48 |
| Traulus: 171 |
| Trencavedynastie: 198, 211 |
| Trente, concilie van: 107, 265, 405, 504 |
| Troeltsch, E.: 641, 644, 647 |
| Troubadours: 191, 199, 302 |
| Trutannen: 283 |
| Trijpmaker, Jan Volkerts: 596, 598, 599 |
| Tsjechische (Moravische) Broeders: zie Unie van Tsjech-Broeders |
| Tudor (-monarchie): 366, 486, 507, 528, 629, 637 |
| Turken: 145, 170, 172, 174-175, 180, 205, 419, 441, 466, 468, 469, 470, 471, 473, 474, 477, 482, 486, 491, 537, 540, 547, 586, 589, 641 |
| Turlupijnen: 283, 341 |
| Twaalf Artikelen: 556, 558, 559, 578, 634 |
| Tychè: 51 |
| Tyler, Wat: 364-365, 629 |
| Tyndale, William: 635 |
| |
| |
| Udemans, Th.: 644 |
| Ulfilas, zie: Wulfila |
| Unam sanctam (bul): 313 |
| Umberto ii (Savoye): 353 |
| Unie van Tsjechische Broeders: 470, 471, 476, 477, 525, 555, 569, 586, 591-592, 609 |
| Unitas Fratrum: zie Unie van Tsjechische Broeders |
| Urbanus ii, paus: 228, 234, 354 |
| Urbanus v: 337, 338 |
| Urbanus vi: 339 noot, 371 |
| Usselinx, Willem: 644 |
| Utopia: 366, 506, 629 |
| Utraquisme: 399, 412, 414, 416, 418, 423, 430, 433, 435, 436, 438, 458, 460, 461, 462, 463, 466, 468, 469, 470, 471, 473, 474, 476, 477, 542, 548, 563, 569, 586 |
|
| Vacarius van Piacenza: 257 |
| Vacláv, koning: zie Wenceslas |
| Vagevuur: 196, 252, 333, 337, 399, 564 |
| Valdes, Pierre: zie Waldo, Waldus |
| Valdés, Juan de: 570 |
| Valens, keizer: 77, 80 |
| Valentinianus iii, keizer: 74, 103, 121, 122 |
| Valentinus: 61, 62, 63, 65 |
| Valerianus, keizer: 92, 135 |
| Valla, Lorenzo da: 55, 493-494, 515-516, 531 |
| Vallombroso, klooster: 185, 186 |
| Vandalen: 78, 79, 82-86, 101, 103-105, 118, 121, 123, 136 |
| Vandalisme: 79, 101 |
| Vartemberk, Cĕnĕk van: 418-419, 421, 422, 430-431, 438, 442, 451 |
| Vasari, Giorgio: 489 |
| Venus: 518 |
| Vespucci, Amerigo: 482 |
| Vicennalia: 75 |
| Vier Artikelen, De: 407, 433, 435, 437, 438, 441, 446, 448, 449, 451, 454, 458, 461, 462-463 |
| Vigilius, paus: 120 |
| Vilem, priester: 445 |
| Villari, Pasquale: 498, 641 |
| Villehardouin, Geoffroi de: 172 |
| Villon, François: 283 |
| Viret, Jean: 246 |
| Virgilius: 491, 495, 516 |
| Visconti, Matteo: 278 |
| Visigoten (Westgoten): 77, 80, 82, 84, 86, 121, 122, 123, 124, 125, 143 |
| Vita apostolica: 230, 232-233, 238, 251, 257, 336 |
| Vita canonica: 222, 235, 256 |
| Vitalis de Savigny: 234 |
| Vitry, Jacques de: 252, 283 |
| Vitus, St.: 333, 433 |
| Vives, Juan Luis: 505, 508, 520 |
| Vladislav (Wladislaw) van Polen: 437, 452, 453 |
| Volksverhuizing: 78-86, 157 |
| Volpe, G.: 251 |
| Voltaire, F.M. Arouet de: 14, 79 |
| Völuspa: 226 |
| Vrouwenvraagstuk: 201, 203, 213, 234, 252, 280, 283, 302-303, 305, 645-647 |
| Vrije Geest, Ketterijen van de: 258, 287, 289, 291, 292, 297-305, 329-330, 335-337, 338, 339, 340, 342, 343, 416, 438, 439 |
| De vrijheid van de christenmens: 543, 545 |
| Vulgata: 107, 373, 494, 516, 540 |
| Vijftien tekenen over het einde der tijden: 264 |
|
| Wagenburg (ontstaan): 423 |
| Waldburg, Georg von: 558, 559 |
| Waldenzen: 217, 234, 241, 243-259, 277, 283, 301, 321, 333, 339, 341-350, 352-357, 369, 401, 407, 416, 422, 423, 462, 470, 498, 563, 607, 608-609, 625, 641, 647 |
| Waldhauser, Konrad: 396 |
| Waldo, Waldus, Valdes, Petrus: 244, 245, 246, 248, 249, 253, 255, 260, 348 |
| Waldstejn, Hašek van: 445, 451 |
| Wallia, koning: 82 |
| Walsingham, Thomas: 375 |
| Walter de Nederlander: 289 |
| Walter, J. von: 234 |
| Walworth, William: 364, 365 |
| Wanderprediger: 234, 244, 248, 253, 260, 284, 288, 377, 378 |
| Wasmod, Johann (inquisiteur): 349 |
| Wassili, monnik: 170-171 |
| Weber, Max: 621, 643 |
| Wederdopers: zie dopers |
| Weiler, Anna: 349 |
| Weltgeist: 638 |
| Wenceslas (Vacláv) iv; 380, 393, 394, 402, 404, 414, 417, 418, 421, 422, 435 |
| Wendelmoet Claesdochter: 594 |
| Werner, E.: 440 |
| Weyden, Rogier van der: 507 noot |
| Wezen (Sirotci): 453, 454, 455, 461, 464-465. |
| Zie ook: Horebieten |
| Willem Cornelius: 298 |
| Willem Dirksz: 594 |
| Willem Frederiksz: 594 |
| Willem van Hildernisse: 341-342 |
| Willem (i) van Oranje: 522, 607, 627, 640 |
| William van Newbury: 189 |
| Williams, G.H.: 548, 608 |
| Willibrord: 332 |
| Wimpheling, Jakob: 524 |
| Winchester, kardinaal (Henry Beaufort): 457, 459, 460 |
| Winkler: 349 |
| |
| |
| Wirsberg, Janko en Livin: 525 |
| Witold van Litouwen: 443, 445 |
| Witte Kappen, De: 243 |
| Wittenberg: 564, 566, 569, 571, 586, 594, 635 |
| Woestijnvaders: 48 |
| Wolmar, Matthias: 616 |
| Wouter, Dominikaan: 511, 594 |
| Wulfila: 77, 105 |
| Wyche, Richard: 377 |
| Wycliffe, John: 357, 361, 367, 369-377, 378, 380, 396, 397, 399, 402, 407, 409, 410, 436, 462, 506, 635, 641 |
|
| Xerxes: 129 |
| Ximenes, kardinaal Francesco: 483, 504 |
|
| Ydros, Bernard: 245 |
|
| Zannekin, Nikolaas: 321 |
| Zarathustra: zie Zoroaster |
| Zbyněk, aartsbisschop: 399, 401, 436 noot |
| Želivsky, Jan: 416, 417, 417 noot, 418, 419, 430, 436, 437, 441, 442, 443, 445, 454, 465 |
| Zeloten (Palestina): 14 |
| Zeloten (Thessalonike): 173-174 |
| Zeno, keizer: 116, 118, 122 |
| Zephyrus, paus: 69 |
| Zerbolt, Gerard: 512 |
| Zinzendorf, Nikolaus von: 612 |
| Žižka, Jan: 419, 420-423, 425, 426, 428, 430-431, 433, 435, 436-437, 439-446, 448-449, 451-454, 464, 467, 477 |
| Zofie van Bohemen: 401, 418, 419, 422, 430 |
| Zoroaster, Zoroastrisme: 129-130, 132, 134, 135, 137, 139, 143 |
| Zosimus, paus: 107-108 |
| Zřizení zemské: 476 |
| Zülch, W.K.: 528 |
| Zürich: 576, 578, 580, 583, 584, 614, 635 |
| Zwarte Dood: 324-328, 360 |
| Zwarte prins: zie Edward iv |
| Zwartkop van Mondovi: 355 |
| Zwickau: zie Profeten van Zwickau, De |
| Zwicker, Peter (inquisiteur): 258, 339, 348 |
| Zwingli, Huldrych: 28, 357, 512 noot, 531 noot, 543, 575-576, 578, 580-584, 586, 594, 599, 611, 612, 614, 619, 622, 623, 624, 646 |
| Zijpp, N. van der: 607 noot |
|
|
Auteursrechtelijk beschermd