Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Anatomia. Dat is ontledinghe van den geestelycken mensch (1622)

Informatie terzijde

Titelpagina van Anatomia. Dat is ontledinghe van den geestelycken mensch
Afbeelding van Anatomia. Dat is ontledinghe van den geestelycken menschToon afbeelding van titelpagina van Anatomia. Dat is ontledinghe van den geestelycken mensch

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.97 MB)

ebook (3.73 MB)

XML (1.02 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

leerdicht


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Anatomia. Dat is ontledinghe van den geestelycken mensch

(1622)–Frederik de Vry–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Het ij. Capittel.
Vande geboorte, de prinçepale oorsaecke, en de inwendighe Ouders des Geestelijcken Mensches.

 
OM den geest'lijcken mensch dan te ontleden voort,
 
In ordre sullen wy, besien eerst zijn geboort',
 
Dan tot de deelen daer die mensch is in bestaende,
 
En tot zijn onderhoud is dit gedicht voortgaende.
 
Van desen nieuwen mensch de geboort' wordt gewracht,
 
Van Godt de Heer alleen, door Goddelijcke kracht:Ga naar margenoot+
 
Die door genade bloot komt ons natuur genesen,
 
Die heel verdorven was, vernieuwt het oude wesen,
 
Doodet het sondigh vleesch, verandert ons gemoedt,
 
En schept den nieuwen mensch na zynen beelde goedt.
 
Door kracht van zynen geest, ons gaet soo weder-baren,
 
Tot zijn kind'ren bemint, die toorens kind'ren waren.
 
Doet ons den ouden mensch af-leggen, en doen aenGa naar margenoot+
 
Den nieuwen mensch, die Godt gewilligh dient voort aen.
 
Soo dat Gods beelt in ons besmet door onse sonden,
 
Herstelt wordt en hermaeckt meer en meer t'allen stonden.
 
Van dees geboorte nieuw staet ons nu te besien,
 
Welck daer d'oorsaken zijn, en werckinghen van dien.
 
Om dan d'oorsaken al van dees geboort' te stellen,
 
Wy d'Ouders en het zaet, daer toe nu sullen tellen.
 
De Ouders zijn de geen, door wiens toe-doen en kracht,
 
Als oorsaeck, dat die mensch is, en wordt voort-gebracht.
[pagina 6]
[p. 6]
 
Ga naar margenoot+En is een principael, die neffens hem een twede
 
Oorsaeck, als intrument, heeft willen stellen mede.
 
Die oorsaeck principael, die d'andere regeert,
 
Ga naar margenoot+Gebruyckt tot zynen dienst, na dat hy dan begeert.
 
Is hy die eeuwigh is, self-standigh, hoogh verheven,
 
Rechtveerdigh, wijs en goet, die alles geeft het leven,
 
Die selfs de Schepper is, her-schepper oock alleen,
 
Dees God, de Vader is, en Moeder oock met een.
 
Want het is God, van wien in Hemel en op aerden
 
Dat Vaderschap komt voort, en al wat is in waerden:
 
God de Heer is alleen, de Vader principael,
 
Die teelt, bereydt, formeert, ia doet het al te mael,
 
Om ons natuur verkeert t'herbaren, te genesen,
 
En dat de nieuwe mensch gestalte krijght en wesen.
 
't Is d'een-wesighe God, God Vader, God de Soon,
 
Met den Heyligen Geest, dryvuldigh in persoon,
 
De Vader is't begin in desen van hem selven,
 
Die door zijn Soon en Geest dit werck begint te delven.
 
Christus de Sone Gods, onsen Immanuel,
 
Die vanden Vader ons geworden is seer wel
 
Tot wijsheyt, heyligheyt, gerechtigheyt en vrede,
 
Ga naar margenoot+En tot verlossingh oock aen dit werck wercket mede:
 
Maer van den Vader, door Godt den Heylighen Geest,
 
Als die verworven heeft, van't minste tot het meest,
 
Al't ghene daer behoort tot dit nieuw heyligh leven.
 
Ga naar margenoot+Want in hem, en door hem ons alles is gegheven;
 
De wegh, waerheyd, de poort, het leven is hy self:
 
Hy ons gheopent heeft het Hemelsche gewelf.
 
Wt, van, en oock door hem veel-vuldigh op ons dalen
 
Gods goede gaven al, de Geestelijcke stralen.
 
Den Geestelijcken Mensch schept Christus, ende geest
 
Ga naar margenoot+Dat door hem, en in hem de nieuwe mensche leeft.
[pagina 7]
[p. 7]
 
En uyt zijn volheyd vol, genadigh gaven vloeijen,Ga naar margenoot+
 
Waer door, tot Godes eer, gelooves vruchten bloeijen.
 
Van hem, als van het hooft, de nieuwe mensche treckt
 
Zijn voedsel, en in hem is hy volmaeckt, perfeckt.Ga naar margenoot+
 
Wt zijn volheyt alhier by maten wy ontfangen
 
't Volkomene, waer van hier na men sal erlangen.
 
Inden Geest'lijcken Mensch 't beelt Ga naar margenoota Christi is geprint,
 
Soo dat hy niet meer Ga naar margenootb aerdsch, maer geest'lijck is gesint:
 
Ja dat hy niet en leeft, Ga naar margenootc maer Christus leeft van binnen
 
In hem, en oock Ga naar margenootd regeert zijn hert, gemoed en sinnen.
 
Vanden geest'lijcken doodt, waer door datmen af-sterft
 
De sonde, die op ons door Adam was ge-erft;Ga naar margenoot+
 
Gelijck als Christi doodt is oorsaeck sterck en krachtigh,
 
Alsoo is oorsaeck oock zijn opstandingh waerachtigh
 
Van't geestelijck op-staen, uyt onser sonden slaep,
 
Tot Hemels leven nieuw, tot een goed Christi schaep.
 
Is hy dan wegh en licht, levens-Fonteyn gepresen:
 
Vanden geest'lijcken mensch moet hy oock Vader wesen.
 
Godt de Heylighe Geest, de-welcke wordt geseyt,Ga naar margenoot+
 
Een Geest genaden-rijck, een geest der heyligheyt,
 
Die Godt in zijn Verbond belooft heeft uyt te storten
 
Over zijn volck, om 't vleesch de vlercken te bekorten:
 
Te senden in ons hart, om leeren ons verstaen
 
Zijn Wet, en ons daer nae de voeten recht doen gaen.
 
Desen Heyligen Geest de Vader heeft ghesonden,
 
Door, en om Christi wil, om ons hert te doorgronden.
 
Die wonderbaer in ons zijn groot werck openbaert,
 
Den ouden mensch vernieuwt, herschept, herstelt, herbaert,
 
Ons blint verstant verlicht door zijn Hemelsche stralen,
 
Verandert onsen wil, doet die nae 't goede talen,
 
Doorboort ons ooren doof, ons steenen hart maeckt dweegh,
 
Dat is, ons steenen hart herscheppet soo te deegh,
[pagina 8]
[p. 8]
 
Dat uyt den ouden mensch de nieuwe wordt herboren,
 
Die als een geest'lijck mensch, kloeckmoedigh komt herboren,
 
Leeft heyligh, geeft Godt eer, tracht soo veel als hy kan
 
Na wasdom, om hier na te zijn volkomen man,
 
Onse herboorte werckt, de Heyl'ghe Geest wel krachtigh,
 
Maer van den Vader, en Soon, neffen hem almachtigh.
 
Ga naar margenoot+Dat Godt de Vader is, wy hebben hier gehoort,
 
Dat hy oock Moeder sy, wy sullen sien nu voort,
 
Vanden Geest'lijcken mensch, want alsmen wil aenmercken
 
Ga naar margenoot+Wat dat een Moeder doet, welck daer zijn hare wercken.
 
Men sal bevinden dat Godt al het gene doet
 
Ontrent den nieuwen mensch een moeder daer doen moet.
 
Een moeder die ontfanght, baert, voed en onderhouwet,
 
Ga naar margenoot+Godt aenden nieuwen mensch, dit alles oock ontvouwet.
 
Godt heeft den nieuwen mensch ontfangen en bereydt,
 
Ga naar margenoot+In zijn verkiesing eerst, en raedt van eeuwigheydt,
 
Alleen uyt liefde reyn, nae zijn goed wel-behaghen,
 
Sonder aensien op yet, genadigh daer gedragen:
 
Ga naar margenoot+Die hy, als uyt zijn buyck, der liefde breed en wijdt
 
Baert, en brengt aenden dagh, daer-nae elck op zijn tijdt.
 
Ga naar margenoot+Door't krachtigh roepen sterck, rechtvaerdigh, heyligh maken,
 
En voed haer door den dienst van zijn woord, en het smaken
 
Der Sacramenten goedt, en onderhoudt haer voort
 
Door den Heylighen Geest, genadigh door zijn woordt.
 
Aldus is Godt soo wel een Geestelijcke Moeder,
 
Vanden Geest'lijcken mensch, als Vader en Behoeder.

margenoot+
1. Pet. 1:3.
Ephes. 2:5.
margenoot+
Ephes. 4:21. 22. 23. 24.
Coll. 5:9. 10.
margenoot+
Iac. 1:17. 18
margenoot+
Ioan. 1:13.
margenoot+
Ephes. 2:14.
1. Cor. 1:30.
Collos. 1:20.
margenoot+
Ioan. 14:6
Hebr. 9:8
1. Pet. 2:22
Ioan. 1:4
11:25
Col. 1:15. 16 17
2:3
margenoot+
Galat. 2:20
margenoot+
Ioan. 1:16.
margenoot+
Coll. 2:10.
margenoota
Col. 3:10.
margenootb
Rom. 8:5.
margenootc
Gal. 2:19.
20.
margenootd
Phil. 2:13.
margenoot+
Rom. 6:5. 6
8:11.
margenoot+
Ioan. 3:5.
Titum 3:5.
Rom. 8:11.
Ephes. 4:30.
margenoot+
Esai. 44:2.
44:24.
46:3.
66:9.
margenoot+
Ierem. 1:5.
Galat. 1:15.
margenoot+
Esai. 46:4.
49:15.
margenoot+
Ephes. 1:4.
margenoot+
Ephes. 2:4.
5:6.
margenoot+
Titum 3:4. 5. 6. 7.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken