Anatomia. Dat is ontledinghe van den geestelycken mensch
(1622)–Frederik de Vry–
Auteursrechtvrij
[pagina 90]
| |
Het xxij. Capittel.
| |
[pagina 91]
| |
Door dit Gevoelen goed, gevoelt den mensch geheel
Zijn swackheyd, zijn gebreck, zijn sonden groot en veel:
Bekent zijn eyghen schult, en wenscht oock te gevoelen
Het geen waer door hy mocht zijn droefheyd wel verkoelen.
En aengesien den mensch ter wereld niet en vind
Dat hem verkoelen kan, maer blijft bedroeft en blind.
So heeft hem God de Heer zijn Godlijck woort beschreven,
En daer door, door zijn Geest 't Gevoelen hem wil geven,
Het welck hem nodigh is om te gevoelen wel,
Het geen dat hem bevrijd van't Geestelijck gequel.
Nu dit Gevoelen soet moet door't geloof geschieden,
Waer door men nemet aen 't geen Gods woort ons gaet bieden:
Ja 't is niet anders als gelooven inder daed.
't Gevoelen is't geloof, dat omhelst desen raed.
't Geloove dat een mensch niet en heeft van naturen.
't Geloove dat God geeft op die tijd, in die uren
Als 't hem belieft, en dat niet elck een in't gemeen;Ga naar margenoot+
Maer dien hy na zijn wil verkoren heeft alleen
Tot zijn Kind'ren bemint, na zijn goed wel-behaghen,
En op't geen in haer was zijn ooghen niet geslaghen.
Dien Godt, genadigh dit geest'lijck Gevoelen geeft,
Weet daer door dat hem God daer toe verkoren heeft:
En geniet so dien troost met alle zijn vijf Sinnen,
Gevoelen, Reuck en Smaeck, Gehoor, Gesicht van binnen
In zijn hert en gemoed; en word daer door voortaen
Beweeght, om voor den Heer oprecht en vroom te gaen,
Altijd na Godes woord danckbaerheyd te bewysen,
En Godes goetheyd groot te loven en te prysen,
Met zijn Gesicht, Gehoor, Gevoelen, Reuck en Smaeck,
So dat de Sinnen al zijn besigh in die saeck.
Het is seer wonderbaer dat God dit so gaet voeghen,
En hem alleene niet daer mede laet vernoeghen;
| |
[pagina 92]
| |
Dat hy ons door't Gehoor zijn goetheyd doet verstaen,
Maer doet die door't Gesicht ons lieflijck oock sien aen:
En van zijn goetheyd ons de soetigheyd doet Smaken,
Dien aengenamen Reuck oock onsen Reuck genaken.
Ja doet ons oock daer van gevoelen met der daed
Den geestelijcken troost, den waren hulp en raed.
Aldus zijn goetheyd groot, laet ons God goedertieren
Genieten seer bequaem op veelderley manieren.
Ghemerckt 't Gevoelen dan, dat hier verhandelt word
't Geloove selver is, aen dit propoost noch schort
Dat ick verklare klaer, wat het geloof mach wesen,
Daer van dat so seer veel in Godts woord word gelesen.
Een waer geloof oprecht, dat en is niet alleen
Een naeckt blood weten slecht, of kennisse van't geen
Wat Godes Woort vervaet; en dat houd voor waerachtigh:
Maer oock een vast en sterck vertrouwen, dat seer krachtigh
In ons de Heyl'ghe Geest gewrocht heeft, door't gehoor
Van Godes heyligh woord, verkondight na behoor:
Waer door men met der daet zich selven kan toe-voeghen,
En appliceren wel met een vernoeght vernoeghen
De rijcke gaven Gods, Christi weldaden groot,
Door zijn gehoorsaemheyd, zijn lyden en zijn doodt
Verkreghen: So dat het gevoelen van dees dinghen
Ons herte stelt gerust, en doet van vreught op-springhen;
Versekert zijnde dat die dinghen ons aengaen
So seker, of men self dat alles had gedaen
Dat Christus voor ons heeft gedaen, beleeft, geleden,
Ja of men selver noyt tot sonde waer getreden.
So sekerlijck gevoelt men in zijn hert, dat Godt
Ons, om ons Heylants wil, schenckt dit seer heylsaem lot,
Vergevinge van al ons sonden, daer beneven
Christi gerechtigheyd, en voort het eeuwigh leven.
| |
[pagina 93]
| |
Dit is't Gevoelen soet dat ons 't geloove geeft,
Waer door de mensch voor God gerust en heyligh leeft:
Het welck maeckt dat den mensch 't Gevoelen leert bedwingen,
En dat hy met een reyn Gevoelen alle dinghen
Aenraeckt, en wel gebruyckt. Hem die gelooft alleyn,
Zijn alle dinghen klaer, geheylight, suyver, reyn. Ga naar margenoot+
Die dit Gevoelen niet van Godt en heeft verkreghen,
Is alle ding onreyn, en kan oock niet te deghen
Gebruycken eenigh ding, en alles wat hy doet
Is sondigh voor den Heer, al schijnt het noch so goet.
Soo seer ellendigh is den mensch noch onherboren,
Want hy niet anders kan als Godt den Heer verstoren.
Gelijck het gene door de Sinnen wort geleert,
Hy en kan leeren niet, zijn Sinnen die ontbeert.
Want een die daer is doof, van't accoort der Musijcke
Oordeelen niet en kan: de mensch oock desgelijcke
Die blind is, niet en kan wel spreken met bescheyd
Van de koleuren veel, noch van haer onderscheyd:
Veel minder kan de geen die niet en heeft verkreghen
Geest'lijcke Sinnen goed, begrypen Godes weghen.
Want die dit Geestelijck gevoelen niet en heeft,
Met lust en met vermaeck noch in zijn blintheyd leeft.
Kan oock Gevoelen niet de geestelijcke saken:
Veel min de soetigheyd eenighsins daer van smaken:
Ja geen begeert' en heeft om eens d'uytnementheyd
Van't geen wat geestlijck is te verstaen: want hy leyd
Versopen en verstickt op vleesschelijcke weghen,
En denckt alleen om 't geen zijn vleesch behaeght te pleghen.
Maer de mensch door Gods Geest herboren die verstaet,
Geniet, ziet, rieckt, en smaeckt wat Godes rijck aengaet:
En arbeyd nacht en dagh, meer en meer te genieten
't Gevoelen van dit goed: ja laet hem niet verdrieten
| |
[pagina 94]
| |
Te doen al wat hy kan zijn vleesch, al valt het swaer,
Om te bewaren dit geest'lijck Gevoelen waer.
En so gevoelt hy hier die salige genade,
Die hem sal oock hier na in eewigheyd versade.
|
|