Logo DBNL
Vaderlandsche historie. Deel 1 (1749)

Vaderlandsche historie. Deel 1

(1749)–Jan Wagenaar–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

XXI. De Saliërs worden door de Quaden uit Batavia verdreeven.

Nu scheen de rust, in deezen oord, genoegzaam+ hersteld te zyn. Doch zy werdt, in 't volgend jaar, wederom gestoord. De Saxers, die voor de schranderste, sterkste en dapperste Volkeren hier omtrent gehouden werden, bestonden, by welke gelegenheid 359. weet men niet, de Quaden(7), eene byzon-

dere foort van Saxers(w), te noodzaaken, om hunne eigene wooningen te verlaaten, en een gedeelte van den Romeinschen bodem in te neemen. Deezen poogen eerst, te lande, door het gewest der Franken voort te trekken; doch worden gestuit door de Franken, die bedugt waren, dat de Romeinen anders, op nieuws, ongenoegen tegen hen opvatten zouden. De Quaden, vervolgens eenige schepen gereed gemaakt hebbende, zakken den Ryn af voorby het gewest der Franken, en stappen in het Eiland Batavia, op Romeinschen bodem, aan land, alwaar zy de Saliërs, die hier, gelyk wy boven(x) aantekenden, eerst uit nood, en naderhand, zo 't schynt, by vergunning van Juliaan, hun verblyf genomen hadden, met geweld op 't Lyf vallen en uit derzelver bezittingen verdryven. Juliaan, hier van kennis gekreegen hebbende, geeft terstond bevel, om de Quaden met geweld te keer te gaan, en ondertusschen de Saliërs niet te beschadigen; maar vryelyk, aan deeze zyde des Ryns, op den Romeinschen bodem te laaten wyken, willende hy, dat men in aanmerking nam, dat zy daar niet kwamen als vyanden; maar als verjaagden, door vyanden der Romeinen. De Sa-

liërs, hier door op nieuws van Juliaans heuschheid overtuigd, begaven zig, voor een gedeelte, van hunnen Koning verzeld, met al wat zy hadden, over den Rynstroom, zig t' eenemaal op Juliaan verlaatende. Een ander gedeelte was naar den Zeekant gevlugt, en hieldt zig daar, zo veel mogelyk ware, tusschen de Duinen verschoolen. Veel werks+was 'er ondertusschen aan het beteugelen der Quaden, die tot geen openbaar gevegt te brengen waren; maar 't Land alomme afliepen, beroofden en onveilig maakten. Meest hielden zy zig in de Bosschen, des nagts op roof uittrekkende: 't welk, naar alle waarschynlykheid, gelegenheid gegeven heeft tot de verdigtsels van het wilde woud zonder genade, waarin, volgens onze oude Kronyken, de wilde Nedersassen woonden, die naar niemant ter weereld vraagden(y).

Juliaan besluit midlerwyl, zig, tegen de schalkheid der Quaden, van gelyke list te dienen(z). Hier toe deedt zig eerlang van zelve gunstige gelegenheid op; want zekere Charietto, een Frank, zo men wil(a), immers een Barbaar van herkomst, en van eene meer dan gemeene grootte en dapperheid, terwyl hy onder de Treviren woonde, voor Juliaans komst in Gallie, reeds zyn werk gemaakt hebbende, om de Overrynsche Volkeren, die de Gallische steden afliepen, by

nagt, in den slaap, te overvallen en om te brengen; boodt zig nu aan, om gelyke behendigheid tegen de Quaden in 't werk te stellen, mids hem van Juliaan, by de bende, die zig reeds onder zyn gebied begeven hadt, nog eenig volk wierdt afgestaan. Juliaan, buiten staat, om, met zyne geregelde Krygsknegten, de Quaden eenigszins te bedwingen, besloot te ligter, om, tegen nagtroovers, de list en 't geweld van nagtroovers te gebruiken. Men voegt Charietto een goed getal van Saliërs toe, die, reeds zo merkelyk door de Quaden beledigd, zig hier toe ligtelyk zullen hebben laaten beweegen. Hy zendt dan deezen hoop, gesleepen op 't rooven, by nagt, op de Quaden af, die, onverhoeds overvallen, by menigten werden omgebragt. Die gevangen tot Charietto gebragt werden, deedt hy meest allen by dage dooden. Kortom hy bragt de Quaden in zo groot eene engte, dat zy beslooten Juliaan gezanten toe te zenden, die zig bevredigen liet, onder voorwaarde(b), dat de Quaden nimmer de wapenen tegen+de Romeinen zouden opvatten(8). 't Schynt

dat deeze Quaden of Saxers zig, sedert, benoorden den Rynstroom, in Rynland, nedergeslaagen hebben, alwaar men nog een overblyfsel van hunnen naam, in het Dorp Sassem of Sassen-beim, dat is, wooning of liever omtuining der Saxers(c), schynt te vinden. Vermoedelyk hebben zy zig naderhand meer uitgebreid, alzo onze oude Kronyken verzekeren, dat al het land beneden Nieuwmegen, en zelfs al wat naderhand door de Westfriezen bewoond werdt, eertyds den naam van Neder-sassen gedraagen heeft(d). De naam van Batavia begon allengskens te verdwynen, en wordt thans alleenlyk in een klein gedeelte des Eilands, de Betuwe genaamd, bewaard. Egter zyn de Batavieren, by hunnen byzonderen naam, nog in den aanvang der volgende eeuwe, vermaard geweest(e).


Vorige Volgende