Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Nederduitsch taalkundig woordenboek. E-H. I-L (1802-1803)

Informatie terzijde

Titelpagina van Nederduitsch taalkundig woordenboek. E-H. I-L
Afbeelding van Nederduitsch taalkundig woordenboek. E-H. I-LToon afbeelding van titelpagina van Nederduitsch taalkundig woordenboek. E-H. I-L

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (4.22 MB)

Scans (454.45 MB)

ebook (5.62 MB)

XML (2.73 MB)

tekstbestand






Genre

sec - taalkunde

Subgenre

woordenboek / lexicon


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Nederduitsch taalkundig woordenboek. E-H. I-L

(1802-1803)–P. Weiland–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

[Kerk]

KERK, z.n., vr., der, of van de kerk; meerv. kerken. Verkleinw. kerkje. Een gebouw, dat aan den openbaren, gemeenschappelijken godsdienst gewijd is. Eene kerk bouwen. Eene kerk inwijden. De oude kerk te Amsteldam. Uit de kerk komen. Hij woont naast de kerk. De kerk is afgebrand. De godsdienstoefening in zulk een gebouw: de kerk is uit. De kerk duurt lang. De menschen in de kerk: de kerk gaat aan, gaat uit. Eene der kristelijke gezindheden: hij voegde zich bij de roomsche kerk. Het gansche kristendom: de strijdende kerk. Van hier kerkachtig, kerkelijk, kerkeling: gewijde kerkelingen. Hoogvl. - kerksch: hij is zeer kerksch; in Noordholl. zegt men: de kerkschen. Zamenstell.: kerkbeeld, kerkbelofte, kerkbesluit, kerkbewarer, kerkbewaarster, (bewaarder, bewaardster) kerkboek, kerkdag, kerkdief - dieverij, kerkedienaar, kerkekamer, kerkeorde, kerkeordening, kerkeraad,

[pagina 475]
[p. 475]

kerkgang, kerkgebaar, kerkgebod, kerkgebruik, kerkgenoot, kerkgewelf, kerkgewijde, kerkgezag, kerkgezang, kerkglas, kerkgoed, kerkheer, kerkkoster, kerkkosterin, Vond., - kerkkroon, kerkleer, kerkleeraar, kerklicht: Kalvijn was een kerklicht van zijnen tijd, kerkmeester, kerkmis, kerkpijlaar, kerkportaal, kerkregel, kerkroof, kerkrooster, kerkroover, kerkschender, kerkschenderij, kerkschennis, kerksieraad, kerkstijl, een stut der kerk (een Simon zelf, een kerkstijl, Vollenh.) kerkstoel, kerkstraf, kerktijd, kerktoren, kerkuil, kerkvergadering, kerkvoogd, enz.

Dit oude woord luidt bij Isidor. chirichhu, Ker. chirichu, Notk. chilichu, chilcha, angels. cijrice, cijre, eng. kerk, en church, neders. karke, deen. kirke, hoogd. kirche, zw. kijrka, pool., boh., wend. cerkiew, cirkuo. Tot hiertoe is de gemeenste afleiding van het gr. ϰυριαϰος, of ϰυριαϰη, welke woorden zoo wel eenen godsdienstigen dag, als een godsdienstig huis, en eene godsdienstige verzameling aanduiden; beteekenende, eigenlijk, dat des Heeren is. Dan, het is aanmerkelijk, dat dit gr. woord, in de lat. taal, nooit is aangenomen; weshalve men geene rede zoude kunnen geven, waarom de eerste duitsche Leeraars, die, onkundig in het grieksch, zich, in alle andere gevallen, met het latijn moesten behelpen, hier juist een grieksch woord ontleenen. Om welke oorzaak de meening van Christ. Körber aanmerking verdient, die denkt, dat kerk van keren, keuren, kiezen, afstamt, en eene letterlijke overzetting van het woord ecclesia is, als zooveel zijnde, als eene uitgekozene meenigte: te meer, daar er honderd andere voorbeelden kunnen bijgebragt worden, dat men, bij de invoering van den kristelijken godsdienst, in deze en naburige landen, de kristelijke kunstwoorden uit het latijn en grieksch letterlijk vertaalde.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken