Belgisch museum voor de Nederduitsche tael- en letterkunde en de geschiedenis des vaderlands. Deel 3
(1839)–J.F. Willems, [tijdschrift] Belgisch Museum–
Auteursrechtvrij
[pagina 108]
| |
Wisen raet van Vrouwen.
| |
[pagina 109]
| |
Doer God, soe hulpt mi gheraden!Ga naar voetnoot29
30[regelnummer]
Met eenre dinc benic beladen:
Een ionghelinc, die hier niet verre
En woent, heeft mi ghemaect erre.Ga naar voetnoot32
Ic soude u sinen name noemen:
Hi es wel driewerven comen,
35[regelnummer]
Ende ghinc hier wandelen bi den muere.
Ic duchte begrijp van onsen ghebuere.Ga naar voetnoot36
Here, ic soude u bidden gherne,
Segt hem, dat hijs hem set tonberne,Ga naar voetnoot38
Ende mi sijnre minnen verdraghe,Ga naar voetnoot39
40[regelnummer]
Eer ict minen vrienden claghe,Ga naar voetnoot40
Daer mochte af comen paerlement.Ga naar voetnoot41
Te vele soe wandelt hi hier omtrent.’
Die broeder seide, als een goet man,
Hi soudts hem gherne spreken an,
45[regelnummer]
Ende bidden hem dat hijs ontbare,
Ende hoe dat si een goet kint ware.
Die goede broeder ghinc al te hant
Daer hi den ionghen knapen vant,
Die die joncfrou hem te spreken bat.
50[regelnummer]
Tusschen hem tween, in ere stat,Ga naar voetnoot50
Ghinghen si hemelike staen.
Die broeder seide: ‘ghi hebt mesdaen,
Al daer ghi waert in deser weken
Ter joncfrouwen, die ghi wilt spreken:
55[regelnummer]
Si es die uwes niet en gaert,Ga naar voetnoot55
Ende doet u bidden dat ghijs ontbaert.’
Die knape swoer: ‘bi onsen here,
Daer af en wistec min no mere.’
Die broeder seide, in corter woert:
60[regelnummer]
‘Ic bidder u omme, hoedes u voert.’Ga naar voetnoot60
Hier mede lieten si die tale.
Ic salt u segghen, verstaet mi wale,
| |
[pagina 110]
| |
Wat de hovessche joncfrou dede,
Daer si was in hare stede,
65[regelnummer]
Dat salic u vertellen hier.
Een gordel ende enen aelmoesnierGa naar voetnoot66
Makede si van goeder houde,
Ende deder penninghen in van goude.
Dat en wist haer vader noch haer moeder.
70[regelnummer]
Si sende weder om den broeder,
Ende hi quam tot haer ghegaen.
‘Ay, here, ic dede u verstaen
Te biddene desen jonghen man,
Dies ic niet quijt werden en can:
75[regelnummer]
Seidijt hem niet, lieve here?’
Die broeder seide: ‘ic baets hem sere.Ga naar voetnoot76
Hi seide en souder u nemmermeer afspreken.’
‘Hy, here, hi was inder weken
Nevens die muere comen hier.
80[regelnummer]
Dit gordel ende dit aelmoesnier
Werp hi mi ten veinster in,
Des ic mi scame in minen sin:
Deen was in dander ghewonden.
Oec riep hi, ten selven stonden,
85[regelnummer]
Daer waren penninghen in van goude,
Dat icker mede copen soude
Cleder, cousen ende scoen.
Gheloeft si God, en hebs gheen doen;Ga naar voetnoot88
Want ic hebbe enen riken vader,
90[regelnummer]
Die mi wel copen mach algader
Wat sijn wille es dat ic draghe.
Here, ic segt u in desen daghe:
Nemt ende draghet hem sijn scoenheit,Ga naar voetnoot93
Ende segt hem alsoe als ic hebbe gheseit,
95[regelnummer]
Dat ic sijns goets niet en ghere,
Ende dat hi hem selven daer mede pallere!’
Die broeder nam van der joncfrouwen
Dat scoenheit, ende staect in sijn mouwen,
| |
[pagina 111]
| |
Taelmoesnier ende tgordel mede,
100[regelnummer]
Ende ghinc al te hant op die stede,
Daer hi vant den jonghen man:
Heymelike sprac hi hem an
Ende seide: ‘knape, ghi mesdoet,
Dat ghi deser joncfrou goet
105[regelnummer]
Met wandelinghen smaelt haer ere,Ga naar voetnoot105
Daer aen mesdoedi al te sere.’
Die knape seide, in hogher spraken,
Des soudi sekerlike missaken,Ga naar voetnoot108
Wiet hem aentide, tot enegher stede,
110[regelnummer]
Dat hi noit op haer en mesdede.
Die broeder sprac: ‘oec wats ghesciet,
Des en willic gheloven niet!
Siet bier tgordel, dat ghi haer brocht,
Ende taelmoesnier van siden ghewrocht,
115[regelnummer]
Gulden ghelt daer in ghedaen.Ga naar voetnoot115
Si en wilt gheen goet van u ontfaen.
Neemt hier u gordel, ende u ghelt,
Int aelmoesnier al onghetelt;
Si en wilt uwes goets meer no min.’
120[regelnummer]
Die knape peinsde in sinen sin
Datten die joncfrouwe minnen woude.
Taelmoesnier goet, ende tghelt van goude,Ga naar voetnoot122
Ende tgordel van ziden mede
Gaf hem die broeder daer ter stede,
125[regelnummer]
Ende seide dat hem die ioncfrou sende,
Die ghene vrienscap aen hem en kende,
Ende si sijns goets niet en gherde.
Die knape naemt als donwerde,Ga naar voetnoot128
Ende seide: ‘Here, ic saels mi hoeden;
130[regelnummer]
Ghi en dorst u nemmermeer vermoedenGa naar voetnoot130
Dat icse aen spreke tenegher tijt,
Die joncfrou, ic scelse quijt.’
Nu heeft die broeder wel ghedaen
Sine boetschap, ende es thuus ghegaen.
| |
[pagina 112]
| |
135[regelnummer]
Die knape was een scoen ionc man:
Hi treckede dierbaer cleder an,
Ende hielt hem selven suverlike.
Die joncfrou (diene maecte rike,Ga naar voetnoot138
Als ic gheseit hebbe, dit verstaet),
140[regelnummer]
Si peinsde herde wisen raet;Ga naar voetnoot140
Si ontboet met enen bode
Den broeder, dat hi om gode
Comen soude daer si was.
Die broeder sat ende las,
145[regelnummer]
Ende leide sine boeke neder,
Ende ghinc ter joncfrouwen weder.
Si hieten willecome sijn.Ga naar voetnoot147
‘Ay, here, seit si, die herte mijn
Es al te sere in onvreden!
150[regelnummer]
Te nacht quam hier al onghebeden
Dese man, daer ic u over claghede:
Hi nam dat hijs mi niet en vraghede:
Ic saelt u in biechten segghen.
Al daer mijns vader torve legghen
155[regelnummer]
Pliet altoes een leder te stane;Ga naar voetnoot155
Te nacht hadde hise gheset daer ane.
Die camer jeghen die venster staet.
Nu en wetic mijns ghenen raet,
Ic moeter seker vore sterven.
160[regelnummer]
Here, woudi hem noch ene werven
Noch bidden, dat hijs mi verlate,
Ic woudt u vrienscap ende bate
Doen, dats u te bat soude wesen.’Ga naar voetnoot163
Die broeder seide: ‘haddic ghelesen
165[regelnummer]
Mijn ghetide, ic souder gaen,
Ende doens hem sekerlike af staen.’
Die broeder ghinc ende sprac hem ane,
Aldaer men speelde op ene bane
Was hi met jonghen ghesellen.
170[regelnummer]
Ic sal die waerheit hier vertellen.
| |
[pagina 113]
| |
Die broeder wenkeden dat hi quam.Ga naar voetnoot171
Alder ierst dat hine vernamGa naar voetnoot172
Vraghedi: ‘here, wildi iet?’ -
‘Mi es leet dat u goet ghesciet!’
175[regelnummer]
Sprac die broeder, ende seide:
‘Ghi werct te sere bi onbesceide!
Ic hebbe u anderwerf ghebeden,
Ende noch soe salic u bidden heden,
Dat ghi nemmermeer en gaertGa naar voetnoot179
180[regelnummer]
Te comene daer ghi te nacht waert.’
Die knape vraghede: ‘waer was dat?
Ay, of ghi alsoe waerlike hadt
Uwen on wille, dat waer mi leet.’ -
‘Waendi dat ic niet en weet
185[regelnummer]
Hoe ghi comen waert te nacht,
Ende hadt ene leder ghebracht?
Die joncfrou hevet mi gheseit:
Aldaer haers vaders berghinghe leit
Pliets altoes een leder te stane:
190[regelnummer]
Te nacht haddise gheset daer ane
Die camer, daer die veinster staet.
Die wech es broesch ende quaet,
Ende van den watere sere verreghent.
Ghi waert bede wel gheseghent
195[regelnummer]
Dat die wech niet en brac,
Of dat si u niet af en stac.’
Die knape seide, in hogher talen,
Hi souds hem hoeden herde wale,
Ende het soude nemmeer ghescien.
200[regelnummer]
Die broeder ghinc thuus wert mettien,
Ende en sprac den knape nemmeer an.
Des avonts ghinc die ionghe man,
Ende nam die leder, daer si stoet,
Als hem die broeder maecte vroet,
205[regelnummer]
Ende hem die joncfrou hadde ghebeden.
Achter aent huus, te selver steden,
Sette hi die leder ende clam
| |
[pagina 114]
| |
Ten veinster in. Die joncfrou vernam
Dat hi daer was, die ionghelinc,
210[regelnummer]
Dien si vriendelike ontfinc,
Ende haelp hem dat hi quam binnen.
De volgende negen regels laet ik achterwege, om den wulpschen inhoud. Pieter van Iersele noemt zich daerin als den dichter van het stuk. Deze vertelling wordt gevonden in het meergemelde handschrift der bibliotheek van den heer Van Hulthem (No 192 van zyn Catalogus), en draegt aldaer het nummer xxx. De zelfde vertelling leest men in het Decamerone van Boccacio, Giornata III, Novella III.
J.F. WILLEMS. |
|