Tvoyage van Mher Joos van Ghistele

[p. 222]

(III, 39)

[D]us blivende dien nacht int voorseyde doorp, deden zo verre anden heere vanden casteele, dat hij hemlieden dede drie van zijnen mammelucken hebben, omme hemlieden tsanderdaechs vrouch te gheleedene duer tdesert tooten voornoemden cloostre, want anders hadt zeer zorghelic gheweest om reisen also wel vanden ghesellen ende ruuteren vanden casteele als vanden Arabianen diesser altoos vele omtrent es; ende mulen, esels ghehuert hebbende, vertrocken tsanderdaechs metten voorseyden mammelucken, latende haer sceepkin in tvoornoemde doorp, ende reden omtrent een dachvaert ten deserte waert up naer tvoorseyde cloestre, dwelc leyt in eene groote wildernesse vul van allen wilden dieren, als lupaerden, wilde swijnen, wulven, mymonetten²⁰³ ende andere. Maer daer es eene ghemeene fame, dat die dieren den (220r) meinschen gheen quaet en doen also verre als de eerde strect vanden zelven cloostren, welke waren in voorledenen tijden bij ghetale drie hondert ende drie en tsestich, alle staende onder de gheoersaemheit vanden heleghen vriend Gods Sente Macharis, ende nu ter tijt zijn zij al vergaen ende ghedestrueert, uutghenomen tprincipael clooster ende noch viere daer bij staende.²⁰⁴ Dit voorseyde clooster mach zeere vander grootten zijn als tcloostere van Baudeloo,²⁰⁵ maer en es zo wel niet bewoont noch behuust. Ende recht alsmen binnen der poorten es, voort gaende wat ter rechter hand omme draeyende, zo comt men ter stont inde keercke, daer vooren dat staet een maniere van eenen ronden cappellekin, zeer cleene, up alle zijden open, zo datmer van allen canten uut- ende ingaen mach. Ter welker plecken Sente Macharis plach te staen predicken ende den volke dwoort Gods te leeren als hij commen was uut Armenien omme daer zijne penitencie te doene, ende rechts in midden vanden choore zo staet eene cleene tombe wat hooghe verheven, daer ghehouden in grooter reverencien, boven der welker altoes hanghen vijf lampten, datmen seit wesende de sepultuere van eenen devoten persoon, discipel ende naercommer van Sente Macharis. Maer dlichaem van Sente Macharis dat en es daer niet, want zij zegghen dar hij van danen schiet ende reisde ten diversschen plecken in twest hende vander weerelt, ende ooc daer starf.²⁰⁶ De voorseyde dat hoorende deden zegghen (220v), bij haren knecht wel heydens connende, dat zij pilgherems waren vander steden daer zijn lichaem in grooter eeren ende reverencien ghehouden was, ligghende in eenen costelicken fiertel inde stede van Ghend teenen schoonen cloostre vander oordene van Sente Benedictus, daer van de religieusen zeere verblijdden, ende deden den voorseyden zeer groote ende vriendelicke chiere. Item dit voorseyde cloostre heeft meer privilegen dan eeneghe kerstene keercken doen in alle dien landen, want zij moghen clocken luden te haerlieder dienste ende ghetijden also dicwilt als zij willen, dwelc men nieuwers meer doen en mach in al de voorseyde landen, ende noch teender plecken in Affricke inde stede van Tunis onder den coninc van Barbarien.²⁰⁷ Dese cloosters heffen jaerlicx groote renten up de stat van Alexandrien, hemlieden ghegheven bijden persoon van Machomet, ende dat bij causen, want inden tijden dat Machomet noch jonc was ende met kemelen ende andere dieren de coopmanscepe van steden te steden over ende weder voerende, zo leet hij dicwilt voor de zelve cloosters, ende voerde ooc dicwilt over ende weder tghuent dat

203 Meerkatten, een bepaalde soort apen (Cercopitheci).

204 Nu nog maar twee: Deir Baramûs en Deir Suriani.

205 Bedoeld is de voormalige abdij van Baudeloo langs de Moervaart bij Sinaai in het land van Waas, vóór de verplaatsing naar Gent in 1602.

206 De H. Macharius, patriarch van Antiochië, kwam naar Vlaanderen waar hij te Gent in 1012 aan de pest overleed.

207 Ook de St. Franciscuskerk in Tunis scheen toentertijd dit privilege te bezitten; zie Tvoyage VIII, 28.

[p. 223]

hemlieden toe behoufde, ende altoos als hij daer quam, wart hem goede chiere ghedaen om dat hij de saken vanden voornoemden cloosters te bat besuerghen zoude. Ende in tijden als de voorseyde Machomet domineerde over Arabien, Egipten ende meer andere landen, poghende de kerstenen te nieuten te bringhene, zonderlinghe te bedeervene (221r) alle cloosteren, keercken, ende de religieusen te verjaghene, zo ghebuerdet dat hij de cloostren van Sente Macharis ooc destrueren ende te nieuten bringhen wilde, maer de prelaet die quam toot hem, biddende voor zijne cloosteren die inde wildernesse stonden, hem vermanende de vriendscip ende goede chiere die hem daer hadde ghedaen gheweest. Machomet dit anhoorende, drouch consent dat tvoorseyde clooster zoude bliven staende ende noch vier andere daer mede, ende clocken luden tallen ghetijden vanden daghe, hemlieden ooc ghevende groote renten zo vooren gheseit es, ende in ghebreke zo zouden de califfen ofte souldanen, zijne naercommers, zelve ghehouden zijn de renten te betaelne. Van alwelken wart ghemaect een schoon instrument, ghehandteeckent bijder hand van Machomet, dat hemlieden uut grooter heerlicheden ghetoocht wart, ende was zeere fijn lijnwaet, ghepapt ende ghelict, blinckende zeer claer oft eenen spieghel ware, ende thandteecken van Machomet es eene hand, ghedopt int hint, ende also up tvoornoemde instrument ende brief ghedruct. De voorseyde religieusen zegghen, dat zo wanneer eeneghe faulte es inde betalinghe, dat zij dan metten zelven instrumente gaen voor den souldaen, ende ter stont dat siende worden betaelt. Zegghen ooc dat als de souldaen thandteecken eerst siet, dat hij dan alte nieuwe manieren maect omme ansien, want hij staet uppe ende anveerdt tinstrument met grooter (221v) weerdicheden, dat legghende up zijn hooft ende borst, daer mede bestrijckende alle zijne leden, ende dat ghekust hebbende, ghevet den broeders met grooter oetmoedicheden weder.