|
| |
| |
| |
Argumentum.
MAria Constantini Irenae filij vxor, ab ipso dum Theodoram haereticam, & sanguine sibi iunctam, thalamo quoque coniungit, veneni oblati falso accusata, Theodorâ vrgente in carcere secreto occiditur.
| |
Personae.
| Maria Graeca. | Executor. |
| Haeresis Iconoclastarum. | Nuncius. |
| Melicerta. | Fides fugiens. |
| Senex. | Chorus. |
| |
Actvs primvs.
Maria.
RErum beate Genitor, & magni potens
Dominator orbis, cuius aeternum tremit
Natura numen, quiq́ue decreto semel
Tenore flectis labiles rerum vices,
Et lege certâ, nulla quam violet dies,
Elementa stabili cuncta connectis fide:
O qui vniuersi censor & iudex sedens
Arcana placita cordis humani vides
Non visus ipse, quamdiu coeli Pater
Tot inuolutam sordibus terram sines,
| |
| |
Tot implicatam fraudibus quas haeresis
Foecunda scelerum mater in mundum tulit?
Quousque miseros carceris lenti rea
Centum dolores inter & dubios metus
Iniquioris exigam vitae dies?
Quid pertinaces non adhuc rumpis moras
Defesse dudum spiritus? satis diu
Mundo caducae sortis exemplum dedit
Orientis olim domina, per tot iam dies
Saeuum mariti Caesaris fastum pati
Coacta, & atrum carceris iniqui specum.
Quid adhuc moraris anime? quid lentos mihi
Adhuc dolores suggeris? sceptro excidi
Thoroq́ue pulsa praestitam contra fidem,
Et inuocatum iureiurando Deum,
Tormenta centum patior, & centum neces,
Dum vereor vnam. scilicet nunquam satis
Secura ridet illa, quae regum potens
Mundi monarchas lubricâ versat manu,
Nulliq́ue certam principi seruat fidem
Aulae voluptas. Scilicet longum est nihil,
Ingensq́ue nostris ludit in rebus Deus,
Et vtriusque mille Maeandros iubens
Nos ferre sortis, mille per curas trahit.
Quodcumque coelo Luna subiectum suo
Primi parentis scelere damnatum videt,
Dum vix in auras matris è sinu venit,
Nouerca vita sequitur, & constans labor.
Nunquamq́ue stabiles sortis humanae vices.
| |
| |
Sic saepè tellus vere dum primo calens
Recreata Zephyri spiritu excussit niues,
Brumamq́ue campis penitus eiecit suis,
Multâ nitentem purpurâ togam induit,
Crinemq́ue pectens inde formosos iubet
Radiare cyanos, inde qui simili refert
Beryllus ore viride Neptuni fretum:
Quies implicatae quotquot aut gemmas Arabs,
Aut vniones Ormus in freto legit,
Magnae serenum matris exornant sinum.
At ipsa iam superba, nec brumae memor
Solemq́ue & omnes rapit in aspectum sui
Poli Penates, ac honoratum caput
Leuans ad astra, nil dein coelo inuidet,
Contenta stellis aemulos flores dare.
Tunc inter vmbras arborum repetit suos
Philomela questus, & suaui carmine
Sudantis aegrum rustici mulcens opus,
Immite tardos animat ad iugum boues.
Tunc inter herbas rore stillantes nouo,
Et inter vda gramina, & molles rosas,
Violasq́ue & vndique dulce spirantes crocos
Puella graciles flectit in gyrum pedes,
Et iuncta puero ludicros ducit choros;
Quousque lusum fessa dimittens suum
Vel captat vmbras nemoris, & propter leues
Aquae susurros languidum inclinat caput,
Et innocenti somnio curas domat.
Vel magis amoenas nobilis Florae comas,
| |
| |
Et quotquot almus rore geniali fouet
Zephyrus colores vngue solerti legit,
Et curiosè digerens sertum parat
Nymphis futurum munus. O quàm lubrico
Iactatur aestu, quidquid infelix putat
Valere mundus! illa tot gemmis modo
Ornata tellus, illa tam variis statim
Beata donis, quae vel aurato sinu
Certare pictis potuit astrorum choris,
Illa illa verua terra, dum primùm notus,
Aut toruus Aquilo floridam eripuit togam,
Languet, decusq́ue moesta suspirat suum,
Nullisq́ue cernens arbores spargi comis,
Nulloq́ue campos gramine, indignum caput
Pudore iussa niuibus & gelu tegit.
Heu tunc Aëdon garrulo nusquam sono
Permulcet aures, nulla plorantes Venus
Ludit per agros, luridus tantùm color
Terrae cadauer squalido inuoluit situ.
Non tunc per herbas vllus exsangues suas
Ducit capellas Tityrus, quas languidas
Domi coërcet ferreus brumae rigor:
Non à venustis diuidit spinam rosis
Et curiosâ seligit flores manu,
Vt delicatum crinibus nectat suis
Puella sertum. cuncta quae felix semel
Iactare campus potuit, orbatus gemit,
Seseq́ue decore luget exutum suo.
O quàm stupendas cuncta patiuntur vices,
| |
| |
Et quàm caducis caeca sors voluit rotis!
Quodcumque pedibus Parca substratum suis
Mortalitatis lege damnatum tenet.
Non tot silentes vidit in coelo faces
Chaldaeus vnquam, non tot alternis fugax
Vicibus sonorum flectit Euripus caput,
Quot imminentes perpetim casus timet
Secura nunquam purpura. O cur non mea
Augustiores limites inter stetit
Contenta paucis vita? cur rerum Pater
Meo coronam capite lapsuram tuli,
Sceptroq́ue stultam regio admoui manum?
O si vel humiles inter ancillas sedens
Mandata vigili pensa traxissem manu!
O si virentis quando vernabant adhuc
AEtatis anni, cruda rupisset mea
Mors fila vitae, & nulla iam fleret suos
Maria manes, nulla damnaret sui
Fidem mariti clausa tam turpi specu.
Cur non licebat emori? potens Deus
Cur non licebat? quando per vastum fretum
Futura tanto Caesari veni comes
Consorsq́ue regni, quando naucleri fides
Per inhospitales inuij ponti vias
Et inquietos Nerei inuiti sinus,
AEgrè petito statuit in portu ratem.
Cur non licebat? Caesaris quando parens
Proscripta miseros traxit Irene dies
Adiuncta plebi, cùm Pelasgorum potens
| |
| |
Semel imperatrix, lubricam sensit rotam
Deae iocantis, & suo fato meos
Docere potuit stare non tutò pedes.
O quando falsò toxici dati ream
Statuit maritus, quando tam dirum scelus
Abominari quo nec horrendum magis
Natura mater, ferre nec tellus queat,
Mihi imputatum, carceri insontem dedit
Sceptrumq́ue tandem manibus excussit meis.
Sed quid vetustos rursus in questus abis
Imbellis anime? quidquid aduersum tuis
Imponit humeris arbiter mundi Deus,
Certè ferendum est. ille qui carnem induit
Hominum Redemptor, magnus è Deo Deus
Quem non peracti sceleris & culpae reum
Ingrata Solyme funebri affixit trabi,
Suo sat vnus docuit exemplo pati.
Patere Maria: quidquid hanc breuem tibi
Auferre vitam poterit, aeternam dabit.
Quid anime dubitas? debito sceptro cares?
Etiam carebat ille qui pro te poli
Reliquit aulam. quaeris amissas opes?
Non perdidisti: quidquid incertus potest
Auferre casus, esse ne puta tuum.
Quodcumque prudens subdidit sorti Deus,
Et quod supremus omnibus rapiet dies,
Nullius esse credo: nugetur vaga
Fortuna, & omnia rapiat; nunquam mihi
Me rapere poterit aut Deo datam fidem.
| |
| |
Sceptrum, coronam, regiae luxum domus
Et si quid aliud sortis eripuit furor,
Lubens reliqui. carceris diri specum,
Luctumq́ue, cuius solus es testis Deus,
Et si quid aliud criminis memor mei,
Mihi ferendum mitis imponis Pater,
Amplector alacris, quidquid à manu tuâ
Venit benigne Genitor, optatum venit.
Quin ipsa quae iam mente praesagâ nimis
Instare video fata, quae cunctae mihi
Noctes minantur, si iubes, lubens feram;
Nam quidquid isto pectoris mei sinu
Latet cruoris, quidquid hoc corpusculum
Animat calente spiritu, sacrum tibi est.
At tu Redemptor, cuius auxilio perit
Mens destituta, semper hanc mihi sine
Manere mentem; siue me mori iubes,
Moriar libenter; siue me vitam volis
Adhuc frequentes inter arumnas pati,
Nec hanc recuso; tu mihi robur tamen
AEquumq́ue praebe pectus, vt quidquid dein
Restat ferendum, corde non molli feram.
| |
| |
| |
Chorvs.
Graecorum & Graecarum tyrannidem Constantini & Theodorae haeresim fugientium.
| |
| |
Pars Hesperio Sole calentes
Ibimus agros, vbi septeno
Monte superbit, totumq́ue sacro
Roma imperio dirigit orbem.
Aut vbi mediis tutus in vndis
Graecum Venetus despicit hostem.
Pars inuicti ditia Franci,
Pars Hispani regna petemus;
Vel vbi vasto proxima pelago
Vrbs errantis surgit Vlyssis:
Vel vbi lato gurgite fertur
Per Parisios Sequana campos.
Pars Flandriacas ibimus vrbes
Vbi Belgiaci Principis aula
Propter vitrei flumina Zennae,
Tam multiplici fonte suberbit.
Aut vbi ternâ ditior vndâ
Inclita dominae moenia Gandae
Supplice fluctu Scaldis adorat.
Graecia nunquam repetenda vale.
Non per patrios amplius agros
Nos fructiferum grauis Autumnus
Ducet ad hortum nobilis vndas
| |
| |
Propter Anauri qui non vllis
Inflanda trahens cornua nimbis,
Tumido nunquam vortice surgit.
Vbi montano gramine pastas
Vestit Zephyri spiritus agnas.
Non vbi nullus tristia pallet
Tactus gelido membra veneno
Propter calidi stagna Carysti,
Aut velocis flumen Oaxis.
Non quando decens Flora tepenti
Animat vernam flamine terram
Per gemmiferi gramina campi
Molle legemus pollice sertum.
Non dum nimio feruidus aestu
Per fulminei terga Leonis
Agit ardentem Delius axem,
Aut in placidi margine riui,
Aut in viridi molliter vmbrâ
Referet patrios carmine Diuos
Et non nocuos tibia lusus.
Omnia diro Theodora vetat
Impia iussu, quae vel furiis
Acta malignis, vel lethaeis
Incita taedis, dirae matris
Pessima proles, tali nimium
Digna marito, priscae violat
Dogmata fidei, sequiturq nouae
| |
| |
Praestat patriâ sede fugatos
Procul externis viuere terris,
Quàm defensam tempore tanto
Graecia nunquam repetenda vale.
At tu crebro vesana preme
Theodora tuos crimine manes,
Perge profuso sanguine iusti
Properare sacram iudicis vrnam.
Veniet subitis certa quadrigis
Vindicta Dei, quae tibi cunctis
Imminet horis quae te stygium
Non redimendam coget ad orcum.
Graecia nunquam repetenda vale.
|
|
Auteursrechtvrij