Logo DBNL
Mey-spel op verovering en herovering van de Schenkenschans (2013)

Mey-spel op verovering en herovering van de Schenkenschans

(2013)–Jan Zoet–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Mey-Spel

 
Batavia
 
Ach heuchelijcke + Tijdt, waer in de Pluym-Gedieren
 
Met dertel Veer-gedril men siet door t Bosjen zwieren
 
Die schrillend'schaet'ren + uyt haer Vaersjes neury-soet,
 
't Geen een bevrosen Geest + van blijschap hupp'len doet,
 
Dus langh + 't verdorde Landt, vertoond haer pronck gewaden
 
Van kleurtjes veelderley, en komt ons oogh versaden
 
Met haer verweemd (sic) + Tapijt, van Bloem en Roos bezaeyt
 
Door Natuyrs milde handt soo konstigh t'saem genaeyt,
 
Dat selfs een kloeck gesicht door stip daer op te sterren +
 
In in-sichts grage lust + sou schemerend verwerren, +
 
Soo men syn ooghs-geblick laet grasen bij het Vee,
 
Met wat wel-lustigh + soet verzaedt het ons alree.
 
Bestaet ons zwierend oogh by 't Pluym-Gediert te vliegen,
 
Op Boom, op Telgh en Tack, sal ons het soet niet wiegen
 
Ja lustens sluymer slaep, gewisselijcken jaet +
 
Of soo ons grage + Geest + door tock-lust + verder gaet
 
By 't springende Gediert op de verheven Kruynen
 
Van 't zilvere Geberght en drooge Hellem-duynen,
 
Hoe sal ons Geest aldaer dan hupp'len sonder rust
 
By 't hupp'lende Conijn het geen sy grage lust
 
Geniet in vrolijkckheydt datmen + het vreughdigh schaet'ren
 
In 't binnenst van ons Ziel weer halmend' + uyt hoord' klaet'ren,
 
Wat Geest is soo verstaeld, soo koudt of yser herdt,
 
Die door dees soete Tijdt nu niet gedrongen werdt?
 
Tot danckbaerelijcke plicht, en lof van d'Alheyd Godheyd, +
 
Die ons nu swemen + doet milde overvloedheydt: +
 
Ach leefter nu een Mensch die nu geen danck betoondt,
 
Dan + 't schijndt ondanckbaer quaedt meest inde herten woondt
 
Van 't preutsche + Steden volck, de alder slechtste +Herder
 
Is eelder in dit stuck en stiert syn insicht verder,
 
En offerdt milder vaeck danck offer als die geen,
 
Die met haer trotse +voet een goude Sael betreen.
 
Boer
 
Deer segje weer Juffrou, wilt soo je mondt vry roeren
 
Wat souwen de Steekliecken + neen hou iest + mit de Boeren,
 
Dats volckje reght uyt die weten wattet langt +
 
Voor schat in hem + het, Stee-volck het gien verstangt
 
As van de pronckerij, en nuwe snoff + van klieren
 
O blot + as mer + op let wat sietmen al fatsoentjes + swieren,
 
d' Een ien Italiaense broock van de narmen + tot de voet,
 
En ien wammesje + dus kort, mit ien Franckse ruygen Hoet,
 
Deer ien stick Peerts steert om, + dat past as Griet by Harmen, +
 
Neen, ick prijs ons Luy, wy sinnen in ons darmen
 
Gelijck de Jufrou sey oprecht en songer Gal,
 
Ons hert leydt op ons tongh, al acht men ons voor mal,
 
Wy binnen songer vou + die van gien proncken weten,
 
As die geleerst en e spoord + geen en hebben noyt te Peerdt eseten.
 
Batavia
 
De Tijden zijn te boos +, en 't volck is t'hans so quaedt,
 
Dat onder vrienden schijn dick niet schuyldt als verraedt,
 
De vriendschap kan haer vaeck een momme grijs (sic) + verstrecken,
 
Waer mee sy 't vuyl gesicht van valsch bedrogh bedecken,
 
En blinden soo ons oogh met ien versierde schijn,
 
Van buyten is het goedt inwendigh schuyldt fenijn,
 
Bedrogh
 
Roemrijcke waerde Maeghd, die door u schoonicheden
 
Zijt van so menigh Vorst en Ridder aengebeden,
 
Die van so menigh Prins gestreelt zijt en gevleydt,
 
Maer hebt (tot noch toe) steedts haer + haer begeert ontseydt,
 
Geen Scepter noch geen Kroon kan u gemoedt bekooren,
 
Behalven een alleen die hebt ghy Trouw gezwooren,
 
Daer zijt ghij aen gestrickt met een verstaelde knoop
 
Die onverbreeck'lijck is.
 
Batavia
 
De Ancker van mijn hoop
 
Die rust op hem alleen hem sal ick eeuwigh minnen,
 
So langh ick adem heb, mijn borst is niet te winnen
 
Door bedelend gevley, door dreygen of geweldt
 
Dees schoot alleenigh is voor mijn geminde Heldt,
 
Mijn Schat en wat ick heb in mijn gevulde Koff'ren,
 
Die sal ick steeds ten dienste mijns Prins gewilligh off'ren,
 
Ick en dees Maeghden + al die zijn aen hem verplicht,
 
So langh de blonde-Son + het werelds rondt verlicht,
 
Wy staen hem staegh ten dienst wanneer hy wil gebieden,
 
So sal gewilligh steeds syn heusche wil geschieden,
 
Wy zijn aen een geknoopt met dit Orangie-Snoer,
 
Den eenen niet geschiedt dat d'ander niet weer voer, +
 
Bedrogh
 
k' Verheugh mijn dat ick sie u over-grooten yver
 
Tot u Roem waerde Prins, waer aen ghy langhs hoe stijver
 
En vaster werdt verknocht, u eens gesette +wil
 
Die staet gelijck een rots.
 
Batavia
 
Ach' nimmer en vervil, +
 
Die van so braven held, die op de Zege-wagen
 
So dickwils Roemrijck quam van s' vyandts nederlagen,
 
Die t' Helden Lauwerier soo dickwils heeft gepluckt
 
Van s'Vyands eygen-boom, + en om syn Kruyn gedruckt,
 
En doet met lof op lof syn Prinslijck Hoofs beklav'ren, +
 
Dat d'Arendts Scepter + lild + en Philippis Kroon moet dav'ren, +
 
Waer door de Faem syn lof doet klincken in het oor
 
Van Barber + en Chinees, by Indiaen + en Moor,
 
Daer is syn naem bekendt, daer noemt men steeds Orangien,
 
Een werelds wonderlingh + en schrick van 't moedigh Spangien,
 
Dat is alleen mijn vreughd, de Vorst van mijin gemoedt,
 
Die 't minste niet en schrickt om 't Vorstelijcke bloedt
 
Te wagen voor mijn Eer en gulde Vryicheden.
 
Bedrogh
 
Met recht kondt ghy u liefd' niet beter dan besteden
 
Als aen soo braven Heldt, die selfs mijn Ziel soo mindt,
 
Dat sy sich willigh mee aen syne dienst verbindt
 
Indien ick waerdigh ben om in syn dienst te sloven. +
 
Boer
 
Maer Jufvrouw na men dunckt moet men u niet ghelooven,
 
Je lijckt wat licht + van aerdt
 
Batavia
 
Ick danck u voor u jonst. +
 
Hier snijt het Bedrogh een Maeghd van het Orangie snoer,
 
die vande Cardinael op de tweede Wagen genomen wordt.
 
Bedrogh
 
Daer dats na u begeert, + so moet men na de konst
 
Bedriegen yder een.
 
Batavia
 
Wat seydt daer mijn vriendin, +
 
Bedrogh
 
Dat ick tot uwen dienst gestaegh gewilligh bin,
 
Indien dat ghy 't begeerdt, so niet, so + wilt verschoonen +
 
Des (sic) Vrijheydt die ick kom dus stout +aen u betoonen,
 
Batavia
 
Ick danck u voor dees eer die ghy aen mijn bewijst
 
Bedrogh
 
Soo vaerdt dan wel
 
Batavia
 
Ghy mee
 
Bedrogh+
 
Siet hoe u luck star rijst
 
Ghy Spangiens waerde Prins, schoon ghy dit hebt verkregen
 
Meer door mijn schalcke list als door de blancke degen
 
S' is g'lijck wel in u macht.
 
Cardinael
 
't Is 't Erfgoedt van mijn Kroon +
 
Ja selfs Batavia + behoordt mee mijn persoon
 
Schoon sy 't niet weten wil ick sal haer nochtans trouwen, +
 
Het spijt dan wie het spijt geen kracht en sal weer houwen,
 
De graeghte + van mijn wil, of schoon den Delfschen Mars, +
 
Sich als haer Schuts-Heer + toont door 't ysere geknars
 
Syns Wapens en Geweer 'tgeen in syn grove handen
 
Is van Vulcaen gesmeedt + tot veler Vorsten schanden
 
En tot mijn Broeders + leedt, dan + by mijn Heylicheydt
 
Sweer ick dat syn geweldt, + haest +werdt ter neer geleydt,
 
Syn macht is nu gedaen, ick sal syn trots wel teug'len
 
En schorten + haest de vlucht + van syn te stijve vleug'len,
 
Ghy + zijt mijn meeste Burght daer ick mijn op verlaet
 
Meer als op het geweldt des woedende + Soldaet
 
Bedrogh
 
Voor mijn getrouwe dienst en hoeft ghy niet te vreesen,
 
Ick sal u waer ick kan gestaegh behulpigh wesen.
 
Cardinael
 
Ick danck u voor den dienst die ghy aen mijn betoont,
 
Die danckbaer weer van mijn aen u syn beloont,
 
Dies quijt u + in u dienst wilt op u saecken letten,
 
Bedrogh
 
't Bedriegen is mijn lust, wilt uyt u sin vry setten,
 
Dit mis-vertrouw +op mijn ick loer by nacht en dagh
 
Te blinden haer + gesicht.
 
Batavia merckende d'ontschakingh van haer Speel-noodt roept aen Mars + om hulp.
 
Batavia
 
Mijn Susters, Susters, + ach
 
Ey siet wat ongeval is mijn hier over-komen,
 
Mijn waerdtste Speel-genoodt die is mijn laes ontnomen,
 
Door het te snood Bedrog, mijn Vorst, mijn Prins en Vooghd
 
Ey komt de droeve staet van u Vriendin beooghd, +
 
Siet hier u eygen Bruydt, + soo listelick verraden,
 
Ey komt mijn doch te hulp, en toondt u trouwe daden,
 
Voor mijn + gelijck ghy pleeght, + Bataev', besaet u quel, +
 
Siet daer, daer is de Vorst die u verlossen sel.
 
Mars
 
Wat voor een nare + stem door wroet mijn dunne + ooren,
 
Wie roept daer om mijn hulp,
 
Batavia
 
U dienstmaeghd die verlooren
 
Haer waerdste Speelnood heeft, Mijn Vorst ziet daer de geen
 
Gekluysterd en geboeydt, en van mijn Snoer gesneen
 
Door een bedeckte list, + ey wilt u doch erbarmen,
 
Over u droeve Bruydt
 
Mars
 
Mijn steeds bestaelde Armen, +
 
Die zweyen dese Kling na u begeert en lust,
 
Dit ysere geseet, + waer in mijn lichaem rust,
 
Dat heeft Vulkaen geneed + aen dees gezwinde leden,
 
Om dat in uwen dienst gestadigh te besteden,
 
Dies stelt u hert te vreden, de saeck en lijdt geen last,
 
Ick weet eer korten tijdt is sy weer hegtigh vast
 
Aen u Eendrachtigh Snoer, wilt u daerom niet quellen
 
Siet hier Voorsichticheydt, die sal gestaegh versellen,
 
Mijn onverzaeghd-gemoedt,
 
Voorsichtichticheyd
 
So langh ghy adem schept
 
Roem waerde Vorst en Prins ghy mijn steeds by u hebt,
 
Noyt ben ick van u af, mijn altijdt wack're + oogen
 
Die toonen steeds by u haer Wijs-in-sichts vermogen, +
 
k'Ben altijdt tot u hulp, wanneer het snood Bedrogh,
 
Uit haer godloose borst druckt haer vergiftigh sogh
 
Tot krenckingh van u eer, dan het is al verloren
 
Wat moeyten dat sy + doet ick ben met u geboren
 
En by u opgevoedt, zijt dan Bataev' + te vreen,
 
Mijn nummer slapend' oogh verseldt syn kloecke leen,
 
Wanneer hy treed te Veldt hy sal 't 's Vyands schanden +
 
Haest + binden het Bedrogh aen stijve vaste banden
 
Door mijn en door syn macht
 
Mars
 
Ick sal door dese handt
 
Dees u + ontschaeckte Maeghd in haer voor-gaende standt
 
Herstellen na u wil, ick sal met voeten treden
 
Het listighe Bedrogh, dies steldt u hert te vreden
 
En zijt hier mee vernoeghd
 
Batavia
 
Mijn steunsel + is u woord
 
Boer
 
Jae weesje maer te vreen, hy + weet wel hoe het hoord,
 
Gut was ick as hy hoe sou icker op lappen +
 
k' Sou die Belzebubs Trony + vanden Romp of kappen
 
En schietender de kloot mee, + want 'tis ien rechten loer, +
 
Die anders niet en weet as plagen vande Boer, +
 
Deur syn halleve Mooren en Duyvelsche Croaten,
 
Die ien eerlick Huysman + niet ien Luys inde Mars + laten,
 
Maer speulen al haelin + het Vel schier vande koe
 
Ja ien sen eygen Wijf komt dese Guyts schier toe, +
 
Gut was ick after her + geeren hoe sou icker onder sling'ren
 
Mit so ien vlegel, + jae ick beet heer diesse ving'ren
 
Van heer besuckte + hangden, sie deer ick bin so queet
 
Dat icker hier had + ick sleeptens over de street
 
By er megeers + en smeeter voort in 't water,
 
So sou icker mee omspringen, k' bin al ien dolle Kater
 
Wanneer ick maer begin ick heb al beter hert +
 
As sommighe Jonckertjes, die asse maer van verdt
 
Ien degen zien, schier in er broecken kacken
 
Datter 't hembd aen d' achterpoort ien vinger dick sit an e backen +
 
En de geen noch eleerst en espoord + mit ien vergult rapuyt +
 
Dan ick loof alle seven Jeer komteter pas iens uyt.
 
Mars
 
De tijdt wickt mijn geluck, ghy weet ick heb verkregen
 
Soo menigh Zege-Kroon door mijn gevreesde Degen,
 
De donder van mijn Naem Philip + syn Zetel schud,
 
Die van de Arends-Staf + word wanckelbaer + gestut
 
Heeft niet mijn Armens-kracht so veel beroemde Steden
 
Aen dit u snoer + gehecht, Heb ick de sterckste leden
 
Van Babels wreede Draeck niet vande Romp gekapt,
 
En voor het overschot aen vlarden wech gelapt
 
Soo dat ick wordt ontsien waer dat de Hoef mijns Paerden
 
Met trampelend-getree slechts kneusen komt de Aerde
 
Een yder vreest mijn Stael, en zuyseld van 't geblick, +
 
De Snee + jaeghd in het hert mijns Vyandts stage schrick,
 
Mijn herte springt van vreughd, Wanneer ick hoor 'tgedrommel
 
Des klinckende Trompets en dulle + Oorloghs Trommel,
 
Want ick ben op gevoed onder 't gekners van 't Stael,
 
Een dunne Linnen-Tent + dat is mijn beste Zael,
 
Ick zwicht in het minst niet voor een Cardinael van Roomen,
 
Die met veel dreygen wreedt uyt Spangien is gekoomen,
 
Met voor-stel + dat (eer kort) het gantsche Nederlandt,
 
Sou tot ons aller spijt zijn in des Coninghs handt,
 
Dan laes wat recht hy uyt, wat heeft hy doch verwor'ven?
 
Als dat hy listigh heeft van dit u Snoer gekorv'en
 
U Speelnood, + dan + met hulp van d' Oppervooghd van 't All,
 
Beloof ick dat hem dit wel haest berouwen sal,
 
Ick gae dan yligh heen en dit mijn lemmet wetten,
 
Om dees ontschaeckte Maeghd weer aen u zyd' te setten
 
Batavia
 
Den hemel hoed' u dan mijn Prins voor alle druck,
 
En geeft dat ghy geniet veel Zegen en gheluck,
 
Ick sal in eensaemheydt met veel bekommeringen
 
Tot uwe weder-komst Gebedens vlucht` + doen dringen
 
Tot inde opper-Zael des Gever van het goedt, +
 
Voorsichticheydt in als u Leyds-man wesen moet.
 
Bedrogh
 
Siet daer de trotse Mars met onvermoeyde schreden
 
Na u, o Spaenschen Prins, kloeckmoedigh komen treden
 
Tot vrying + van dees Maeght siet hoe syn Lemmet blinckt,
 
Mijn hert van angst en vrees schier uyt mijn boesem sinckt
 
Cardinael
 
Wat staet mijn dan te doen
 
Bedrogh
 
Geeft hem de Maeghd weer over,
 
Cardinael
 
Dat doen ick nimmermeer
 
Mars
 
Waer sydy Maeghden roover
 
En Spangiens preutse + Prins
 
Boer
 
So lustigh + as ien Man
 
Wat lapter + maer slechts op hoe siet den uyl + hem an
 
Hy kackt schier in syn broeck, hy denckt die groote Sabel,
 
Die kloofden mijn de Kop en sondt de Romp te Babel. +
 
Mars
 
Komt toont nu eens u macht, verdedigt nu u eer
 
Ghelijck een Krijger hoort,
 
Cardinael
 
Daer mee hebt ghy niet weer
 
Het gene dat ghy soeckt, Ick heb haer noch + gebonden
 
Hoe seer het u spijt. +
 
Mars
 
Ick weet sy haest gesonden +
 
Wert daer sy wierdt gerooft: door dees te snoode pry, +
 
Daer ghy u op verlaet, dit Hels gedroght, van my
 
Terstondt sal zijn vertreen, dees voet die sal noch perssen
 
Uit haer godloose kop haer so vergifte hersen.
 
Bedrogh
 
Ick bid u + laet haer los eer het ons beyde schaedt
 
Siet hoe dat hy ons dreyghd, ick zie aen syn gelaedt
 
Dat nu syn bloedt al koockt, syn oogen staen en glimmen
 
Gelijck het tintel-licht aen s' Hemels bruyne kimmen, +
 
Laet los eer het u roudt +
 
Cardinael
 
Schoon het mijn eeuwigh roudt
 
Ick laet haer soo niet gaen,
 
Mars
 
werpende het Bedrogh onder de voet
 
Daer tot loon nu houdt
 
Ghy Ickerlijck + Ghedrocht so sal men u vergelden
 
O overgeven + daet, wie is hy die sich stelden
 
Oyt tegen dees mijn handt.
 
Mars
 
grijpende de maeghd die van de Cardinael verbaesdelijck + ghehouden wordt.
 
't Sa vaerdigh laet haer gaen,
 
Of k' kneus u 't Beckeneel +
 
Boer
 
Vriend + wil je niet beraen
 
Of 't valt wel light je beurt
 
Cardinael
 
Ach moet ick dan verlaten
 
Die ick so hevigh min
 
Mars
 
Geen weer segh + mach hier baten
 
Laet los sy is nu mijn
 
Cardinael
 
Het schijnt het wesen moet
 
Mijn macht en geldt hier niet
 
Hier neemt Mars de Maeghd weer over op de eerste wagen, de Cardinael spreeckt.
 
Hoe koockt mijn Vorst'lijck bloedt
 
Om dees te wreede trots +
 
Mars
 
Nu zijt ghij weer ontslagen
 
Van Spangiens wreede last, die ghy laes hebt gedragen
 
Op u teere hals
 
De verloste Maeghd
 
Danck waerde Prins en Heldt
 
Wiens Zegerijck Geweer + mijn nu in Vryheyd steldt.
 
Mars
 
Siet daer Batavia die weet ick met verlangen
 
Vast na u komste haeckt, vriendinne wilt ontfangen
 
Die u so treuren deed.
 
Batavia
 
Ach aller Helden pronck
 
My Speelnood + weer ontlast.
 
Mars
 
Dit blancke Stael dat blonck
 
Soo in syn + schemer licht en heeft het soo verduysterd
 
Dat hy + (hoe seer 't hem + speet, haer stracx + weer heeft ontkluysterd
 
Daer 'k vindt u weer by een gelijck ghy voor heen waerd
 
Blijft nu met Eendrachts-bandt te samen vast gepaerd
 
Ten trots van Nijdt en Spijt, en laet u niet bedriegen
 
Door 't listige Bedrogh haer vals schijn-heyligh liegen,
 
Van haer vergifte macht die is nu mee besnoeydt
 
Want siet Voorsichticheydt, die heeft haer daer geboeyd.
 
Voorsichtigheyd hebbende het bedrogh gekluysterd
 
Boer
 
Maer heer + der zijn soo veul mit dat sop overgoten +
 
Wouiese soo allegaer doen soo hoefde je veul floten, (sic) +
 
Heerschap ick kender ien die geleerst en e spoord gaet, +
 
Die em op dat stick + te lijdigh + mee verstaet, +
 
Weerense soo gemerckt ick mien mense haest kende, +
 
Die wel en hopen Tin na lommerdijen sende,
 
Door so en abelheyd, + dan + doch ick segh gien mier
 
Mey-boekens + zijn goed koop, men krijghter nou wel vier
 
Om ien stuyver of light veur nietmendalle,
 
Dan doch se zijn wat droogh haer sel gien vet ontvallen.
 
Batavia
 
Waer mee mijn waerde Prins beloon ick dit u weer,
 
Wat + tongh is soo bespraeckt om u verdiende eer
 
Te roemen na waerdye, wel waerdig dat u Haren
 
Zijn met een kroon bekranst als u Voorvaders waren,
 
En dat u kloecke-handt een gulde Septer Sweyd,
 
Ghy die u leven waegd voor onse vryigheyd,
 
Ghy aller Vorsten Vorst en pronck van alle Ridd'ren
 
Die door u daden doet het moedig Spanien zidd'ren,
 
Den Opper-al u steeds voor ongeval bevrijd.
 
Mars
 
So lang ick adem heb ben ick u toegewijd,
 
Mijn leven is voor u.
 
Batavia
 
En ick voor u gebieden, +
 
Wat dat mijn Prins begeerd sal willigh stracx geschieden.
 
Mars
 
Ick min u als mijn selff.
 
Batavia
 
En ick u als mijn hert,
 
En alles wat ick heb u opgeofferd werd,
 
Siet hoe de vlugge Tijd van groene Lauwer bladen
 
Mijn Prins een Eerkrans vlegt voor sijn roemwaerde daden
 
Tot spijt van Spaniens Philip.
 
Mars
 
Den Opper-voogd zy loff
 
Die ons tot danckbaerheyd nu weer geeft nuwe stoff +
 
De Tijd vleghtende een Lauwer-kroon
 
Ick + die het al verkeer, verander draey en wende
 
Wat dat het oogh beooghd + de trotse oor'logs bende
 
Die staen in mijn gebied + 't zy staet 't zy eer off praght, +
 
Geluck off ongeluck ' t is alles in mijn maght,
 
Geen dingh hoe vast van schijn + dat niet voor mijn moet buygen,
 
Waer van dat Ferdinand nu heden kan getuygen,
 
Wiens opgeblasen hert schier alles heeft gepuft, +
 
Dan ick heb door mijn magt hem heden gansch verbluft, +
 
En gae dees Zege-kroon tot sijnder spijt nu vleghten
 
Om, + om de trotse kruyn des Delfsen-Mars + te heghten,
 
Tot hertseer van Philip wiens goude Setel lild
 
Ja selfs in d' Arens-klaeuw + de gulde Septer trild,
 
En dreund van dese slagh, komt Hollands laste-drager +
 
Bekranst hier mee u Haer, komt moed'ge Spaniens-plager
 
En druck dit om u kruyn tot teycken van u deugd,
 
Dit vlogt ick u ter eer waer mee ghy brallen + meugd,
 
Tot schrick van die u haet en zy gestaeg bepereld +
 
Met zeegh op zeegh gevest + tot wonder + vande Wereld
 
En tot u Vijands schand. +
 
Mars
 
Danck overgoede Tijd
 
Die heden mijn bekroont tot veler Vorsten spijt. +
 
Tijd
 
Leeft ewigh voort in luck.
 
Batavia
 
U dienst-maegd buygd sigh neder,
 
En offerd u haer hart tot een beloning weder
 
Voor dees u goedigheyd + die gy + aen ons bewijst.
 
Tijd
 
U luck dat groeyd soo langh als dit mijn Haer vergrijst.
 
Cardinael
 
Vervloeckte suffengrijn + dat Jupijn met sijn donder
 
u kneus de grijse kop en send de romp hier onder,
 
In A(f)grons-swarte-kolck by 't Ickerlijck gebroet +
 
Om dese trots + en spijt + die gy my heden doet.
 
Boer
 
Ja praet je wat men Vaer, je hebt het vast verloren,
 
K' wist reed mit jou men Broer + was nou jee kruyn eschoren, +
 
Ey siet de bloet eens sien hy het by gort een neus +
 
As + onse soete Vaer + de Weert hier in de Geus,
 
Die nae de Vis-mart gingh om Schellevis te kopen,
 
En die terwijl sen Wijf doen sagh een veyligh open, +
 
Gingh by een aer + te bed in alle vriend'lijckheyd,
 
Den bloed die komt in huys, en vraeght terstond de Meyd,
 
Wel Griet weer is men Wijf, wel Miester die is boven
 
Seyt stracx + die slechte sloof, waer op hy is gestoven
 
Reght nae de Kamer toe, deer vind de soete-vaer
 
By gort sen eygen Wijf moy leggen by een aer,
 
Wat kreegh hy deer een neus? + hy was niet wel te vreden
 
Dat soo een vreemde Haen syn eygen Hen quam treden;
 
Hy lapt de Vis terstond van quaetheyd op de vloer,
 
En seyd deer leyd se nou gae je nou heen men Moer
 
En maeckt se selver schoon, voort liep hy nae beneden
 
Dan eer de middagh quam soo was hy weer te vreden,
 
Doen was die buy gedaen, want dese soete Quant +
 
At sijn gekoghte Soo doen met sijn Luytenant: +
 
Wel weerom sou hy niet, deer was niet angelegen,
 
Moer deedet om proffijt se het doe splint + e kregen,
 
Dat hetet al versoet soo heeft hy 't oock gesteld,
 
Men draeght dat light lijck mee 't is soete vraght (man) 't geld,
 
Se haddent wel van doen + se mosten heest verhuysen,
 
Voor niet en krijght men niet elck vangd sen eygen luysen;
 
Hy werckte doch + niet graegh, en Moer gingh garen net +
 
Deer om het sy 'r naey-kussentje te huer e set,
 
Der quam altoos wat off + dat kanmen wel versinnen,
 
En die aers + niet doen kan magh sen kost mit neyen wel winnen,
 
Al wasset met schueren + dats alliens, + dat scheeld niet
 
K' segh dat een Vrou te prijsen is die soo in de wind siet, +
 
Hy gater vast leegh + op en Slaept nu by gien Nonnetje,
 
Al quam de Kraen + verkeerd in 't Vries vergulde Tonnetje, +
 
Wel Struyf + dat is een dingh dat hy doch niet en aght, +
 
Wanneer het soo maer gaet dat hy der niet nae waght, +
 
Dat was een Goet-hart Broers, + hoe passsen hem de tuyten +
 
Die as een jonge Bul nu uyt sijn Veur-hoofd spruyten?
 
Doch dat is niemendal, daer wort niet op e sien
 
Want dat wort inden Haegh nou alle daegh gemien, +
 
Dats niet, off Neel een Kind had by een pick swart Molletje
 
't Was maer een ongeluck hy kroop in 't onreght + holletje,
 
De Mol die is toch blind en 't was deer toe by naght
 
Dan worter soo menige wieck in een on-reghte + wond e braght: +
 
Het + krijgt doch al en Man, wel men moet gruysigh + wesen
 
Een goe Water-hond sel voor gien slob'rijge + sloot vresen,
 
Maer 't is een duyckers + dingh wanneer een Wijf soo snoept, +
 
Want gaet men eens in 't Bos daer s' een die Koeck-koeck roept. +
 
Mars
 
Nu is het Spaens geweld door dees mijn hand gebroken,
 
Nu is Batavia u leed + aen hem gewroken,
 
Nu is sijn trots gekneust door dees mijn ar'mens kragt.
 
Batavia
 
Nu ben ick weer door u mijn PRINS in rust gebraght,
 
Nu brald + mijn Glory weer en steygerd tot de Wolcken,
 
Nu blaest de Faem u Roem by alle vreemde Volcken,
 
Al schaterende uyt, hoe pronckt u Vorst'lijck Hoofd
 
Nu met dees Zeghe-kroon?
 
Cardinael
 
Hoe ben Ick dan beroofd
 
Van alle Eer en Luck, sal het beloop + noeyd wenden,
 
Sult ghy Hae (sic) trotse Mars mijn Roem dan ewigh schenden?
 
Die spijt was al te groot, dat ick een Spaniens-Prins +
 
Souwe staen in u geweld, den Hemel wil geensins
 
Gedogen dese smaed, dat gy trots en vermetel
 
Sout schudden reys, op reys + mijn eygen Broeders-Setel
 
Is nu de Tijd voor u, sy raeckt wel eens voor mijn
 
Gedenckt ick heb tot hulp den Duytschen-God-Iupijn, +
 
Wiens dond'rend-blixem-vyer u 't Beckeneel sal kneusen,
 
Gelijck hy heeft gedaen de opgeblasen Reusen, +
 
Schrickt vry u + Val genaeckt, en gy O preutse Maeghd,
 
Ick weet dat gy eer kort noch dese daed beklaeghd, +
 
Mijn Lemmer word gewet, wiens Snee gy met bedroeven
 
Sult in u trotse Ziel tot Wraecx-vergeldingh proeven.
 
Mars
 
U'reen zijn krachteloos, u Snorken + is maer Wind,
 
Ick puff + u dreygement, al + dat ghy hier begind
 
Druck mijn geen Vrees in 't Hart, mijn Moet is niet te temmen
 
Voor dat dees trotze Ziel + in 't laeuwe bloed sal swemmen,
 
Geen Arends-Vorst + mijn dwingd, geen Spaniens Monar.hy (sic)
 
Krijght dees beroemde Maegd onder sijn Heerschappy,
 
Hoe seer hy daerom wroet, + soo langh als ick kan voeren
 
Dit Lemmer inde Vuyst, soo langs als ick kan roeren
 
Dees mijn geswinde Leen, + soo langh leefd sy in Vree
 
Haer Schuts-heer is de Hand, en dit mijn Lemmers Snee
 
Bevrijd haer voor 't geweld van Moord en Ziele-dwangher,
 
Haer Vrijheids-Hoed + sal steeds noch op de lancy hangen,
 
Schoon dat het Spanien spijt, ick Tert sijn dreygement
 
Ofschoon den Arends-Vorst u Troep op Troepen send,
 
Van woedende Croaets, + wiens God-vergeten handen
 
Niet weten als van Moord, van Vrouwe-kraght, en branden
 
Van d'arme Boere-hut die deer'lijck werd geplaegd,
 
Wanneer het Soore + Land dit Helsch gebroetsel draegd,
 
Vol wreetheyd en geweld, dat selfs de rasernijen
 
Dit Ickerlijck gebroet, + haer boosheyd niet kan lijen
 
En dit + is 't beste Volck daer gy + u op verlaet.
 
Cardinael
 
Hoe 't meerder moord en brand, hoe dat het beter gaet
 
Dat brengt een schrick in 't hert der stege + Onderdanen,
 
Dat sal mijn noch + den wegh tot volle Hoogheyd banen
 
Eer dat gy daer op gist, + Ick weet dat ick geniet
 
Noch Veer een korten tijd + het Neerlands volgebied, +
 
K'heb voordeel door dees scha, Ick sie mijn Luck-star glimmen
 
Mijn trotse Voet die sal de Setel noch beklimmen
 
Van Hollands Heerschappy.
 
Boer
 
Jae 't sieter wel nae uyt,
 
Jey Voogt van Holland Maet, van een Hollandse Duyt, +
 
Dat lijckter beter nae, Neen Broer jey bint de'Man niet
 
Die 't Kalfje + toe behoord, of jey men soo bats + an-siet
 
Deer pas ick gans niet op, eer jey 't gebied noch + kreeg
 
Soo dorsten + ick je huyd datje deer henen seegh, +
 
So was ick 't Heerschop dan, 't sou mijn al moytjes voegen, +
 
Gut was ick soo verlost van 't Del'ven en van 't Ploegen,
 
Hoe wou ick dan proncken in Sy, Ferwiel, + Geleerst en e Spoord
 
Men dunckt alries schier + datmen 't halve Land al toe hoord.
 
Batavia
 
Meent gy dan Spaniens Prins, dat gy mijn sult verov'ren
 
Met trots en dreygement, soo langh de Lauwerloov'ren +
 
Haer groene kleur behoud, soo langh ben Ick alleen
 
En alles wat ick heb voor Hem en anders geen,
 
Dies staeckt u Snorckery, + gy sult mijn niet vervaren +
 
Hoe seer gy tierd en baerd, + wilt vry dees moeyten sparen
 
U arbeyd is vergeefs, soeckt elders u proffijt,
 
Orangen blijf Ick trou, schoon dat het Spangen spijt
 
Ick ben aen Hem verknogt.
 
Cardinael
 
U banden zijn te breken.
 
Mars
 
Niet door u botte Stael of met u snorckend spreken.
 
Cardinael
 
Door kraght en door geweld.
 
Mars
 
't Geweld en heeft geen kraght
 
Op dees verstaelde borst, de keten van Eendraght +
 
Die sluyt ons vast by een, wilt vry u magt ophitsen, +
 
Wy zijn aen een geknoopt als seven taeje flitzen. +
 
Cardinael
 
Ick waght tot het geluck sigh nae mijn wil vertoond,
 
En dan sal dese trots zijn nae sijn eysch geloond.
 
Boer
 
Soo scheyter uyt men Vaer + je hebt gien eer + van spreken,
 
Je bint maer een blaeskaeck, maer by gans seleweken +
 
Was ick gelijck Mars ick gafje sulcken klop
 
Mit dat grote Slag-sweerd dat je, je speense + kop
 
Hier wel vergeten sout, wel wat seg jey mond open
 
Dats en gaper, +men souder mit en Pol-lepel sonder kandt raken in
 
loopen.
 
Een braspennings + witte-brood smeet ick er van hier in,
 
Gut Vriend je maght bly wesen datje soo bemond bin. +
 
Mars
 
Leeft nu gestaegh in luck en wilt in voorspoet bloeyen.
 
Batavia
 
Dank waerde Vorst en Held den Hemel doet u groeyen
 
In zegen en in luck, tot al u Haters leed
 
De gansche Wereld door wert nu u naem verbreed,
 
De Fama die blaest uyt, lang leeft, lang leef: Orangien!
 
Een Werelds wonderingh, +en Schrick van 't moedigh Spangien.

Finis

I. Soet

Niet Soeter


Vorige Volgende