Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Het Antwerps liedboek. Deel 2. Commentaar (2004)

Informatie terzijde

Titelpagina van Het Antwerps liedboek. Deel 2. Commentaar
Afbeelding van Het Antwerps liedboek. Deel 2. CommentaarToon afbeelding van titelpagina van Het Antwerps liedboek. Deel 2. Commentaar

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (5.01 MB)

Scans (39.50 MB)

ebook (5.88 MB)

XML (1.57 MB)

tekstbestand






Editeurs

Dirk Geirnaert

Louis Peter Grijp

Hermina Joldersma

J.B. Oosterman

Dieuwke E. van der Poel



Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel
liederen/liedjes


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Het Antwerps liedboek. Deel 2. Commentaar

(2004)–Anoniem Antwerps liedboek–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
[pagina 387]
[p. 387]

171 Wi meyskens net, schoon gheblancket

Parodiërend lied. Een kleurrijke zedenschets eindigt in een waarschuwing voor jonge vrouwen om vooral niet los van zeden te zijn.

1,1 schoon gheblancket: met mooi gewit gezicht
1,3 verplet in Venus' bruywet: ten onder gegaan aan lust en liefde (eig. in de saus van Venus)
1,4 vieren: het hof maken
1,6 lecken: zoenen
  boerden: plezier maken
1,7 winken: lonken
1,9 Op kortstondige pret volgt langdurige schande
2,3 Met luttel gheweens: Zonder dat we het erg vonden (eig. met weinig geween)
2,4 Vergooiden wij onze maagdelijkheid
2,8 Staat het er nu niet slecht voor?
3,1 ghequel: verdriet
3,3 Een dubbel vel: Als een onbetrouwbare sloerie
3,4 Een hoerken: Als een hoertje
3,9 batet verholen: helpt het om het te verzwijgen
3,10 ontsegghen wi: wijzen we af
4,1 hoort dit appoort!: luister naar wat we hier vertellen!
4,2-3 En lopen zweren (als symptoom van een geslachtsziekte?) op en verliezen onze kracht
4,4 Zodat we met krukken moeten lopen
4,8 cruypel: kreupel
4,9 magen: familie
5,1 Eens waren wij knappe meiden, overal
5,2 Op alle feesten graag geziene gasten om alle zorgen weg te fuiven
5,3 Nu zijn de kansen gekeerd, wij zijn onteerd
5,4 En trekken we rond met schooiers
5,8-10 Dan trekken we het land door, van herberg naar herberg, maar moeten we steeds klappertanden, want we vinden slechts een uitgedoofde haard (ze kunnen zich dus geen goede, warme herberg veroorloven en worden telkens weggestuurd)
6,1 lau: lusteloos
  werck: (bedoeld is: vrijen)
6,2 Verlept en uitgeblust
6,4 coppelen draeyen: koppelaarster spelen

[pagina 388]
[p. 388]

6,8 Niemand kijkt nog naar ons om
6,9 mammen: borsten
7,1 rijen: in de rij staan
  doort niet bedijen: door onze tegenspoed
7,2 Om Gode: (bedoeld is: als bedelaars)
7,3 boelkens: vrijers
  lijen: voorbijgaan
7,4 Ze schenken geen aandacht aan ons
7,9 Pover: Ellende
  smijt: slaat
8,1 Ons laatste huis is er een met een kruis (een door religieuzen geleid armenhuis?)
8,2 derffer na haecken: hoeft ernaar te verlangen
8,3 confuys: er slecht aan toe
  abuys: slechte toestand
8,4 luysen craecken: luizen pletten
8,8 bloot: berooid
8,9 seren: puisten
  schellen: schurft
  bellen: gezwellen
9,1 jent in bestier: met een bevallige houding
9,8 Spreek beschaafd
9,9 ick maect u vroet: ik zal u dat eens goed uitleggen

Meisjes die veel te vroeg binnensbeens met Venus' brande spelen (2,1-2), verliezen niet alleen hun maagdelijkheid, maar zijn ook voor het leven getekend. Als ze na een korte periode van plezier afgeleefd zijn, kijkt niemand nog naar hen om en vervallen ze in armoede. De meisjes beschrijven zelf hun weinig benijdenswaardige lot en dat doen zij uiterst kleurrijk. In de laatste strofe wordt de schijn van autobiografie echter doorbroken en neemt de dichter het woord: hij wendt zich direct tot degenen voor wie dit lied eigenlijk geschreven is. De (nog maagdelijke) dochters uit het gegoede milieu van de rederijkers worden gewaarschuwd goed op hun allerkostbaarste bezit te passen, anders zal het hun berouwen terstont (9,10). In het lied komen uitsluitend vrouwen aan het woord, maar het is zonneklaar dat zij slechts de spreekbuis zijn van een rederijker die zijn ongezouten visie op gevallen vrouwen geeft (zie ook al 78:4). Volgens hem is het uiteindelijk allemaal hun eigen schuld: zwangerschap (strofe 2), statusverlies (strofe 3), venerische ziekten (strofe 4), dakloosheid (5,8-9), een afgeleefd lichaam (strofe 6), armoede (strofe 7) en een treurig levenseinde (strofe 8).

De beschrijving van deze troosteloze situatie is in een zeer knappe vorm

[pagina 389]
[p. 389]

gegoten: er zijn allerlei woordspelingen, gevatte uitdrukkingen en een ingenieus rijm. Veel versregels hebben binnenrijm: regel 1 en 3 van elke strofe (net: gheblancket: verplet: bruywet in strofe 1), de refreinregel 6 (lecken: gecken) en regel 9 (jolijt: verwijt); daarnaast komt slagrijm voor in refreinregel 7 (drincken: clincken: wincken). Opmerkelijk is ook de plaats van het refrein, halverwege de strofe (regel 6 en 7).

 

Wi meyskens net is in geen enkele andere bron aangetroffen en de strofevorm is uniek, zodat er ook geen passende melodie bekend is.

Literatuur: Joldersma 1985; Joldersma 1989; Dupont 1996; Van de Vorst 1999; Repertorium 2001, t7231.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken