Het Boek. Jaargang 14

[p. 17]

Eerste aanvulling op de Nederlandsche Bibliographie van 1500-1540

Onze Nederlandsche Bibliographie van 1500-1540¹⁾ is, gelijk een ieder weet, die Nijhoff's inleiding heeft gelezen, ‘bewust incompleet’. Als ze volledig had willen zijn, zou ze nogniet bestaan. Het is mijn plan er, in verre toekomst, een vervolg op te geven en ik ben bezig daarvoor bouwstoffen te verzamelen. Hier volgen de cijfers van mijn balans.

In het bestaande deel zijn 2221 boeken beschreven. Op 't oogenblik zijn mij de titels van nog c. 1800 andere Nederlandsche drukken uit hetzelfde tijdvak bekend. Dat wordt dus een totaal van c. 4000. Die 1800 stuks alle te gader in één vervolgdeel op te nemen, is een hoog, maar onbereikbaar ideaal. Want van vele, zoo ongeveer van 600 à 700, zijn mij alleen titels, geen exemplaren bekend. Wel vertrouw ik, dat er hiervan, bij goed zoeken en navragen en voortdurende waakzaamheid, nog heel wat te voorschijn zullen komen in de loop der jaren, maar een vrij groot contingent onbereikbaarheden lijkt me toch onvermijdelijk. Van de c. 1100 boeken, waarvan wèl exemplaren bekend zijn, heb ik er thans 584 beschreven voor het vervolgdeel. Men heeft mij verzocht hier een lijst te geven, van 't geen ik tot nu toe voltooid heb. Daarbij een korte toelichting. Een kruisje vóór de titel (17 maal komt dit voor) beteekent, dat ik het bewuste boek nog niet zelf gezien heb en mijn voorloopige beschrijving dank aan een gedrukte of geschreven mededeeling van een betrouwbaar bibliograaf. De naam van bibliotheek of eigenaar achter iedere titel geeft aan, naar welk exemplaar ik mijn beschrijving gemaakt heb. In veel gevallenzijn mij nog meer exemplaren in andere bibliotheken bekend; dit alles reeds in deze lijst op te nemen, leek mij te omslachtig. Alleen heb ik de exemplaren van boeken, die in Nederlandsche bibliotheken zijn, steeds allemaal vermeld. Af en toe vindt men aangegeven, dat een beschrijving naar een defect ex. is gemaakt. Wie

1) Verschenen 's-Gravenhage, 1923.

[p. 18]

me van zulk een boek een volledig ex. aanwijst, bewijst me een groote dienst. Volgorde en indeeling zijn, op één uitzondering na¹⁾, als in het bestaande deel. Ik vertrouw, dat ik voldoende verwijzingen heb gegeven. Anders kan men uit het Alfabetisch Register van de Nederlandsche Bibliographie misschien af en toe een aanvulling halen. Niet alles, wat in deze lijst staat, moet men als definitief beschouwen. Ongetwijfeld zullen latere onderzoekingen en nieuwe vondsten mij af en toe nopen nog enkele veranderingen in de toeschrijvingen aan de drukkers of in de benaderende dateeringen te brengen. Ook hoop ik van enkele anonieme boeken de auteurs nog uit te vinden.

Mijn beschrijvingen der boeken zijn ten deele hier in stad gemaakt, voornamelijk op de Kon. Bibliotheek, waar men de welwillendheid heeft gehad van heinde en ver de post-incunabelen, die ik wenschte te zien, voor mij aan te vragen en in ontvangst te nemen. Voor vele andere boeken heb ik mij echter zelf in beweging moeten zetten om ze ter plaatse te zien en te beschrijven (British Museum, Bibl. Nationale). Geleidelijk denk ik nu de overige 500 à 600 boeken te gaan bewerken, waarvan mij exemplaren bekend zijn. In Duitschland zijn er nog vele, die ik successievelijk op de Koninklijke Bibliotheek te leen hoop te ontvangen. Ook in België is nog 't een en ander te beschrijven. Een heel groot deel schuilt in Engeland en bezoeken aan Londen en Oxford, waar men niet uitleent, zullen noodig zijn. Verder is het mijn groote wensch, dat ik toegang zal verkrijgen tot de collectie Arenberg, nu in Nordkirchen bewaard, die een schat van Nederlandsche kostbaarheden bevat.

Groote vriendelijkheid heb ik bij de voortzetting van de Ned. Bibliographie ondervonden van particulieren, bibliotheek- en archiefambtenaren. Ik ben er allen zeer dankbaar voor. Een speciaal woord van warme dank aan de heer Wouter Nijhoff, die zijn eigen studiemateriaal tot mijn beschikking heeft gesteld en aan wiens trouwe hulp bij 't opsporen van nieuwe vondsten ik verder menige beschrijving dank.

Tot slot hoop ik, dat iedereen de zeer betrekkelijke waarde van deze lijst zal willen inzien en vooral niet meenen, dat dit mijn laatste woord over de Nederlandsch post-incunabelen is. Misschien kan het geen kwaad nog eens te herhalen, dat het uitsluitend be-

1) De aflaatbrief, die in de Nederlandsche Bibliographie op Alexander VI staat, is hier op Peraudi gezet.

[p. 19]

schouwd moet worden als een verslag van 't geen ik op het oogenblik ten naasten bij persklaar heb liggen voor het vervolgdeel. Nog altijd zal men het register, door Nijhoff in dit tijdschrift gepubliceerd¹⁾, niet kunnen missen. Men vindt daar vele titels, die zoowel in de Nederlandsche Bibliographie als in de volgende lijst ontbreken. Maar van de andere kant zal men in mijn lijst weer menige titel aantreffen, die Nijhoff's register, in 1912-1914 uitgekomen, nog niet vermeldt.

Zoo ‘groeien vast in tal’, maar niet ‘in last’, de beschreven Nederlandsche post-incunabelen.

1) Wouter Nijhoff, Nederlandsche bibliographie van 1500-1540 in dit tijdschrift I-III (1912-1914).

A.

(Abecedarium). Leiden, Peter Jansz., (c. 1530?). perk. - Amsterdam UB. (def.).

(Abecedarium). Z.p.n.j.? perk. - 's-Grayenhage KB. (def.).

Acciaiolus, Don., Hannibalis atque Scipionis historie. Zwolle, Arn. Kempen, 14 Mei 1502. 4^o.^2) - 's-Gravenhage KB.

Accidence, Shorter, etc. Antw., Mart. de Keyser voor Joannes Toye te Londen, Mei 1534. 8^o. - Cambridge UL.

Accordaten van Zeelant. (Antw., Willem Vorsterman) voor Reynier Cornelissen te Zierikzee, (c. 1530?). 4^o. - Amsterdam UB.; 's-Gravenhage KB.

Acta Academie Lovaniensis contra Lutherum. ‘H.M. Ciuis Utopiensis’. (Antw.? c 1520). 4^o. - Brussel BR.

Adrianus Florentius (Adrianus VI), Instructio et ordinatio. (Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, c 1516). 4^o. - Brussel BR.

*Adrianus Florentius (Adrianus VI), Litterae indulgentiarum jubileicausa. (Gent? Pieter de Keysere? einde 1515). perk. - Gent UB.

Adrianus VI, Regule, ordinationes et constitutiones, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 2 Jan. 1523. 8^o. - Cambridge UL.

Aegidius Delfus, Conclusiones in sententias Magistri (Petri Lombardi). Leuven, Theod. Martinus Alost., Juni 1519. 4^o. - Londen BM.

Aesopus, Avianus, etc., Fabulae latine a Guil. Goudano, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1538. 8^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1921; thans Rotterdam SB.).

Afineus, Henr., La grande prenostication de Louvain pour 1518. (Antw.? 1518). 4^o. - Londen BM.

Afineus, Henr., La grande et vraye prenostication de Louvain pour lan 1533. (Antw.? 1532). 4^o. - Parijs BN.

Agricola, Rod., De formando studio Agricolae, Erasmi et Melanchtonis rationes, etc. Antw., Mart. de Keyser, April 1532. 8^o. - Parijs BN. (def.).

2) Indertijd door W. Nijhoff reeds opgenomen in zijn Bibliographie d.l. typ. néerl. etc. Feuilles provisoires onder no. 201. Stond daar echter ten onrechte op Plutarchus, waardoor het bij de bewerking van de P moest uitvallen.

[p. 20]

Agrippa de NEttesheym, Henr. Corn., De incertitudine et vanitate scientiarum. Antw., 1534. 8^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1922; thans Antwerpen, Mus. Plantijn).

Aldus Manutius, Institutionum grammaticarum ll. III. Deventer, Theod. de Borne, 23 Mei 1512. 4^o. - Amsterdam UB. (def.).

Aldus Manutius, Constructionis rudimenta. (Deventer, Jac. de Breda). 4^o. - Münster UB.

Aleander Mottensis, Hier., Tabulae graecarum musarum, etc. Leuven, Theod. Martinus Alost., Maart 1516. 4^o. - Brussel BR.

Aleander Mottensis, Hier., Tabulae graecarum musarum, etc. Leuven, Theod. Martinus Alost., 1523. 4^o. - Parijs BN.

Alexander VI, Gracien ende oflaten, enz. Zie Gracien.

Alexander VI, Litterae indulgentiarum. Zie Peraudi.

Alexander de Villa Dei, Doctrinale. Pars I c. comment. H. Torrentini. Deventer, Jac. de Breda, 21 Oct. 1505. 4^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1924).

Alexander de Villa Dei, Doctrinale. Pars II c. comment. Kemponis Thessaliensis. Deventer, Rich. Pafraet, 12 Febr. 1506. 4^o. - Münster UB.

Alexander de Villa Dei, Doctrinale. Pars II c. comment. Kemponis Thessaliensis. Deventer, Theod. de Borne, 24 Jan. 1516. 4^o. - Menno Hertzberger, Amsterdam (a^o. 1922; def.).

Alonsefresant (Alofresant), Prophesies du tresnoble Empereur Charles, etc. Antw., Willem Vorsterman, (c. 1528?). 4^o. - Brussel BR.

Alonsefresant (Alofresant), Dye prophetie ghepractiseert te Rhodes. Antw., Jan van Ghelen. 8^o. - Gent UB.

Alphabetum sacerdotum s. Ordo sacerdotis praeparantis se ad missam. Utrecht, Jan Berntsz. 8^o. - B. Quaritch, Londen (a^o. 1919).

Arcimboldus, Joh. Ang., Litterae indulgentiarum pro fabrica basilicae S. Petri de Urbe. (Deventer, Theod. de Borne of Jac. de Breda), 1515. 1^o. - Arnhem RA. (op perk.); Zutphen GA. (op papier).

Arcimboldus, Joh. Ang., Litterae indulgentiarum pro fabrica basilicae S. Petri de Urbe. (Deventer? Theod. de Borne of Jac. de Breda?), 1515. perk.? - Onbekend waar ex.; naar facsimile in Kist en Royaards' Arch. v. kerk. gesch. I (1829), naast blz. 176.

Aristoteles, De moribus (Ethica) ad Nicomachum l. I interpr. Joh. Argyropylo. Deventer, Theod. de Borne, (c. 1517).4^o. - Münster UB.

Aristoteles, Questiones naturales (s. Problemata). Antw., Gov. Bac, (c. 1506). 4^o. - Amsterdam UB.

Articulen, Hondert, van der passien ons heren. Leiden, Jan Seversz., 1518. 8^o. - Amsterdam UB.

Artikelen, De principale, der keyserl. ordonnancien int corte van 15 Nov. 1531. Z. p.n.j.? (Gent, Pieter de Keysere, 1531). 4^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1921, def.; thans Amsterdam UB.).

Athanasius patriarcha Alexandrinus, Vita d. Anthonii. Latine ab Evagrio, etc. (Zwolle, Peter Os van Breda, c. 1505?). - Groningen UB. Beschreven Roos, Cat. incun. 32.

Augustinus, S., Meditationum s. precationum secretarum libellus, etc. Antw., Aeg. Coppenius Diesthens. voor Joannes Coccius, Jan. 1539. 16^o. - Parijs BN.

Avianus. Zie Aesopus.

Avisamentum de concubinariis non absolvendis. (Utrecht, Jan Berntsz.). 4^o. - Parijs BN. Vermeld Pellechet 1674; Peddie I. 75.

[p. 21]

Avontmael, Van dat, ons Heeren. (Antw.? Niclaes van Oldenborch? na 1540?). 8^o. - Utrecht UB.

B.

Baldericus Sonnegianus, Joh., Compendium paucis quicquid est octo figurarum constructionis complectens, etc. (Leuven), Theod. Martinus Alost., (1520). 4^o. - Brussel BR.

Baptista Mantuanus, Agon et historia b. virg. Margarete. Deventer, Theod. de Borne. 4^o. - Darmstadt Landesb.

Baptista Mantuanus, Bucolica s. Adolescentia c. expos. Jod. Badii Ascencii, etc. Deventer, Jac. de Breda, 23 Maart 1505. 4^o. - Londen BM.

Baptista Mantuanus, De contemnenda morte. (Deventer, Jac. de Bred, c. 1500). 4^o. - Amsterdam UB.

Baptista Mantuanus, De contemnenda morte, etc. (Deventer), Theod. de Borne, (c. 1514). 4^o. - James Tregaskis, Londen (a^o. 1921).

Baptista Mantuanus, De contemnenda morte, etc. Deventer, Alb. Pafraet, 1519. 4^o. - Darmstadt Landesb.

Baptista Mantuanus, Liber de sacris diebus s. Fasti. 's-Hertogenbosch, Laurens Hayen (voor Joh. Thibault te Antw.?), 1519. 4^o. - Groningen UB. (def.?).

Baptista Mantuanus, De morte Colle, etc. Deventer, Alb. Pafraet, Mei 1517. 4^o. - Darmstadt Landesb.

Baptista Mantuanus, Parthenice prima de virgine Maria. Deventer, Rich. Pafraet, 20 Nov. 1502. - Londen BM.

Barbarus, Franc., De re uxoria ll. II. Antw., Mart. de Keyser, (c. 1535?). 8^o. - Lübeck SB.

Barlandus, Adr., Diaologi XLII. Leuven, Theod. Martinus Alost., Maart 1524. 8^o. - Gent UB.

Barlandus, Adr., Dialogi LVII, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Jan. 1530. 8^o. - Parijs BN.

Barlandus, Adr., Dialogi LXIII, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1539. 8^o. - Londen BM.

Barlandus, Adr., Enarrationes in primos IV ll. Aeneidos Vergilii (I). Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1535. 4^o. - Londen BM.

Barlandus, Adr., Enarrationes in secundum l. Aeneidos Vergilii. (Antw.), Mich. Hillen van Hoochstraten, (1535). 4^o. - Londen BM.

Barlandus, Adr., Enarrationes in tertium l. Aeneidos Vergilii. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1535. 4^o. - Londen BM.

Barlandus, Adr., Enarrationes in quartum l. Aeneidos Vergilii. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1536. 4^o. - Londen BM.

Barlandus, Hub., Epistola medica de aquarum destillatarum facultatibus, etc. Antw., (Joannes Grapheus voor?) Joannes Steels, 1536. 8^o. - Amsterdam UB.

Barlandus, Hub., Velitatio cum Amoldo Nootz. Antw., Henr. Peetersen van Middelburch, 1532. 8^o. - Parijs BN.

Barnes, Rob., A supplicatyon made unto Kinge Henrye the eyght. (Antw., Mart. de Keyser, c. 1530). 8^o. - Cambridge UL.

Bartholomaeus Coloniensis, Epistola mythologica c. interpret. difficilium vocabulorum, etc. Z.p.n.j.? (Deventer, Jac. de Breda, 1506). 4^o. - Amsterdam UB. (def.).

Bellocassius, Steph., Oratio gratulatoria pronuntiata a Petro Sub-

[p. 22]

montano aliisque legatis, etc. Gent, Pieter de Keysere, sept. kal. Martii 1519 (= 23 Febr. 1520). 4^o. - S. Gaselee, Londen.

Bellum Grammaticale. Zie Guarna.

Berch van Calvarien. Z.p.n.j.? (Antw., Willem Vorsterman). 8^o. - 's-Gravenhage KB. (def.).

Berch van Calvarien. Z. j.? Antw., Symon Cock, (c. 1540 of later?). 8^o. - Amsterdam UB. (def.).

(Bernardus, S.), Boecxken van verduldich lijden. Amsterdam, Doen Pietersz. 8^o. - Parijs B. Arsenal.

Bernardus, S., Boecxken van verduldich lijden. Antw., Willem Vorsterman, (c. 1520?). 8^o. - Londen BM.

Bernardus, S., Boecxken van verduldich lijden. Antw., Willem Vorsterman, 1531. 8^o. - Parijs B. Arsenal.

Beroaldus, Ph., Declamatio philosophi, medici et oratoris de excellentia disputantium, etc. Leuven, Theod. Martinus Alost., 21 Aug. 1501. 4^o. - Parijs BN.

Bethlem, Een devote meditacie op die passie o.l. heeren. Antw., Willem Vorsterman, 12 Oct. 1518. 8^o. - Amsterdam UB. (def.).

Bethlem, Een devote meditacie op die passie o.l. heeren. Antw., Willem Vorsterman. 8^o. - Parijs BN.

Bethlem, Een devote meditacie op die passie o.l. heeren. Z.p.n.j.? (Antw., Symon Cock, c. 1540 of later?). 8^o. - Amsterdam UB. (def.).

Biblia. Evangelium sec. Matthaeum. Graece. Leuven, Rutg. Rescius, op kosten van hem en Barth. Gravius, 10 Nov. 1534. 8^o. - München Bayer. St. B.

Biblia. Evangelium sec. Marcum. Graece. Leuven, Rutg. Rescius, op kosten van hem en Barth. Gravius, 23 Nov. 1534. 8^o. - München Bayer. St. B.

Biblia. Evangelium sec. Lucam. Graece. Leuven, Rutg. Rescius, op kosten van hem en Barth. Gravius, 7 Dec. 1534. 8^o. - München Bayer. St.B.

Biblia. Evangelium sec. Johannem. Graece. Leuven, Rutg. Rescius, op kosten van hem en Barth. Gravius, 19 Dec. 1534. 8^o. - München Bayer. St.B.

Biblia. Psalmi poenitentiales c. litaniis. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, (c. 1510?). perk. - 's-Gravenhage KB. (compleet?).

Biblia. Psalterium c. canticis et letaniis. Antw., Henr. Eckert van Homberch, 14 Sept. 1515. 8^o. - Londen BM.

Biblia. Ecclesiastes interpr, Rob. Shirwood. Antw., Willem Vorsterman, 15 Jan. 1523. 4^o. - Gent UB.

Biblia. Pentateuchus Moysi. Antw., (Harmannus Sasse Daventriensis) voor Henr. Peetersen van Middelburch, 25 Jan. (1526). 16^o. - München Bayer. St.B.

Biblia. Evangelium sec. Lucam. Deventer, Alb. Pafraet, Mei 1526. 4^o. - Amsterdam UB.

Biblia. Libri prophetarum. Antw., Harmannus Sasse Daventriensis voor Henr. Peetersen van Middelburch, 1526. 16^o. - München Bayer. St.B.

Biblia sacra utriusque Testamenti. P. I-IV. Antw., Joh. Thibault voor Franc. Byrckman te Antw. en te Keulen, 1526. 4^o. - München Bayer. St.B.

Biblia. Novum Testamentum. Antw., Wed^e. Mart. de Keyser voor Joannes Coccius, 1536-Jan. 1537. 16^o. - München Bayer. St.B.

[p. 23]

Biblia. Vetus et Novum Testamentum, Breves annotationes, Interpretatio nominum hebraicorum, etc. P. I-II. Antw., Joannes Grapheus voor Joannes Steels, 1537. 4^o. - München Bayer. St.B.

Bijbel. Nieuw Testament. Dl. I-V. Keulen, Hiero Fuchs, 1525. 8^o. - Londen BM.

Bijbel. Nieuw Testament. Deventer, Alijt, wed^e. van Theod. de Borne, 1532. 8^o. - Londen BM.

Bible. The fyrst boke of Moses called Genesis. Marburg, Hans Luft (= Antw., Joh. Hoochstraten), 17 Jan. 1530. 8^o. - Londen BM.

Bible. The seconde boke of Moses called Exodus. (Antw., Joh. Hoochstraten, 1530). 8^o. - Londen BM.

Bible. The thyrde boke of Moses called Leviticus. (Antw., Joh. Hoochstraten, 1530). 8^o. - Londen BM.

Bible. The fourthe boke of Moses called Numeri. (Antw., Joh. Hoochstraten, 1530). 8^o. - Londen BM.

Bible. The fifth boke of Moses called Deuteronomye. (Antw., Joh. Hoochstraten, 1530). 8^o. - Londen BM.

Bible. The prophet Isaye. Straatsburg, Balthassar Beckenth (=Antw., Mart. de Keyser), 10 Mei 1531. 8^o. - Cambridge UL.

Bible. Jeremy the prophete, etc. (Antw., Mart. de Keyser?), Mei 1534. 8^o. - Cambridge UL.

Bible. Davids Psalter. (Antw.), Mart. de Keyser, Aug. 1534. 16^e. - Cambridge UL.

Bible. The newe Testament. Antw., Mart. de Keyser, Nov. 1534. 8^o. - Cambridge UL. (def.; beschrijving nog aan te vullen naar compleet ex. Londen BM.).

Bible. The firste boke of Moses called Genesis. (Antw., Mart. de Keyser?), 1534. 8^o. - Cambridge UL.

Bible. The newe Testament. Z.p. n.? (Antw.?), 1535. 4^o. - Cambridge UL. (def.; beschrijving nog aan te vullen naar andere exx. in Engeland).

Bible. The newe Testament. Mole ed. (Antw., Wed^e. Christoffel van Ruremund? voor Henr. Peetersen van Middelburch?), 1536. 4^o. - Cambridge UL. (def.; beschrijving nog aan te vullen naar andere exx. in Engeland).

Bible. The newe Testament. Engraver's mark ed. (Antw., Wed^e. Christoffel van Ruremund? voor Adr. Kempe de Bouchout), 1536. 4^o. - Cambridge UL. (def.; beschrijving nog aan te vullen naar andere exx. in Engeland).

Bible. The newe Testament. Z.p. n.? (Antw., Guil. Montanus?), 1538. 16^o. - Cambridge UL. (def.; beschrijving nog aan te vullen naar andere exx. in Engeland).

Bible. Psaultier de David. Parijs, Thomas Kees, te koop te Doornik, 30 Juli 1513. 8^o. - Ellis, Londen (a^o. 1923).

Bible. Nouveau Testament. Vol. I-III. Antw., Willem Vorsterman, I: 22 Nov. 1524-1525, II: 14 Dec. 1524, III: 4 Jan. 1525. 8^o. - Londen BM.

Bible. Nouveau Testament. Vol. I-IV(I). Antw., Mart. de Keyser, I: 30 April 1528, (II-IV: 1 Juli 1532, 1529-12 Aug. 1530, 19 Sept. 1528). 8^o. - Parijs B. Soc. Bibl. (alleen dl. I; beschrijving nog aan te vullen naar compl. ex. te Turijn).

Bible. Nouveau Testament. Antw., Willem Vorsterman, 18 Jan. 1529. 8^o. - Londen BM.

[p. 24]

Bible. Nouveau Testament. Antw., Mart. de Keyser, 1 Juli 1531. 8^o. - B. Quaritch, Londen (a^o. 1919).

Bible. Nouveau Testament. Antw., Joannes Grapheus, 1532. - München Bayer. St.B.

Bible. Nouveau Testament. Antw., Joannes Steels, 1538. 16^o. - Parijs B. Soc. Bibl.

Blaviflos, Ludov., Super immaturo magistri Joannis Dullardi Gandavensis obitu threnodia. Gent, in lynce (Robert de Keysere), 14 Maart 1513 (= 1514). 4^o. - Amsterdam Doopsgez. B. (UB.).

Bloetstortingen, Die Vijftien, o.l. heren Iesu Christi. Antw., Henr. Peetersen van Middelburch, (c. 1540?). 8^o. - 's-Gravenhage KB.

Boccaccio da Certaldo, Giov., Vanden doorluchtighen glorioesten ende edelsten vrouwen ende van haren wercken. Antw., Claes de Grave, 13 Nov. 1525. 2^o. - Parijs BN.

Boecxken, Een notabel, van cokeryen. Brussel, Thom. vander Noot, (c. 1514). 4^o. - München Bayer. St. B. Vermeld Hain-Copinger 5475; Peddie II. 185.

Boecxken van devocien gheheeten de neghen couden. Zie Couden.

Boeckxen van verduldich lijden. Zie Bernardus.

Boecxken, Een Excellent,... int welcke een kersten mensche, enz. Zie Luther.

Boecxken, Een Devoet, vanden inwendighen navolghen des levens ende des cruces o. heeren. Antw., Henr. Eckert van Plomberch, 2 Mei 1514. 8^o. - Londen BM. (verschilt van Ned. Bibl. 445).

Boecxken dat seer profitelic is voer allen visschers ende vogheleers. Z.p.n. j.? (Antw., Gov. Bac, c. 1500). 4^o. - Cambridge UL. (def.). Vermeld Proctor, Tracts on early printing III. 300A.

(Boemus, Joh.), Recueil de diverses histoires touchant les situations de toutes regions et pays, etc. Antw., Ant. Goinus voor Pierre Brilman, 30 April 1540. 8^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1922).

Boethius, Anic. Manl. Torq. Sev., De consolatione philosophiae. Deventer, Alb. Pafraet, Mei 1517. 4^o. - Münster UB.

Bomhouwer, Christ., Litterae indulgentiarum pro tutela partium Livoniae contra Rutnenos. (Deventer, Rich. Pafraet, c. 1507). perk. - Arnhem GA.

Bonaventura, S., Boeck vanden vier oefeningen (Soliloquium). Leiden, Jan Seversz. - 's-Gravenhage KB.

Boom, Den, der schrifturen... ghespeelt tot Middelburch 1 Aug. 1539. Z.p.n.j.? (c. 1540?). 8^o. - 's-Gravenhage KB. (def.).

Boomgaert, Geestelike, der vruchten. Leiden, Jan Seversz., 8 Aug. 1515-8^o. -Gent UB.

Bosman, Arent, Mirakel dat geschiede int iaer 1433 in Meyerick. Antw., Henr. Eckert van Homberch, (c. 1510?). 4^o. - 's-Gravenhage KB. Soms Hain 3666?

(Bouchet, Jean), De loose vossen der werelt. Brussel, (Thom. van der Noot), 18 Sept. 1517.4^o - Berlijn P. St. B.

(Brant, seb.), Der zotten ende der narren scip. Parijs, Guide Coopman (Marchant), 6 Juni 1500. 4^o. - Parijs BN. Vermeld Pellechet 2826; Peddie I. 127.

Branteghem, Guil. de, Een gheestelijc boomgaert. Antw., Willem Vorsterman, 7 Jan. 1535. 8^o. - Londen BM.

Branteghem, Guil. de, La vie de nostre Seigneur. Antw., Matth. Crom, 1540. 8^o. - Cambridge UL. (def.).

[p. 25]

Brechtanus. Zie Custos.

Breviarium S. Portiforium Sarum. Pars hiemalis. Antw., Christoffel van Ruremund voor Franc. Byrckman (te Londen), 1525-22 Maart 1526. - Cambridge UL. (def.; beschrijving nog aan te vullen naar andere exx. in Engeland).

Breviarium Sionense. Den Hem bij Schoonhoven, Regulieren, 21 Juli 1507. 4^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1924). Een def. ex. Warmond Groot Seminarie.

Breviarium Tornacense. Pars hyemalis. (Parijs? Thielman Kerver?) voor Franc. Byrckman te Antw., 1524. 8^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1922; thans Amsterdam UB.).

Breviarium Traiectense. Pars hiemalis. Parijs, voor Henr. Eckert van Homberch te Antw., 27 Juni 1514. 16^o. - Cambridge UL.

Brunfels, Otto, Epitome medices. Antw., Guil. Montanus, 1540. 8^o. - Amsterdam Ned. Mij. ter bevord. der geneesk. (UB.).

(Brunfels, Otto), Dat gulden ghebedeboecxken (Precationes biblicae), enz. Antw., Jac. van Liesvelt, 12 Nov. 1532. 8^o. - Gent UB.

(Brunfels, Otto), Dat gulden ghebedeboecxken (Precationes biblicae), enz. Antw., Jan van Ghelen voor Gov. van der Haghen, 1532. 8^o. - Brussel BR.

Buschius, Herm., Dictata pro nominariis ex Proverbiis et Ecclesiastico. (Deventer, Alb. Pafraet), April 1519. 4^o. - Münster UB.

(Buschius, Herm.?), Opusculum aureum perbreve reminiscendi memorandique. Zie Opusculum.

Buschius, Herm., Spicilegium XXXV illustrium philosophorum, etc. Deventer, Theod. de Borne voor Joh. Inger Smytten te Emmerik, (1507?). 4^o. - Londen BM.

Busconus, Petr. Gherinx, Metrariolus. Leuven, Rutg. Rescius, 25 Aug. 1534. 4^o. - Berlijn P. St.B.

C.

Caestre, jacq. de. Zie Castricus.

Calengier. Zie Kalengier.

Carion, Joh., Pronostication ou signification et manifestation des influences des veritables cours celestes. Antw., (c. 1529). 4^o. - Parijs BN.

Castricus, Jac., Pronostication de lan 1531. Antw., Willem Vorsterman, (1530). 4^o. - Parijs BN.

Cato, Disticha moralia c. scholiis Erasmi, etc. (Opuscula aliquot). Leuven, Theod. Martinus Alost., Sept. 1515. 4^o. - Brussel BR.

Cato, Disticha moralia c. scholiis Erasmi, etc. Antw., Mart. de Keyser voor Gov. van der Haghen (Dumaeus), Maart 1528. 8^o. - Parijs BN.

Cato, Disticha moralia c. scholiis Erasmi, etc. Antw., Mart. de Keyser voor Gov. van der Haghen (Dumaeus), 30 Sept. 1530. 8^o. - Parijs BN.

Cato, Disticha moralia c. scholiis Erasmi, etc. Antw., Mart. de Keyser, 1533. 8^o. - Brussel BR.

Cellarius, Joh., Opuscula quatuor. Deventer, Theod. de Borne, 8 Mei 1517. 4^o. - Münster UB.

Charles. Zie Karel V.

Choses contenues en ce... livre. Zie Bible (N. Test. 1524-'25).

Chrysostomus, Joh., De sacerdotio dialogi II Jac. Ceratino interpr. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1526. 8^o. - Parijs BN.

Cicero, M.T., De amicitia. Deventer, Alb. Pafraet, 30 Juni 1519. 4^o. - Amsterdam UB.

[p. 26]

Cicero, M.T., et C. Plinius Caec. Sec. (Minor), Quedam epistole. Deventer, Jac. de Breda, (c. 1505?). 4^o. - Amsterdam UB.

Cicero, M.T., et C. Plinius Caec. Sec. (Minor), Quedam epistole. Deventer, Jac. de Breda, 14 Dec. 1506. 4^o. - Parijs BN.

Cicero, M.T., et C. Plinius Caec. Sec. (Minor), Quedam epistole. Deventer, Theod. de Borne, (c. 1517). 4^o. - Münster UB.

Cicero, M.T., et C. Plinius Caec. Sec. (Minor), Aliquot epistolae. Antw., Willem Vorsterman, 25 Sept. 1522. 4^o. - Londen BM.

Cicero, M.T., et C. Plinius Caec. Sec. (Minor), Aliquot epistolae. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Dec. 1525. 4^o. - Londen BM.

Cicero, M.T., De officiis, de amicitia, de senectute, paradoxa, recogn. per Erasmum. Leuven, Theod. Martinus Alost, (1519). 4^o. - Brussel BR. (def.).

Cicero, M.T., Oratio pro M. Marcello, edit. a Phil. Melanchtone, etc. Antw., Joannes Grapheus voor Joannes Steels, 1537.8^o. - Parijs BN.

Cicero, M.T., Oratio pro Tito Annio Milone. Leuven, Serv. Zassenus Diestens., April 1536. 4^o. - Parijs BN.

Claghe, Onser Vrouwen. Zie Palmsondach.

Clenardus, Nic, Meditationes graecanicae in artem grammaticam. Leuven, Rutg. Rescius voor Barth. Gravius, op kosten van beiden, 11 Juli 1531. 4^o. - Berlijn P. St. B.

Clenardus, Nic, Tabula in grammaticen hebraeam. Hebraice. Leuven, Theod. Martinus Alost., 1529. 4^o. - Brussel BR.

Clichtoveus, Jud., Fundamentum logice c. declar. Joh. Caesarii. Deventer, Rich. Pafraet, 26 Nov. 1504. 4^o. - 's-Gravenhage KB.

Clichtoveus, Jud., Fundamentum logice c. declar. Joh. Caesarii. Deventer, Rich. Pafraet, 18 Aug. 1507. 4^o. - Brussel BR.

Cokeryen. Zie Boecxken van cokeryen.

Collectanea lat. locutionis. Zie Jacobus Mont. Spir.

Compendium aureum etymologie. Zie Kemenerus.

Complainte faicte pour ma dame Marg. Daustriche. Zie Ladam.

Compunctiones feriales. Z. j.? Gent, Pieter de Keysere. 8^o. - Brussel BR. (def.).

Computi novata brevisque elucidatio, etc. Zwolle, Peter Os van Breda, 21 Maart 1502. 4^o. - Menno Hertzberger, Amsterdam (a^o. 1923). Verschilt van Ned. Bibl. 596 en 1256.

Computi novata brevisque elucidatio, etc. Zwolle, Peter Os van Breda, 14 April 1502. 4^o. - Cambridge UL.

Computi, Vulgaria. Zie Vulgaria.

*Conste, Die Rechte, om alderhande wateren te distilleren. (Antw., Willem Vorsterman). 4^o. - L. Paris, Brussel.

Conste, Die Rechte, om alderhande wateren te distilleren. Z.p.n.j.? (Antw., Willem Vorsterman, na 1530). 4^o. - Menno Hertzberger, Amsterdam (a^o. 1924; def.).

Contemplationes idiotae. Zie Jordan.

Contreyen vanden eylanden. Zie Cortez.

Copie vanden mandemente ende ordonnancie vanden Keyser opt stuck vander munten ghepublic. 1 Juli 1539. Antw., Willem Vorsterman en Claes de Grave, (1539). 8^o. - 's-Gravenhage KB.

(Cortez, Fernando), De contreyen vanden eylanden ende lantdouwen. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1523. 4^o. - Parijs BN.

Corvinus, Laur., Hortulus elegantiarum. Deventer, Theod. de Borne, 27 Mei 1515. 4^o. - Münster UB.

[p. 27]

Couden, Die negen, enz. Z.p.n.j.? (Antw., Henr. Eckert van Homberch, c. 1510?). 8^o. - Brussel BR. (def.).

Couden, Die negen, enz. Leiden, Jan Seversz., 1516. 8^o. - Brussel BR.

Couden, Die negen, enz. (Antw., Willem Vorsterman). 8^o. - Dr. J.F.M. Sterck, Heemstede.

Couden, Die negen, enz. Z.p.n.j.? 8^o. - Amsterdam UB. (def.).

Couronnation, La, de Charles V a Boloingne. Antw., Willem Vorsterman, 1530. 4^o. - Parijs BN.

*Custos Brechtanus, Joh., In etymologiam collectarius. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1515. 4^o. - Antwerpen Mus. Plantijn.

Custos Brechtanus, Joh., Etymologia. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 27 Oct. 1525. 4^o. - Londen BM.

*Custos Brechtanus, Joh., Syntaxis. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten. 4^o. - Antwerpen Mus. Plantijn.

Custos Brechtanus, Joh., Syntaxis et Introductorium in artem versificatoriam. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1528. 4^o. - Londen BM.

Custos Brechtanus, Joh., Syntaxis et Introductorium in artem versificatoriam. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Aug. 1531. 4^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1921; thans Amsterdam UB.).

*Custos Brechtanus, Joh., Syntaxis et Introductorium in artem versificatoriam. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1540. 4^o. - Dr. Floren, Brecht.

D.

Dale, Jan van den, De wre vander doot. (Brussel, Thom. van der Noot, c. 1516). 4^o. - München Bayer. St.B. Vermeld Hain-Copinger 15850.

Dathus Senensis, Aug., De variis loquendi figuris s. de modo dictandi. (Zwolle, Peter Os van Breda, c. 1505?). 4^o. - Doesburg GA. Vermeld Voulliéme, Inkun. Berlin, Neuerwerb. 1907-1914, no. 4956,5.

Dathus Senensis, Aug., In latinae linguae elegantias libellus isagogicus, etc. Antw., Joannes Grapheus, Mei 1528. 8^o. - Londen BM.

Declinationes nominum, pronominum et verborum, etc. Antw., Mich, Hillen van Hoochstraten, (c. 1515). 4^o. - Londen BM.

Demosthenes, In Midiam oratio. Graece. Leuven, Theod. Martinus Alost., Dec. 1525. 4^o. - Londen BM.

Despauterius, Joh., Ars epistolica. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1529. 4^o. - Londen BM.

Despauterius, Joh., De figuris liber. Gent, Pieter de Keysere, 1520. 4^o. - Londen BM.

^*Despauterius, Joh., Introductorium iuvenum in grammaticam opusculum. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1516. 4^o. - Antwerpen Mus. Plantijn; Bergen-op-Zoom GA. (klein fragment).

Despauterius, Joh., Orthographiae praecepta. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1 Sept. 1521. 4^o. - Londen BM.

Despauterius, Joh., Rudimenta. (Antw., Willem Vorsterman, c. 1520). 4^o. - Londen BM.

Despauterius, Joh., Syntaxis. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1538. 4^o. - Gent UB.

Despauterius, Joh., Versificatoria, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1538. 4^o. - Gent UB.

[p. 28]

Dialoges, The, of creatures moralysed. (Antw., Mart. de Keyser?), te koop te Londen op S. Paul's churchyard, (c. 1534). 4^o. - Cambridge UL.

Dialogue (dyaloge), A Proper, betwene a gentillman and a husbandman, etc. Marburg, Hans Luft (= Antw., Joh. Hoochstraten), 1530. 8^o. - Londen BM.

Dicta hemislichia, Aurea Poetarum. (collect. a P. Fausto Andrelino?). (Alkmaar, Joh. Daventriensis). 4^o. - 's-Gravenhage KB.

Dictionarius septem linguarum, Lat., Teut., Gall., Hisp., Ital., Angl., Alm. Z. j.? (Antw.), Henr. Peetersen van Middelburch, (c. 1540 of later?), langw. 4^o. - Leiden Mij. Ned. Letterk. (laatste bl. ontbr.).

Dinstructie. Zie Instructie.

Dirk van Munster, Den kersten spiegel. Amsterdam, Jan Seversz. die Croepel. Z. j.? (c. 1535). 8^o. - Amsterdam UB. (def.).

Dirk van Munster, Den kersten spiegel. Z.p.n.j.? (Utrecht, Jan Berntsz.?). 8^o. - Amsterdam UB. (def.).

Dominus quae pars. Leiden, Jan Seversz. perk. - Amsterdam UB. (fragment); Londen BM. (fragment); Stockholm KB. (fragment).

Dyaloge. Zie Dialogue.

E.

Elucidatio computi novata brevisque. Zie Computi.

Epistole aliquot illustrium virorum ad Erasmum et huius ad illos, collect. a Petr. Aegidio. Leuven, Theod. Martinus Alost., Oct. 1516. 4^o. - Gent UB.

Epistolen ende evangelien. Zie Evangelien.

Erasmus, Des., In omnes adagiorum chiliades epitome per H. Barlandum conscripta. Leuven, Theod. Martinus Alost., Tuni 1521. 4^o. - Gent UB.

Erasmus, Des., Epitome chiliadum adagiorum per H. Barlandum conscripta. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Mei 1526. 8^o. - München Bayer. St.B.

Erasmus, Des., Adagiorum epitome. Antw., Joannes Grapheus voor Joannes Steels, 1535. 8^o. - Gent UB.

Erasmus, Des., Aliique Auctores, Annotationes in poemata Horatii collect. a Georg. Pictorio. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, April 1535. 8^o. - Groningen UB.

Erasmus, Des., Apologia refellens suspiciones quorundam dictitantium dialogum Latomi de tribus linguis, etc. conscriptum fuisse adv. ipsum. Antw., Joh. Thibault, (1519). 4^o. - Brussel BR.

Erasmus, Des., Bellum. Leuven, Theod. Martinus Alost., Oct. 1517. 4^o. - Gent UB.

Erasmus, Des., Bellum. (Zwolle, Simon Corver, c. 1520). 4^o.

Erasmus, Des., Catalogus omnium Erasmi lucubrationum ipso autore. Leuven, Theod. Martinus Alost., Mei 1523. 8^o. - Gent UB.

Erasmus, Des., De civilitate morum puerilium c. scholiis Gisb. Longolii. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Oct.-Nov. 1532. 8^o. - Londen BM.

Erasmus, Des., De civilitate morum puerilium c. scholiis Gisb. Longolii. Antw., Willem Vorsterman, 1533. 8^o. - A.L. de Meuleneere, Brussel (a^o. 1921).

Erasmus, Des., Familiarium colloquiorum formulae, etc. Leuven, Theod. Martinus Alost., 1 Maart 1519. 4^o. - Gent UB.

[p. 29]

Erasmus, Des., Familiarium colloquiorum formulae, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1 April - Mei 1519.4^o. - Londen BM.

Erasmus, Des., Familiarium colloquiorum formulae, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 3 Sept. 1519. 4^o. - Darmstadt Landesb. (def.).

Erasmus, Des., Familiarium colloquiorum formulae, etc. (Leuven), Theod. Martinus Alost., (c. Nov. 1519). 4^o. - Gent UB.

Erasmus, Des., Familiarium colloquiorum formulae, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Mei 1520. 4^o. - Gent UB.

Erasmus, Des., Colloquiorum familiarium auctarium. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Juli 1529. 8^o. - Parijs BN.

Erasmus, Des., Colloquia aliquot nova. Leuven, Germanus Fiscus, 11 April 1532. 8^o. - Parijs BN.

Erasmus, Des., De immensa Dei misericordia concio, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1524.8^o. - Londen BM.

Erasmus, Des., De immensa Dei misericordia concio, etc. Antw., Joannes Grapheus voor Joannes Steels, 1538. 8^o. - Parijs BN.

Erasmus, Des., De immensa Dei misericordia concio, etc. Antw., (Mich. Hillen van Hoochstraten voor?) Joannes Gymnicus, 1540. 8^o. - Parijs BN.

Erasmus, Des., Concio de puero Iesu. (Gent, Robert de Keysere), 1 Sept. (1513?). - Parijs BN.

Erasmus, Des., De constructione octo partium orationis, etc. Deventer, Alb. Pafraet, Juni 1515. 4^o. - Londen BM. Een fragment hiervan 's-Gravenhage KB., opgenomen in Ned. Bibl. als 800.

Erasmus, Des., De constructione octo partium orationis, etc. Deventer Alb. Pafraet, Dec. 1515. 4^o. - Münster UB.

Erasmus, Des., De contemptu mundi epistola. Leuven, Theod. Martinus Alost., 1521. 8^o. - Londen BM.

Erasmus, Des., De duplici copia verborum ac rerum commentarii II, etc. Antw., Joh. Thibault, 1519. 4^o. - Cambridge UL.

Erasmus, Des., De duplici copia verborum ac rerum commentarii II, etc. castig. a Ger. Listrio. Zwolle, (Simon Corver), 23 Juni 1520.4^o. - Berlijn P. St.B.

Erasmus, Des., De duplici copia rerum et verborum commentarii II, etc. Amsterdam, Willem Corver, 1 Febr. 1523. 4^o. - Parijs BN. (def.; beschrijving nog aan te vullen naar ex. Stockholm KB.).

Erasmus, Des., Epitome libri de copia verborum. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Nov. 1527. 8^o. - Londen BM.

Erasmus, Des., Ecclesiastiae s. de ratione concionandi ll. IV. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1535. 8^o. - Parijs BN.

Erasmus, Des., Exactissimae enarrationes in aliquot psalmos. (Antw.), Mich. Hillen van Hoochstraten, 1524. 8^o. - Gent UB.

Erasmus, Des., Enchiridion militis christiani. Leuven, Theod. Martinus Alost., 25 Juni 1515. 4^o. - Parijs BN.

Erasmus, Des., Enchiridion militis christiani. Zwolle, Simon Corver, 7 Oct. 1519. 4^o. - Lübeck SB.

Erasmus, Des., Enchiridion militis christiani, etc. Leuven, Theod. Martinus Alost., Mei 1520. 8^o. - Berlijn P. St. B.

Erasmus, Des., Enchiridion militis christiani, etc. Z.p. en n.? (Zwolle, Simon Corver voor Willem Corver [te Amsterdam?]), Juli 1522. 8^o. - Lübeck SB. (laatste bl. ontbr.).

Erasmus, Des., Epistola ad R. Cardinalem Moguntinum in qua de

[p. 30]

Luthero quid ipse sentiat declarat, etc. (Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, c. 1520). 4^o. - Berlijn P. St.B.

Erasmus, Des., Epistolae aliquot selectae per H. Barlandum. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1538. 8^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1922).

*Erasmus, Des., De conscribendis epistolis. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1539. - Antwerpen Mus. Plantijn.

Erasmus, Des., Hyperaspistes diatribae adv. servum arbitrium Mart. Lutheri. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1526. 8^o. - Parijs BN.

Erasmus, Des., Christiani matrimonii institutio. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1526. 8^o. - Parijs BN.

Erasmus, Des., Lucubraciunculae aliquot, etc. Leuven, Theod. Martinus Alost., 6 Febr. 1514. 8^o. - Londen BM.

Erasmus, Des., Lucubrationes. Zie Erasmus (Catalogus) en Martinus.

Erasmus, Des., Parabolae s. Similia. Z. j.? Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten. 8^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1921, laatste bl.ontbr.; thans Rotterdam SB.).

Erasmus, Des., In Acta apostolorum paraphrasis, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1524. 8^o. - Parijs BN.

Erasmus, Des., Paraphrasis in elegantiarum ll. L. Vallae, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1539. 8^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1921).

Erasmus, Des., In epistolam Pauli apostoli ad Hebraeos paraphrasis. Leuven, Theod. Martinus Alost., Jan. 1521. 4^o. - Parijs BN.

Erasmus, Des., Paraphrasis in Nov. Testamentum videlicet in IV Evangelia et Acta apostolorum. P. I-V (III). Antw., Mart. Meranus voor Joannes Steels, 1: 1540, II-III (IV-V?): 1541. 8^o. - Amsterdam UB. (P. I-III).

Erasmus, Des., Proverbia quaedam Homerica. Antw., Mart. de Keyser, 1529. 8^o. - Gent UB.

Erasmus, Des., De puritate tabernaculi s. ecclesiae christianae, etc. Antw., Guil. Spyridipoeus Iunior, April 1536. 8^o. - Gent UB.

Erasmus, Des., Querela pacis, etc. Leuven, Theod. Martinus Alost., (1518). 4^o. - Londen BM. (= waarschijnlijk Ned. Bibl. 811 met ander titelblad).

Erasmus, Des., Querela pacis. Z.p.n.j.? (Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten). 8^o. - Brussel BR. (def.).

Erasmus, Des., De ratione studii ac legendi interpretandique auctores opusculum, etc. (Gent, Robert de Keysere, c. 1513?). 4^o. - Parijs BN.

Erasmus, Des., Sileni Alcibiadis c. scholiis Joh. Frobenii. Leuven, Theod. Martinus Alost., Oct. 1517. 4^o. - Londen BM.

Erasmus, Des., Paraphrasis d.i. een wtsprekinghe vander schrifturen in S. Matheus Evangelie, enz. Delft, Corn. Henricz. Lettersnijder, (c. 1522). 8^o. - Gent UB.

Erasmus, Des., An exhortation to the diligent studye of scripture (Paraclesis), etc. Marburg, Hans Luft (= Antw., Joh. Hoochstraten), 20 Juni 1529. 8^o. - Londen BM.

Erasmus, Des., An exhortacyon to the dylygent study of scripture (Paraclesis). Z.p.n.j.? (Antw.?, c. 1540?). 8^o. - Amsterdam UB. (def.).

Erasmus, Des. Zie ook Agricola en Epistole.

[p. 31]

Esdras, Lamentationes Petri c. annotat. Joh. Andreae. (Zwolle, Simon Corver, c. 1521). 4^o. - Parijs BN.

Et Introibo ad altare dei. Leiden, Jan Seversz. perk. - 's-Gravenhage KB. (compleet?).

Eucharius. Zie Houckaerat.

Euripides, Andromache. Graece. Etc. Leuven, Rutg. Rescius, Aug. 1537. 4^o. - Berlijn P. St. B.

Evaluacie vanden goude ende silver van 25 Dec. 1499. Antw., Willem Vorsterman, (c. 1504?). 8^o. - 's-Gravenhage KB.

*Evaluacie (evaluatie) vanden gouden ende silveren penninghen van 19 Nov. 1520. Antw., Jan Lettersnijder, (1520). 1^o?-Antwerpen SB. Evaluaciboecxken, een nieu, van 19 Nov. 1520. Antw., Jan Lettersnijder, (1520). 8^o. - 's-Gravenhage KB.

Evaluacieboecxken, Een Nieuwe, van 1 Maart 1526. Amsterdam, Doen Pietersz., (1526). langw. 8^o. - Gent UB.

*Evaluacieboecxken, Een Nieu, van 1 Maart 1526 (= 1527). Antw., Jan dingelsche alias Lettersnijder, (einde 1526 of begin 1527). 4^o. - Antwerpen SB.

Evangelia. Textus evangeliorum et epistolarum c. quadum diffic. vocabulorum interpretat. H. Torrentini. (Deventer, Rich. Pafraet), 11 Oct. 1503. 4^o. - 's-Gravenhage KB.

Evangelia. Evangeliare et epistolare sec. ritum et observat, ecclesiae Leodiensis. Z.p.n.j.? (Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten). 4^o. - Brussel BR. (def.).

Evangelien. Epistolen ende evangelien mitten sermonen. Antw., Henr. Eckert van Homberch, (c. 1502?). 4^o. - Londen BM.

Examinacion, The, of Master William Thorpe, etc. (Antw., Joh. Hoochstraten, c. 1530). 8^o. - Londen BM.

Exempel, Een Suyverlick, hoe Ihesus eens soudaens dochter wech leyde. Antw., Jan van Ghelen, (c. 1540?). 8^o. - Gent UB.

Exempel, Een Suverlic, hoe dat Ihesus een soudaens dochter wech leyde. Leiden, Peter Jansz., (c. 1540?). 8^o. - Gent UB.

Expositio hymnorum sec. usum Sarum. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, (c. 1520?). 4^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1922, def.; thans Leuven UB.). Waarschijnlijk een compleet ex. Londen Lambeth Palace Libr.

Expositio sequentiarum sec. usum Sarum. Z.p.n.j.? (Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, te koop in cemiterio S. Pauli te Londen, (c. 1520?). 4^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1922, def.; thans Leuven UB.). Waarschijnlijk een compleet ex. Londen Lambeth Palace Libr.

F.

Faber Stapulensis, Jac, Ars moralis philosophic Z.p.n.j.? (Deventer, Jac. de Breda, c. 1500?). 4^o. - Londen BM. Vermeld Copinger II. I. 2392; Peddie II. 247.

Faustus Andrelinus, Publ., Ex amorum libris IV selecti versus c. nonnullis aliorum poetarum carminibus. (Deventer), Theod. de Borne, 1513. 4^o. - Parijs BN.

Faustus Andrelinus, Publ., Epistolae proverbiales et morales, etc. (Leuven), Theod. Martinus Alost, 1516. 4^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1923; thans Amsterdam UB.).

[p. 32]

Faustus Andrelinus, Publ., Epistolae proverbiales et morales, etc. 's-Hertogenbosch, Ger. van der Hatart, April 1531. 4^o. - Parijs BN.

Faustus Andrelinus, Publ. Zie ook Dicta hemistichia.

Fonteyne, De, des levens. Delft, Corn. Henricz. Lettersnijder, 1533. 8^o. - Gent UB.

Fonteyne, De, des levens. Antw., Adr. van Berghen, 1535. 8^o. - Amsterdam UB. (def.).

Forma erectionis fraternitatis s. gildae b. Virg. Marie in ecclesia S. Johannis in opido de Buscoducis. ('s-Hertogenbosch, Laurens Hayen, 1507?). 8^o. - Brussel BR.

Franciscus I, Epistolae duae. Antw., Joannes Steels, 1535. 8^o. - Brussel BR.

Frith, John, A boke made in the tower of London answeringe unto M. Mores lettur, etc. Münster, Conrade Willems (= Antw.?), 1533. 8^o. - Londen BM.

Frith, John, An other boke against Rastel named the subsedye or bulwark to his fyrst boke. (Antw.? c. 1535). 8^o. - Londen BM.

Frith, John, A disputacion of Purgatorye, etc. (Antw., Mart. de Keyser, c. 1531). 8^o. - Cambridge UL.

Frith, John, A disputacion of Purgatorye, etc. (Antw.? c. 1535). 8^o. - Londen BM.

(Frith, John), A pistle to the Christen reader. (Mart. Luther), The revelation of Antichrist, etc. Marburg, Hans Luft (= Antw., Joh. Hoochstraten), 12 Juli 1529. 8^o. - Cambridge UL.

Frith, John. Zie ook Tyndale (Testament).

Fundamentum logice. Zie Clichtoveus.

G.

Gatheringes, Dyvers Frutful, of scrypture. Zie Hamilton.

Gaza, Theod., Introductivae grammatices ll. IV (I). Graece. Leuven, Theod. Martinus Alost., Maart 1516. 4^o. - Londen BM. (slechts dl. I; voor dl. II zie volg. titel).

Gaza, Theod., Grammatices introductionis l. II. Graece. Leuven, Theod. Martinus Alost., Juni 1516. 4^o. - Londen BM.

Gaza, Theod., Primus liber grammaticae institutionis transl, per Eras mum. Leuven, Theod. Martinus Alost., Juli 1516. 4^o. - Londen BM.

Gaza, Theod., Liber tertius grammaticae institutionis interpr. Joh. Vatello. Leuven, Theod. Martinus Alost., Sept. 1523. 4^o. - Brussel BR.

Gaza, Theod., Primus liber grammaticae institutionis transi, per Erasmum. Leuven, Theod. Martinus Alost., Mei 1524. 4^o. - Brussel BR.

Gebedeboecxken, Dat Gulden. Zie Brunfels.

(Gedicht met beschrijving van de feesten ter eere van het Gulden Vlies in Oct. 1516 te Brussel gevierd, aanvangende: God die Iedions vlies bedaude). Brussel, (Thom. van der Noot), 15 Nov. 1516. 4^o. - Gent UB.

Gedicht vanden here van Valckenborch. Z.p.n.j.? (Antw., c. 1510?). 8^o. - Cambridge UL. (def.).

Gedicht, Een nyeu, van die victorie tegen die Turcken in Hongherien op 17 Meerte 1532. Keulen, te coope inden rooden hoet, (1532). 8^o. - Brussel BR.

Gedinghe, Vanden, tusschen eenen coopman ende eenen Iode. Z.p.

[p. 33]

n. j.? (Antw., Jan van Doesborch, c. 1515?). 4^o. - Cambridge UL. (def.).

Gemma vocabulorum. Deventer, Rich. Pafraet, 20 Maart 1502. 4^o. - Parijs BN.

Gerrit vander Goude, Boexken vander missen. Antw., Henr. Eckert van Homberch, 26 April 1511. 8^o. - Brussel BR.

Gerrit vander Goude, Beduydenisse (Boexken) vander missen. Antw., Jan van Ghelen, 20 Aug. 1519.8^o. - 's-Gravenhage KB. (def.).

Gerrit vander Goude, Linterpretation et signification de la messe. Antw., Willem Vorsterman, 1529. ^8o. - Parijs BN.

Gerson, Joh., Modus vivendi omnium Christifidelium, etc. Antw., Willem Vorsterman, 14 Oct. 1511. 4^o. - Luik UB.

Gerson, Joh., Opus tripartitum. Nederl. Zwolle, Peter Os van Breda, 6 Nov. 1504. ^8o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1924).

Getijden van o.l. vrouwen, enz. (Leiden, Hugo Jansz. van Woerden, 1500 of 1499). 8^o. - Londen BM. Niet CA. 846.

Getijden van o.l. vrouwen. Parijs, Wolfgang Hopyl, 10 Sept. 1500. perk. - Parijs BN. (def.; beschrijving nog aan te vullen naar ex. Nordkirchen Bibl. Arenberg).

Getijden van o.l. vrouwen. Parijs, Thielman Kerver voor Gillijs Remacle, 25 Oct. 1505. 8^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1921).

Getijden van o.l. vrouwen, enz. Parijs, Wed^e. Thielman Kerver, 10 Maart 1533 (= 1534?). 8^o. - Amsterdam UB.

Getijden vanden seven bliscappen o.l. vrouwen. Gouda, Collaciebroeders. 8^o. - Parijs BN.

(Getijdenboec). Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1531. 8^o. - Dr. G.J. Boekenoogen, Leiden (def.).

Gherinx. Zie Busconus.

Glapion, Jan, Een seer suyverlijc tractaetken ghenaemt die tijtcortinghe der pelgrimagien des menschel. levens. Antw., Jac. van Liesvelt voor Marck Martens te Brussel, (c. 1540). 8^o. - Brussel BR.

Gnapheus, Guil., Acolastus. Antw., Mart. de Keyser voor Gov. van der Haghen (Dumaeus), 23 Juli 1529. 8^o. - Rotterdam SB.

Gnapheus, Guil., Acolastus. Antw., Mart. de Keyser voor Willem Vorsterman, Maart 1535. 8^o. - A.L. de Meuleneere, Brussel (a^o. 1921).

(Gnapheus, guil.), Troost ende spyegel der siecken. (Antw.?), Niclaes van Oldenborch, 1531-1532. 8^o. - Amsterdam Ev. Luth. Semin.

Gochius, Johannes Pupper, Epistola apologetica, etc. ed. a Corn. Grapheo. (Zwolle? Simon Corver? c. 1520). 4^o. - München Bayer. St. B.

God die Iedions vlies bedaude. Zie Gedicht... ter eere van het Gulden Vlies, enz.

Goetman, Lamb., Die spieghel der ionghers. Z.p.n.j.? (Antw., Henr. Eckert van Homberch? c. 1502?). 8^o. - Cambridge UL. (def.).

Goetman, Lamb., Den spieghel der ionghers. Leiden, Jan Seversz. 8^o. - Parijs BN. Waarschijnlijk CA. 850; Copinger II. 1. 2745; Peddie II. 291.

Gracien ende oflaten gegeven die oerde van sinte Ian te Haerlem, geconfirmeert door Alexander VI. (Leiden, Hugo Jansz. van Woerden? na 1500?). 2^o. - Haarlem GA.

Grammatice opus novum. Zie Guarna.

Gregorius Nazianzenus, Orationes II. Graece. Leuven, Theod. Martinus Alost., (1515?). 4^o. - Londen BM.

[p. 34]

Gropretius, Rob., Regimen sanitatis, etc. Gent, Joos Lambrecht Lettersteker, 1538. 4^o. - Gent UB.

Guarna, Andr., Grammatice opus novum, Bellum grammaticale. Deventer, Alb. Pafraet, Sept. 1518. 4^o. - Münster UB.

Guarna, Andr., Grammaticale bellum. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Nov. 1523. 8^o. - Londen BM.

Guarna, Andr.,Grammaticale bellum. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Febr. 1526. 8^o. - Gent UB.

(Guevara, ant.), Libre aureo de Marco Aurelio Emperador. Antw., Joannes Grapheus voor Joannes Steels, 1534. 8^o. - Ellis, Londen (a^o. 1922).

(Guevara, ant.), Libro aureo de Marco Aurelio Emperador. Antw., Joannes Grapheus voor Joannes Steels, 1539. 8^o. - Parijs BN.

H.

Hamilton, Patrick, Dyvers frutful gatheringes of scrypture transl. by J. Frith. (Nederland? [Antw.?], 1532?). 8^o. - Londen BM. (Hamilton, Patrick), Die summa ende dat begrijp des menschen salicheyts. Marburg, Cornelius Nyenhuys (= Antw., Christoffel van Ruremund? c. 1530?). 8^o. - Gent UB.

Hantvesten van Karmerlant (Kennemerland). Z. p, n. j.? (Amsterdam, Pieter Jansz. Tyebaut? voor Hugo Jansz. van Woerden? te 's-Gravenhage, c. 1528). 4^o. - Heemstede GA. (def.).

Hasgerus, Gasp. Zie Schatzger.

Hemistichia dicta aurea poetarum. Zie Dicta.

Henricus Almelensis, Ex tribus Plauti comoediis, Menechmis, Milite et Mercatore, familiares loquendi formulae. Antw., Jan van Ghelen voor Ludolphus Home te Gorcum, (c. 1525?). 4^o. - Leiden Bibl. Thysius.

Hesiodus, Liber georgicorum, opera et dies, Nic. della Valle interpr. Zwolle, (Peter Os van Breda), 1509. 4^o. - Amsterdam UB.

Hieronymus, S., Epistola ad Paulinum presb. de omnibus d. hystorie libris, etc. Zwolle, Am. Kempen. 4^o. - Darmstadt Landesb.

Historie Hannibalis atque Scipionis. Zie Acciaiolus.

Historie van Coninck Karel ende Elegast. Z.p.n.j.? (c. 1530?).4^o. - Brussel BR. (laatste bl. ontbr.).

Historie van Olyvier van Castillen. Antw., Henr. Eckert van Homberch, (c. 1510). 2^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1921; thans Leuven UB.). Vermeld Hain-Copinger 12010.

Hoe sich die gelovighe, enz. Zie Joris.

Holt, Joh., Lac puerorum anglice Mylke for chyldren. Z. j.? Antw., Adr. van Berghen. 4^o. - Cambridge UL. (def.) en Corpus Christi Coll. (def.).

*Homerus, Odyssea, Batrachomyomachia, Hymni. Graece. Leuven, Theod. Martinus Alost., 1523. 4^o. - S. Gaselee, Londen.

Homerus, Batrachomyomachia. Lat. a Serv. Aedicollio. Deventer, Jac. de Breda, 8 Juni 1512. 4^o. - Parijs BN.

Homerus, Batrachomyomachia. Lat. a Serv. Aedicollio. Deventer, Alb. Pafraet, Oct. 1514. 4^o. - Parijs BN.

Homerus. Zie ook Erasmus (Proverbia).

Hooftarticulen, Dye Principaele, van allen dinghen dyedenmensche troostelick zijn. Antw., Adr. van Berghen, 1533.8^o: - Cambridge UL.

[p. 35]

Horae Mariae virg. ad usum Sarum. Antw., Christoffel van Ruremund (Endoviensis) voor Franc. Byrckman (te Londen), Mei 1525. 4^o. - Cambridge UL. (waarschijnlijk def.).

Horae Mariae virg. ad usum Sarum. Antw., Christoffel van Ruremund (Endoviensis), Jan. 1530. 4^o. - Cambridge Jesus Coll. Libr. (def.).

Horatius Flaccus, Q., De arte poetica. Deventer, Rich. Pafraet, 7 April 1509. 4^o. - Berlijn P. St.B.

Horatius Flaccus, Q., Prime IV epistole c. argum. Jod. Badii Ascensii. (Deventer, Jac. de Breda [of Theod. de Borne?]). 4^o. - Berlijn P. St.B.

Horatius Flaccus, Q., Poemata omnia scholiis illustrata. Antw., Ant. Dumaeus (van der Haghen), 1540. 8^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1924; thans Antwerpen Mus. Plantijn).

Horatius Flaccus, Q., Satyra prima sermonum l. primi. (Deventer), Alb. Pafraet, (c. 1520). 4^o. - Berlijn P. St. B.

Horatius Flaccus, Q., Zie ook Erasmus (Annotationes).

Houckaert, Eligius (Eucharius), Charitis et Gandae super obitu Maximiliani commentarius, etc. Gent, Pieter de Keysere, Dec. 1519. 4^o. - S. Gaselee, Londen.

Houckaert, Eligius (Eucharius), Grisellis, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1519. 4^o. - Gent UB.

Houckaert, Eligius (Eucharius), Tractatus de penitentia, etc. Gent, in lynce (Robert de Keysere) voor Pieter de Keysere en Victor van Crombrugghe, 28 Maart 1513 (= 1514). 4^o. - Amsterdam Doopsgez. B. (UB.).

(Houckaert, Eligius [Eucharius]), Super conflictu Betule et Iannuli Catone iudice trilogus, etc. (Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1519). 4^o. - Gent UB.

Houckaert, Eligius (Eucharius), Livini archiepisc. et martyris Gandavorum vita, etc. Parijs, Jodocus Badius Ascensius voor Victor van Crombrugghe en Gerardus Zweemere te Gent, 13 Jan. 1511. 4^o. - Amsterdam Doopsgez. B. (UB.); 's-Gravenhage KB.

Hutten, Ulr. de, Dialogi. Leuven, Petrus Achestan (=Theod. Martinus Alost.?) voor Erachel Volphgrant, Oct. 1521. 4^o. - Parijs BN. Huvs (Thuys) der fortunen ende dat huys der doot. Antw., Willem Vorsterman, 1522. 4^o. - Brussel BR.

Hymni et sequentie cum difficiliorum vocabulorum interpretatione H. Torrentini, etc. (Zwolle, Peter Os van Breda, na 1500?). 4^o. - 's-Gravenhage KB. Vermeld CA. 1532; Copinger II. 11. 5386.

Hymni et sequentie cum difficiliorum vocabulorum interpretatione H. Torrentini, etc. (Zwolle, Peter Os van Breda, c. 1505?). 4^o. - Brussel BR.

Hymni. Sequentie et hymni de tempore et de sanctis. Deventer, Jac. de Breda, 27 Mei 1507.4^o. - Dr. D.F. Scheurleer, 's-Gravenhage.

Hymni. Sequentiae et hymni de tempore et de sanctis. Z.p.n.j.? ('s-Hertogenbosch, Fratres S. Gregorii?). 4^o. - Brussel BR. (def.).

Hymni ad usum Sarum. Antw., Christoffel van Ruremund (Endoviensis) voor Peter Kaetz (te Londen), 5 April 1524. 4^o. - Cambridge UL. (klein fragment).

Hymni ad usum Sarum. Antw., Christoffel van Ruremund (Endoviensis) voor Gov. van der Haghen, 1528. 4^o. - B. Quaritch, Londen (a^o. 1924).

[p. 36]

I.

Instructie van den Hove van Hollandt, Zeelandt ende Vrieslandt van 1531. Antw., Jan van Ghelen, (na 1540?). 4^o. - 's-Gravenhage KB; Nijmegen GA.

Introductorium iuvenum in artem grammaticam. Deventer, Jac. de Breda, (c. 1500?). 4^o. - Londen BM.

Introibo ad altare dei. Zie Et Introibo.

Isocrates, Ad Nicoclem de regno oratio, etc. Graece. Leuven, Theod. Martinus Alost., Jan. 1522. 4^o. - Londen BM.

Isocrates, Ad Demonicum oratio paraenetica. Graece. Leuven, Theod. Martinus Alost., Jan. 1522. 4^o. - Berlijn P. St.B.

Isocrates, Parenesis ad Demonicum, interpr. Rod. Agrícola, etc. Deventer, Jac. de Breda, 24 April 1512. 4^o. - Brussel BR.

Isocrates, Parenesis ad Demonicum, interpr. Rod. Agricola. Deventer, Alb. Pafraet, 1519. 4^o. - Münster UB.

J.

Jacobus Philippus Bergomensis, Confessionale s. Interrogatorium. Antw., Henr. Eckert van Homberch, 20 Febr. 1507. 8^o. - Berlijn P. St.B.

*Jacobus Montanus Spirensis, Collectanea latine locationis. Deventer, Rich. Pafraet, 28 Sept. 1511. 4^o. - Göttingen UB.

Jacobus Montanus Spirensis, Elegantiae vocabulorum ex Laur. Valla, Frontone, etc. (Antw.), Mich. Hillen van Hoochstraten, Juli 1526. 8^o. - Londen BM.

Jacobus Montanus Spirensis, Odarum spiritualium liber. (Deventer, Rich. Pafraet, c. 1509). 4^o. - Berlijn P. St. B.

Johannes Campensis, Psalmorum omnium iuxta hebraicam veritatem paraphrastica interprctatio, etc. Antw., Joannes Grapheus voor Joannes Steels, 1535. 16^o. - München Bayer. St.B.

Johannes Campensis, Paraphrase eest a dire Interpretation sur tous les Psalmes selon la verite Hebraique, etc. Antw., Wed^e. Mart. de Keyser, 10 Juni 1537. 8^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1924).

Johannes Damascenus, Capita nonnulla de opere De orthodoxa fide. (Deventer), Alb. Pafraet, (c. 1519). 4^o. - Münster UB.

Johannes de Garlandia, Multorum vocabulorum equivocorum interpretado, etc. Antw., (Theod. Martinus Alost.) voor Judocus Pelgrim en Henricus Jacobi te Londen 12 Juli 1507.4^o - Parijs BM.

Johnstone, John, An confortable exhortation of oure mooste holy Christen faith. Parijs, Peter Congeth (= Antw., Joh. Hoochstraten?), 20 Jan. 1535. 8^o. - Londen BM.

(Jordan, Raymundus), Contemplationes idiotae, etc. Antw., Joannes Grapheus voor Joannes Steels, 1536. 16^o. - Brussel BR. (def.).

(Jordan, Raymundus), Contemplationes idiote in duytscheovergeset door Jan van Alen. Antw., Willem Vorsterman, (c. 1540?). 8^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1921).

Jordanus de Quedlinburg, Meditationes de vita et passione Iesu Christi. Antw., Henr. Eckert van Homberch, (c. 1502?). 16^o. - Londen BM.

(Joris, David), Hoe sich die gelovighe, die een suster ofte vrouw tot hem neempt, draghen, enz. (Duitschland? c. 1540). 8^o. - Amsterdam UB.

[p. 37]

(Joris, David), Van die offerhande. (Deventer, Alb. Pafraet, c. 1540). 8^o. - Amsterdam UB.; 's-Gravenhage KB.

(Joris, David), Eenc onderwysinge ofte raet omme die gedachten inden toem tho brengen. (Deventer, Alb. Pafraet, 1537?). 8^o. -Amsterdam Doopsgez. B. en UB.

(Joris, David), Een seer schoon tractaet van menigerley aert der menschen vianden. (Deventer, Alb. Pafraet, 1539). 8^o. - Amsterdam (Joris, David), Een seer suverlick tractaet van der liefden schoenheit. (Deventer, Alb. Pafraet, c. 1538). 8^o. - Amsterdam Doopsgez. B. en UB.

Joye, George, The letters which Johan Ashwel sente to the Bishope of Lyncolne 1527. (Antw., Mart. de Keyser? c. 1531?). 8^o. - Cambridge UL.

K.

Kaert, De, vander zee. Z.p. en j.? (Amsterdam), Jan Seversz. die Croepel, (1532). 8^o. - Brussel BR. (laatste bl. ontbr.).

Kalengier (Calengier) ende die maniere om te leeren cijfferen, enz. Antw., Jan Seversz., 1527.16o. - W.H. Jervis Wegg, Londen.

Karel V. Pro Carolo V apologetici 11. II. Antw., (Mart. de Keyser) voor Gov. van der Haghen (Dumaeus), 1527. 8^o. - Brussel BR. (liber I reeds beschreven Ned. Bibl. 1265).

Karel V. Copie des lettres de Charles V a la douagiere de Hongrie touchant la prinse de la Goullette, etc. Brugge, Hubertus de Croock voor Mich. Willan (Willem) te Rijssel, (1535). 4^o. - Parijs BN.

Karel V. Coppie des lettres envoiees par Limperialle Maieste a monseigneur de Linkerke touchant la prinse de la Goullette, etc. Antw., Willem Vorsterman en Claes de Grave, (1535). 4^o. - Parijs BN.

Karel V. Edict de Charles V contre Mart. Luther. (Antw., Claes de Grave? 1521). 2^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1922).

Karel V. Oraison de Charles aux Espagnolz a cause de son partement. Antw., Mart. de Keyser voor Willem Vorsterman, (1529). 4^o. - Parijs BN.

(Kemenerus, Timannus), Compendium aureum etymologie. Deventer, Jac. de Breda, 31 Aug. 1502. 4^o. - Münster UB.

Kemenerus, Timannus, De quattuor indeclinabilibus orationis partibus. Deventer, Jac. de Breda, (c. 1510?). 4^o. - Münster UB.

Kemenerus, Timannus, De quattuor indeclinabilibus orationis partibus. Deventer, Theod. de Borne, 29 Oct. 1514. 4^o. - Parijs BN.

Kemenerus, Timannus, De quattuor indeclinabilibus orationis partibus. Gent, Pieter de Keysere, 1 Juli 1520. 4^o. - Parijs BN.

Kempo Thessaliensis. Zie Alexander De V.D.

Kenlic si een yeghelick. Zie Waerde.

*Keure vanden lande van Zcelandt. Z. j.? Antw., Willem Vorsterman, 4^o. - Dr. van Schevensteen, Antwerpen (bl. 1 ontbr.).

Krantz, Alb., Oratio in laudem d. apostoli (Pauli). (Antw., Gov. Bac, c. 1500). 4^o. - Cambridge UL. (def.?). Beschreven Proctor, Tracts on early printing III. 1074A.

L.

L., M. Zie Luther.

Lactantius Firmianus, L. Cael., Nenia, etc. (Deventer, Alb. Pafraet, c. 1515?). 4^o. - Berlijn P. St. B.

[p. 38]

(Ladam, Nicaise?), Complainte faicte pour ma dame Marguerite Daustriche. (Nederland of Frankrijk? 1530-1531). 4^o. - Parijs BN.

Laet de Borchloen, Gasp., Almanack pro anno 1511. Antw., Willem Vorsterman, (1510). I^o. - Londen BM.

Laet de Borchloen, Gasp., Almanack pro anno 1520. Z.p.n.j.? (Antw., Willem Vorsterman? 1519). - Cambridge UL. (fragment).

Laet de Borchloen, Gasp., Almanack pro anno 1520. Z.p.n.j.? (Antw., Willem Vorsterman? 1519). 1^o - Cambridge UL. (fragment). Verschilt van bovenstaande uitgave.

Laet de Borchloen, Gasp., Prognosticon pro anno 1525. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, (1524). 4^o. - Luik BV.

Laet de Borchloen, Gasp., Pronosticum pro anno 1526. Antw., Jac. van Liesvelt, 1526.4^o. - Luik BV.

Laet de Borchloen, Gasp., Pronosticacie vanden iare 1503. Antw., alder naest den groten mortier (Adr. van Berghen), 1503. 4^o. - Luik BV. (def.).

Laet de Borchloen, Gasp. Zie ook Prognostication.

Lambertos de Ramponibus. Zie Ramponibus.

Lamentationes Petri. Zie Esdras.

Lanspergius, Joh. Justus, Vita Servatoris nostri Iesu Christi. Antw., Mart, de Keyser, Juli 1532. 16^o. - Amsterdam UB.

Lapide, Joh. De, Resolutorium dubiorum circa celebrationem missarum occurrentium. Antw., Henr. Eckert van Homberch, 20 Maart 1507. 8^o. - Londen BM.

Legatio ad sacratiss. Caes. Carolum ab principibus electoribus 30 Nov. 1519. Antw., Joh. Thibault, 18 Maart 1520. 4^o. - Parijs BN.

Lemaire de Belges, Jeh., Die funerallen ende deerlike triumphen oft pompen vander wtvaerden van wijlen dom Philippus, enz. (Antw., Willem Vorsterman, 1507). 4^o. - Brussel BR. (def.).

Leo X, Bulla convocationis ad concilium Lateranense, data V Mai. 1514. Utrecht, Jan Berntsz., 5 Juli 1514. 4^o. - Brussel BR.

Leo X, Bulla (de indulgentiis concessis hospitali S. Spiritus in Saxia de Urbe), data VII Mart. 1515. (Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1515). 1^o. - Utrecht RA.

Leo X, Bulla reformationis, data V. Mai. 1514. Utrecht, Jan Berntsz., 6 Juli 1514. 4^o. - Brussel BR.

Leven ende liden o. heeren Ihesu Christi. Antw., Adr. van Berghen, 28 Juni 1510. 8^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1921).

Libellus de constructione octo orationis partium. Zie Erasmus en Lilius.

Libro aureo de Marco Aurelio. Zie Guevara.

(Lilius, Guil.), Libellus de constructione octo orationis partium, etc. Leuven, Theod. Martinus Alost., Sept. 1516. 4^o. - Antwerpen Mus. Plantijn.

(Lilius, Guil.), Absolutissimus de octo orationis partium constructione libellus a Ger. Listrio ed. Zwolle, (Simon Corver), Sept. 1519. 4^o. - Berlijn P. St. B.

Listrius Rhenens., Ger., Elegiae II, etc. (Zwolle, Simon Corver, c. 1520). 4^o. - Berlijn P. St. B.

Listrius Rhenens., Ger., Elegie III. (Deventer), Theod. de Borne, (c. 1517). 4^o. - Berlijn P. St.B.

Listrius Rhenens., Ger., De octo figuris constructionis. (Zwolle, Simon Corver, c. 1519). 4^o. - Berlijn P. St.B.

[p. 39]

Listrius Rhenens., Ger., De figuris et tropis opusculum. Zwolle, Simon Oorver, 1 Dec. 1519. 4^o. - Berlijn P. St.B.

Listrius Rhenens., Ger., Opusculum de quantitatibus syllabarum et metris. Zwolle, Simon Oorver, (c. 1519). 4^o. - Berlijn P. St.B.

Litterae indulgentiarum. Zie Adrianus florentius; arcimboldus; bomhouwer; peraudi; Petrus de Cuyckepisc. tornacensis.

Livius, T., Decadis primae l. I de regibus Romanorum, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1528. 4^o. - Londen BM.

Livre, Le, de vraye et parfaicte oraison. Antw., Joannes Steels, 1538. 16^o. - Brussel BR.

Loix, Chartres et coustumes de Haynnau. (Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten) voor Jehan Pissart te Bergen, 1540. 4^o. - 's-Gravenhage KB.

Loix, Chartres et coustumes de Mons. (Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten) voor Jeh. Pissart te Bergen, 1540. 4^o. - 's-Gravenhage KB.

Lucianus Samosatensis, Convivium s. Lapithae. Graece. Leuven, Rutg. Rescius en Joannes Sturmius, 28 Mei 1530.4^o. - Maastricht SB.

Lucianus Samosatensis, Mortuorum dialogi. Graece. Leuven, Rutg. Rescius en Joannes Sturmius, 30 Dec. 1529. 4^o. - Maastricht SB.

Lucianus Samosatensis, Fugitivi. Graece. Leuven, Rutg. Rescius en Joannes Sturmius, 15 Mei 1530.4^o. - Maastricht SB.

Lucianus Samosatensis, Libellus de sacrificiis et de luctu. Graece. Leuven, Rutg. Rescius en Joannes Sturmius, 18 Juni 1530. 4^o. - Maastricht SB.

Lucianus Samosatensis, Prometheus s. Caucasus. Graece. (Leuven), Theod. Martinus Alost., (1519). 4^o. - Brussel BR.

Lucianus Samosatensis, Timon, s. Misanthropus. Graece. Leuven, Theod. Martinus Alost., 1523. 4^o. - Brussel BR.

Lucianus Samosatensis, Tyrannicida. Graece. Leuven, Rutg. Rescius en Joannes Sturmius, 17 April 1530. 4^o. - Maastricht SB.

Lucianus Samosatensis, Complures dialogi Erasmo interpr. Leuven, Theod. Martinus Alost., 1515. 4^o. - Londen BM.

Lucianus Samosatensis, Complures dialogi Erasmo interpr., etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1517. 4^o. - Gent UB.

Lucianus Samosatensis, Dialogi aliquot per Erasmum versi et c. scholiis Nic. Buscoducensis. Antw., Joannes Grapheus, Oct. 1527. 8^o. - Parijs BN.

Lucianus Samosatensis, Dialogi aliquot per Erasmum versi et c. scholiis Nic. Buscoducensis. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Juni 1528. 8^o. - Londen BM.

Lucianus Samosatensis, Dialogi aliquot per Erasmum versi et c. scholiis Nic. Buscodensis, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Aug. 1533. 8^o. - A.L. de Meuleneere, Brussel (a^o. 1921).

Lucianus Samosatensis, Hermotimus s. de sectis philosophorum, interpr. Conr. Goclenio. Leuven, Theod. Martinus Alost., 1522. 4^o. - Londen BM.

Lucianus Samosatensis, De non facile credendis delationibus libellus (De calumnia), interpr. Rod. Agricola. Leuven, Rutg. Rescius en Joannes Sturmius, 4 Juli 1530. 4^o. - Maastricht SB.

Luther, Mart., Epistola ad Leonem X, Tr. de libertate Christiana. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1520. 4^o. - Brussel BR.

(Luther, Mart.), Een excellent boecxken... int welcke een kersten

[p. 40]

menschc... leeren mach hoe...hi goede ende duechdelike wercken doen sal. (Sermon von guten Werken). (Antw., c. 1525?). 8^o - Brussel BR.

L(uther), M(art.), Dat schoone Confitemini, den n8sten Psalm uutgheleyt, enz. (Antw.? Niclaes van Oldenborch). 8^o. - Berlijn P. St.B.

Luther, Mart., The revelation of Antichrist. Zie Frith (A pistle).

M.

Macropedius, Georg., Bassarus. Utrecht, Harm. Borculous, 10 Febr. 1540. 8^o. - Londen BM.

Mancinellus, Ant., Thesaurus varie constructionis, recogn. ab Jod. Badio Ascensio. Z.p.n.j.? (Deventer, Jac. de Breda, c. 1500?). 4^o. - Brussel BR. (laatste bl. ontbr.).

Mancinellus, Ant., Versilogus c. comment. Joh. Murmellii, etc. Deventer, Rich. Pafraet, 26 Juli 1507 (voor 1503?). 4^o. - Münster UB.

Mandeville, joh. de, (Reysen int heilighe lant). Z. j.? Antw., Willem Vorsterman, (c. 1530). 4^o. - Gent UB. (def.).

Maniere om te leeren cijfferen ende rekenen. Antw., Willem Vorsterman, (c. 1510?). 8^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1921; thans Amsterdam UB.).

Marot, Clement, L'adolescence clementine ou aultrement les oeuvres. Vol. I-IV. (Antw.?) voor Joannes Steels te Antw., I: (1536), II-IV: 1536. 8^o. - 's-Gravenhage KB.

Martinus, Theod., Lucubrationum Erasmi index. (Leuven, Theod. Martinus Alost., 1519). 4^o. - Brussel BR.

Maximiliaan I. Unio pro conservatione rei publice, (houtsneden, verzen, muziek, enz. tot zijn eer). Antw., Jan de Gheet, (1515). 2^o. - Leuven UB.

Meditacie, een Devote, op die passie o.l. heeren. Zie Bethlem.

(Melanchton, Phil.), Oratio de miseriis paedagogorum. Gent, Joos Lambrecht Lettersteker, 1536. 8^o. - Gent UB.

Melanchton, Phil. Zie ook Agricola.

Metrariolus. Zie Busconus.

Missale Leodiense. Parijs, Joh. Kaerbriand (Huguelin) voor Mich. Hillen van Hoochstraten te Antw., 10 Febr.-2 Maart 1540. 2^o. - Parijs BN. (o.a. nog een ex. te Leiden Bibl. Thysius, def.).

Missale Leodiense. Parijs, Desid. Maheu voor Valer. Noel, te koop te Luik bij Oliverius Boulongne, 22 Juli 1540. 2^o. - Luik UB. (def.); Parijs BN.

Missale ad usum Sarum. Antw., Christoffel van Ruremund voor Franc. Byrckman (te Londen), 28 Maart 1527. 2^o. - Parijs BN.

Missale Tornacense. (Antw., Wed^e. Christoffel van Ruremund) voor Mich. Hillen van Hoochstraten, 24 Maart 1540. 2^o. - Parijs BN.

Morellus, Theod., Enchiridion ad verborum copiam. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1539. 8^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1921).

Mosellanus, Petr., Paedologia, etc. Antw., Mart. de Keyser voor Gov. van der Haghen (Dumaeus), 1531. 8^o. - Parijs BN.

*(Munttaeffelken van 28 Juli 1514), Want groten twist.... Antw., Jan Lettersnijder, (1514). 1^o. - Antwerpen SB.

Murmellius, Joh., Charoleia. Leuven, Theod. Martinus Alost., (1515). 4^o. - Münster UB.

[p. 41]

Murmellius, Joh., Nuclei. Deventer, Alb. Pafraet, Oct. 1514. 4^o. - Ellis, Londen (a^o. 1921).

Murmellius, Joh., Nuclei. Deventer, Alb. Pafraet, Sept. 1518. 4^o. - Münster UB.

Murmellius, Joh., Opus de compositione verborum. (Deventer, Rich. Pafraet, c. 1502). 4^o. - Darmstadt Landesb.

Murmellius, Joh., Opus de compositione verborum. Deventer, Rich. Pafraet, 18 Sept. 1504. 4^o. - Brussel BR.

Murmellius, Joh., Pappa puerorum, etc. Deventer, Theod. de Borne, 1514. 4^o. - Parijs BN.

Murmellius, Joh., Pappa puerorum, etc. Antw., Henr. Peetersen van Middelburch, 1532. 4^o. - Münster UB.

Murmellius, Joh., Aurea bonarum artium praeludia, etc. Deventer, Rich. Pafraet, 25 April 1504. 4^o. - Münster UB.

Murmellius, Joh., Scoparius. (Deventer), Alb. Pafraet, (1517). 4^o. - Münster UB.

Murmellius, Joh., In artis componendorum versuum rudimenta tabulae. Deventer, Alb. Pafraet, Mei 1518. 4^o. - Amsterdam UB.

Murmellius, Joh., In artis componendorum versuum rudimenta tabulae. Deventer, Alb. Pafraet, Mei 1520. 4^o. - Amsterdam UB.

Murmellius, Joh., Tabularum opuscula tria. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Sept. 1521. 4^o. - Amsterdam UB.

Murmellius, Joh., De Martini Turonensis episc. vita, etc. Deventer, Jac. de Breda, 1513. 4^o. - Amsterdam UB.

Musica, (init.: Musica est recte modulandi scientia...). (Deventer, Theod. de Borne, c. 1515). 4^o. - Ellis, Londen (a^o. 1924).

Mutius, Macarius, In triumphum Christi. (Deventer, Jac. de Breda). 4^o. - Londen BM.

Muyssis, Thom. de, Almanack pro anno 1506. (1505). 1^o. - Luik BV. (2 def. exx.).

N.

Navolghinghen Christi, Vander. Zie Thomas a Kempis.

Nebrissensis, Ael. Ant., Iuris civilis lexicon, etc. Leuven, Serv. Zassenus Diestens., April 1535. 8^o. - Parijs BN.

Niemaren, De blijde, vander keyserlijcke Maiesteyt ende solemniteyt vanden croonemente. Gent, Pieter de Keysere, (1530). 1^o. - Gent UB. (def.).

Niger, Franc., Ars epistolandi. Deventer, (Jac. de Breda), 30 Maart 1501. 4^o. - Amsterdam UB.

Nilus Episc, Sententiae morales, lat. a Bilib. Pircheimero, etc.(Deventer, Alb. Pafraet, c. 1520?). 4^o. - Londen BM.

O.

Oefeninghe, Corte Ende Profitelike, vanden weghe der zuveringhen. (Antw., Willem Vorsterman, c. 1505?). 8^o. - Brussel BR. (def.; beschrijving nog aan te vullen naar ex. Nordkirchen Bibl. Arenberg).

Offerhande, Van die. Zie Joris.

Om Dat een yeghelijc weten mach, enz. Zie Waerde.

Onderwysinge ofte raet, enz. Zie Joris.

Opuscula aliquot. Zie Cato.

[p. 42]

Opusculum, Aureum Perbreve, reminiscendi memorandique c. figuris (auct. Herm. Buschio?). Zwolle, Arn. Kempen, 13 Sept. 1502. 4^o. - Berlijn P. St.B.

Oras en Romance Castellano. Antw., Joannes Steels, 28 Jan. 1539. 8^o. - Parijs BN.

Oratio de miseriis paedagogorum. Zie Melanchton.

Ordinantie ende statuten van Karel V... om te verdriven de Luteraensche ende andere gereprouveerde secten, enz. van 7 Oct. 1531. Z.p.n.j.? Te koop te 's-Gravenhage bij Claes Jansz., (waarschijnlijk na 1540). 4^o. - Leiden Bibl. Thysius (def.).

Ordinantien. De keyserlyke ordonnancien, edicten, statuten, enz. van 15 Nov. 1531. Gent, Pieter de Keysere, 15 Nov. 1531. 4^o. - Gent UB.

Ordinarius insignis ecclesie Leodiensis. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, (1521). 4^o. - Brussel BR. (def.); 's-Gravenhage KB. (def.).

Ordo divini officii ad verum usum Rom. curiae pro anno 1531. Antw., Henr. Peetersen van Middelburch, 1531. 8^o. - Bergen-op-Zoom GA. (kleine fragmenten).

Ordonnances de Charles V... au reboutement de la secte Lutherane et autres sectes reprouvees, etc. du 7 oct. 1531. Antw., Willem Vorsterman en Mich. Hillen van Hoochstraten, 29 Nov. 1531. 4^o. - 's-Gravenhage KB.

Ovidius Naso, P., Fastorum ll. VI. Deventer, Alb. Pafraet, Maart 1527. 8^o. - Berlijn P. St.B.

Ovidius Naso, P., Metamorphoseos l. III. Deventer, Alb. Pafraet, Oct. 1514. 4^o. - Berlijn P. St.B.

Ovidius Naso, P., Opera castig. a Joh. Sichardo. Antw., (Mart. de Keyser) voor Gov. van der Haghen (Dumaeus), Juni 1529. 8^o. - Berlijn P. St.B.

P.

Palmsondach oft o. vrouwen claghe. Z.p.n.j.? (Antw., Henr. Peetersen van Middelburch? c. 1540?). 8^o. - Amsterdam UB. (laatste bl. ontbr.).

Papa, Jac, Elegiae. Brugge, Hubertus de Croock. 4^o. - Brussel BR.

Passie, Decorte. Antw., Henr. Peetersen van Middelburch, 1536. 8^o. - Brussel BR.

Pater Noster, The, the Crede and the commaundementes of God. (Antw., Mart. de Keyser, c. 1532). 8^o. - Cambridge UL.

Peraudi, Raym., Litterae indulgentiarum jubilei causa pro tuitione fidei contra Turcos. 1502. perk. - 's-Gravenhage RA.; Zwolle RA. Verschilt van Ned. Bibl. 68.

Peraudi, Raym., Litterae indulgentiarum jubilei causa pro tuitione fidei contra Turcos. 1502. perk. - Arnhem RA. Zelfde drukker als vorige ed.; alleen verschil in zetsel.

Perottus, Nic., Grammatica recogn. a Murmellio, etc. Deventer, Alb. Pafraet, 11 Mei 1512. 4^o. - Amsterdam UB.

Persius Flaccus, A., Satyrae VI c. annotatiunculis. Antw., (Mart. de Keyser) voor Gov. van der Haghen (Dumaeus), Juni 1529. 8^o. - Cambridge UL.

Petrus Cracoviensis, Computus astronomicus. (Deventer, Rich. Pafraet, c. 1500?). 4^o. - Cambridge UL. Vermeld Proctor, Tracts on

[p. 43]

early printing III. 1404A; Copinger II.11. 1836a; Peddie II. 200.

Petrusde Cuyckepisc. Tornacencis, Litterae indulgentiarum jubilei causa pro tuitione fidei contra Turcos. (Schiedam, Otgier Pietersz. Nachtegael), 1501. perk. - 's-Gravenhage RA.

Petrus de Cuyck episc. Tornacencis, Litterae indulgentiarum jubilei causa pro tuitione fidei contra Turcos. (Antw., Adr. van Berghen? begin 1501). perk. - 's-Gravenhage KB. Beschreven CA. 141.

Petrus de Cuyck episc. Tornacensis, Litterae indulgentiarum jubilei causa pro tuitione fidei contra Turcos. (Antw., Adr. van Berghen? begin 1501). perk. - Leiden G. Mus.

Petrus de Cuyck episc. Tornacencis, Litterae indulgentiarum jubilei causa pro tuitione fidei contra Turcos. (begin 1501). perk. - Maastricht RA. Beschreven CA. 141a.

Petrus de Cuyck episc. Tornacencis, Litterae indulgentiarum jubilei causa pro tuitione fidei contra Turcos. (1501). perk. - Utrecht RA.

Petrus Hispanus (Johannes XXI), Tractatus duodecim. Deventer, Jac. de Breda, 10 Jan. 1502. 4^o. - Brussel BR.

Petrus Hispanus (Johannes XXI), Tractatus duodecim. Leuven, Theod. Martinus Alost., Maart 1516. 4^o. - Londen BM.

Petrus Hispanus (Johannes XXI), Tractatus duodecim. Deventer, Alb. Pafraet, 6 Nov. 1518. 4^o. - Münster UB.

Petrus Submontanus. Zie Bellocassius.

Petrus Tornacensis. Zie Petrus de cuyck.

Philelphus, Franc., Epistole breviores, etc. Antw., Theod. Martinus Alost., 1507. 4^o. - Gent UB.

Philelphus, Franc., Epistole breviores, etc. Antw., Henr. Eckert van Homberch, 1508. 4^o. - Londen BM.

Philelphus, Franc., Elegantes et familiares epistolae, etc. Leuven, Theod. Martinus Alost., (1520?). 4^o. - Londen BM.

Philesius, Ringmannus, Breves poetarum sententiae, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1522. 8^o. - Londen BM.

Picus Mirandula, Joh., Auree epistole. (Antw., Theod. Martinus Alost.), 24 Sept. 1502. 4^o. - 's-Gravenhage KB.

Picus Mirandula, Joh., Auree epistole, etc. ('s-Hertogenbosch, Laurens Hayen, c. 1515). 4^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1924).

Pistle, A, to the Christen reader. Zie Frith.

Placentius, Joh., Clericus eques, etc. Antw., Symon Cock, 1 Nov. 1535. 8^o. - 's-Gravenhage KB.

Placentius, Joh., Susanna, etc. Antw., Willem Vorsterman, 1536. 8^o. - A.L. de Meuleneere, Brussel (a^o. 1921).

Plautus, T. Maccius, Aulularia, perfecta a Codro Urceo. (Deventer), Alb. Pafraet, (c. 1517). 4^o. - Münster UB.

Plautus, T. Maccius, Aulularia, perfecta a Codro Urceo et Mart. Dorpio. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1531. 8^o. - A.L. de Meuleneere, Brussel (a^o. 1921).

Plautus, T. Maccius. Zie ook Henricus Almelens.

Plinius Caec. Sec., C., Epistole. Zie Cicero.

Plutarchus Chaeronensis, Libelli tres, Jod. Velareo interpr. Antw., Joannes Steels, 1540. 8^o. - Amsterdam Doopsgez. B. (UB.).

Plutarchus Chaeronensis, Opuscula nuper traducta Erasmo interpr. Leuven, Theod. Martinus Alost., 1 Mei 1515. 4^o. - Brussel BR.

Plutarchus Chaeronensis, Opuscula nuper traducta Erasmo interpr. (Leuven), Theod. Martinus Alost., (1516?). 4^o. - Brussel BR.

[p. 44]

Politianus, Angel., Silva cui titulus Rusticus. Deventer, Rich. Pafraet, 15 Mei 1506. 4^o. - 's-Gravenhage KB.

Portifiorum Sarum. Zie Breviarium Sarum.

Pratensis, Jason, Liber de arcenda sterilitate et progignendis liberis. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Maart 1531. 4^o. - Amsterdam Ned. Mij. ter bevord. der Geneesk. (UB.).

Prayers, Certeine, and godly meditacyons. Marburg, Joannes Philoponon (= Antw., Joh. Hoochstraten), 1538. 16^o. - Londen BM.

Pro divo Carolo. Zie Karel V.

(Prognostication for the yere 1534). Z.p.n.j.? (Antw., Joh. Hoochstraten? 1533). 8^o. - Londen BM. (2 fragmenten). Soms van Gasp. Laet de Borchloen?

Pronomcatien, Vremde, vanden iare 1528. Z.p.n.j.? (Antw.? 1527). 4^o. - Leiden Bibl. Thysius (def.).

Pronosticatie, Vreemde Ende Seer Wonderlike, ende prophetien duerende totten iare 1524. (c. 1509). 4^o. - Gent UB.

Prudentius Clemens, Aur., Carmina quaedam selecta, etc. Leuven, Theod. Martinus Alost., Nov. 1518. 4^o. - Londen BM.

Prudentius Clemens, Aur., In orationem Symmachi ll. II. Deventer, Alb. Pafraet, Oct. 1517. 4^o. - Berlijn P. St. B.

Ptolemaeus, Claud., Inerrantium stellarum significationes, etc. Latine a Nic. Leonico. Antw., Joannes Grapheus, 1527. 8^o. - Brussel BR.

R.

Ramponibus, Lambertus de, Distinctiones super digesto veteri. Gent, Symon Cock en Judocus Petri de Halles, 11 Sept. 1513. 4^o. - Gent UB.

Ramyrus Gaditanus, Mantia s. divinatio syderalis. (Antw.), Mich. Hillen van Hoochstraten, 1518. 4^o. - Londen BM.

Recueil de diverses histoires touchant les situations de toutes regions et pays, etc. Zie Boemus.

Refutacie vant Salve regina. (Antw., Christoffel van Ruremund? c. 1530). 8^o. - Gent UB.

Regula et institutiones ord. fratrum minorum c. nonnullis privilegiis. ('s-Hertogenbosch, Laurens Hayen, c. 1512?). 4^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1924).

Ricoldus Gherardi Gardianus Conventus Harderwickensis, Litterae receptionis ad confraternitatem totius ord. minorum. (Deventer, Rich. Pafraet, c. 1508). perk. - 's-Gravenhage KB. Beschreven CA. 1107a.

Ringelberg, Joach., Chaos. Antw., Jan Seversz. en Petr. Sylvius. 1529. 8^o. - Londen BM.

Rosarium s. corona gloriossiss. virg. Marie. 's-Hertogenbosch, Laurens Hayen, 1518. 4^o. - Londen BM.

Rosarye, The, of our lady. (Antw., Willem Vorsterman, c. 1525?). 16^o. - Cambridge UL.

Rosecransken, Gheestelijc, van eender gheloovigher sielen. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten. 8^o. - Londen BM.

Rosemondt, Godsch., Oefeninghen in die seven bloetstortinghen. Antw., Henr. Eckert van Homberch, 9 Sept. 1516. 8^o. - Brussel BR.

Rosengarde, De Bloyende, aller gestlicken ionfferen christo gehilghet. Deventer, Jac. de Breda, 1516. 8^o. - Brussel BR.

[p. 45]

S.

Sallustius Crispus, C., Bellum Jugurthinum. Deventer, Jac. de Breda, 5 Nov. 1501. 4^o. - Brussel BR.

Sallustius Crispus, C., De coniuratione Catilinae, etc. Antw., Mart. de Keyser, Maart 1532. 8^o. - Menno Hertzberger, Amsterdam (a^o. 1924).

Sapientissimorum dicta, Septem, etc. (Deventer, Jac. de Breda, c. 1516). 4^o. - Amsterdam UB.

Sartorius, Joh., Grammatica una c. centuria syntaxeon, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1540. 8^o. - Amsterdam UB.

Scakarius, Exemplaris interpolla ad publicam Weertene iuventutis utilitatem concinnata. Antw., Willem Vorsterman, 20 Juni 1518. 4^o. - Parijs BN.

Schat der godlijcker liefden, ghemaect ende vergadert doer dye Carthuyseren tot Colen. Z.p.n.j.? (Antw., Symon Cock). 8^o. - Amsterdam UB. (def.).

Schat der godlijcker liefden, ghemaect ende vergadert doer dye Carthuyseren tot Colen. Z.j.? Antw., Symon Cock. 8^o. - Amsterdam UB. (def.).

Schatzger, Gasp., Formula vitae christianae. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1534. 8^o. - München Bayer. St.B.

Schip (scip), Der zotten ende der narren. Zie Brant.

Schuute, Corn., Praesagium astrologicum rerum futurarum. Antw., Willem Vorsterman, 1535. 4^o. - Brussel BR.

Schuute, Corn., Prognosticon astrologicon pro anno 1536. Antw., Willem Vorsterman, (1535). 4^o. - Gent UB.

Seneca, L. Ann., Tragoedia prima, Hercules furens. (Deventer, Theod. de Borne). 4^o. - Parijs BN.

Seneca, L. Ann., Thebais (s. Phoenissae). (Deventer, Theod. de Borne). 4^o. - Parijs BN.

Seneca, L. Ann., De virtutibus et moribus optimis ll. II. (Deventer), Alb. Pafraet, (c. 1519). 4^o. - Münster UB.

Sententiae, Breves, poetarum. Zie Philesius.

Sequentie et hymni. Zie Hymni.

Spiegel der ionghers. Zie Goetman.

Spiegel der volcomenheyt, gemaect doer die Carthuyseren te Coelen. Z.j.? Antw., Symon Cock. 8^o. - Amsterdam UB. (def.).

*Spiegel der volcommenheit, ghemaeckt doer dye Carthuyseren tot Coellen. 's-Hertogenbosch, Ger. van der Hatart. 8^o. - Gent UB. (def.).

Submontanus, Petrus. Zie Bellocassius.

Summa ende begrijp des menschen salicheyts. Zie Hamilton.

Summa der godliker scrifturen oft een duytsche theologie. (c. 1523). 8^o. - Brussel BR.

Summe, The, of the holye scripture. (Antw.?), 1529. 16^o. - Cambridge UL.

Syntaxis Brechtana. Zie Custos.

T.

T., W. Zie Tyndale.

Textus evangeliorum et epist. Zie Evangelia.

[p. 46]

Theocritus, Edyllia. Graece. Leuven, Theod. Martinus Alost., Jan. - Febr. 1520. 4^o. - Londen BM.

Theodorus. Zie Gaza.

Theodulus. Liber (Ecloga) c. commento. (Antw., Theod. Martinus Alost.) voor Judocus Pelgrim en Henricus Jacobi te Londen, 1508. 4^o. - Londen BM.

Thomas a Kempis, De imitatione Christi. Antw., Willem Vorsterman, 1537. 16^o. - Londen BM.

Thomas a Kempis, Libellus vere aureus de Christo imitando, etc. Antw., Joannes Grapheus voor Joannes Steels, 1538. 16^o. - Brussel BR.

(Thomas a Kempis), Vander navolghinghen Christi. Antw., Henr. Eckert van Homberch, 3 Dec. 1511. 8^o. - Londen BM.

Thuys der fortunen. Zie Huys.

Titelmannus, Franc., Commentarii in Ecclesiasten Salomonis. Antw., Symon Cock, Juni - Sept. 1536. 8^o. - München Bayer. St.B.

Titelmannus, Franc., Elucidatio in omnes epistolas apostolicas, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, April 1529. 8^o. - Brussel BR.

Titelmannus, Franc., Elucidatio in omnes epistolas apostolicas, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Mei 1532. 8^o. - Londen BM.

Titelmannus, Franc., Summa mysteriorum christ. fidei. Antw., Mart. de Keyser, Aug. 1532. 8^o. - Gent UB.

Torrentinus, Herm., De generibus nominum, etc. (Deventer, Jac. de Breda, c. 1500). 4^o. - Münster UB. Een def. ex. Deventer Athen. B., beschreven CA. 1673 en Copinger II.Ii. 5841.

Torrentinus, Herm. Zie ook Alexander de V.D.

Tractaet, Een seer schoon, van menigerley aert, enz. Zie Joris.

Tractaet, Een seer suverlick, van der liefden schoenheit. Zie Joris.

Tractaetgen, Een scoen ende devoet, van o.l. vrouwen souter of rosencrans ende van haer broederscap. Z.p.n.j.? (Leiden, Jan Seversz., na 1511). 8^o. - Londen BM. (def.). Soms Hain 13972?

Tractat de la noble art de leguille. Antw., Willem Vorsterman. 4^o. - Parijs Cab. des Estampes (BN.).

Trilogus super conflictu Betule, etc. Zie Houckaert.

Troost ende spyeghel der siecken. Zie Gnapheus.

Tyndale, Will., An answere unto Sir Thomas Mores dialoge. (Antw., Mart. de Keyser, 1530-1531). 8^o. - Cambridge UL.

Tyndale, Will., The obedience of a Christen man and how Christen rulers ought to governe. Marburg, Hans Luft ( = Antw., Joh. Hoochstraten), 2 Oct. 1528. 8^o. - Londen BM.

Tyndale, Will., The obedience of a Christen man and howi Christen rulers ought to governe. Marburg, Hans Luft (= Antw., Joh. Hoochstraten), 29 Oct. 1535. 8^o. - Londen BM.

Tyndale, Will., The obedyence of a Chrysten man and howe Chrysten rulers ought to governe. (Antw., Joh. Hoochstraten, c. 1538?). 4^o. - Cambridge UL.

Tyndale, Will., The parable of the wicked mammon. Marburg, Hans Luft (= Antw., Joh. Hoochstraten), 8 Mei 1528. 8^o. - Londen BM.

Tyndale, Will., The parable of the wycked mammon. Marburg, Hans Luft (= Antw., Joh. Hoochstraten), 8 Mei 1528 (vermoedelijk later). 4^o. - Cambridge UL.; Londen BM. (def.).

[p. 47]

T(yndale), W(ill.), The practyse of Prelates. Marburg (=Antw., Joh. Hoochstraten), 1530. 8^o. - Londen BM.

Tyndale, Will., en John Frith, The testament of master Wylliam Tracie. (Antw., Joh. Hoochstraten), 1535. 8^o. - Londen BM.

U.

Unio pro conservatione rei publice. Zie Maximiliaan I.

Uterste, Die Vier. Antw., Henr. Eckert van Homberch, 20 Dec. 1514. 4^o. - Londen BM.

V.

Valckenborch, Here Van. Zie Gedicht.

Valla, Laur., Elegantiarum adeps collect. per Bon. Accursium Pisanum. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 1526. 8^o. - Londen BM.

Vegius, Mapheus, Vita d. Anthonii. (Deventer, Theod. de Borne). 4^o. - Londen BM. Beschreven CA. 1710 et Copinger II.11. 5957-5958.

Vergilius Maro, P., Aeneidos l. II. (Zwolle, Peter Os van Breda, c. 1501?). 4^o. - Utrecht UB. Beschreven CA. 1730; Copinger II.Ii. 6158.

Vergilius Maro, P., Aeneidos l. IV, recogn. ab Joh. Bapt. Egnatio et c. argum. Modestini. (Deventer), Alb. Pafraet, 17 Maart 1514. 4^o. - Münster UB.

Vergilius Maro, P., Aeneidos l. III c. argum. Modestini. Deventer, Theod. de Borne, (c. 1517). 4^o. - Münster UB.

Vergilius Maro, P., Aeneidos ll. XII c. argum. aliquorum auctorum. P. I-II. Deventer, Alb. Pafraet, I: Jan. 1517, II: 1518. 4^o. - Parijs BN.

Vergilius Maro, P., Aeneidos ll. I-VI c. argum. Modestini. (Deventer, Theod. de Borne of Jac. de Breda? c. 1518?). 4^o. - Münster UB.

Vergilius Maro, P., Aeneidos ll. VII-XII recogn. ab Joh. Bapt. Egnatio et c. argum. Modestini. (Deventer, Theod. de Borne of Jac. de Breda? c. 1518?). 4^o. - Münster UB.

Vergilius Maro, P., Aeneidos l. XI c. argum. Modestini. (Deventer), Theod. de Borne, 1519. 4^o. - Berlijn P. St.B.

Vergilius Maro, P. Zie ook Barlandus, Adr.

Vespuccius, Americus, Mundus novus. (Antw., Willem Vorsterman, c. 1504?). 4^o. - Brussel BR.

Vives, Joh. Lud., Declamationes Syllanae V, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, April 1520. 4^o. - Londen BM.

Vives, Joh. Lud., Introductio ad sapientiam, etc. Antw., Mart. de Keyser, 1530. 8^o. - Ellis, Londen (a^o. 1923).

Vives, Joh. Lud., De subventione pauperum. Brugge, Hubertus de Croock, 17 Maart 1525 (= 1526). 8^o. - Brussel BR.

Vives, Joh. Lud., Een suverlijcke tracteyt ende ordonnancie vp tonderhoudt, hulpe, bystant ende secours vanden aermen. Antw., Willem Vorsterman voor Jaspar vanden Steen te Yperen en Jan vanden Steen te Gent, (1533). 8^o. - Gent UB.

Vives, Joh. Lud., Commentarios para despertamiento del animo en dios, trad. en castellano por Diego Ortega de Burgos. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, 15 Oct. 1537. 8^o. - Gent UB.

[p. 48]

Vlies, Gulden. Zie Gedicht... ter eere van het Gulden Vlies, enz.

Vocabularius optimus. Zie Gemma vocabulorum.

Vossen, De loose, der werelt. Zie Bouchet.

Vraghe ende antwoorde op alle saken die eenen menscheter salicheyt van noode zijn te weten, enz. Z.p. en n.? (Antw.?), 1518 (=c. 1526?). 8^o. - Brussel BR. (laatste bl. ontbr.).

Vruchten des lidens ende der passien o.l. heeren Ihesu Cristi. Antw., Willem Vorsterman, (c. 1518?). 8^o. - Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage (a^o. 1924).

Vulgaria computi. Zwolle, (Peter Os van Breda, 1500?). 4^o. - Cambridge UL. (waarschijnlijk fragment). Vermeld Proctor, Tracts on early printing III. 1774A; Copinger II.II. 6565.

W.

*Waerde (Weerde), Die rechte, vander marck, enz. Antw., Jan Lettersnijder, (eind 1526 of begin 1527). 1^o? - Brussel Cab. des Médailles (BR.).

*Waerde (Weerde), Die rechte, vanden gouden penninghen, enz. Antw., Jan Lettersnijder, (eind 1526 of begin 1527). 1^o? - Brussel Archiv. gén.

Waerde, Die, vander marc, enz. van 29 Jan. 1528. Amsterdam, Doen Pietersz., (1528). langw. 8^o. - Gent UB.

Want groten twist.... Zie Munttaeffelken.

Waterrecht van Wisbij. Z.p.n.j.? (Amsterdam, Jan Seversz. die Croepel, c. 1532). 8^o. - Brussel BR. (def.).

Ween, Die seven, van o.l. vrouwen int langhe. Antw., Willem Vorsterman. 8^o. - 's-Gravenhage KB.

Weerde. Zie Waerde.

Wilachius, Joach., Miscella graecae linguae. Deventer, Alb. Pafraet, 1533. 4^o. - 's-Gravenhage KB.

Wimpheling, Jac., Elegantiae maiores, etc. Antw., Mich. Hillen van Hoochstraten, Jan. 1520. 4^o. - Londen BM.

X.

Xenophon, Cyri paediae ll. VIII. Graece. Leuven, Theod. Martinus Alost., Juni 1527. 4^o. - Brussel BR.

Xenophon, Hiero s. tyrannicus. Leuven, Theod. Martinus Alost., Aug. 1528. 4^o. - Londen BM.

's-Gravenhage, Oudejaar 1924.

M.E. Kronenberg.