Het Boek. Jaargang 19

[p. 159]

Varia

Het Nederlandsch Verbond van boekenvrienden en de ‘vijftig beste boeken’

De jaarvergadering van het Nederlandsch Verbond van boekenvrienden is uitgeschreven tegen den 22sten Maart, half drie, in een der zalen van het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap, in het Rijksmuseum te Amsterdam. De werkzaamheden zijn, volgens vasten regel, benoeming van nieuwe bestuursleden, en mededeeling van de verslagen van Secretaris en Penningmeester. Over de uitgaven valt het volgende mee te deelen. De toezending aan de leden van een driemaandelijksch blaadje, overdruk uit Het Boek, heeft geregeld plaats gehad. De vier verschenen nummers brachten eene volledige afbeelding van een op perkament gedrukt Protestantsch ABC-boekje, een merkwaardige vondst, gedaan in het archief van de heerlijkheid Bergh; uitvoerige beschrijvingen van andere weinig bekende oude Nederlandsche uitgaven: eene handleiding ‘om te leeren cijfferen ende rekenen metter pennen ende metten penningen’ van het begin der 16e eeuw, met eenige facsimile-bladzijden, en eene afbeelding van Neurenbergsche rekenpenningen; het Caert-thresoor, het oudste in het eigenlijke Holland verschenen wereldatlasje, met fraai gegraveerde kaartjes, waaronder het eerste nauwkeurige kaartje van Straat Nassau (Waygats) volgens Linschoten's teekening. Voorts afbeeldingen en besprekingen van verscheidene oude volksboeken en leerboeken, en eene mededeeling van onzen vroegeren landgenoot Dr. L. Bendikson van de Huntington-library in Californië over een daar aan den dag gekomen pamflettenbundel, waarin merkwaardige Vondeliana. Ook in 1930 zal het Verbond met de uitgaaf van deze blaadjes voortgaan.

Verdere uitgaven zijn nog in bespreking; enkele aardige reproducties en studies zijn als geschenk voor de leden toegezegd. De uitgaaf van een kunstwerk van grooter omvang en meer beteekenis, als de passieprentjes van Jacob Cornelisz, is beraamd, maar zal slechts mogelijk zijn als een voldoend aantal leden bereid is er toe mede te werken.

Het Bestuur meende de werkzaamheid van het Verbond niet te mogen beperken tot het oude boek, maar weer ter hand te moeten nemen wat het Verbond reeds te voren had gedaan, de keus van de ‘vijftig beste boeken’. Tegen het einde van het jaar is weer het verzoek tot de uitgevers gericht, om hunne uitgaven van 1929 in te zenden, opdat een commissie van bevoegde beoordeelaars daaruit een vijftigtal boeken zou mogen uitkiezen, die wat aesthetische en technische uitvoering betreft, op een hoog peil staan. Het verzoek vond weder een gunstig gehoor; het getal inzendingen was grooter en belangrijker dan te voren. De keuze was daardoor voor de juryleden moeilijker - natuurlijk juist wat gewenscht was. In aansluiting aan de jaarvergadering kan nu de tentoonstelling van deze ‘vijftig beste boeken’ op 22 Maart des namiddags te drie uren in een van de localen zelve van het Oudheidkundig Genootschap worden geopend. De bedoeling is, dat zij daar een veertien dagen voor bezoekers

[p. 160]

te zien zal zijn, en vervolgens, even als dat vroeger is gebeurd, in eenige andere plaatsen ten toon zal worden gesteld.

Wetenschappelijke Vlaamsche congressen voor boek- en bibliotheekwezen

Op 25, 26 en 27 April e.k. wordt te Antwerpen, samen met de andere wetenschappelijke Vlaamsche Congressen en er bij aansluitend, een eerste wetenschappelijk congres voor boek- en bibliotheekwezen gehouden. De bedoeling is natuurlijk, dat zulke congressen dan ook verder, evenals de Philologencongressen en de andere wetenschappelijke congressen, geregeld om de twee jaar, nu eens in deze dan in gene Zuid-Nederlandsche stad zullen plaats vinden. Over het doel zeggen de ontwerpers het volgende: ‘Het is veelvuldig en zal zich met het organisme zelf ontwikkelen.’ De inrichters er van willen bijdragen tot het beter leeren kennen en waardeeren van onze openbare en private schatten van boekenverzamelingen, zij willen helpen vaststellen wat in de Nederlandsche gewesten werd gepresteerd en gepresteerd kan worden op het gebied der bibliotheekkundige en bibliographische wetenschappen, zij willen vakgenooten en al wie zich speciaal met boekwezen of met bibliotheekwezen bezighoudt, groepeeren tot samenwerking.

Zij stellen daarom voorop, dat al wat op dit congres zal worden gesproken, door den druk zal worden vastgelegd, en dat het zoo samengestelde verslag binnen een jaar aan al de deelnemers zal worden toegezonden. Het lidgeld is, ook met 't oog hierop, vast gesteld op 25 francs. Penningmeester is dr. L. Lebeer te Brussel (Koekelberg).

Het bestuur is verder aldus samengesteld: Voorzitter dr. M. Sabba, conservator van het Plantijn-museum, Emm. de Bom, Hoofdbibliothecaris (Antwerpen), prof. kan. E. van Cauwenberg, bibliothecaris (Leuven), Eerw. p. J. Verschueren S.J. bibliograaf (Brussel); secretaris dr. C. Debaive, bibliothecaris (Gent).

Als sprekers hebben zich reeds opgegeven de heeren P. Apers (Gent), Lode Baekelmans (Antwerpen), Eug. de Bock (Antwerpen), dr. C. Debaive, prof. dr. P. de Keyser (Gent), mej. M.E. Kronenberg (den Haag), dr. J. ter Meulen (den Haag), p. J. Nieuwenhuyzen (Postel), dr. Leon. Remouchamps (Gent), dr. M. Sabbe, L. Simons (den Haag), prof. A.J.J. v.d. Velde (Gent), Prosper Verheyden (Mechelen), dr. Leonard Willems (Gent), dr. C.P. Burger Jr. (Amsterdam).

De werkzaamheden zullen gepaard gaan met tentoonstellingen en geleide bezoeken, aan het Plantijn-museum, aan de Hoofdbibliotheek der Stad Antwerpen, waar ook eene Gezelle-tentoonstelling wordt ingericht, en eene tentoonstelling van moderne Vlaamsche boeken.