Het Boek. Jaargang 19

Boekbespreking

Levensbericht van Jhr. Dr. Jan Six, door U. Ph. Boissevain. - Uit het Jaarboek der Kon. Acad. v. Wet. van 1928-1929.

Onder de levensberichten in het afgeloopen jaar verschenen mag een heel bijzondere plaats worden toegekend aan dat van Jan Six, geschreven door zijn ambtgenoot U. Ph. Boissevain. Het is opgenomen in het Jaarboek der Kon. Akademie van wetensch. en vormt op zich zelf een boek van 46 bladzijden met nog 22 blz. bibliographie. De auteur begint met te wijzen op de moeielijke taak die hij op zich heeft genomen, waarvoor hij zich in menig opzicht onbevoegd acht. Dit is zeker geen banale bescheidenheidsphrase, maar wie zou er te vinden zijn, in elk opzicht volkomen bevoegd om een man als Six te schetsen? We mogen het dankbaar waardeeren dat Boissevain die taak op zich heeft genomen en die in kalme toewijding heeft mogen ten einde brengen.

We krijgen het een en ander over het geslacht Six, vooral over den vader J.P. Six, die meer dan alle leermeesters het voorbeeld voor den zoon en de leider bij zijn studiën is geweest. Dan over zijn studententijd aan de Amsterdamsche hoogeschool en zijn studietijd te Bonn, zijn studiën over Nederlandsche kunstgeschiedenis, en over archaeologie. Zijne reizen naar Griekenland en Italië worden ons geschetst, en zijn zoo breede en veelzijdige wetenschappelijke werk. Het is hier de plaats niet, om van den rijken inhoud een overzicht te geven. Wel moeten we eenige aandacht wijden aan de bij het levensbericht gevoegde bibliographie; in de levensberichten van Letterkunde (1926-27) schetste G. van Hoorn het leven van Six, maar zonder ‘lijst van geschriften’. Hier krijgen we die in groote volledigheid, chronologisch gerangschikt; achterna afzonderlijk de recensies in het Museum en de voordrachten in het Oudheidkundig Genootschap.

De hoofdlijst zelf geeft ver over de 200 titels, van 1877 tot 1927, een reeks van 50 jaren, waarin slechts in den aanvang een enkel jaar wordt overgesprongen. Tot 1881 zijn het bijdragen in den Studenten-almanak, dan volgen een paar Spectator-opstellen. Met 1885 beginnen de archaeologische studies, waaronder de dissertatie ‘de Gorgone’ op den voorgrond komt. Reeds in het volgende jaar komt de Nederlandsche kunstgeschiedenis de archaeologie afwisselen. Zoo gaat het de halve eeuw door, soms tien en meer titels in één jaar. Daarbij komen dan de recensies, loopende van 1893 tot 1926, in dit laatste jaar nog vier. En de voordrachten in het Oudheidkundig Genootschap waarvan hij steeds afwisselend voorzitter en vice-voorzitter was, van 1889 tot 1925. Ook als bibliograaf verdient de levensbeschrijver alle waardeering.

B.

[p. 246]

List of books printed before 1641 in the Library of Magdalen College, Oxford, of which the Bodleian Library has no copy. Prepared under the direction of G.R. Driver, Fellow & Librarian of Magdalen College. - Reprinted from the Proceedings and Papers of the Oxford Bibliographical Society vol. II, pt. iii (Oxf. 1929).

Met een enkel woord zou ik de aandacht willen vestigen op deze catalogus, mij door de bibliothecaris van Magdalen College vriendelijk aangeboden. Op zichzelf is het reeds een belangrijke publicatie en van nog meer gewicht om de schoone beloften, die de inleiding biedt. Het ligt in de bedoeling een heele reeks soortgelijke catalogi uit te geven van de verschillende Oxfordsche College-bibliotheken. Opgenomen zullen daarin worden de boeken, gedrukt vóór 1641, waarvan de College-bibliotheek wèl en de Bodleian geen ex. bezit. Verder verwijzingen naar de titels in de Short-title Catalogue (Lond. 1926) voor de boeken van 't zelfde tijdvak, in Engeland of in 't Engelsch gedrukt, ook als er wel exx. in de Bodleian Library aanwezig zijn. Voor practisch gebruik zal men dan nog lijsten maken, 't zij in handschrift of getypt, van boeken vóór 1641, die èn in de Bodleian èn in de College-bibliotheek voorkomen. Zoo hoopt men een ‘Gesamtkatalog’ (het woord staat in de inleiding!) tot stand te brengen van de vroege drukken in alle Oxfordsche bibliotheken, de Bodleian Library uitgezonderd.

Het is een breede opzet, die men ten zeerste moet toejuichen. Vooral in zulk soort oude bibliotheken sluimeren dikwijls onbekende schatten. En College-bibliotheken bezitten, dank zij kostbare legaten van wie er vroeger studeerden, soms prachtige verzamelingen. Dat in 't vervolg vermoedelijk ook de formaten der boeken aangegeven zullen worden, is inderdaad zeer gewenscht. Zelfs zou ik voor mij er de drukkers gaarne bij vermeld hebben gevonden. Dan zou waarschijnlijk de volgende vraag niet bij mij zijn gerezen. Is op p. 42b met ‘Plato. Πλάτωνος Mίνως ἤ πɛρί ‘νόμον... Platonis Minos, sive de lege. Lovan., (1531)’, de uitgave in 4^o bedoeld van Rutg. Rescius voor Barth. Gravius van 31 Maart 1531 (Ned. Bibl. 1730)? Ik vermoed van niet, want hiervan bezit ook de Bodleian Library een exemplaar (collectie Bywater, Elenchus 2561) en dus zou die uitgave hier niet vermeld behooren te zijn.

Als 't mogelijk is, graag iets uitvoeriger, maar ook in deze vorm al heel welkom, zullen de volgende Catalogi van de reeks dankbaar aanvaard worden. Magdalen College en haar bibliothecaris hebben de rij waardig geopend en aan de Oxfordsche Bibliographical Society komt mede lof toe voor deze publicatie.

's-Gravenhage, Goede Vrijdag 1930.

M.E. Kronenberg.

Handbuch der Literaturwissenschaft herausg. von Dr. O. Walzel. Wildpark-Potsdam, Akademische Verlagsgesellschaft Athenaion. Aflevering 89-98 (prijs per aflevering M. 2.20).
Richard Wilhelm, Die Chinesische Literatur. 200 blz. 4^o.

De tien afleveringen die ons bereikten sedert onze vorige aankondiging (18e jg. blz. 267), geven de vervolgen van: Indische Literaturen door von Glasenapp, Rosen en Schomerus (afl. 5 en 6); Deutsche Dichtung von Gottsched bis zur Gegenwart door Walzel (afl. 6 en 7): Deutsche Dichtung von der Renaissance bis zum Ausgang des Barocks door G. Müller (afl. 4) en Römische Literatur (afl. 4). Voorts begint een nieuw deel: Englische Literatur von der Renaissance bis zur Aufklärung (afl. 1-3) en vindt het gedeelte Chinesische Literatur van Wilhelm haar voltooiing met afl. 6.

[p. 247]

Voor wie met de uitvoering van dit werk heeft kennis gemaakt, is het zeker niet te verwonderen dat een deel over China van 200 blz. een schat van illustraties bevat van de grootste verscheidenheid. Van de oudste tijden tot de tegenwoordige is de geschiedenis van letteren en wetenschap geschetst en met vele voorbeelden in vertaling toegelicht. Daarbij zijn zes perioden onderscheiden: I de klassieke tijd, waarin Confucius en Laotse vallen, II de 4e en 3e eeuw voor Christus, III de tijd der Handynastie, IV de tusschenperiode van 220-618, V de tijd der T'ang-dynastie 620-906, VI de nieuwe tijd van 907 tot thans. Het oudste en het laatste tijdperk vinden de uitvoerigste beschrijving. Een literatuuropgave met een lijst van vertalingen uit het Chineesch en een uitvoerig naamen zaakregister besluiten dit deel.

Zeker is hierdoor een hoogst belangrijk en over een duizelingwekkend tijdsverloop uitgestrekt hoofdstuk der wereldliteratuur op overzichtelijke en smakelijke wijze voor den europeeschen leek toegankelijk gemaakt.

F. Kossmann

Gesamtverzeichnis der ausländischen Zeitschriften. (Gaz.) 1914-1924. Hrsg. vom Auskunftbureau der Deutschen Bibliotheken. Berlin. Preussische Staatsbibliothek. 1927-1929.

Deze lijst van buiten het Duitsche rijk verschenen tijdschriften, zooverre die in Duitsche bibliotheken aanwezig zijn (zie Het Boek, 1927, blz. 214) is thans compleet.

Dat de uitgave niet spoediger gereed is gekomen is te begrijpen, wanneer men ziet, welk een omvangrijk materiaal bewerkt moest worden.

Vermeld worden op 614 bl. 14573 tijdschriften. Een trefwoordenregister van 170 bl. maakt niet alleen een overzicht der verschillende vakken mogelijk doch ook welke tijdschriften uit verschillende landen in de Duitsche bibliotheken aanwezig zijn. Uit Nederland worden er ongeveer 100, uit Ned. Indië 40 vermeld. Geen groote bibliotheek zal dezen catalogus kunnen ontberen.