Logo DBNL
Het Boek. Serie 2. Jaargang 22 (1933-1934)

Het Boek. Serie 2. Jaargang 22

(1933-1934)– [tijdschrift] Boek, Het–rechtenstatus Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

De verschillende uitgaven van de stedeboeken van Joan Blaeu

Het is waarschijnlijk een of anderen verzamelaar van kaarten van de stad zijner inwoning wel eens opgevallen, dat de plattegronden van Blaeu met verschillenden tekst voorkomen, doch zoover mij bekend is, heeft dit nooit geleid tot eenig onderzoek naar het bestaan van verschillende uitgaven van Blaeu's Stedeboeken, waaruit de kaarten waren genomen. Men nam aan, dat een Latijnsche en een Nederlandsche uitgave bestaan en heeft het daarbij gelaten. Tiele, die in zijn Nederlandsche bibliographie van land- en volkenkunde (1884) een vrij uitvoerige beschrijving aan de Nederlandsche uitgave wijdde (blz. 36) en daarop een korte liet volgen van de Latijnsche, maakt met geen woord melding van verschillende drukken en Wieder, in het 3e deel van zijn Monumenta Cartographica (1929), dat in zijn geheel aan de werkzaamheden van de Blaeu's gewijd is, zegt daaromtrent evenmin iets (blz. 77 kol. 2).

Ik vond onlangs, onder andere vergeten papieren, eenige beschreven bladen waarop ik, jaren geleden, een aanvang had gemaakt met een vergelijking tusschen twee geheel verschillende exemplaren van den Latijnschen druk. Ik had toen opgemerkt, dat niet enkel plattegronden waren herdrukt met veranderden tekst, doch dat het geheele Stedeboek, ten minste in de Latijnsche uitgave, van het begin tot het eind was herdrukt, en dat daarbij ook in sommige gravures wijzigingen waren aangebracht, al was dit, voor zoover mijn onderzoek strekte, slechts bij enkele het geval geweest. Hoe dit zij, het leek mij, waar het zulk een grootsche uitgave betrof, niet zonder belang, vast te kunnen stellen, dat Blaeu er waarschijnlijk binnen betrekkelijk korten tijd, niet tegenop had gezien een geheel nieuwe uitgave, hier en daar met vervanging van den tekst door een andere, en zelfs in enkele gevallen met nieuwe toevoegingen aan de platen, op te leggen. Waarom ik toen het moeizame werk der vergelijking en

beschrijving niet heb voltooid, weet ik nu niet meer. Thans ontbreekt mij de lust dit nog te doen. Wat ik toen had beschreven, heb ik nu opnieuw vergeleken en ik geef hieronder die beschrijving met het doel om op deze tot heden onbekende, ten minste naar mijn weten nergens vermelde bijzonderheid, de opmerkzaamheid te vestigen. En wellicht vindt zich daardoor iemand anders opgewekt om deze vergelijking voort te zetten en ook tot de Nederlandsche uitgave uit te breiden.

Het komt mij voor, dat wij aan het grootsche werk van Joan Blaeu verschuldigd zijn, er zooveel mogelijk van te weten1).

 

W.N.

 

I. = eerste Latijnsche uitgave. II. = tweede Latijnsche uitgave.

Voorwerk

I.Titel gegrav. in het midden gedrukt: - NOVVM AC MAGNVM THEATRVM VRBIVM BELGICAE [LIBERAE AC] FOEDE-RATAE, Ad praesentis temporis faciem expressum A IOANNE BLAEV, AMSTELAEDAMENSI. 2 blz., laatste blank.
Opdracht. - SERENISSIMIS, POTENTISSIMIS, BELGICAE [LIBERAE AC] FOEDERATAE ORDINIBVS, .... THEATRVM VRBIVM REGIONVM FOEDERATARVM, [NEC NON CIVITATVM ET MVNIMENTORVM, EX ADIACENTIBVS AVT IN VNIONEM, AVT IN PROTECTIONEM SVSCEPTORVM,] LABORE .... Ioannes Blaeu, Guilielmi Filius, Amstelaedamensis. 2 blz., laatste blank.
II.De tusschen [ ] geplaatste woorden komen in dezen druk in titel en opdracht niet voor.
I.AVGVSTISSIMI PATRES, IVstâ ratione impulsus, Vestrum huic operi meo Nomen inscribo. 2 blz.
II.Achter patres staat de komma vlak tegen de s.
I.IOANNES BLAEV LECTORI SALVTEM. VRbes totius Orbis typis mandare, eásque describere, aggredior. opus arduum, immensi laboris, magnorum sumtuum, nec unius hominis, prae-
sertim privati; imo ne aetatis quidem unius..... aan het eind: Ex Typographejo meo, die ipsa Pacis inter Hispaniarum Regem, & Foederatos Ordines promulgate per universam Belgicam. 3 blz., 4e bl. blank.
II.Op blz. 3 r.11 staat de komma achter nostro vrij ver verwijderd.
I.blz. 4: AD EVNDEM. SIste gradum, quisquis hunc librum oculis lustraturus accedis, & sine, paucis tibi propositum meum exponam....
II.Op r. 18 staat de komma achter 't woord videbantur vlak tegen het volgende woord colligerent gedrukt.
I.PRIVILEGIE. DE Staten Generael.... aen Iohannes Blaeu.... seecker stuck wercks, bestaende in twee deelen, geintituleert Novum ac Magnum Theatrum Vrbium Belgicae.... gedat. 21 Nov. 1648. 2 blz. laatste blank.
II.Op r.3 van onderen staat achter Musch een komma.
I.Onderstaand ontbreekt.
II.EXTRACT uyt de PRIVILEGIE. PHILIPS,.... Koning van Castilien,.... soodanigh Novum & magnum Theatrum Urbium Belgicae, als hy tegenwoordigh van sin is uyt te geven in twee stucken; het eene, inhoudende de Steden van de Nederlanden, staende onder Ons gebiedt, aen de welcke hy het selve oock gedediceert ende toege-eygent heeft; het ander, begrijpende de Steden van de Vereenighde Nederlanden, ende der naburige, onder het gebied der selver;.... Gegeven in Onse stadt van Brussele.... 9 February 1649.... get. J. STEENHUYSE. 2 blz., laatste blank.
I.PRIVILEGE. LOUIS,.... Roy de France.... Nostre bien amé Iean Blaeu de la ville d'Amsterdam en Hollande Nous a faict dire & remonstrer, qu'avec beaucoup de peine & travail, depuis longues années, il a faict un livre intitule Novum ac magnum Theatrum Urbium totius terrarum Orbis ad praesentis temporis faciem expressum,.... 24 May 1649. Onderaan: Ces deux Volumes du Pays-bas ont esté achevé le 27 Septembre, 1649. 2 blz., laatste blank.
II.Op r.21 staat defendons (in I deffendons).

Platen

Gelderland

I.ILLVSTRISSIMIS, POTENTISSIMIS DOMINIS, GELDRIAE, ZVTPHANIAEQVE, ORDINIBVS,.... 2 blz.
II.De punt achter Amstelaedamensis staat onder de eerste poot van de m van Guilielmi, bij I onder de 1.
1. I.NIJMEGEN. Plattegrond. Opschrift: Novio magvm. - 6 blz. wv. 2 voor de gravure. Tekst: NOVIOMAGVM. NOVIOMAGVM, regni etiam titulo, sicut & sedis Imperii nomine, hominibus satis innotuit, tanquam à Carolo Magno, ut tradunt, secunda in his terris sedes delecta Imperatoribus.... blz. 5 kol. 1, 61rr.
1. II.- Dez. kaart. - 6 blz. wv. 2 voor de gravure. Tekst: NOVIOMAGVM, describebat IOANNES SMITH, Novioma-gensibus à Sacris. PRaeter equestrem in Gelris Ordinem, quatuor primariae Civitates Noviomagum, Ruraemunda, Zutphania, & Arnhemum Ducatus capita habentur. sign. Geldria A en A2. blz. 5 kol. 1, 66rr.
Rechts, aan het eind van: Wegh naer Maesz en Wael is een molen bijgegraveerd.
2. I.NIJMEGEN. Gezicht op de stad. Opschrift: Novio magvm. - Daaronder Plattegrond van Knodsenburg. - 4 blz. wv. 2 voor de gravure. Tekst: KNODSENBVRGVM Anno 1590 à PRINCIPE MAVRITIO exstructum. MAnsfeldiae Comes dum tempus Noordami, arcis circa Sevenbergam, obsidione consumeret,.... blz. 1 kol. 2, 53 rr.
2. II.- Dez. kaarten. - 4 blz. wv.2 voor de gravure. Tekst: KNODSENBVRGVM. QVod nuperis annis Galliarum Rex Lodovicus XIII, ut elatam Rupellanorum animi pertinaciam, arcem.... sign. Gelria B. blz.1 kol.2, 64rr.
3. I.ZUTFEN. Plattegrond. Opschrift: Zvtphen. - 6 blz. wv.2 voor de gravure. Tekst: ZVTPHANIA. TERTIO ordine est ∥ Tetrarchia, & urbs ∥ primaria Comitatus ∥ Zutphaniensium,.... blz.1 kol.2, 57 rr. blz.5 kol.1, 60rr.
3. II.- Dez. kaart. - 6 blz.wv.2 voor de gravure. Tekst: ZVTPHANIA. TErtio ordine est Te- ∥ trarchia, & urbs pri- ∥ maria Comitatus Zut- ∥ phaniensium.... sign. C. blz.1 kol.2, 61rr. blz.5 kol.1, 64rr.
4. I.ARNHEM. Plattegrond. Opschrift: Aernhem. - 6 blz.wv.2 voor de gravure, laatste blank. Tekst: ARNHEMVM. ARNHEMVM, non- ∥ nullis Latine scriben- ∥ tibus Arnheimum, qua- ∥ si aquilae Imperialis ∥ domicilium vocatur; ∥ .... blz.1 kol.2, 57rr.
4. II.- Dez. kaart. - 4 blz.wv.2 voor de gravure. Tekst: ARNHEMVM. ARNHEMVM, nonnulis ∥ Latine scribentibus Arn- ∥ heimum, quasi.... sign. Gelria D. blz. 1 kol.2, 76rr.
5. I.BREEVOORT. 2 vestingen. links: Brefvrtvm capta anno 1597 ab Illmo Principe Mavritio Exercituum Foederatae Belgicae dvce. rechts: Breevoort. - 4 blz.wv.2 voor de gravures. Tekst: BREFVRTVM, ejusque OBSIDIO CONFECTA, Per Ill. Principem MAVRITIVM NASSOVIAE, &c. COMITEM. Anno M DC VI. BREFVRTVM, lxxxix ab hinc annis vallo fossaque haud perfunctoriè Martinus Rosheimius communiverat.... blz.1 kol.2, 44rr.
5. II.- Dez. kaarten en tekst. - In het opschrift is het jaartal M DC VI veranderd in M D XCVII. sign. Gelria E. blz.1 kol.2, 47rr.
6. I.GROENLO. 3 kaarten. 1. Vesting. Grolla. 2. Grolla obsessa et capta ab ordinibvs foederatis, Exercitus Duce Illmo Principe Mavritio Arausionensium Principe, Comite Nassovio, etc. Anno cIͻ Iͻ xcvii. (deze kaart is aan de achterkant onbedrukt). 3. Grolla obsessa et expvgnata ab Illustrissimo
Friderico Henrico Principe.... daaronder Litterarvm et Notarvm Explicatio. Onderaan in het midden: In castris ad amussim delineavit Theodorus Niels, apud Illustrissimum Principem rerum quae fortificationem concernunt curam habens. Rechts onderaan: Jan Blaeu. De opschriften op de kaart in het Holl. en Fransch. - 16 blz.wv.6 voor de 3 gravures. Tekst: GROLLA; ejusque OBSIDIO Anno cIͻ Iͻc xxvii. EX HVGONE GROTIO. IBAT in aestatem an-∥ nus .... met houtsneden tusschen den tekst. blz.16 kol.1, 36rr. daaronder sluitstuk.
6. II.- Dez. kaarten en tekst. - 14 blz.wv. voor de 3 gravures. (de 2e kaart is hier bedrukt). Tekst: GROLLA, .... sign. Gelria FF2F3F4. blz. 14 kol.1, 38rr. zonder sluitstuk.
7. I.HARDERWIJK. Plattegrond. Opschrift: Harderwiick. - 4 blz.wv.2 voor de gravure. Tekst.: HARDERVICVM. HARDERVICVM, ci- ∥ vitas est maritima ra- ∥ tione.... blz.4 kol.1, 54rr.
7. II.- Dez. kaart en tekst. - HARDERVICVM. HARDERVICVM, civi- ∥ tas est maritima ratio- ∥ ne.... sign. Gelria G. blz. 4 kol.1, 46rr.
8. I.DOESBURG. Vesting. Opschrift: Doesburgh. - 4 blz. wv.2 voor de gravure, laatste blank. Tekst: DOESBVRGVM. DOESBVRGVM con- ∥ tracte.... laatste regel: est, ut verbis jam ostensum Taciti. blz.1 kol.2, 16rr.
8. II.- Dez. kaart en tekst. Laatste regel: ostensum Taciti. sign. Gelria H. blz.1 kol.2, 18rr.
9. I.ELBURG. Bovenaan gezicht op E. onderaan vesting. Opschrift: Elbvrg, achterop gedrukt de tekst: EX IOH. ISACIO PONTANO. ELBVRGVM. VLtima & novissima ∥ urbium Velavica- ∥ rum.... In de 2e kol. volgen onder elkaar de zeer korte beschrijvingen van Hattem, Bronckhorst, van den Berge, Deutecom en Lochem. 2 blz.
9. II.- Dez. kaart, achterop de tekst. - ELBVRGVM, EX IOH. ISACIO PONTANO. VLtima & novissima ∥ urbium Velavicarum ∥ .... Halverwege de blz. een nieuw opschrift: Minores GELRIAE urbes, quarum delineationes hactenus habere non potuimus. Daarop in 2 kol. de korte beschrijvingen als in I.
10. I.TIEL. Plattegrond. Opschrift: Tyel. Latijnsche opdracht aan B & W get. Joh. Blaeu. - 4 blz. wv.2 voor de gravure, laatste blank. Tekst: TIELA. ANeomago TIELA ∥ quatuor circiter mil- ∥ liaribus distans.... blz. 1 kol. 1, 27rr. onderaan sluitstuk.
10. II.- Dez. kaart en tekst. - sign. Geldria I. kol.1, 28rr. zonder sluitstuk.
11. I.TIEL EN ZT. BOMMEL. Bovenaan gezicht op T. onderaan op Z.B. Opschriften: Tyel en Salt-Boemel. - 4 blz.wv.2 voor de gravure. Aan de achterzijden onbedrukt.
11. II.- Dez. kaart, achterkant onbedr.
12. I.BOMMEL. Plattegrond. Opschrift: Salt Boemel. Latijnsche opdracht aan B & W get. Ioh. Blaeu. H. Hoet del. - 4 blz.
wv.2 voor de gravure, laatste blank. Tekst: BOMELIA. BOMELIA, ut non ∥ multo majore.... | blz.1 kol.1, 35rr. met sluitstuk.
12. II.- Dez. kaart en tekst. sign. Gelria K. kol.1, 36rr. zonder sluitstuk.
13. I.BELEGERING VAN BOMMEL. Opschrift: Bommelia obsessa Ab Hispanis, Exercitus Duce Francisco De Mendoza Arragoniae Admirante. Conservata armis Ordinum Belgicae Foederatae Dvctv Principis Mavritii Nassovii etc. Ao 1599. - 4 blz.wv.2 voor de gravure. Tekst: BOMMELIAE OBSIDIO, frustrà tentata à FRANCISCO MENDOZA, ANNO CIƆICXCIC. BOMMELIA Gelriae ∥ civitas ad sinistram ∥ Vahalis.... onder den tekst 4 reg. latijnsch gedicht: BOMMELA defensa. get. H. GROTIVS. blz.1 kol.2, 47rr.
13. II.- Dez. kaart. - Tekst: BOMMELIAE OBSIDIO, .... BOMMELIA Gelriae ci- ∥ vitas ad sinistram Va- ∥ halis.... Opschrift van het gedicht: BOMMELIA defensa. sign. Gelria L. blz.1 kol.2, 56rr.
14. I.WAGENINGEN. Vesting bovenaan de blz., daaronder tekst: WAGENINGA. HVic dignitate quod est ∥ proximum etc. 2 blz., laatste blank. Laatste r.: torem, cujus & antè meminimus. blz.1 kol.1, 12rr.
14. II.- Dez. kaart en tekst. Laatste r.: rem, cujus & antè meminimus. sign. M.
15. I.CULEMBORG. Plattegrond. Opschrift: Cvlenbvrgvm, Illustrissimo Comiti Henrico Wolrado Comiti in Waldeck, .... D.D. Ioannes Blaeu. - 4 blz.wv.2 voor de gravure, laatste blank. Tekst: CVLENBVRGVM. CVLENBVRGVM Gel- ∥ driae feudum est, caeterum....
15. II.- Dez. kaart. - Tekst: CVLENBVRGVM. CVLENBVRGVM ∥ Geldriae feudum est, ∥ caeterum. sign. M.
16. I.ST. ANDRIES. Vesting. 2 blz.wv. de bovenste helft van blz.2 voor de gravure, met opschrift: ANDREANI CASTELLI OBSIDIO. Tekst op blz. 1 voortgezet op onderste helft van blz.2: ANDRAEANVM CASTELLVM, ejusque OBSIDIO ET DEDITIO. ANdreas Cardinalis ∥ Austriacus obsidio- ∥ ne.... De tekst loopt nog 4 regels onder de volgende gravure door en besluit met een 4 reg. gedicht: IN MVNIMENTVM ANDREANVM CAPTVM. get. H. GROTIVS. kol.1, 49rr.
16. II.- Dez. inrichting. - Tekst: ANDREANVM CASTELLVM, .... onder de volgende gravure alleen het gedicht van Grotius. sign. Gelria O. kol.1, 53 rr.
17. I.'T FORT NASSAV OFT DE VOORN. Vesting. 2 blz.wv. de bovenste helft van blz.1 voor de gravure, met opschrift: ANDREANI CASTELLI OBSIDIO. (de onderste helft voor den tekst bij de vorige pl.). Op blz. 2 tekst: CASTELLVM VORNANVM. SVpra Insulam Bom- ∥ melowartam, altera ∥ insula.... laatste r. 2e kol. tum, tenetur.
17. II.- Dez. inrichting. - CASTELLVM VORNANVM. laatste regel: monumentum, tenetur.

Holland

I.ILLVSTRISSIMIS, POTENTISSIMIS DOMINIS, HOLLANDIAE, WEST-FRISIAEQVE, ORDINIBVS, .... 2 blz., laatste blank.
De punt achter Amstelaedamensis staat nog iets voor de 2e 1 van Guilielmi.
II.De punt achter Amstelaedamensis staat onder de eerste poot van de m van Guilielmi.
18. I.DORDRECHT. Plattegrond. Opschrift: Dordrecht. Met latijnsche opdracht aan B & W get. Ioannes Blaeu. - 4 blz. wv.2 voor de gravure. Tekst: DORDRACVM. DORDRACVM perve- ∥ tusta urbs, Mervae in- ∥ cumbit, & quia flu- ∥ men hoc.... kol.2, 58rr.
Op kol.1 van blz.4 onderaan begint: P. SCRIVERII DORDRECHTA. Latijnsch gedicht.
18. II.- Dez. kaart. - Tekst: DORDRACVM. DORDRACVM perve- ∥ tusta urbs, Mervae in- ∥ cumbit & quia flumen ∥ hoc.... sign. Hollandia ijA. kol.2, 60rr.
19. I.HAARLEM. Plattegrond. Opschrift: Harlemvm, Vernacule Haerlem. Dimensa a Petro Wils Geometra 1646. Latijnsche opdracht aan B & W get. Joan Blaeu. - 10 blz. wv.2 voor de gravure. Tekst: HARLEMVM. HARLEMVM appel- ∥ latum fuisse vel ab ∥ kol.5-9: Ars Typographica. Circa annum 1420.... kol.14-15: PETRI SCRIVERII HARLEMVM. Latijnsch gedicht. kol.1, 57rr.
19. II.- Dez. kaart. - Tekst: HARLEMUM. HARLEMVM appel- ∥ latum fuisse vel ab. ∥ kol. 5-9: Ars Typographica. Circa annum cIͻccccxx.... sign. Hollandia. ijB-ijB3. kol. 1, 58rr.
20. I.DELFT. Plattegrond. Opschrift: Delfi Batavorum vernacule Delft. - 4 blz.wv.2 voor de gravure. Tekst: DELFVM. DELFVM, vel ut alii ∥ vocant Delphi, no- ∥ men habet à fossa, seu ∥ aquaeductu.... kol.2, 58rr.
20. II.- Dez. kaart. - Tekst: DELFVM. DELFUM, vel ut alii vo- ∥ cant Delphi, nomen ∥ habet à fossa, seu ∥ aquaeductu .... sign. Hollandia ijC. kol.2, 63rr.
21. I.LEIDEN. Plattegrond. Opschrift: Lvgdvnvm Batavorvm Vernacule Leyden. Lat. opdracht aan B & W van I. Blaeu. - 8 blz.wv.2 voor de gravure. Tekst: LVGDVNVM BATAVORVM. LVGDVNVM BATA- ∥ VORVM, sive Leida, ∥ sita est in Hollan- ∥ dia Australi;.... op de laatste blz. afbeelding van de papieren noodmunten van 1574. kol.2, 55rr.
21. II.- Dez. kaart. - Tekst: LVGDVNVM BATAVORVM. LVGDVNVM BATA- ∥ VORVM, sive Leida, ∥ sita est in Hollandia ∥ Australi;.... de noodmunten onderaan de voorlaatste blz. sign. Hollandia ijD-ijD2. kol.2, 61rr.
22. I.AMSTERDAM. Plattegrond. Opschrift: AMSTELODAMI CELEBERRIMI HOLLANDIAE EMPORII DELINEATIO NOVA. Lat. opdracht aan B & W get. I. Blaeu. - 6
blz.wv.2 voor de gravure. Tekst: AMSTELODAMVM. VRBS AMSTELO- ∥ DAMVM, sita est in ∥ Amstelandia, fuit- ∥ que olim peculiaris ∥ aliqua Dynastia Do- ∥ minorum .... kol.2, 57rr.
22. II.- Dez. kaart. - Tekst: AMSTELODAMVM. VRBS AMSTELO- ∥ DAMVM sita est in ∥ Amstelandia, fuitque ∥ olim peculiaris aliqua ∥ Dynastia Domino- ∥ rum.... sign. Hollandia ijE-ijE2. kol.2, 58rr.
23. I.GOUDA. Plattegrond. Opschrift: Govda. Latijnsche opdracht aan B & W get. Ioh. Blaeu. - 6 blz.wv.2 voor de gravure. Tekst: GOVDA. EX Annalium scri- ∥ ptoribus, alii Gou- ∥ dam oppidum.... kol.2, 58rr.
23. II.- Dez. kaart. - Tekst: GOVDA. EX Annalium scriptori- ∥ bus, alii Goudam op- ∥ pidum. sign. Hollandia ijF-ijF2 kol.2, 64rr.
24. I.ROTTERDAM. Plattegrond. Opschrift: Rotterdam. Lat. opdracht aan B & W get. I. Blaeu. - 4 blz.wv.2 voor de gravure. - Tekst: ROTERODAMVM. ROTERODAMVM ∥ propinquum est Mo- ∥ sae, & ad Roterae, un- ∥ de nomen.... (voorn. over Erasmus). kol.2, 56rr.
24. II.- Dez. kaart. - Tekst: ROTERODAMVM. ROTERODAMVM pro- ∥ pinquum est Mosae, & ∥ ad Roterae, unde no- ∥ men .... sign. Hollandia. ijG. kol.2, 62rr.
25. I.GORINCHEM. Plattegrond. Opschrift: Gorchvm. - 4 blz. wv.2 voor de gravure. Tekst: GORICHEMVM. GORICHEMVM distat ∥ Scoonhovia tribus ∥ leucis, .... kol.2, 56rr.
25. II.- Dez. kaart. - Tekst: GORICHEMVM. GORICHEMVM distat ∥ Scoonhovia tribus leu- ∥ cis, .... sign. Hollandia. ijH. kol.2, 59rr.
26. I.SCHIEDAM. Plattegrond. Opschrift: Schiedam. - 4 blz. de gravure op de bovenste helft van blz.2 en 3. Tekst op blz.1 en op de onderste helft van blz.2 en 3. op blz.4 bladvulling. Tekst: SCIEDAMVM. SCIEDAMVM nomen ∥ habet à Scia amne, ∥ qui hic cataracta ob- ∥ struitur, .... Blz.4: Ne pagina haec vacaret, operae pretium putavi descriptionem arcium nobilium.... hoc loco subjungere. kol.2, 57rr.
26. II.- Dez. kaart. - Tekst: SCIEDAMVM. SCIEDAMVM nomen ∥ habet à Scia amne, qui ∥ hic cataracta obstrui- ∥ tur.... blz.4: Dez. bladvulling. sign. Hollandia. ijI. kol.2, 63rr.
27. I.SCHOONHOVEN. Plattegrond. Opschrift: Schoonhoven. Lat. opdracht aan B & W get. Ioan. Blaeu. Rechts onderaan I. Milheusser fec. - 4 blz. wv.2 voor de gravure. Tekst: SCHOONHOVIA. SCHOONHOVIA ab ∥ hortorum pulchritu- ∥ dine & amoenitate ∥ nomen consecuta est. ∥ kol.2, 57rr.
27. II.- Dez. kaart. - Tekst: SCHOONHOVIA. SCHOONHOVIA ab ∥ hortorum pulchritu- ∥ dine & amoenitata (sic) ∥ nomen consecuta ∥ est. sign. Hollandia. ijK. kol.2, 59rr.
Op blz. 4 volgt hier nog na het grafschrift op Chr. Longolius, dat van Oli-
vier van Noort: Oliverii van Noort Epitaphium in Majori ∥ hujus urbis Ecclesia sic habet:
Hic ille est totum velis qui circuit orbem,
A Magellano quartus Oliverius.
In de Nederlandsche uitgave is de tekst van D.V. Stralen. Secretaris der selve Stede. Daarin wordt O.v.N. bij de kercke behandeld.
28. I.BRIEL. Plattegrond. Opschrift: Briela. - 4 blz.wv.2 voor de gravure. Tekst: BRIELA. BRIELA illud est opi- ∥ dum, quod omnium ∥ primo de improviso ∥ .... kol.2, 58rr.
28. II.- Dez. kaart. - Tekst: BRIELA. BRIELA illud est oppi- ∥ dum, quod omnium ∥ primo de improviso ∥ .... sign. Hollandia ijL. kol.2, 56rr.
29. I.ALKMAAR. Plattegrond. Opschrift: Alcmaria. Lat opdracht aan B & W get. Ioannes Blaeu. - 4 blz.wv.2 voor de gravure. Tekst: ALCMARIA. ALCMARIA distat ∥ Harlemo itinere V ∥ leucarum, .... kol.1, 59rr.
29. II.- Kaart verschillend. - Dez. tekst: ALCMARIA. ALCMARIA distat Har- ∥ lemo itinere v leuca- ∥ rum,.... sign. Hollandia. ijM. kol.1, 63rr.
Links onderaan: De Ouden Hout als weg geteekend, de boomen veranderd, koeien in de wei, en de naam ‘leprosenhuys’ verdwenen. - Opschrift: Wegh van Haarlem verdwenen en slechts 2 rijen boomen in plaats van 3. Links bovenaan: Koeien in de wei en hier en daar een afsluiting van een weiland aangegeven. Rechts bovenaan: Onder het opschrift Vaert na Outdorp meer huizen en tuinen, bovenaan een molen bijgegraveerd en overal koeien. Rechts onderaan: Bij de ringvaart enkele wijzigingen in boomen en huisjes, zwanen, bootjes, enz.
30. I.HOORN. Plattegrond. Opschrift: Hoorn. Lat. opdracht aan B & W get. Ioannes Blaeu. - 4 blz.wv.2 voor de gravure. Tekst: HORNA. HORNA sita est ad la- ∥ cum Flevi, duabus ∥ ab Edamo leucis. o- ∥.... kol.2, 57rr.
30. II.- Dez. kaart. - Tekst: HORNA. HORNA sita est ad la- ∥ cum Flevi, duabus ab ∥ Edamo leucis. oppi- ∥ .... sign. Hollandia. ijN. kol.2, 62rr.
31. I.ENKHUIZEN. Plattegrond. Opschrift: Topographia Enchvsae Delineata à Cornelio Biens ∥ Senatore Enchusano. Lat. opdracht aan B & W get. J. Blaeu. - 4 blz.wv.2 voor de gravure, 1 bl. tekst: ENCHVSA. ENCHVSA posita est ∥ ad eam maris austra- ∥ lis partem,.... laatste r. 2e kol.: no 1559. kol.1, 51rr.
31. II.- Dez. kaart. - Tekst: ENCHUSA. ENCHUSA posita est ∥ ad eam maris austra- ∥ lis partem,.... laatste regel 2e kol. am concitavit, Obiit Lovanii. anno 1559. sign. Hollandia. ijO. kol.1, 51rr.
32. I.EDAM - MONNIKENDAM - PURMEREND - MEDEMBLIK. 4 plattegronden. - 4 blz.wv.blz.2 en 3 voor de 4 plattegronden: links boven Edam, links onder Purmerend, rechts boven Medenblick, rechts onder Monnekedam. Tekst: EDAMVM. EDAMVM, sive po- ∥ tius Ydamum nomen ∥ habet.... MONACHODAMVM. MONACHODAMVM no- ∥ men habet à fluvio interla- ∥ bente, de Monick dicto. Me- ∥ .... PVRMERENDA. PVRMERENDA ita
vocata ∥ est, quod ad finem Purme ∥ rae fluvii posita sit .... laatste r. kol.2: nita est. Op blz.4: MEDENBLICVM. MEDENBLICVM inter ∥ Hollandiae Vrbes po- ∥ strema est, .... 4e bl. kol.1, 41rr.
32. II.- 4 blz.wv.blz.2 en 3 voor de 3 plattegronden, links boven Edam, onder Purmerend, rechts boven Monnekedam, rechts onder gezicht op Het Casteel te Medemleck. - Tekst: EDAMVM. EDAMVM, sive po- ∥ tius Ydamum nomen ∥ habet.... MONACHODAMVM. MONACHODAMVM no- ∥ men habet à fluvio interla- ∥ bente, de Monick dicto. ∥ .... PVRMERENDA. PVRMERENDA ita vocata ∥ est, quod ad finem Purme- ∥ rae fluvii posita sit.... laatste r. kol.2 munita est. 4e blz. blank. sign. Hollandia. PQS.
Het kasteel dus niet in den eersten druk.
33. I.MEDEMBLIK. Plattegrond. Opschrift: Medemleck. Lat. opdracht aan B & W get. Joannes Blaeu. - 4 blz.wv.2 voor de gravure zonder tekst. (Is reeds bij de vorige plattegrond afgedrukt).
33. II.- Kaart verschillend. (De huizen links van de Wester Nieuwe Haven en ten zuiden van de Ooster Nieuwe Haven sterk vermeerderd, en wat meer scheepjes in de zee). - Tekst: (zeer uitgebreid) MEDEMLECA. MEDEMLECA inter ∥ Hollandiae & West- ∥ Frisiae urbes, si situm ∥ ejus versus Septentrio- ∥ nem.... het laatste gedeelte (op blz. 4) handelt over de haven (Portus) en over den opbouw van de stad: quasi ex cineribus redivivam suscitarunt ac restaurarunt, uti in praesenti novâ hic expressâ delineatione videre est. sign. Hollandia. ijR. kol.1, 58rr.
De Nederl. uitgave draagt links onderaan het inschrift: Joannes Schagen Geometra delineavit 1649.
34. I.IJSELSTEIN - WOERDEN - 'T SLOT TE WOERDEN - OUDEWATER. 3 plattegronden en 1 gezicht op 't Slot te Woerden. - 4 blz.wv.2 en 3 voor de 4 gravures. links boven Yselstein, onder Woerden, rechts boven 't Slot te Woerden, onder Oudewater. Tekst: ISELSTEINIVM. ISELSTEINIVM no- ∥ men habet ab Isala, ∥ fluviorum nobilissi- ∥.... WOERDA. ANNO cIͻcLx à Godefrido ∥ Episcoporum Trajecten- ∥ sium.... blz. 4: OVDEWATER. OVDEWATERA, quam Ve- ∥ teres aquas appellant ∥ .... onderaan het vangwoord: SCHOON- (dat op niets slaat). 4e blz. kol.1, 52 rr.
34. II.- Dez. kaarten en afb. doch de volgorde anders, links gelijk, rechts onder 't slot te Woerden, boven Oudewater. - Tekst: ISELSTEINIVM. ISELSTEINIVM no- ∥ men habet ab Isala, ∥ fluviorum nobilissimo, ∥.... WOERDA. ANno cIͻ c Lx à Godefri- ∥ do Episcoporum Trajecten- ∥ sium.... blz. 4: OVDEWATERA. OVDEWATERA, quam ∥ Veteres aquas appellant ∥ sign. Hollandia ijT. 4e blz. kol.1, 51rr.
35. I.GEERTRUIDENBERG - WOUDRICHEM - LOEVESTEIN. 3 plattegronden, wv.1 vesting, en 1 gezicht op Loe-
vestein. - 4 blz.wv.2 en 3 voor de 4 gravures; links boven S. Geertruydenberg, onder Worckum; rechts boven de vesting St. Geertrvydenberg, onder 't Huys te Lovensteyn. Tekst: S. GERTRVDIS-BERGA. SANCTAE Gertrudis- ∥ Berga, opidum ve- ∥ terrimum, nomen ∥ habet à Gertrude ∥ .... onderaan als vangwoord: WILHELMO- (dat evenwel niet aansluit aan iets dat volgt). blz.4: S. GEERTRVDISBERGAE NOVA DELINEATIO QValiter hoc oppidum novissi- ∥ me munitum est ab Ordini -∥ bus Foederatis, opere pene ∥ absoluto, ad manus meas per- ∥ venit, quam & hoc loco appo- ∥ nere operae pretium putavi. (dit slaat op de afbeelding van de vesting) priorem etiam retinui, in ea enim plateae & aedificia describuntur.... adjectis & castellis non proeul ab urbe dissitis, ad majorem securitatem erectis .... HEVSDA. HEVSDA oppidum antiquis- || simum, si habenda tides Io- ∥ hanni Leydensi;.... de tekst loopt over naar de volgende plaat. kol.2, 51rr.
35 en 36 zijn omgewisseld.
35/36. II.HEUSDEN. Plattegrond. Opschrift: Hevsden. - 4 blz. wv.2 voor dez. kaart. Tekst dez.: HEVSDA. HEVSDA oppidum ∥ antiquissimum, si ha- ∥ benda fides Iohanni ∥ Leydensi;.... sign. Hollandia. ijV. kol.1, 58rr.
36. I.HEUSDEN. Plattegrond. Opschrift: Hevsden. - 4 blz.wv.2 voor de gravure. Tekst loopt door van de vorige pl. Hic, instigantibus Dynasta Cranendonckio, & ∥ Iohanne Alshantio oppidum Heusdanum, cum ∥ universo.... WOVDRICHEMVM. WOVDRICHEMVM (ita enim sem- ∥ per scriptum invenio in diploma- ∥ tis antiquis, non Worichemum, ut vulgo).... blz.4 (slot tekst over Woudrichem) daarna: LOEVESTEINIA ARX. INter Arces Hollandiae etiamnum superstites ∥ principem fere locum obtinet.... De hac, ut & de aliis Hollandiae arcibus, aedi-∥ busque Nobilium alibi latius tractabimus. kol.1, 40rr. voor Heusden.
36/35. II.GEERTRUIDENBERG, enz. Dez. kaarten en dez. volgorde. - Tekst: S. GERTRVDIS-BERGA. SANCTAE Gertrudis- ∥ Berga, oppidum ve- ∥ terrimum, nomen ∥ habet à Gertrude, Pi- ∥ pini. blz.4. S. GERTRVDIS-BERGAE NOVA DELINEATIO. QUaliter hoc oppidum novissi- ∥ me munitum est ab Ordinibus ∥ Foederatis,.... WOVDRICHEMVM. WOVDRICHEMVM (ita enim ∥ semper scriptum.... LOEVESTEINIA ARX. INter Arces Hollandiae etiamnum super- ∥ stites principem.... sign. Hollandia. ijX kol.2, 54rr.
37. I.BELEGERING VAN GEERTRUIDENBERG. Kaart. Opschrift: Obsidio St. Geertrvydenbergae Confecta ab Illustr. Principe Mavritio Nassovio, etc. Armis Ordd. Belgicae Foederatae; Anno cIͻ Iͻ xcv. Rechts onderaan: Bapt. Boazio descripsit Geometrica. - 4 blz.wv.2 voor de gravure. Tekst: OBSIDIONIS GEERTRVDENBERGAE, Per Illustr. Principem MAVRITIVM, NASSAVIAE Comitem, &c. DES-
CRIPTIO. GEERTRVDENBERGA sive S. Geertrudis Mons oppidum est exiguum.... laatste regel 2e kol. hinc Donga flumine, inde palustribus clausum ∥ locis, ∥ blz.4 kol.2, 61rr.
37. II.- Dez. kaart en tekst. Laatste regel 2e kol.: nias. Tum bini Dongae pontes haud procul ca- ∥ stel-∥ sign. Hollandia. ijY. blz.4 kol.2 56rr.
38. I.NAARDEN - WEESP - MUIDEN - 'T SLOT TE MUIDEN. 3 plattegronden en 1 gezicht op 't slot te Muiden. - 6 blz.wv.4 en 5 voor de 4 gravures. links boven Naerden, onder Muyden, rechts boven Weesp, onder 't Huys te Muyden. Tekst: NAERDA. NAERDA Goylandiae ∥ caput est. Goylandia ∥ autem nomen habet ∥ .... 1e kol. laatste regel: feste comparet. E quibus etiam disertim colli- ∥.... op blz.3: WESOPVM. ∥ QVando conditum sit igno- ∥ ratur. Peculiares Dynastas ∥ habuisse.... als vangwoord onderaan MVDA. Blz.6: MVDA. MVDA ad Vechtam ∥ cum Wesopo posita ∥. Onderaan sluitstuk. kol.2, 57rr.
38. II.- Dez. afbeelding. - Tekst: NAERDA. NAERDA Goylandiae ∥ caput est. Goylandiae ∥ autem nomen habet ∥ .... laatste regel 1e kol. Nunc ad Urbis descriptionem pergamus. Op blz. 3 WESOPVM. QVando conditum sit igno- ∥ ratur. Peculiares Dynastas ∥ habuisse.... als vangwoord & ad. blz. 6 regel 12 MVDA. MVDA ad Vechtam ∥ cum We-∥ sopo posita ∥ variis privilegiis ∥ .... geen sluitstuk. sign. Hollandia. ijZ-ijZ2 kol.2, 58rr.
39. I.VIANEN - LEERDAM - ASPEREN - HEUKELOM. 4 plattegronden. - 4 blz.wv.2 en 3 voor de 4 gravures. links boven Vyanen, onder Leerdam, rechts boven Asperen, onder Hoeckelum. Tekst: VIANA. VIANA, sive Vian- ∥ da, ut scribunt alii, ∥ opidum est.... LEERDAMVM. LEERDAMVM nomen ha- ∥ bet à Linga amne, contra- ∥ ctum à Lingerdamum. ∥ .... onderaan het vangwoord ASPERA. blz. 4: ASPERA. ASPERA Arckelien- ∥ sium Dynastarum ∥ feudum.... HEVKELOMVM. HEVCKELOMVM etiam ∥ primam originem suam ∥ Arckeliensibus debet.... Aspera kol.2, 20rr.
39. II.- Dez. afbeelding doch het wapen van Vianen is veranderd van I illustratie in II illustratie. - Tekst: VIANA. VIANA, sive Vian- ∥ da, ut scribunt alii, ∥ oppidum est.... LEERDAMVM. LEERDAMVM nomen habet ∥ à Linga amne, contractum ∥ à Lingerdamum. Onderaan het vangw. ASPE-. blz.4: ASPERA. ASPERA Arckeliensium Dy- ∥ nastarum feudum.... HEVKELOMVM. HEVCKELOMVM etiam pri- ∥ mam originem suam Arckelien- ∥ sibus debet. sign. Hollandia ijAa. Aspera kol.2, 19rr.
40. I.'S-GRAVEZANDE - VLAARDINGEN - DELFSHAVEN - GOEREE. 4 plattegronden. - 4 blz.wv.2 en 3 voor de 4 gravures. links boven Grave sanda., onder Vlaerdingen, rechts boven Delfshaven, onder Goeree. Tekst: GRAVE-
SANDA. GRAVESANDA, quasi Co- ∥ mitis arena, in Westlandia ∥ sive Delflandia.... laatste regel 1e kol. Prope Gravesandam pagumq; Munster olim. VLAERDINGA. VLAERDINGA municipiorum ∥ dicam an urbium omnium in ∥ Hollandia.... vangwoord: minu-. blz. 4 r.4: DELFSHAVIA. DELFSHAVIA idem est ∥ quasi dicas Delforum portus. ∥ .... GOEREA. GOEREA urbs insulari for- ∥ ma posita,.... Gravesanda kol.1, 40rr.
40. II.- Dez. afbeelding. - Tekst: GRAVESANDA. GRAVESANDA, quasi Co- ∥ mitis arena, in West-landia ∥ sive Delflandia.... laatste regel 1e kol. olim aedes Polaniae fuerunt habitatio Polanae. VLAERDINGA. VLAERDINGA municipiorum ∥ dicam an urbium omnium in ∥ Hollandia .... vangw. disse- blz.4 r.12: DELFSHAVIA. DELFSHAVIA idem est quasi ∥ dicas Delforum Portus. Alber- ∥ tus .... GOEREA. GOEREA urbs insulari forma ∥ posita,.... sign. Hollandia. ijBb. Gravesanda kol.1, 42rr.
41. I.DEN HAAG. Plattegrond. Opschrift: Haga Comitis, Vulgo 's Graven-hage. Lat. opdracht aan B & W get. Ioh. Blaeu. - 4blz.wv.2 voor de gravure. Tekst: HAGA. HAGA, quam Batavi ∥ vocant den haghe / ∥ mari ab occidente vi- ∥ cina est,.... voorl. en laatste regel 1e kol.... oppressissent ho- ∥ minem militares undique Hollandorum copiae. 4blz. kol.1, 36rr. sluitstuk.
41. II.- Dez. kaart. - Tekst: HAGA. HAGA, quam Batavi ∥ vocant den haghe / ∥ mari ab occidente vi- ∥ cina est,.... laatste regels 1e kol. interjecto namque vel minimo temporis spatio, oppressent hominem mi- ∥ litares undique Hollandorum copiae. Hac ∥ nostra aetate fossa satis ampla circumdata fuit. ∥ sign. Hollandia. ijCc. 4 blz. kol.1, 37rr. geen sluitstuk.
Deze laatste zin niet in I.
42. I.- HOF VAN HOLLAND. Opschrift: Cvria Hollandiae exterior en Cvria Hollandiae interior. 8 blz.wv. op 4 blz. 2 gezichten op het Buiten- en Binnenhof. - Tekst: DESCRIPTIO CVRIAE HOLLANDICAE. PRaeter urbes muris ∥ cinctas, habet Hol- ∥ landia multos pa- ∥ gos, .... blz.4 r.26: Superest ut tibi, jocunde Lector, Hugenii Poetae venosissimi disticha, in ∥ singula quaeque Curiae loca, exhibeamus, .... kol.2, 54rr. blz.8 geen sluitstuk.
42. II.- - Dez. afbeeld. - Tekst: DESCRIPTIO CVRIAE HOLLANDICAE PRaeter urbes muris cin- ∥ ctas, habet Hollandia ∥ multos pagos,.... blz. 4r.19: Superest ut tibi, .... sign. Hollandia. ijDd-ijEe. kol.2, 6orr. blz.8 sluitst.
43. I.SCHAGEN - BEVERWIJK - KLUNDERT - BRITTENBURG. 4 plattegronden. - 4 blz.wv.2 en 3 voor de 4 gravures. links boven Schagen met in den linker hoek onderaan gezicht op Schager Slodt, onder Beverwyck, rechts boven Clundert onder Arx Britannica. Tekst: SCAGA. SCAGA illustre & ∥ praeclarum Hollan- ∥ diae Municipium est; ∥ .... laatste regel 1e kol. Aluit semper familia haec.
BEVERWICVM. BEVERWICVM olim S.Aga- ∥ thae fanum dicebatur, ut ∥ Chronographus.... blz.4: CLVNDERA. IN eadem Ruygenhillensi ∥ insula Clundera opidum ∥ est,.... ARX BRITANNICA. MIlle circiter & sexcentis pas- ∥ sibus à Cattovico pago, ad ∥ mare.... Schagen kol.2, 29rr.
43. II.- Dez. afbeeld. en dez. volgorde. - Tekst: SCAGA. SCAGA illustre & ∥ praeclarum Hollan- ∥ diae Municipium est; ∥ .... laatste regel 1e kol..... Aluit semper familia. BEVERWICVM. BEVERWICVM olim S. ∥ Agathoe fanum dicebatur, ut ∥ Chronographus.... blz.4: CLVNDERA. IN eadem Ruygenhillensi ∥ insula Clundera opidum ∥ est, .... ARX BRITANNICA. MIlle circiter & sexcentis pas- ∥ sibus à Cattovico pago, ad ∥ mare.... sign. Hollandia ijFf. Schagen kol.2, 28rr.
44. I.ZEILWAGEN. Opschrift: Cvrrvs veliferi Illmi. Pr. Mavritii Nassovii. - 6 blz.wv.2 voor de afbeelding van den zeilwagen op het strand. Tekst: VELI-VOLI CVRRVS. ILlustrissimus Prin- ∥ ceps MAVRITIVS, ∥ AVRANSIORVM ∥ PRINCEPS,.... op kol.2 gedicht van Grotius: ITER ∥ CVRRVS VELIFERI. blz.4 kol.1 r.29: EPIGRAMMATA ∥ IN CVRRVS VELIFEROS, Ad PRINCIPEM MAVRITIVM. kol.1, 57rr.
44. II.- Dez. afbeeld. Tekst: VELI-VOLI CVRRVS. ILlustrissimus Princeps ∥ MAVRITIVS AV- ∥ RANSIORVM PRIN- ∥ CEPS, .... kol.1 onderaan het gedicht van Grotius; blz.4 kol.1 r.16 EPIGRAMMATA. sign. Hollandia. ijGg-ijHh. kol.1, 62rr.

Zeeland

I.ILLVSTRISSIMIS, POTENTISSIMIS DOMINIS, ZEELANDIAE ORDINIBVS,.... 2 blz., laatste blank.
II.De 1 in Blaeu staat hier recht onder de komma achter cliens, wat in I niet het geval is.
45. I.MIDDELBURG. Plattegrond. Opschrift: Middelbvrgvm. Lat. opdracht aan B & W get. J. Blaeu. - 4 blz.wv.2 voor de gravure. Tekst: MIDDELBVRGVM. MIDDELBVRGO Wa- ∥ lachriae metropoli, ∥ nomen impositum à ∥ situ,.... laatste r. 1e kol. rege hic locus & cum eo civitas Middelbur- ∥ blz.4 kol.1, 47rr.
45. II.- Dez. kaart. - Tekst: MIDDELBURGUM. MIDDELBVRGO Wa- ∥ lachriae metropoli, ∥ nomen impositum à ∥ situ, .... laatste regel 1e kol. gium. Evectus est nuper, petente Philippo ∥. sign. Zeelandia iij A. blz.4 kol.1, 51rr.
46. I.ZIERIKZEE. Plattegrond. Opschrift: Zirizea Amplissimis .... D. Consulibus Inclytae Civitatis Zirizeensis D. Matheo Rollando ac D. Stephano Bellemo; hanc novam delineationem dictae vrbis Offert et Dedicat I. Endenus. - 4 blz.wv.2 voor de gravure. Tekst: ZIRIZAEA. SCALDIAE metropo- ∥ lis Zirizaea, Amemu- ∥ da.... laatste regel kol.1: atque inde vulgariter dicto de Gemeynte-Borg-. blz.4 kol.1, 21rr.
46. II.- Dez. kaart. - Tekst: ZIRISAEA. SCALDIAE metropo- ∥ lis Zirizaea, Arnemu- ∥ da.... laatste regel, kol.1: apud Romanos olim Tribuni plebis, auctori- sign. Zeelandia. iijB. blz.4 kol.1, 22rr.
47. I.GOES. Vesting. Opschrift: Goesa. - 4 blz.wv.2 voor de gravure. Tekst: DESCRIPTIO GOESAE. GOESA unica & sola ∥ civitatis jure & ap- ∥ pellatione in Insulâ ∥ Australis Bevelan- ∥ diae.... blz.4 kol.1, rgrr.
47. II.- Hetzelfde plan. - Tekst. DESCRIPTIO GOESAE. GOESA unica & sola ∥ civitatis jure & ap- ∥ pellatione in Insu- ∥ lâ Australis Bevelan- ∥ diae.... sign. Zeelandia. iijC. Blz.4 kol.1, 16rr.
48. I.TOLEN. Plattegrond. Opschrift: Tolen. - 4 blz.wv.2 voor de gravure. Tekst: TOLA. TERTIA Orientalium Insu- ∥ larum est Tola, in ditione ∥ .... 4e blz. blank. kol.1, 11rr.
48. II.- Dez. kaart. - Tekst: TOLA. TERTIA Orienta- ∥ lium
Insularum ∥ est Tola, in di- ∥ tione.... 4e blz. blank. sign. Zeelandia. iijD. kol.1, 15rr.
49. I.VLISSINGEN. Plattegrond. Opschrift: Vlissingen. - 4 blz. wv.2 voor de gravure. Tekst: FLISSINGA. FLISSINGA tertium ∥ est in Walachria opi- ∥ dum, Africo fere ob- ∥ versa,.... 4e blz. blank. kol.1, 26rr.
49. II.- Dez. kaart. - Tekst: FLISSINGA. FLISSINGA tertium ∥ est in Walachria op- ∥ pidum, Africo fere ∥ observa, .... 4e blz. blank. sign. Zeelandia. iijE. kol.1, 27rr.
50. I.VEERE. Plattegrond. Opschrift: Veere. - 4 blz.wv.2 voor de gravure. Tekst: DESCRIPTIO VERAE. VERA Insulae Walla- ∥ chrorum civitas, in ∥ ipso littore posita, ∥ uno milliari Middel- ∥ burgo,.... blz.4 kol.1, 28rr.
50. II.- Dez. kaart. - Tekst: DESCRIPTIO VERAE. VERA
Insulae Walla- ∥ chrorum civitas, in ip- ∥ so littore posita, uno ∥ milliari Middelburgo, ∥ sign.: Zeelandia. iijF. blz.4 kol.1, 32rr.
51. I.ARNEMUIDEN. Plattegrond. Opschrift. Arnemvyden. - 4 blz.wv.2 voor de gravure. Tekst: DESCRIPTIO ARMVYDAE. ARMVYDAE duplex ∥ se facies Scriptoribus ∥ offert, Vetus, quae ∥ periit;.... laatste regel, kol.1: Hungariae, harum regionum Gubernatricis. Blz.4: DESCRIPTIO BROVWERSHAVIAE. IN etymum hujus ∥ urbis supervacuum ∥ fuerit.... WOLFARDI-AGGERIS DESCRIPTIO. INter vetustiores Zelandiae ∥ Insulas est Wolfardyckia, Hol- ∥ lan diae.... 4e bl. Brouwershaven kol.1, 28rr.
51. II.- Dez. kaart. - Tekst: DESCRIPTIO ARMVYDAE. ARMVYDAE duplex ∥ se facies Scriptoribus ∥ offert, Vetus, quae ∥ periit;.... laatste regel, kol.1: nomine Imperatoris Caroli Quinti, Zelandiae ∥. Blz.4: DESCRIPTIO BROVWERSHAVIAE. IN etymum hujus ∥ urbis supervacuum ∥ fuerit.... WOLFARDI-AGGERIS DESCRIPTIO. INter vetustiores Zelandiae ∥ Insulas est Wolfardyckia, Hollandiae.... sign. Zeelandia. G. 4e blz. Brouwershaven kol.1, 30rr.
52. I.RAMMEKENS. Kaart. Opschrift: Rammekens, oft Zee-burg. - 6 blz.wv.blz.2 en 3 voor de gravure. Tekst: ZEEBVRGVM, Arx maritima, Quam vulgo RAMMEKENS vocant. QVo tempore Armuyda ∥ Middelburgensibus paruit, ∥ .... BENEVOLE LECTOR. Quamvis reliquarum Zelandiae urbium delineationes hactenus ∥ habere non licuit, descriptiones tamen hoc loco addere ∥ operae pretium putavi. ∥ WESTCAPELLA. WESTCAPELLAM Walachriae ur- ∥ bem tibi exhibeo Lector, non ea, ∥ quâ nunc est facie,.... blz.4, r.20: DOMBVRGVM. DOMBVRGVM angustis ∥ pomoeriis circumscriptum ∥ nullis.... blz.5 r.18: DESCRIPTIO CIVITATIS ROMMERSWALIAE. ATterunt urbes secula. quae- ∥ dam pristina, quâ vigue- ∥ runt,.... blz.6, r.7: DESCRIPTIO AGGERIS S. MARTINI. INter Zelandiae insulas, ∥ Thola est,.... DESCRIPTIO CIVITATIS CORTGENAE, ∥ abolitae jam, in Insula Borealis Bevelandiae. NOort-Bevelandia, post Wala- ∥ chriam & Zuyt-Bevelandiam, ∥.... Westcappela. kol.1, 27rr.
52. II.- Dez. kaart. - Tekst: ZEEBURGUM, Arx maritima, Quam vulgo RAMMEKENS vocant. QUo tempore Armuyda Middelburgensibus paruit, eo- ∥ rumque.... BENEVOLE LECTOR. Quamvis.... WESTCAPELLA. WESTCAPELLAM Walachriae urbem ∥ tibi describo Lector, non ea, qua ∥ nunc est facie,.... blz.4 r.15: DOMBVRGVM. DOMBVRGVM angustis po- ∥ moeriis circumscriptum nul- ∥ lis.... blz.5 r.7: DESCRIPTIO CIVITATIS ROMMERSWALIAE. ATterunt urbes secula. quae- ∥ dam pristina, quâ viguerunt, dignitate,.... blz.6 bovenaan: DESCRIPTIO AGGERIS S. MARTINI. INter Zelandiae insulas, ∥ Thola est,.... DESCRIPTIO CIVITATIS CORTGENAE, ∥ abolitae jam, in Insula Borealis Bevelandiae. NOort-Bevelandia, post Wala- ∥ chriam & Zuyt-Bevelandiam, ∥ .... sign. Zeelandia. iijH. WestcapeUa kol.1, 31rr.

Utrecht

I.ILLVSTRISSIMIS, POTENTISSIMIS DOMINIS, TRAIECTI ORDINIBVS,.... 2 blz., laatste blank.
II.De 1 van Blaeu recht onder de komma achter cliens.
53. I.UTRECHT. Plattegrond. Opschrift: Traiectum Wttrecht. - 6 blz.wv.2 en 3 voor de gravure. Tekst. VLTRAIECTVM. EX quorumdam scri- ∥ ptorum sententia, ∥ Vltrajectum initio ∥ dicta.... blz.6 kol.1, 40rr.
53. II.- Dez. kaart. - Tekst: VLTRAIECTVM. EX quorumdam scri- ∥ ptorum sententia, VI- ∥ trajectum initio dicta ∥ fuit.... sign. iiijA-iiijB. blz.6 kol.1, 18rr.
De nrs. 55-61 zoowel op de kaart als op de legende toegevoegd.

Vorige Volgende

Over dit hoofdstuk/artikel

auteurs