Het Nederduitsch glossarium van Bern

V.

vader, genitor, pater.

vader, zie muder.

vader, zie slagten na den vader, stif vader.

vaderleke, paternus.

vaderlecheit, paternitas.

vaderslagt, patricidium.

vaderslagteg, parricida.

[p. 82]

vadersname, patronomicus.

vadre, zie oom.

vaek, dormitatio.

vaen, capere.

uaken, soporare.

vaken, dormitare.

uaccle, fax.

val, occasus, ruina.

ualden, plicare.

valden, applicare, complicare.

valden, zie twe valden.

ualdinge, implicatio.

valke, herodjus^1).

valle, decipula, muscipula.

vallech, caducus.

uallen, ruere.

vallen, cadere, decidere, occidere.

uallen vel gliden, delabi.

uallen, zie gelec uallen.

ualsch, pseudo.

valsch, falsum, subdolus.

ualscheit, falsitas.

uan, ab.

van, abs.

van, zie ut.

uan agtenteg, octogenarjus.

van anderswar, aliunde.

van auctoriteit, auctenticus.

van bj, cominus.

uan binnen, deintus.

uan bisinen, cyrpeus^2).

uan bocrane, bissinus^3).

uan bosen name, infamis.

uan buten, aforis, deforis.

van buten, forensis.

uan cedre, cedrinus.

uan deelen, particularis.

uan den berge, montanus.

uan den see, marinus.

uan der stat, politica.

uan dore te dore, ostiatjm.

uan drien iaren, triennium.

uan enen lande, zie Palestinus.

uan er sillaben, monosillabum.

uan erden gemake^4), futilis.

uan erden gescapen, terrigena.

uan gestren, hesternus.

uan ginder, illinc.

uan glase, vitrinus.

uan gode, divinitus.

uan hiden, hodiernus.

uan iuorie, eburneus.

uan clarette, nectareus.

uan corne, cerealis.

uan marmeren, marmoreus.

uan menger wisen, multiformis.

uan rauen, corvinus.

van rite, arundineus.

uan rosen, rosatum.

uan sculde, debite.

van sesse vuten, exametrum.

uan sessen, senarjus.

uan seuen iaren, septenarjus.

uan slangen, serpentinus.

uan slic, luteus.

uan solre^5), sulfureus.

uan tenen, denus.

uan tuen iaren, bimatus.

uan twelf iaren, duodennis.

uan uerre, longinquus.

van verren, eminus.

uan vifteg iaren^6), quinquagenarjus.

uan ujre, igneus.

uan uirteg iaren, quadragenarjus.

uan uolke, plebeis, popularis.

uan wat lieden, cuias^7).

1) Th. ghiervalck.

2) In het Lat. woord is de y uit i verbeterd.

3) Th. bissus, eynreley seer cleynlick lijnen doick, wyt blenckende. bissinus, dat dair aff is.

4) ‘-ke’ is zoo goed als onleesbaar, misschien staat er: -ket.

5) Zie: solfer.

6) In het MS. ‘iaren’ kleiner er boven.

7) Th. van wat lande of geslechte die is.

[p. 83]

vane, vexillum.

uanedragre, signifer.

vanclech, capax.

vancnisse, captio, captivitas, captura.

uaren, pergere.

uaren vel gan, proficisci.

varen uan der werelde, emigrare.

uaren, zie tegebode uaren.

varre, iuvencus, taurus.

uart, zie bede uart.

uarwe, tinctura.

varwe, color.

uarwe, zie witte uarwe.

uarweg, zie meneg uarweg.

vast, firmus, impenetrabilis.

vast vel hart, solidus.

vastmaken, solidare.

vast wesen, constare.

uastelec, quadragesimalis^1).

vasteleke, firmiter.

uasten, ieiunare.

vasten, quadragesima.

vastene, jeiunium.

vastheit, firmitas.

vastleke, solide.

uat, zie ein uat, mile uat, salt uat, sten uat.

vat, zie erden vat.

uedele^2), viella.

vedelen, viellare.

vedere, penna.

uee, pecus.

vee, grex^3).

veerse^4), iuvenca.

uegefur, purgatcrium.

vegen, eruderare.

vechten, impugnare.

uegten, pugnare.

veghten, debellare.

uegtere, pugnator.

veherde, bubulcus.

uecke, zie crocke.

uel, zie, hut, corsene.

vel, zie tusgen vel, enz.

veldeken, agellus.

uele, multum.

uele, zie alse uele, dos uele, te uele, wie uele.

uele busgegts, nemorosus.

uelegut, potissimus.

uele na, fere.

uelena also, propemodum.

uelec, pecualis.

velec, animalis^5), beluinus, bestialis, brutus.

veleke, bestialiter.

velecheit, bestialitas.

velken, pellicula.

velleken, membrana.

vels, zie roke.

velt, ager, arvum, campus.

velt, zie dorp.

velt esel, onager.

venden, adinvenire.

vendinge, adinventio.

[vene boralis]^6), arterie.

uenin, hipomanus, toxicum.

venin, venenum, virus.

uenineteg, virulentus.

venkel, feniculus.

uensen, simulare.

vensen, fingere.

vensere, fictor.

uensinge, simulatio.

vensinge, fictio, figmentum.

vensterken, cancellus.

venstre, fenestra.

veralden, inveterascere.

1) Th. quadragsima, die vasten, off dye heylighe vyertich dage. quadragesimalis, des dayr to hoyrt.

2) Het MS. heeft: udele, de j moet dus voor de e haar plaats ruimen.

3) Th. eyn kudde uan cleynre hauen als schaip, verken, gheyten.

4) Het MS. heeft verse. Zie: varre.

5) Zie: dier.

6) Van latere hand.

[p. 84]

veraldert, veteratus.

verbannen, anathema.

verbelgen, irasci.

verbidden, impetrare.

verbiden, interdicere.

verbieden, vetare.

uerbinden, religare.

uerblesgen, suffocare^1).

verbliden, gaudere.

verblinden, excecare.

verblisgen, resultare^2).

uerbolgenlec, iracundus.

verbolgenleke, irate.

uerbot, prohibitio.

verbot, inhibitio, interdictum.

uerbrant, zie half uerbrant.

verdagen, dietare.

verdecken, retegere.

uerderuen, torpere.

verderuen, deterere, torpescere.

uerdiente, meritum.

verdiluwen, tabefacere, tabere^3).

uerdinen, mereri, promererj.

uerdon, perimere.

verdonkeren, obscurare.

verdorven, enervis.

uerdoruenheit, torpor.

uerdragen vel dogen, perferre.

verdrenken, submergere.

verdriet, accidia^4).

verdrieten, accidiari^5).

verdrinken, demergere, naufragarj.

verdrincnisse, demersio.

verdrit, fastidium.

verdriten, fastidire.

verdritlech, fastidiosus.

verdritlec, accidiosus.

uerdriuen, repellere.

verdriuen, expellere.

uerdrogen, tostus^6).

verdrucginge, depressio.

verdrucken, deprimere, opprimere.

verdruckinge, oppressio.

verdruuet, contribulari.

verdumen, condempnare, confundere^7), detestari.

verdumnisse, condempnatio, confusio, detestatio.

uerdunnisse, peremptio.

verduwen, digerere.

verduwenisse, digestio.

vererren, exacerbare^8), exasperare.

vergelden, rependere, soluere.

uergeten, letargus, obliuiscere, obliviosus^9).

vergetenheit, letargia.

uergetenisse, obliuio.

uergeuen, ignoscere, indulgere, toxicare, venenatus.

verhangen, dependere.

uerharden, obdurare.

verheffen, extollere.

uerhelen, zie huden.

uerherden, indurare.

verherdenisse, induratio.

verhoecheit, zie me verhoecheit.

uerhogen, recordarj, reminisci.

verhogen, exaltare, excellere, rememorari.

uerhogenisse, recordatio.

verhoginge, exaltatio, excellentia.

uerhochgen, memorari.

verhochnisse, memoria.

verholen, archanum.

uerholenheit, secretum.

verholenheit, integumentum.

1) Th. vyt doen.

2) Th. vyt eynre saken wat to passe comen, of tegen blycken, of schynen als die sonne.

3) Het eerste woord der T-rij. MS. heeft: ‘abere’, maar voor de initiaal is er plaats opengelaten.

4) In het MS. links van het Lat. in marg. de letters: f.t.

5) Links van het Lat. in marg. van het HS. de letters: δ. t.

6) Th. verdroight.

7) Th. straiffen.

8) Th. verbitteren, vertornen.

9) Th. vol vergheteniss.

[p. 85]

verholenlec, clandestinus.

verholenleke, clam, clanculum, mystice, tacite.

verhuringe, locatio.

verjagen, fugare.

vercalden, frigescere.

uerken, porcus.

verkenseten, siliqua^1).

uerkeren, peruertere, transuertere.

verkeren, subuertere.

uerkerheit, perversitas.

verkeringe, subuersio.

uerkerleke, peruerse, preposterum^2).

uercogt, zie igben uercogt.

uercopen, vendere, venumdare.

vercopinge^3), venditio.

uercopre, venditor.

uerculen, refrigerare, refrigescere.

verculinge, refrigerium.

verkuuernisse, recuperatio.

uerlaten, obmittere.

verlaten, derelinquere, desistere.

uerlatnisse, obmissio.

verlawen^4), tepere.

verlawet, tepefactus.

uerledegen, liberare, redimere.

uerledegre, redemptor.

uerlejdere, seditiosus.

uerlemen, enervare.

verlengen, prolongare.

uerliechten, illustrare.

uerliegten, relucere.

verlies, amissio.

uerlicht, leuamen.

verlijgten, irradiare.

uerlis, perditio.

uerlisen, perdere.

verlisen, amittere.

uerlisere, perditor.

verlogenen, denegare.

vermalediet, execrabilis.

uermanen, premonere.

uermanjnge, premonitjo.

vermaninge, monumentum.

uernagteg, pernox.

uernagten, pernoctare.

uernemen, advertere, percipere, perpendere.

vernemen, animadvertere.

vernemen, zie uore uernemen.

vernemenisse, animadversio.

uerneminge, perceptio.

vernisse, distantia.

vernoi, tedium.

vernoien, tedere.

uernoilec, tediosus.

vernoilec, importunus, improbus^5).

vernoileke, importune, improbe, tediose.

vernoilecheit, importunjtas, improbitas.

vernoyren, apostatare^6).

vernoirt man, apostata^7).

vernuwen, renouare.

uernuwet, nouatus.

vernuwinge, renouatio.

uerraden, prodere.

verraden, tradere.

uerradere, proditor.

uerratnisse, proditio.

verratnisse, traditio.

uerre, procul.

uerre, zie lanc.

uerre, zie uan uerre.

verre stan, distare.

uerredre, traditor.

1) Th. eynreley boem of desseluen boems vrucht dyenende vur die swijne off vercken, off draff off ayt vur dye verken off semelen off klyen van koerne.

2) Th. den echterste voir gesat.

3) In het MS. ver met kleiner letter links boven ‘copinge’.

4) Zie: lau.

5) Th. onberue. onrekelick. balstuyrich. onversekerlick.

6) Th. aftreden van doeghden.

7) Th. verkyert, verleumt, verlopen.

[p. 86]

verren, dimovere.

verren, zie van verren.

verrer, exterjor.

uerroet, putridus.

uerroeten, putrescere.

verrotheit, caries^1).

vers, metrum, versus.

versmaken, versificare.

verschedenisse, emigratio.

uerscheit, alacritas, humor.

verscheit, humiditas.

verschiren, fascinare^2).

verse, vitula.

versene, calcaneus, cals.

uersene vel dobbelsten, talus.

uersenen, zie toten uersenen.

versere, versificator.

versetten, impignorare^3).

versettinge, impignoratio.

uersien, procurare.

versinge, comedia.

uerslagtinge, interfectio.

uerslan, necare, trucidare^4).

verslan, interficere, occidere.

uerslegere, interfector.

verslegere, intemptor.

verslinden, devorare.

verslindre, devorator.

uersluten, precludere, secludere.

versmadegheit, despectio, despectus.

versmadelec, despicabilis.

versmaden, despicere, parujpendere^5).

versmedelec, contemptibilis.

versmedeleke, contemptibiliter.

uersmeden, spernere.

versmeden, aspernari, contempnere, tempnere, vilipendere.

versmedende, contumax.

versmedinge, contemptus.

versnellen, percellere.

versnjden, detruncare.

versoeten, delectari.

versotten, desipere.

verst, dilatio.

verst vel urede, inducie.

verst, zie sunder verst.

verstan, intelligere.

uerstan, zie dun uerstan.

verstandeg, intelligibilis.

verstandeleke, intelligibiliter.

verstannisse, intellectus, specimen.

uersteet, zie de uersteet.

uersten, induciare^6).

versten, crastinare, differre.

uerstendeg, intellectualis.

verstolen, furtivus.

verstoringe, restauratio.

uerstoten^7), propulsare.

verstoten, depellere, detrudere.

uerstotnisse, propulsatio.

uersumeg, neglectus.

uersumeleke, negligenter.

uersumen, negligere.

versuminge, negligentia.

uersunen, reconciliarj.

versunen, conciliare.

verswarnisse, exaggeratio.

verswenden, disparere.

versueren, aggravare.

verswerren, pejerare^8).

verswigen, dissimulare.

verswiginge, dissimulatio.

uertellen, recensere.

vertellen, narrare.

1) Th. onreynich^t bysonder die van holt compt.

2) Th. in snoeren wynden.

3) Th. pignerare pant onfangen off setten.

4) Th. pijnygen, plagen, doit slaen.

5) Het MS. heeft: versmden, met het teeken om de e door a te vervangen.

6) Th. bestant maken.

7) Deze plaats is nagenoeg onleesbaar.

8) Th. meyneydych sweren. Zie: meinede.

[p. 87]

vertellinge, narratio.

verteren, consumere.

verteringe, consumptio.

verthien, abrenunciare^1), resignare.

vertjen, repudiare.

vertinisse, resignatio.

veruallen, relabj.

ueruaren, perire.

veruaren, deperire, evanescere.

veruart, conterritus.

veruegten, expugnare.

uerueren, perterrere, stupefacere, stupere, stupescere, terrere.

verueren, exterrere, pauere, pauescere.

ueruerlec, terribilis.

veruerleke, terribiliter.

ueruernisse, stupor.

veruernisse, terror.

veruernisse, zie eisinge.

ueruert, stupidus.

veruert, attonitus.

ververt, formidolosus.

ueruolgen, persequi.

ueruolgenisse, persecutio.

ueruollen, replere, supplere.

veruollen, implere.

veruollinge, supplementum.

verurisen, algere, congelare.

verurouden, gratularj.

verwaten^2), devovere.

verweldegen, subjugare.

verweluete, testudo^3).

verwen, colorare.

verwenden, lasciuire.

uerwenre, triumphator.

uerwent, petulcus.

verwent, lasciuus, petulans.

uerwentheit, petulantia.

verwentheit, lasciuia.

uerwerden, pangere^4).

uerwere, tinctor.

verwermen, confovere, incalescere.

verwerpelinc, abortivum^5).

verwerpen, abortire^6), reicere.

verwerpnisse, repudium.

uerweuen, retexere.

verwinnen, evincere, exuperare, superare, vincere.

uerwinre, victor.

verwinre, victoriosus.

verwisselt, delirus.

verwisseltheit, deliramentum^7).

verwiten, exprobrare.

verwitnisse, exprobratio.

verwoden, zie douen.

verwodet, frenesis.

verwoedet^8), vesanus.

uerwoesten, popularj.

verwoesten, depopulari.

verwoet, amens^9), arrepticius, freneticus^10).

verworgen, strangulare.

verwosten, abrogare^11), desterminare.

verwot, zie douende.

verwotheit, amentia, insania.

verwotheit vel douentheit, insolentia.

verwsten, demoliri.

uesch, piscis.

vesch, zie grot vesch.

uesgelken, pisculus.

uesgen, piscarj.

uesgere, piscator.

veste, munimentum, munitio.

vesteleke, assertive.

1) In het MS. rechts van het Holl. woord, in marg. de letter: p.

2) Kil. verwaeten, vetus. Fland. interdicere sacris.

3) Th. gewulfde.

4) Th. vrede maken.

5) Th. abortus. eer tyts gebaeren doyt. abortivus. idem.

6) Th. en vrucht verwerpen.

7) Th. onsynnich^t. twydrechticheyt.

8) Zie: riesheit.

9) Th. geek sonder synne.

10) Th. dye rasende is.

11) Rechts van het Hollandsch staat in marg van het HS. de letter: p. - Th. dylligen, samen verder uen dat gesette off ewen verkyeren. weygeren.

[p. 88]

uesten, stipulari.

vesten, affirmare, asserere, asseverare^1), astruere, confirmare, firmare, sanccire, sarcire^2).

vestere, assertor.

vestinge, affirmatio, assertio, confirmatio, stipulatio.

uet, pinguis.

vet, crassus.

uetheit, pinguedo, pinguetudo.

vetheit, crassitudo.

vetleke, crasse.

vetre, compes^3).

uettre, sardo, sardonicus.

veve wesen, orbare.

viant, hostis.

ujent, inimicus.

vientlec, hostilis.

ujentscap, inimicitia.

ujer, ignis.

ujere, quatuor.

vieren, celebrare, feriarj, sacrare.

ujeren, sabbatizare, sollempnizare.

ujerken, igniculus.

uifhundert, quingentj.

vijf iar vel hol, lustrum^4).

ujf iareg, quinquennis.

uif waruen, quinquies.

vifte, quintus, qujnus.

vifteende, quindenus.

uifteg, quinquaginta.

vifteg, zie uan vifteg iaren.

ujftene, quindecjus.

vige, zie uigebom.

uigebom vel vige, ficus.

uicarie, vicaria.

vicaris, vicarius.

ujle, lima.

ujlen, limare.

villen, excoriare.

villinge, excoriatio.

uinden, inuenire.

vinden, reperire.

ujndinge, inuentio.

uindre, inuentor.

vinger, digitus.

vingerlen, anulus.

vinte, baptisterium^5).

uiole, fiala.

ujolette, viola.

uirde, quartus.

uirdeline, quadrans.

uir eegeg, quadratura, quadrum.

uirhornech, tetragonus.

uir horneg, quadratum.

uir hornegen, quadrare.

uirhundert, quadringentj.

uirlogteg, quadrifidus^6).

uir ualden, quadruplare.

uir ualt, quadruplum.

uir uolt, quadruplex.

uir uoteg, quadrupes.

uir wegeg, quadruujum.

ujre, zie uan ujre.

uirewarf, quater.

ujren, zie getal uan ujren, in ujren gedelt.

uirteg, quadraginta.

uirteg, zie uan uirteg iaren.

uirtene, quatuordecjm.

ujsitiren vel besuken, invisere.

vissele, fiscella^7).

uiue, quinque.

ulade, placenta.

ulacke, zie plakke.

ulas, linum.

ulassen, lineus.

ulechte, trica^8)

1) Th. seggende bestedigen.

2) Th. neyen.

3) Th. eyn hilde.

4) Th. tijt van vijf iaren off eyne doncker schuylstede der wilde dyeren off der hueren.

5) Th. doip stanynghe.

6) Th. dat in vier deylen gedeylt off gekloeuet is.

7) Th. eyn keeyskorff.

8) Th. bedrieghyng off eyn huyr off hynder off eyn vertueuyngh (!) off eyn wortel off eyn hair vlecht.

[p. 89]

ulegten, plectere.

ulegten, zie vnder ulegten.

ulecagteg, tabibus.

ulecke, macula, tabes.

ulecke, zie placke.

ulesch, caro.

vlesg, zie tusgen vel, enz.

vlesgagtech, carnosus.

ulesghalle, macellum.

vlesglec, carnalis.

vlesgleke, carnaliter.

vlien, aufugere, fugere.

ulien, zie weder ulien.

ulige, musca.

ulige, zie mus.

uligen, obuolare, volitare.

uljgen, volare.

uligen, zie te samene uligen.

uliginge, volatus.

vlime, flebotomus.

ulin, zie enweg ulin.

ulitech, devotus.

vloet, alluvio^1).

ulogel, ala.

ulogt, transfuga.

vlogt, effugium, fuga.

vlogtech, fugitivus.

ulogteg, profugus.

uloken, imprecarj.

ulokinge, imprecatio.

vlocke, floccus.

vloten, fluctuare.

vluet, fluxus.

vlujen, fluere.

vodinge, alimonia, vegetatio.

uoeden, fovere.

voeden, alere, alimentum^2), nutrire.

uoedinge, fomes.

uoeren, vehere.

uoerganeg, progressus.

uoet, zie dri uoet, erump uoet, under uoet.

uoete, zie te uoete.

uoet sogt, podagra.

voet stap, vestigium.

uogedinne, advocata.

uogel, ales, volucris.

vogel, avis.

vogelken, avicula.

uoggelere, auceps^3).

uogt, advocatus.

uocael, vocalis.

uol, plenus.

vol, fedus, fecundus.

uol bliscape, iubileus.

vol erudes, herbosus.

uol lasters, criminosus.

uol uoles, populosus.

uol wendes, ventosus.

uol, zie half uol.

uolbidden, perorare.

uolbragt, excutio.

volbragtinge, consummatio.

uoldech, zie twe uoldech.

-uoldeg, zie driuoldeg.

uol dint, zie de heft uol dint.

uoldun, perficere.

voldun, consummare, explere.

uolduren, perdurare.

volencel, faunus^4).

uolgen, imitarj, prosequi, sectari, sequi.

uolgende, imitabilis, sequax.

uolginge, imitatio, sequela.

uolheit, plenitudo.

volheit, feditas^5).

uolherden, praestare.

uolc, populus.

volc, gens.

uolc vel liede, plebs.

1) Th. watervloit myt afbrekyngen des oeuers.

2) MS. heeft: alere voeden, alimentum idem.

3) Th. vogelvenger.

4) Th. fauni gaide der walden. Incubi et incubones idem et vicarij.

5) Th. hetlicheit, lelicheyt.

[p. 90]

uolke, zie uan uolke.

uolkomenleke, perfecte.

uolcomenlecheit, perfectio.

uoles, zie uol uoles.

uolcsken, plebecula.

volc wich, bellum^1).

uolleiden, perducere.

uolleke, plene.

volleke, fecunde.

vollen, farcire.

vollinge, fecunditas.

uolmaken, peragere.

vol tit, fertilitas.

volwassen, adultus^2).

uor, zie de gift quat, enz.

vordendag, antelucanum^3).

uorbiden, inhibere, prohibere.

uorboge, pectoralis.

uordagteg, prouidus.

uordagtegheit, prouidentia.

uordeel, prerogatiua.

uordel, preminentia, primatus, priuilegium.

uordenken, premeditari.

vorder, anterior.

uorderen, promouere, prosperarj, prouehere.

uorderinge, profectus, promotio, prouectio, prouectus.

uorderleke, prospere.

vordernisse, anticipatio.

uordigten, prefinire.

uordren, proficere.

uore, ante.

vore, sulcus.

uorebediden, portendere.

uorebeen^4), presum.

uorebetekenen, presignare.

uoregel, zie aldeste.

vore geseget, fatatum^5).

voregripen, anticipare.

uoreliden, preterjre.

uoren, zie lange te uoren.

voren maken, sulcare.

uore recken, pretendere.

uore setten, prefigere.

uore singen, precinere.

uoreteken, presagium.

uoreuegten, propugnare.

uoreuegtre, propugnator.

uore uernemen, presentire.

vorgaen, antecedere.

uorgaende, perujus.

uorgan, precedere, precellere, preire, pretergredj.

uorganc, precessus.

uorhoft, frons.

uorke, furca.

uorkennen, prenoscere.

vorcomen, preuenire.

uorlogenen, inficiarj.

uorlopen, precurrere.

uorlopre, precursor.

vorma, formula.

uorme, forma, idea^6).

uormeg, zie seuen uormeg.

uorsg, rana.

uorsgelken, ranuncula.

uorsenden, premittere.

uorsetten, preficere, preponere, prerogare, proponere.

uorsien, perujdere, prospicere, prouidere.

uorsininge, prouisio.

vorspan, firmaculum^7).

uorspliten, proscindere.

1) Th. bellum die heel stryt. pugna als men sych met vuysten sleit.

2) Th. verbrant of vyt gewassen of tot synen mundigen iaren comen.

3) Th. antelucanus. die vordage opsteit.

4) 1. praes. sing. ind. van uorewesen?

5) Th. bescheert.

6) Th. idea, idee. tyn vurbedachten gelickniss, die eyn vurbedenckt eer he dayr myt to wereke stellen. Idealis. formelick off visierlick.

7) MS.: firmaculum. - Th. firmaculum.

[p. 91]

uorspreke, advocatus.

uorspringen, prosilire.

uorst, algor^1), congelatio, gelu.

uorstan, prestare.

uorste, primicerius^2), princeps.

uorste, zie de uorste.

uorsteleke, principaliter.

uorstre, zie amman.

vort, bombus^3), ceterum.

uortbrengen, proferre.

uortdragen, preferre.

uorteken, prenosticum.

uortgan, procedere, progredi.

uort gan, zie sunder uort gan.

uortganc, processus.

uortleiden, producere.

uortleidinge, productio.

uortreckinge, protractio.

uort springen, prorumpere.

uorttrecken, protrahere.

uor uallen, procidere^4).

uor uersten, prorogare.

uoruligen, prevolare.

vor uolgen, assequi.

uorwesen, presidere.

uorweteg, prescjus.

uorweten, prescire.

uorwetenisse, prescientia.

vosterkint, alumpnus.

vote, zie hole uanden vote.

votech, zie tue votech.

uraet, gulosus.

vraet, edax.

urage, questio.

uragen, interrogare.

uragere, questionarjus.

uratheit, ingluuies.

vratheit, edacitas.

vrede, pax.

urede, zie verst.

vredelec, pacificus.

vredeleke, pacifice.

vreden, pacare^5), pacificare.

ureeslec, periculosus.

ureesleke, periculose.

urecheit, parcitas, tenacitas.

vremde, alienare, alienus, exterus.

vremtpheit(!) alienatio.

vremt man, advena.

urese vel angest, periculum.

uri, liber.

urien, procarj^6).

uriere, procus.

uriheit, libertas.

urjlaten, manumittere.

vrimaken, emancipare.

vrimde, extraneus.

vrint, amicus.

vrintlec, amicabilis.

urisen, gelare.

uroeden, sapere.

vroeden, calere^7).

vroilec, zie ioilec.

urojleke, zie ioileke.

urolec sanc, iubilus^8).

urome, probus.

vromech, strenuus.

vromegheit, frugalitas.

uromeglegheit, probitas.

vromegleke, strenue.

uromeleke, probe.

vromet, zie it vromet.

uroude, hilaritas.

vrowe, herois^9), matrona.

1) Th. kelde. vorst.

2) Th. die die ijrste waskertze vur en bisscop of heren dreget.

3) Th. der byhen hymmelyng.

4) Th. vur neder op die knyen off to samen op die erde vallen.

5) Eerste woord der P-rij. MS. heeft: acare, maar er is voor de initiaal plaats opengelaten.

6) Th. vryhen off eyn tot eynre huysfrouwen begeren off eyschen.

7) Th. heit wesen of werden.

8) Th. sanck of vrouwd, der men myt gheynen woirden vyt gedrucken en kan.

9) Th. eyn baenerheren wijff.

[p. 92]

vrowede, gaudium.

vrowen, zie sunder vrowen, tesamene vrowen.

uruet, industrius.

uruch, mane.

uruchtideg, precocus.

urut, peritus, prudens.

urutleke, perite.

urutscap, peritia, prudentia.

vuden, pascere.

vuder vel^1), pabulum.

vudinge, nutrimentum.

uvdre, nutritor.

vugen, aptare^2), iungere.

vugteg, humidus.

vulen, incinerare.

vulheit, corruptela.

uulinge, corruptio.

vulleke, corrupte.

vuren, deuehere.

uvren, subuehere.

vust, palmus.

vusteren, educare.

uvstre, nutrix.

vut, pes.

vuten, zie van sesse vuten.

1) Het Holl. woord na vel ontbreekt in het MS.

2) MS. heeft: vugen.