Grimbergse oorlog

(1852-1854)–Anoniem Grimbergse oorlog– rechtenstatus


[vs. 2003-2397]aant. Hier met sciet hi van daer, Ende ginc te sire herberghen toe, Daer hi hem verclede doeGa naar voetnoot2005 Met sconen clederen, ende met goeden, Diene hem wale cierlijc stoeden.Ga naar voetnoot2007 Hy was vrome, scone van leden, Ende hadde ridderlike seden, 2010.[regelnummer] Diere cierden uter maten; Oec wiste hi hem wel gelaten Als hi den helm hadde ghebonden,Ga naar voetnoot2012 Ende die banieren sach ontwonden. Te Grimbergen in dat lantGa naar voetnoot2014 Was hi van den vroomsten genant; Getrouwe was hi, wet ic wel, Den vrient, ende den viant fel.
[pagina 90]
Doen dese ridder hoofsch ende coeneGa naar voetnoot2018 Was bereit na sinen doene, 2020.[regelnummer] Sat hi op een tellende peert,Ga naar voetnoot2020 aant. Ende voer alsoe ten keysere weert,Ga naar voetnoot2021 Ende met hem een knecht alleene:Ga naar voetnoot2022 Geen ander geselscap groet noch cleene. Alse heer Arnout met dese maren Te Haffligem quam gevaren, Beete hi voere den cloester op d'erde, Ende ginc met groter werde Ter poerten vragen den poertier: ‘Es mijn heer den keyser hier?’Ga naar voetnoot2029 2030.[regelnummer] Die poertier sprac: ‘Neen hi, here, Hy voer gisteren, sem mijn ere, Met sinen gesinde te Lovene in de stat.’ Als mijn heer Arnout hoerde dat, Nam hi orlof ende ginc daer Te sinen peerde, sonder vaer, Daer hy al te hant op screet, Ende voer te Lovene weert ghereet, Daer hi quam, als men hadde gheten;Ga naar voetnoot2038 Ende bat den lieden, sem mijn weten,
[pagina 91]
2040.[regelnummer] Die hy yerst vant, dat sy hem dat Seiden, ochte in de stat Van Lovene die keyser ware. Doe antwoerde hem een aldareGa naar voetnoot2043 Dat hine in de borcht mochte Vinden, op dat hine sochte,aant. Ende met hem dies gelike Den hertoge van Lothrike: Dair mochte hine sien ende spreken. Heer Arnout voer haesteleken 2050.[regelnummer] Met sinen knecht ter borcht toe, Daer hi vant den keyser doe,Ga naar voetnoot2051 Ende den hertoge, ende menigen man,Ga naar voetnoot2052 Dien ic ghenoemen niet en can, Ende met hem was in de sale. Heer Arnout hi beete te dale Haestelic van den peerde neder, Ende ginc in de sale weder Tot dat hi den keyser sach,Ga naar voetnoot2058 Ende seide hem: ‘Goeden dach 2060.[regelnummer] Gheve u God ende al den gesinde,Ga naar voetnoot2060 Dat ic hier ten hove vinde.’ Die keyser sprac: ‘WillecomeGa naar voetnoot2062 Moetti sijn, ghi ridder vrome,Ga naar voetnoot2063
[pagina 92]
Segt wanen ghy compt ende wat ghy Hierna begeert van my:Ga naar voetnoot2065 Brenghdy my eenighe nieumare?’ - ‘Ja ic, heer, dat wet wel voerware:Ga naar voetnoot2067 U doet groeten die ridder stout Van Grimbergen her Arnout, 2070.[regelnummer] Ende beide sijn sonen met; Ende doen u weten ongelet,Ga naar voetnoot2071 Dat sy niet en vinden in rade Dat sy willen vroech ofte spade Haer goet houden van den hertoghe, Noch dienen in enigen orloghe;Ga naar voetnoot2075 Want haer vrienden ende haer maghen En willen's te ghenen daghe Ghedogen, wat gescien mach. Si hebben liever op enen dach 2080.[regelnummer] Alle te bliven voer 't swaert.’ Doen antwoerde die keyser weert: ‘Sone weet ic er wes seggen toe,Ga naar voetnoot2082 Dan dat elc sijn beste doe, Als 't daer toe comt, ende nemeGa naar voetnoot2084 Dat van rechte behoirt heme.
[pagina 93]
Dit dunct my dat beste sijn.’Ga naar voetnoot2086 Doen antwoerde die hertoghe fijn, Die daer by den keyser stoet,Ga naar voetnoot2088 Ende seyde: ‘Here, des sijt vroet, 2090.[regelnummer] Ic sal hebben, eest cort, eest lanc, Neni moeten's hebben danc,aant. Mijn recht, dat my toebehoort,Ga naar voetnoot2092 Ocht het cost mijn dorp ende poert,aant. Ende mijn lieden daertoe mede.’ Heer Arnout sprac ter selver stede: ‘Here, het waer quaet toe bracht, Daer ghi Gode mit verwracht, Oft veronrechtet u gebueren; Sy hebben geweest t'allen uren 2100.[regelnummer] U goede vrienden en willen't bliven, Ghine willet met onrechte verdriven, Dat ghi node sout doen, hoop ic.’ Die hertoge antwoerde over 't lanc stic,Ga naar voetnoot2103 Ende sprac: ‘Heer Arnout, by mire eren, Het sal van Grimbergen die herenGa naar voetnoot2105 Van my houden lant ende leen, Ende beide sijn sonen over een,Ga naar voetnoot2107
[pagina 94]
Of duisent van minen lieden,Ga naar voetnoot2108 Ende oic van sire maisenieden 2110.[regelnummer] Selen daeromme worden verslegen. Segt hem dit van minen weghen Vore algader sine liede, Dat ic hem dit weder ontbiede.’ Heer Arnout sprac: ‘Ic sal, here, Maer doer u, ende uwes selfs ere,Ga naar voetnoot2115 En verhaest u hier met niet; Maer doet wel ende besietGa naar voetnoot2117 Of men Grimbergen hielt te gader Van grave Lambrecht, uwen vader, 2120.[regelnummer] Die heer was van LothrikeGa naar voetnoot2120 Ende van Brabant dies gelike: Van vader of van oude vader, Daer hi afcommen is algader. Vindi dat t'enigher stede, Her hertoghe, ter wairhede, Dat men van hem Grimbergen hilt, U sal, sonder groet gescelt,Ga naar voetnoot2127 aant. Veylich bliven voert van al. Vindi oec, sonder getal, 2130.[regelnummer] Dat si haerlieden man niet en waren;Ga naar voetnoot2130 So bidden sy u, sonder sparen,Ga naar voetnoot2131
[pagina 95]
Dat ghy 't laet varen en scilt quite hier ave, Ende blijft haer vrient goet ende gave; Sy selen d'uwe geerne bliven.’ Die keyser sprac: ‘Sonder kiven,Ga naar voetnoot2135 Es dit geoordeelt wyselickeGa naar voetnoot2136 Ic wille dat ghy 't doet, hertoge rijcke.Ga naar voetnoot2137 Dit en mach u niet scaden, U moet werden dit geraden 2140.[regelnummer] Ende vroet gemaect, ghi sout alGa naar voetnoot2140 Uwen eysch hebben, groot ende smal, Van dat ghi begherende sijt.’Ga naar voetnoot2142 Die hertoge sprac ter selver tijt:Ga naar voetnoot2143 ‘Here, dat ghi wilt doe ic geerne, Dies en staet mi niet t'ontbeerne.’ Hierna nam her Arnout Van Oyenbrugge, die ridder stout,Ga naar voetnoot2147 Orlof met scoender tale Aen den keyser, ende oic also wale 2150.[regelnummer] Ane den hertoge, dat wet, Ende aen alle die ghene met, Die hi binnen der sale liet. Hier met hi uitter borch sciet,Ga naar voetnoot2153
[pagina 96]
Ende quam daer hi vant sijn paert, Daer hi op sat ter vaert; Ende es, sonder langer sparen, Te Grimbergen wert gevaren; Ende t'ierst dat hi daer quam, Reet hi voirt, als ic vernam, 2160.[regelnummer] Recht totter borch toe,Ga naar voetnoot2160 Daer hi neder beete doe, Ende es ter sale wert gegaen,Ga naar voetnoot2162 Daer menich in heft gestaen,Ga naar voetnoot2163 Om dies hi d'antwoert horen woude, Die her Arnout brengen soude. Ende t'ierst dat men hadde vernomen, Dat her Arnout was comenGa naar voetnoot2167 Van den keyser, so trac't al Ter borch wert, groot ende smal,Ga naar voetnoot2169 2170.[regelnummer] Om te hoerne sine tale.Ga naar voetnoot2170 Comen es hi in de sale Ende ginc voer die heren staen, Ende dat volc ginc wel saen, Ende es vergadert jonc ende out; Doe sprac mijn heer Arnout: ‘God, onse here, die 't al vermach, Geve her Arnoude goeden dach
[pagina 97]
Van Grimbergen den here, Ende behoude an hoer eere 2180.[regelnummer] Hem, sijn kinderen, ende al 't gesinde, Dat ic in den hove vinde. Ic come gereden hier, wet dat, Al van Lovene uytter stat, Daer ik mynen here den keyser vant, Ende den hertoge van Brabant, Ende menighen man van love, Die met hem was in den hove. Ic seide hem, lieve here, Dat ghise groetet harde sere, 2190.[regelnummer] Ende uwe sonen alle beyde; Ende dat ghi hadt over waerheideGa naar voetnoot2191 U vrienden gesproken ende u maghe, Tot enen nameliken daghe, Van dat hy u leide te voren; Maer dair na woude niemant horen Noch oic gedogen al bloet, Dat sy een man, cleyn noch groet, Des hertogen worden souden;Ga naar voetnoot2198
[pagina 98]
Want oir vorders noyt en hadden gehoudenaant. 2200.[regelnummer] Manschap van den hertogen, Ende dies sy niet en hadden geplogen, Daer en soude hi u niet toe dwingen, Ghine wout geene nieuwe costume bringen Op, in ghenen keere. Doen sprac die keyser vort meere: “Soeke dan elkerlijk sijn recht.” Ende die hertoghe seide al slecht Met enen overmoedighen woerde:Ga naar voetnoot2208 Hy soude hebben dat hem toebehoirde,Ga naar voetnoot2209 2210.[regelnummer] Of het soude hem voirt anGa naar voetnoot2210 Sire lieden costen duysent man; Nimmermeer moesten wijs hebben danc. Doe antwoerde ic, eer yet lanc, Dat hi node mochte doen met crachte, Daer hi vrienden met verwrachte,Ga naar voetnoot2215 Ende in vernoeyinghe bracht sijn liede; Maer dat hi hem wel beriede, Ende vername ochte sijn vader Lambrecht, die van al gader 2220.[regelnummer] Brabant heere was te voren, Ochte hi van hem coste verhoren
[pagina 99]
Dat die van Grimbergen te leene Hilden groot oft cleene; Vonde hi dat ter waerheit, Ghy wares te pleghen gereit; Ende ware des niet, dat hi met vrede Gebruken liete uwe vrihede, Ende bleve u vrient ende ghi de sijn.Ga naar voetnoot2228 Al dit dochte den keyser fijn 2230.[regelnummer] Goet raet wesen, sem mijn ere; Oec riet hy 't den hertoge seere, Ende seide stont's niet te ontbeerne. Die hertoge sprac, hy daet geerne; Maer dat was met wille quaet.Ga naar voetnoot2234 Hier met sciedic, dat verstaet, Sonder yet te weten mere,Ga naar voetnoot2236 Ende ben hier comen, here, Ende hebbe geseit al dat ic weet; Besiet wat u te doene steet, 2240.[regelnummer] Ende wies ghy wilt anegaen.’Ga naar voetnoot2240 Doen seide die grave saen Van Vianden, her Dideric:Ga naar voetnoot2242 ‘Her Arnout, here, sekerlic
[pagina 100]
U bootscap hebdi gedaen wel;Ga naar voetnoot2244 Oec was dat beter dan yet el Dat ghy hem te voren leytGa naar voetnoot2246 Dat hi vername die waerheyt, Ofte die grave Lambrecht, sijn vader, Ofte sijn oudervader te gaderGa naar voetnoot2249 2250.[regelnummer] Noyt manscap in heure regeeren Ontfingen van de Grimberchsche heren. Vernaemdi yet van den hertoge Ofte hi wille hadde ten oirloghe Op ons, hi ende sine baroene?’ Doe antwoerde die ridder coene: ‘Ja hi, here, want sekerlike Hi sach herde verbolgenlike, Ende seide dat hi sijn recht soude Wel crigen met gewoude, 2260.[regelnummer] Ende dies hem pinen vroech ende spade. Hierby eest dat ic ons rade Dat wy jegen sijn overmoede Te voren sijn op ons hoede. Versoect hi ons ende wilt deren Dat wy ons mogen met eere weren.’
[pagina 101]
Doen sprac die here van Breda: ‘Na dat ic nu hier versta,Ga naar voetnoot2267 Eest goet dat elc t'huys vare, Ende hem met eren beware; 2270.[regelnummer] Alsoe als't ten orlogen behoort, Doe spisen castele ende poert, Ende laten, ridderen ende cnapen bliven Bi huus, ende wat men driven Oft dragen mach ten yersten worpe, Dat men daer af rume die dorpe; Ende dat men 't voere, groot ende smal, Daer 't seker mach wesen al; So dat men ons geene scadeGa naar voetnoot2278 Slupelinghe en doe met onrade.aant. 2280.[regelnummer] Vernemen wy oic enich opsetGa naar voetnoot2280 T'onswert, ochte enich vermet,aant. Dat willen wy met gewoude Van Grimbergen her Arnoude So vromelic hulpen dragen, Dat wy voer hem selen wagen Lijf ende goet, als ridders coene, Alse wy sculdich sijn te doene.’
[pagina 102]
Doe sprac van Grimbergen die here:Ga naar voetnoot2288 ‘Dit's goet raet, sem mijn ere!Ga naar voetnoot2289 2290.[regelnummer] Ende ic bidde elken, die hier steet, Dat hi daertoe sij gereet; Ende hier met so hebt orlof Al nu te rumen mijn hof, Ende hebt danc, dat ghi hier quaemt, Doe ghi mijn bootscap vernaemt, Alle dat ic u spreken woude.’ Doen antwoorde jonc ende oude: ‘Wy daden't geerne, heer Arnout, heere,Ga naar voetnoot2298 Oec so willen wy voert mere 2300.[regelnummer] U dienen altoos t'elker stede, Ende wy willen ons nu mede Varen bevesten van al dien,aant. Dat ons schier mochte misschien.’ Aldus namen si voerwaer Orlof algader ane hem dair, Ende ane sine sonen beide. Dus is't comen ot enen gesceiden Tusschen die heren vermeten, Die op haer paerden sijn geseten.
[pagina 103]
2310.[regelnummer] Doe voeren ridderen, cnupen, knechten, Elc daer hem behoerde van rechten,Ga naar voetnoot2311 Ende ginghen hem, sonder sparen, Wel bevesten ende bewaren Van wapen ende van peerden, Ende elc na sine weerden. Dus bleven sy als ic bevroede Vaste leggen op haer hoede, Ende her Arnout ende sijn twee kinder, Ende hoer gesinde meerder ende minder 2320.[regelnummer] Hilden hem met grooter minnen, Als noch te Grimbergen binnen; Maer sire heimeliker maisenieden Dede hi allomme syne lieden Bewaren voirt van aldien,Ga naar voetnoot2324 Daer hem af mochte messchien, Ende lietse wesen op haer hoede. Syn borch dede hi als die vroede Van Grimbergen wel bewaren, Ende spisen te twee jaren 2330.[regelnummer] Van coerne, van mele, van vleysche, Ende van wine te sinen eyssche;
[pagina 104]
Quamet ten quaetste menigervoudeGa naar voetnoot2332 Dat hire hem op mocht onthouden.Ga naar voetnoot2333 Van hem laet ic nu die woert, Ende wil u vertellen voert Van den hertoge Godevaerde, Die men hiet Metten Baerde, Daer ic die redene om began.Ga naar voetnoot2338 Als heer Arnout, die edel man,Ga naar voetnoot2339 2340.[regelnummer] Van Oyenbrugge, als ic las, Van den keyser gesceiden was, Ende die bootscap hadde gedaen, Bleef die hertoge, na mijn verstaen, Soe gram, hine coste niet verbergen, Om die bootscap van Grimbergen, Die hem ontboet mijn heer Arnout, End hi sprac den keyser stout: ‘Heer keyser, heere, nu raet my Dat ic doen moge, des bid ic di; 2350.[regelnummer] Want ghi die boetscap gehoert Hebt van hem ende sine woert, Hoe ic mijn ere behouden moge.’ De keyser sprac: ‘Heer hertoghe,
[pagina 105]
Ic weet niet wat te raden uGa naar voetnoot2354 Dan dat ghi verneemt al nu Aen vroede lieden, dat's de raet mijn, Ocht si u sculdich te dienen sijn, Die't van outs weten moghen. Vernemic't ter waerheit ongelogen, 2360.[regelnummer] Dat sy u voorders mannen waren,Ga naar voetnoot2360 Dwincse daer toe, sonder sparen,Ga naar voetnoot2361 U man te sine, wien lief, wien leet.Ga naar voetnoot2362 Vindi oic dat sy noyt eet Uwen vorders daden, groot noch cleene, Noch lant, noch goet, en hadden te leene Van hem, so laetse sonder kiven Voort ane uwe vrienden bliven; Want onpais met vrienden maken Int dicke met felre wraken, 2370.[regelnummer] Ende orloghe rijst daer binnen. Maer willen se u recht ontwringen, Ende ghi op hem wilt, bi Gode, Reisen, sint my enen bode, Ic levere u t'uwen doene Soe vele ridderen ende baroene, Dat ghi wel in allen dinghenGa naar voetnoot2376
[pagina 106]
U begeerte selt volbringhen, Al en haddi geene lieden mere.’Ga naar voetnoot2378 Die hertoge sprac: ‘God lone u, here,Ga naar voetnoot2379 2380.[regelnummer] Dit es geboden vriendelike.Ga naar voetnoot2380 Ons heere God van hemelrike,Ga naar voetnoot2381 Hi laet's noch verdienen myGa naar voetnoot2382 Sonder noot, heer keyser vry.’Ga naar voetnoot2383 Oerlof nam die keyser hogeGa naar voetnoot2384 Vriendelijc aen den hertoge End aen sijn lieden sonder beyden. Hy liet sijn maiseniede gereiden, Ende sy daden't ter selver stede. Die keyser sal oic op mede, 2390.[regelnummer] Ende reet van Lovene ter vaert, Want hi moeste ten lande waert; Die hertoge geleidene doeGa naar voetnoot2392 Met vele lieden te Tricht toe.Ga naar voetnoot2393 Daer sceyden sy te hande,Ga naar voetnoot2394 Ende die keyser voer te lande, Ende die hertoge Godevaert Keerde weder ongespaert	voetnoot2005 Hercleede. voetnoot2007 Dien hem te poinde wel stonden; Want hy waere vrome ende schoone van leden, Ende hadde oock redelicke seden, Van chierheden seer uuyttermaeten, Oock const hy hem ghelaeten. voetnoot2012 Had. voetnoot2014 Oock was hy die wisste tien stonden, Diemen wiste in Grimberghenlant; Een ghetrouwste, diemen daer vant, Synen vrienden, sy u wel gheseyt. voetnoot2018 Doen hy algader was bereyt. voetnoot2020 Paert. voetnoot2021 Waert. voetnoot2022 Sonder gheselscap groot oft cleene; Maer met eenen knecht alleene. Als heer Aernoult quam ghevaren T'Afflighem, sonder spaeren; Voor 't cloostere beete hy op d'eerde, Ende ginck ter poorten met grooter weerden, Ende vraeghede ter hant den poortier. voetnoot2029 Keysere noch hier? Ick spraekem gerne, seg ick u.’ Die poortier antwoorde nu: ‘By Gode, heere, neen hy niet; Hy voer eergisteren, oft ghy ghebiet, Met synen ghesiene te Loven in de stat.’ Doen mijn heere Aernoult hoorde dat Nam hy oorloff ende ginck daerner Tot synen paerde overwaer. voetnoot2038 Ende quam alsen hadde gheten; Doen vraechdi te hant, doen ick u weten, Ofte die keysere daer waere in de stat, Ende waer hine vinden mochte naer dat. voetnoot2043 Doen antwoorde hem een dare Dat hy in de borch ware, Ende hine daer vinden soude intetelijcke, Ende met hem die hertoghe rijcke Op dat hine spreken woude. Doen voer heer Aernoult also houde. voetnoot2051 Daer hy den keysere vant doe. voetnoot2052 Met menighen man, Die ick ghenoemen niet en can, Die daer met hem in de sale was, Ende mijn heere Aernoult nae das Beete van synen paerde. voetnoot2058 Tot daer hy den keysere sach, Ende seyde: ‘Heere. voetnoot2060 En al 't ghesinde. voetnoot2062 Die keyser hiet hem willecomme. voetnoot2063 Ende seyde: ‘Segt my, ruddre vrome, Wanneer compt hy? voetnoot2065 Wat begeert hy, Dat ghy dus commen sijt tot my; Bringt ghy. voetnoot2067 Mijn heere Aernoult antwoorde daer naer: ‘Ja ick, heer keyser, God weet, Dat ick u seggen wille ghereet, Ende daerom ick ben commen hier; U doet groeten, heer keyser fier, By my, mijn heer Aernoult van Grimberghen, die heere stout. voetnoot2071 Ende ontbieden u, dat wet. voetnoot2075 Noch dienen ten geenen oorloghe; Want haer maegen en willen's ghedoogen niet Om geen dinck die gheschiet; Sy willen eer alle blyven voor 't sweert.’ voetnoot2082 Sone weet ick wat. voetnoot2084 Als't daertoe compt ende dat elck neme Dats. voetnoot2086 Schoonste. voetnoot2088 Mijn heere Godevaert, die daer stont by, Ende seyde: ‘Heere, gheloovets my. voetnoot2092 Daertoe behoort, Oft het mi gelt mi dorp ende poort, Ende oock veele van mynen lieden mede.’ Heer Aernoult antwoorde ghereede: ‘Heere, ghy mocht doen node, Daer ghy mede verwracht Gode, Ofte u ghebeure onrechte met; Want die van Grimberghen sijn, dat wet, Uwe goede vrienden ende sullen bliven. voetnoot2103 Over een stick, Ende seyde: ‘Heere Aernoult, bij mijnder eeren. voetnoot2105 Die heere. voetnoot2107 Wet overeen. voetnoot2108 Oft het cost my duusent man. Segt dat coenlick den heere van Grimberghen, dat ick hem dit ontbiede Voore allegadre syne lieden.’ Heer Aernoult seyde: ‘Ick sal, heere. voetnoot2115 Ende u sels eere. voetnoot2117 Maer vernemet eerst ende voorsiet Oft. voetnoot2120 Die heere van al Brabant was, Ofte van synen vaedre, sijt seker das, Ofte van synen ouden vaedre mede Vindy dat tot eeniger stede, Datmen. voetnoot2127 Men sal so spreken, sonder gheschelt Uwen eysch sal u bliven al. Vindy dat oock. voetnoot2130 Dat sy hemlieden. voetnoot2131 Soe doet so veele dan daer naere, Dat ghise hieraff quyte laet, Ende blijft haer vrient, sonder beraet, Ende sy sullen de uwe oock bliven.’ voetnoot2135 Antwoorde. voetnoot2136 Dit es. voetnoot2137 Ick wille ghy doet, hertoghe rijcke; Want dit en mach u emmer niet schaeden U mochte yemant dat gheraden. voetnoot2140 Maken. voetnoot2142 Van dien dat. voetnoot2143 Die hertoghe antwoorde tier tijt, Ende seyde: ‘Heere, ick wil het gerne doen Al uwen wille, by St. Simoen. voetnoot2147 Die heere stout, Orloff aen den keysere, wet wale, Ende van den hertoghe met schoonder taele, Ende van alle dieghene, dat wet, Die in die sale waren met. voetnoot2153 Ende schiet uyter borch ter vaerde, Ende ginck tot synen paerde, Ende es opgeseten daer naere, Ende te Grimberghen waert ghevaren, Hy ende sijn knecht beyde te saemen, Ende reden tot dat sy quaemen; Ende t'eerst dat hy te Grimberghen quam. voetnoot2160 Rechte. voetnoot2162 Ter saelen waert. voetnoot2163 Daer menich man was, sonder waen, Die gerne d'antwoorde hooren woude, Die mijn heere Aernoult bringen soude. voetnoot2167 Dat mijn heer Aernoult was commen. voetnoot2169 Waert. voetnoot2170 Om de antwoorde te hooren daer, Ende mijn heere Aernoult, dat 's waer, Van Oyenbrugge es commen in de sale, Daer hy in vant, dat wet wale, Menighen man, die beyden naer hem. Doen ginck hy voort, ick seker ben, Recht voore die heere staen, Ende al dat volck, sonder waen, Begonsten te gadren ontrent hemme. Doen sprack heer Aernoult, als ick verneme: ‘God, ons heere, die 't wel mach doen, Behoude heer Aernoult, ende al die baroen, Die ick hier vinde in deser stat. Heere ick comme van Lovene, wet dat, Daer ick den keysere in synen hove Sach, ende den hertoghe met van Loven, Ende menighen man die met hem was, Ende seyde hem, sijt seker das, Dat ick van uwen weghe quaeme daer, Ende ghyne groete seere voorwaer. voetnoot2191 Ende ghy hem ontboed in waerheyde Dat ghy u vriende ende u maghe Hadt ghesproken, sonder saeghe, Van dien dat hy u leyde te vooren; Maer datter sy niet nae en wouden hooren, Noch ghedooghen en wouden bloot Omme alle gadre te bliven doot, Oft onteerft te syne alle dage, Want en hadde noynt u maghen. voetnoot2198 Gheploghen; daeromme en wouden U vrienden niet dat ghy sout houden Andere costume dan sy plaghen Te houden in haere daghen. Doe ick den keysere dit had gheseyt Antwoorde my weder ghereyt, Dat dan elck sochte sijn recht, Daertoe hy hadde te seggen slecht Hyne wiste wat toe seggen el. Doen seyde die hertoghe, weet wel. voetnoot2208 Woorde. voetnoot2209 Toebehooirde. voetnoot2210 Ofte het soude hem costen duusent man, Ende half sijn goet met an, Neni moest's hebben danck. Doen antwoorde ick hem, sonder wanck. voetnoot2215 Daer sijn vrienden met verwrachte, Ende in 't vernoyen brachte syne lieden; Maer datti dade dat ick hem riede, Ende vername oft sijn vader Lambrecht, Die grave van Brabant was slecht Overheere hadde gheweest nu Van die van Grimberghen, segge ick u, Ja, oft sijn over-oudervader, Woudy dat ter waerheyt algader Dat sijn heere hielden goet van hem doe, Men soude jeghens u varen alsoe Dat ghy sout pleghen des sy plaghen, Ende consty oock, hoorde ick ghewaghen, Niet vinden dat sy man waren, Liete u quite hier met varen, Ende en ghewaghes u nemy in scyne. voetnoot2228 Ende ghy de zyne. Dit dochte den keyser goet raet, Ende riet den hertoghe, dat verstaet, Ende seyde hem: ‘En schout's niet t'ontberne.’ Die hertoghe seyde hy doet gherne. voetnoot2234 Met quaeden wille. Hier met keerde ick van daer stille. voetnoot2236 Te wetene meere. Hier met ben ick commen, heere, Ende hebbe u gheseyt dat ick weet; Nu siet. voetnoot2240 Wes. voetnoot2242 Heere Diederick: ‘Heer Aernoult, ghy hebt sekerlijck. voetnoot2244 Uwe bodscap ghedaen wel, Oock. voetnoot2246 Hem dat te voetnoot2249 Ja, oft sijn overvadere te gadere Yet manscap van die van Grimberghen ontfingen; Want hy en sal dat met geene dingen Bevinden connen dat sy daden. Maer nu segt mi met goeden staden In wat wille bleefs die hertoghe, Vermaendy yet van oorloghe Nu eerwaert eenighen tijt te doene?’ Doen antwoorde die rudder coene: ‘Ja hy, heer, maer het was armelijcke, Oock sach hy seer verbolghelijcke, Ende seyde hy soude verliesen node Sijn recht, dat hy mochte by Gode, Const het hy eenichsins toe bringhen; Maer ick raede ons te dese dinghen Dat wijs te meer sijn op ons hoede, Al woud hy met eenighen overmoede Ons yet aenstooten dat wy mogen Met eeren weeren ongheloghen.’ voetnoot2267 Die vrome was, als ick versta: ‘Ich raede dat elck t'huuswaert keere, Ende bewaere hem met grooter eere Van dien dat hem toebehooirt, Ende doe spysen casteelen ende poort, Ende ruddren ende knaepen by hem bliven, Ende dat men draeghen mach ofte driven, Dat in die dorpen gheleghen es, Tusschen Brusselle, zijt seker des, Ende Grimberghen, dat men overal Ten sekersten weert groot ende smal. voetnoot2278 Negheene. voetnoot2280 Vernemt heer Aernoult ooch eenich opset Te hemwaert ofte eenich vermet, Dat laete ons met haeste weten, Wy sullen commen wel opgheseten Met al dat wy gheleisten moghen, Ende helpen hem ongheloghen, Ghelijck. voetnoot2288 Doen sprack heer Aernoult, die coene. voetnoot2289 Van Grimberghen die vrome man: ‘Dit's goet raet, by S^t. Jan, Ick bidde elcken, die hier steet, Dat hy alsoe doe ghereet, Alsoe ghy ons hebt gheseyt, Ende hebt oorlof al ghereyt, Ende grooten danck, dat ghy hier quamet, Doen ghy de bodscap van my vernamet, Dat ick u gerne spreken soude. voetnoot2298 ‘Heere, het's berde gerne ghedaen, T'uwen dienste willen wy staen, Waer 't ghy ghebiet in elcke stat, Ende wy sullen, verstaet dat, Ons bewaeren van alle dien, Daer aff ons yet mochte meschien.’ Doen naemen sy oorlof te hant Aen heer Aernoult, sy u bekant; Ende aen beyde sijn soenen mede. Hy bevalse te Gode ghereede, Ende sijn hier met van een ghescheyden, Ende ontboden, sonder beyden, Haer paerden ende sijn gheseten op, Ende voeren henen, sonder scop. voetnoot2311 Daer sy behorende waeren van rechten, Met haeren ruddren, knaepen ende knechten, Ende alsy t'huus commen waeren ghinghen sy hen bevesten, sonder spaeren, Van al dies hen ghebreken mochte Van peerden, van wapenen, van ander gherochte, Ende bleven altijt op heur hoede, Ende mijn heere Aernoult, als ick ghevroede, Hy bleef te Grimberghen binnen Met syne twee sonen, doe ick u kinnen, Ende met syne heymelijcke mey-seniede; Maer hy dede alomme. voetnoot2324 Hem bewaeren van allen dien, Daer hen yet af mochte gheschien, Ende altoos op haer hoede sijn. Oock dede hy syne borch in schijn, Die te Grimberghen stont, te waeren Spysen wel tot twee jaeren Van corne, mele ende vleeschs ghenoech, Ende oock van wyne in 't ghevoech. voetnoot2332 Als ten quaesten quaeme dat hem dochte. voetnoot2333 Dat hier hem op onthouden mochte. Nu laet ick u vaeren van hem een wyle, Ende segge u voorts, sonder ghyle. voetnoot2338 Daer ick dese. voetnoot2339 Doen mijn heer Aernoult, dien edelen man, Van den keysere ghescheiden was, Alsoo ick u hier te vooren las, Ende sijn bodscap hadde ghedaen, Bleefs die hertoghe, wilt's verstaen, Seer verbolghen in synen moet Om die bodscap, des sijt vroet, Die hy hoorde van heer Aernoulde, Ende sprack tot den keysere boude: ‘Heere, seyt hy, nu raet mi Wat ick doen moghe, biddick dy, Naer dien ghijt hebt ghehoort Van den bode nu dese woordt, Dat ick mijn eere behouden moghe.’ Doe sprack die keysere: ‘Heere hertoghe. voetnoot2354 Ick en wete wat toe raden u Dan dat ghy verneempt nu, Oft sy te dienen u schuldich sijn In vroede lieden, dat's den raet mijn, Ende die't van ouds mogen weten Seggen sy u dat sonder vereten. voetnoot2360 Uwe. voetnoot2361 Ontbreekt. voetnoot2362 Eest hem lief oft leet. Vindi oock dat so steet. Dat sy noyent en hiesschen goet Van uwen voorders, sijt vroet, Laetse uwe vrienden bliven voortaen; Want het's quaet, by St. Jan, Ontpeys jeghens vrienden maken. Gevallet oock by eenighe zaeken Dat tusschen u compt eenighe ontminne, Daer oorloghe mach rysen inne, Ende ghy op hem wilt reysen, by Gode, Laetet mi weten met uwen bode. Ick sal u senden. voetnoot2376 Dat ghy sult mogen aen hem tyer tijt Toebringhen dat ghy begerende sijt. voetnoot2378 Meere. voetnoot2379 Seyde. voetnoot2380 Gheboden. voetnoot2381 Onse. voetnoot2382 Die laets. voetnoot2383 Sonder uwen. voetnoot2384 Hier nae nam de keysere t'waeren Oorloff, ende woude henen vaeren, Aen den hertoghe ende syne lieden, Ende beval syne meysenyden Dat sy opsaten al te hant, Dat sy daden, sy u becant, Ende die keysere selve mede, Ende voer van Lovene der stede, Wat hy mochte te. voetnoot2392 Gheleydene in die vaert. voetnoot2393 Tot. voetnoot2394 Daer nam hy aen den keysere doe Oorloff, ende syne lieden met, Ende den keysere die voerde, dat wet, So hy eerst mochte in sijn lant, Daer hy bleeff, sy u becant. Ende heer Godevaert, die hertoghe rijcke, Keerde weder haestelicke.

Vorige Volgende

[vs. 2003-2397]aant.