| |
Engelse schoollectuur.
In The T.eaching of E.nglish S.eries, (Thomas Nelson & Sons) General Editor Sir Henry Newbolt, is in Apr. '30 Shakespeare's Hamlet verschenen, als het 18e nr. van de T.E.S. School Shakespeare. Deze onderafdeeling van de serie, soms geïllustreerd, geredigeerd door Sir Henry Newbolt in verbinding met Evelyn Smith en John Hampden, wordt aangekondigd als ‘equally suitable for Examinations and Literary Study’, terwijl ze bestemd is voor ‘those teachers who consider that the dramatic side of the poet's genius has recently been over-emphasized, and who remember that Shakespeare was a poet as well as a dramatist.’ Het ons toegezonden nr. 115, Shakespeare's Hamlet, Prince of Denmark, ed. by John Hampden, M.A. price 10d (karton m. linnen rug 206 pp.) is dus in de eerste plaats als
| |
| |
klasselectuur in de Engelsche scholen bedoeld, onder leiding van de leeraar, wat ook uit andere aanwijzingen blijkt in dit nummer. Dit deeltje is niet geïllustreerd, maar bevat de title-page van de Second Quarto, heeft behalve een Introduction met ‘suggestions’ hoe de kleedij der spelers te denken is. aan 't eind aanwijzingen voor ‘Amateur Dramatic Societies’, en bevat behalve ‘footnotes’ aanvullende notes na de text. Deze is nog extra voorzien van tooneelaanwijzingen, wat mij voorkomt niet altijd lofwaardig te zijn. Tenslotte nog een veertig bladzijden ‘Helps to Further Study’ en ‘On Thinking it over’ voor Senior Students en diegenen die ‘are studiously inclined’, o.a. bibliografische opgaven voor ‘Further Reading’. Menig leeraar zal hier, zoowel als in de ‘Additional Notes’, allerlei wetenswaardigs opsteken. Afgezien nu van de vraag of het wel wenschelijk is, voor onze jeugdige middelbare en voorbereidend hoogere scholieren zoo hoog te grijpen, en nu juist ‘Hamlet’ te kiezen als we een stuk van Shakespeare willen lezen, geloof ik dat we dàn toch beter doen met in deze ‘Nederlandsch Fabricaat’ te gebruiken, en de uitgave van Hamlet door Dr. de Groot in de New English Library van Kooistra en v. Kranendonk de voorkeur te geven, al biedt die niet zoo'n overvloed, en wel omdat ze de moeilijkheden van taal en inhoud voor onze Nederlandsche jeugd en de beperkte tijd in onze hoogste klasse in het oog houdt. Toegegeven dat de zeer lage prijs tegenwoordig wel een woordje mee mag spreken, dat Hampden wel eens gelukkiger is in z'n footnotes, en de Groot wel eens wat tè apodictisch in z'n uitspraken over en verklaringen van de ‘ethiek’ in Hamlet, voor onze scholen geeft de Groot's uitgave met zijn Introduction & Notes, en het Droeshout portret meer dan voldoende. Ook kan ik daar bijv.
in de monoloog ‘To be or not to be, etc.’ de vorm ‘sicklied’, en ‘pith’ nog wel zoo goed waardeeren als ‘sickled’, en ‘pitch’, welke Hampden geeft, (mijn Pitt Press Student's Hamlet van 1906 verkiest nu weer ‘sicklied’ en ‘pitch’) terwijl bijv. het weglaten in I, V, van ll. 53-58 bij de Groot, of dat nu noodig is of niet, zeer geriefelijk rekening houdt met onze coëducatie. Geef ik dus bij een eventueele ‘Hamlet in de klas’, de voorkeur aan onze Hollandsche uitgave, niets belet ons, dit goedkoope boekje in de School-Bibliotheek te plaatsen, waar ‘the intelligent student’, de genieter van ‘murders, ghosts and revenge’, de bespiegelende, of de nestor onder de hoogsteklassers, er naar grijpen kan, als hij meent het te kunnen stellen zonder de leiding van de leeraar bij deze lectuur; al zullen, hoop ik, onze school-tooneelclubs den Hamlet nog wel niet willen opvoeren! In allen gevalle geven deze 18 deeltjes van de ‘Series’ ons leeraren, als we onze klasse-lectuur van Shakespeare eens willen varieeren, een veel ruimere keuze dan de in Holland verschenen uitgaven, en dat tegen een prijs, waar zelfs de Pitt Press School-Edition het niet voor doet, en waaraan in ons land niet te denken valt.
Oct. '32.
c.r. meibergen.
| |
Humour of To-Day, An Anthology, by F.H. Pritchard, 1927), (geen prijs, 239 pp. Carton m. linnen bandje, George Harrap & Co. Ltd., uit Harrap's Modem English Series).
Leg ik dit boekje naast ‘English & American Humour’ in de Hollandsche uitgave van Stehouwer en Kooistra (2e druk) dan zou de roep: ‘Nederlandsch Fabricaat!’ ook hier niet zonder zin zijn. Immers, deze laatste biedt toch voor onze leerlingen eenige niet te versmaden voordeelen. Het Hollandsche
| |
| |
boek geeft weliswaar slechts 11 verhalen, tegen 26 in het Engelsche, maar daar staat tegenover, dat het eerstgenoemde van de verschillende schrijvers biografische bijzonderheden en portretten geeft, die het niet alleen smakeljjker en aantrekkelijker maken, maar ook wat orienteerend, overzichtelijker en kennisaanbrengend werken bij de verkenning door de leerlingen van het beknopte, en bij hun beperkte cultuur vooral vage en zwevende, gebied van het litteratuur-terreintje dat ze de laatste schooljaren kunnen leeren kennen. Ook geeft de Holl. uitgave, juist op humoristisch terrein met z'n vele vulgarisms en volkstaal-spellingen zoodanige correcties dat de jongens aan die vormen niet gewend zouden raken en ze ook zouden gebruiken, wat immers allesbehalve gewenscht is. Lezen we bijv. op p. 120 van het Engelsche boek bij Wells (An Understudy): A man as used to live in my street, 't Holl. geeft op blz. 91 van dit zelfde verhaal: A man who used to etc., terwijl het bovendien de verklaring van het woord Understudy in een footnote geeft, die in 't Engelsche ontbreekt. In 't Holl. boek wordt eveneens bijv. I see that vervangen door I saw that, arter door after, ses he door says he, him and the dog door he and the dog etc., terwijl een Holl. leerling bij vormen als bijvoorbeeld ‘whaffor’ en ‘a partickler sort o'man’ toch wel zeer gediend is door de marginal notes ‘what for’ en ‘kieskeurig’, of ‘noisy bastard dog’ als verklaring voor ‘vociferous mongrel’. Dit alles zal het tempo van de lectuur versnellen en dus veraangenamen. Hoewel het Engelsche boek volgens de Preface bedoeld is voor classroom lectuur is het echter naast het Hollandsche door z'n aardige zeer gevarieerde inhoud, met bijv. Ian Hay's bekende ‘Of a Pit that was Digged’, en de keuze van 26 schrijvers, waaronder bekende als P.G. Wodehouse, Somerville & Ross, Pett Ridge, Bennett, Phillpotts, Herbert,
Jacobs, Lucas, Barry Pain, Birmingham, O'Henry, Jerome, etc. toch wèl te gebruiken voor onze schoolbibliotheken, daar de leerling voor wat hij thuis met z'n woordenboek niet heeft kunnen vinden, toch allicht eens bij z'n leeraar zal aankloppen.
| |
The World Revealed, (Thomas Nelson & Sons, London & Edinburg).
Humor, zij het dan ook soms ongewilde, is ook te vinden in deze boekjes met uittreksels uit de beste reisverhalen, reisbeschrijvingen en avonturen in vreemde streken. Edwin en Marion Sharpe Grew althans, in een passage: Bij de Zuider Zee, uit hun ‘Rambles in Holland’ (1913) zijn waarschijnlijk de dupe van een practical joker geweest, getuige hun vertaling van ‘Looft God bovenal’ op de gevel van een Milkshop in Monnikendam, door ‘Let all Cattle praise God’; immers, zij zullen toch niet gemeend hebben dat hier speciaal aan de ‘beasts and all cattle’ uit Psalm 148, of aan de ‘beasts and cattle’ in het Benedicite van Morning Prayer gedacht moest worden. Als alles wat dergelijke reisbeschrijvers ons vertellen, even betrouwbaar ware als dit, dan moge de lectuur aangenaam zijn, maar zou het geschrevene toch niet aan te stellen eischen voldoen. Laten we 't er echter maar voor houden, dat de andere 44 schrijvers en schrijfsters het opgemerkte en de verkregen inlichtingen beter verifieerden.
‘The World Revealed’, tenminste, weer een onderafdeeling van de Teaching of English Series, welke deeltjes over alle continenten bevat, is, zeer ernstig, bedoeld als een middel om aardrijkskunde met litteratuur te verbinden. De ons toegezonden nrs. 59 en 60 van de T.E.S., 't eerste met een portret van Harry de Windt, schrijver van ‘Through Savage Europe’, waaruit een fragment over een oproer in Warschau gegeven
| |
| |
wordt; 't tweede van George Borrow, van wie we eenige fragmenten krijgen uit zijn ‘Bible in Spain’, zijn getiteld Northern Europe en Southern Europe. Selected & Edited by Athelstan Ridgway L.L.B.; price cardboard 1/3d., cloth 1/9d. each. (240 & 218 pp., 1925 & 26). Deze Europa-deeltjes bestrijken reizen uit de tijd van 1680 tot 1921, dus bewust niet uit klassieke tijd of middeleeuwen. De scheidingslijn gaat ongeveer door 50o N. Lat. (uitgezonderd Zuid-Rusland). Het Rusland van 1919 is evengoed vertegenwoordigd als dat van 1800. Schrijvers als Stevenson, Lucas, Jozef Israëls, I.A.R. Wylie, Gabriel Faure, Henry James, William Hazlitt, George Borrow, en meer terug William Beckford, Frances Trollope, en vele anderen tot Guillaume Josef Grelot in 1680 toe, zorgen voor een ruim veld in tijd en plaats, met de gelijktijdige variatie in onderwerp, taal en stijl. Henry James over Tours, Mc Crackan over Tyrol, Dawson over The Berliner, Lucas over Scheveningen, natuurlijk Zwitserland, de Rijn, 't Zwarte Woud, maar ook de Laplanders, etc., etc., om nu maar eens enkele voorbeelden te geven, .... inderdaad, voedsel in overvloed voor de fantasie. Benieuwd, maar vol vertrouwen iets bijzonders te zullen genieten, slaan we bijvoorbeeld de bladzijden op, waarin Jozef Israëls ons, nu eens in woorden, zijn indrukken van Spanje schildert (in het Engelsch overgebracht door de bekende, ook oorspronkelijk Hollandsche Londenaar en vertaler Teixeira de Mattos). Zoo krijgen we, behalve op Spanje, ook een kijk op den schilder als mensch.
Voor de enkele liefhebbers van dit soort betere lectuur in de hoogste klassen, zoowel als voor de zwerversnaturen onder de meisjes en jongens, wier sehnsucht uitgaat naar de streken ‘over the hills and far away’, bieden deze boekjes met de neerslag der reisondervindingen van zoovele uiteenloopende persoonlijkheden een gevarieerd programma, dat hun behalve Engelsch ook kan leeren, op de goede manier te reizen en te trekken, op hun stoel of in de werkelijkheid, in deze tijd van confectieen aangemeten reizen, maar ook van jeugdige trekkers en pad-vinders, van eenvoudig kampeeren of overnachten in jeugdherbergen, en van zwerftochten op eigen initiatief. Gemakkelijke lectuur is het echter niet.
Oct. 1932.
c.r. meibergen.
Wegens gebrek aan plaatsruimte moesten wij verschillende artikelen tot het volgende nummer laten liggen.
Red.
|
|