Levende Talen. Jaargang 1934

Duitse schoollectuur.

Parzival, Wolfram von Eschenbach nacherzählt von Johannes. Kayser. Deutsche Jugendbücherei. Nr. 250, Hermann Hillger Verlag, Berlin und Leipzig. Reihe C. (Ohne Farbbild) Mk. 0,15; bunte Reihe A (mit Farbbild) Mk. 0,20; Reihe B (kartoniert) Mk. 0,35.

Het verhaal is zeer sober en goed weergegeven, zonder bespiegelingen, zoals Vesper in zijn bewerking er bijgemaakt heeft.

Papier en druk zijn niet fraai, maar beantwoorden, gezien den prijs, aan redelijke eisen.

Het boekje lijkt me geschikte klasselectuur voor 2e en 3e, misschien zelfs al voor de 1e klasse.

W. JONGEJAN.

Hans Johst, Tohuwabohu! Velhagen & Klasings. Deutsche Lesebogen. No. 159.

Wat een schrijver maken kan van een heel alledaags onderwerp: 6 kleine guiten, die in het bad moeten en wat daaraan vast zit - laat Johst ons in zijn ‘Tohuwabohu!’ zien. Een inleiding, hoe Johst schrijver werd en een verklaring van de term ‘Expressionist’, voor zover dit nodig is om zijn werken in het juiste licht te zien, draagt er toe bij het boekje geschikt te maken voor schoollectuur en bibliotheek, maar alleèn voor de hoogste klassen.

[p. 252]

Joachim v. Winterfeld - Damerond, Wir und unsere Pferde. Eine Kriegsfahrt über See. Verlag von Julius Beltz, Langensalza - Berlin - Leipzig, Aus deutschem Schrifttum und deutscher Kultur, 390. Band. 2. Auflage, bro. M. -.27, geb. M. -.63.

Een boekje van mensen en paarden. Enige luitenants en hun manschappen, die met hun paarden naar Deutsch-Süd-West-Afrika gaan, om een opstand te onderdrukken. Evenmin als de mensen weten de paarden welk lot ze daar tegemoet gaan. Het zijn in hoofdzaak de paarden, die op de voorgrond treden, en van verschillend karakter: een zwart, de opstandige, de belhamel, de krachtige; een bruin, de zachtmoedige en een schimmel, rasecht, de trotse, maar ook de meest presterende.

Of echter de min of meer philosophische behandeling van het onderwerp in het algemeen geschikt is voor de jeugd, betwijfel ik. Maar voor paardenliefhebbers - want die zullen het in de eerste plaats lezen - moet er toch ook iets in de bibliotheek zijn. De prijs is zeer laag - kenmerk van deze serie - en de druk flink groot.

Ed. v. Neuerberg, Frohe Kerle! Geschichten aus dem neuen Jugendreich, mit vielen Bildern. Gilde-Verlag G.M.B.H. (J.P. Bachem) Köln a./Rhein. 1931. - M. 1.30.

Het is een boek zo gaaf en zo echt ‘van dezen tijd’, dat het onvoorwaardelijk is aan te bevelen. Weliswaar is het iets Katholiek getint, maar dat blijft tot enige algemeen-bekende handelingen beperkt, dus kan geen bezwaar opleveren voor niet-Kath. scholen. ‘Allerlei Geschichten stehen in diesem Büchlein. Geschichten aus dem Bubenleben. Schlicht und einfach. So wie das Bubenleben ist. Wie der Junge lebt daheim, in der Schule und der Gruppe’. Ieder verhaal beschrijft een jongenstype uit de ‘Gruppe’, de ‘Jungenbund’, die aan alle ‘Frohe Kerle’ tezamen leert, zich te kwijten van de hun opgedragen taak.

Erik Richter, Die Erholungsreise. Universitas, Berlin 1933. Geb. M. 2.90.

Het verhaal is zonderling en ofschoon vlot geschreven en van 17 aardige tekeningen van den schrijver voorzien, toch niet geschikt; ook niet voor de bibliotheek. De taal zowel als de inhoud werken voor jongeren verwarrend en zeker niet opvoedend.

C.M. MEEWIS.

Martin Luserke, Seegeschichten. L. Voggenreiter Verlag, Potsdam. Br. R.M. 2.50. Leinen R.M. 3.50.

Vijf verhalen, waarvan het eerste, een Noorse, en het vierde, een Bretonse legende, mij nog het geschiktst lijken voor een 3e of 4e klasse; er is spanning in en een zeker evenwicht tussen de menselijke hartstochten en een natuur, die, somber en vol gevaren, meer dan achtergrond is. - In de andere geschiedenissen is m.i. de afstand, die het wonderbaarlijke scheidt van het goedkoop-sensationele, overschreden. Ik zou het onze jeugd niet kwalijk nemen als zij voor deze ‘romantiek’ te nuchter is.

[p. 253]

Martha Hartmann, Frau Elise Ruperti. Roman eines tapferen Lebens. 336 blz. H. Köhler Verlag. Hamburg. 1934. Kart. R.M. 3.50. Leinen R.M. 4.80.

Op onze meisjesscholen zijn er ook nu nog wel leerlingen, die vragen om een ‘dik’ boek, maar aan wie toch een werk als Manns Buddenbrooks te hoge eisen stelt. ‘Elise Ruperti’ is ook een Lübecksche familieroman uit een 19e eeuw, waarin Februari-revolutie, democratische denkbeelden, het begin van de vrouwenemanicipatie opduiken; eenvoudig, boeiend, met humor en zin voor het reëele verteld. Misschien is het wel eens even wat ‘ouderwets uitgesponnen’, maar er staat zoveel goeds tegenover, ook in de karaktertekening, dat ik het gaarne aanbeveel voor de meisjes van de 4e en 5e klasse. Het is goed uitgegeven en gedrukt.

C.M. VRIJDAG.

Margarethe Geist, Mit dem Eselwagen durch U.S.A. K. Thienemanns Verlag, Stuttgart. M. 2.-.

Een aantrekkelijk boek voor jongere leerlingen, al zullen wellicht ook sommige oudere de wederwaardigheden van de jonge heldin met belangstelling volgen. Kort vóór de wereldoorlog trekt zij uit Bremen weg, belust op avontuur, en gaat voorlopig naar New-York, waar zij met lesgeven in haar onderhoud voorziet. Hier rijpt het plan om met een ezelwagen naar San Francisco te trekken, welk voornemen zij dan, vooral ook door de prikkel van een aangegane weddenschap, ten uitvoer gaat brengen. Heel levendig wordt verteld wat zij op haar tocht, die twee jaar duurt, beleeft en ondervindt en hoe zij ten slotte na allerlei moeilijkheden nog twee weken vóór de vastgestelde tijd het einddoel bereikt.

M.G. BIEGMAN.

Menschheidsopvoeding. Brieven van Schiller aan den Hertog von Augustenburg en Graaf von Schimmelmann. Vertaald door Mejuffrouw J.M. Bruinier, voorzien van begeleidende notities, biographische inleiding en nabetrachting, door Dr. H. Hahn, Mr. M.L. Stibbe en Mr. A.C. Henny. Uitgave G. Niessen, Delft. ƒ 1,25.

Ons werd dit boekje ter bespreking toegezonden. In 't algemeen hebben vertalingen voor ons doel geen waarde. Dit boekje kan echter voor oudere leerlingen, die iets meer willen weten van Schiller's wereldbeschouwing, maar die zich nog niet aan de grotere Duitse werken durven te wagen, van nut zijn. Deze Nederlandse Schiller-vereerders hebben een boekje geleverd, dat zich zeer aangenaam laat lezen. Voor schoolbibliotheken voor het boven aangegeven doel aan te bevelen.

G. RAS.