Levende Talen. Jaargang 1939
(1939)– [tijdschrift] Levende Talen–
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd
[pagina 1]
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[Nummer 103]Officiële Mededelingen.Berichten.Ieder neme deel aan het dezer dagen verzonden referendum!
Het volgend nummer verschijnt in April 1939. Copie wordt verwacht uiterlijk 15 Maart 1939.
Alle stukken voor secretariaat en redactie moeten worden gezonden aan den secretaris-redacteur, Dr. C.L. de Liefde, Mecklenburglaan 22, Utrecht.
Heren uitgevers worden er opmerkzaam op gemaakt:
De secretaris verzoekt adresveranderingen, ook ter plaatse, tijdig aan hem op te geven. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 2]
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ledenlijst.Als nieuwe leden traden toe:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 3]
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aantal leden: 1280.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mededelingen van den penningmeester.I. Voor de leden in Nederland.Het verenigingsjaar loopt van 1 Januari tot ultimo December. Voor zover dit niet reeds is geschied, storte ieder thans zijn contributie voor 1938 op postrekening 139348 ten name van den | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 4]
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Penningmeester der Ver. v. leraren in levende talen te Haarlem. Deze bedraagt ƒ 2 per jaar. Op sommige scholen bestaat de goede gewoonte, dat een collega de contributie van alle leden int en mij toezendt. Dit wordt zeer op prijs gesteld en vinde navolging! Binnenkort gaan de postkwitanties in zee. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
II. Voor de leden in Nederl.-Indië.1. De grote mutaties onder het personeel der verschillende scholen hebben reeds plaatsgehad. Aan elke school gelieve een lid als correspondent op te treden en mij toe te zenden een opgave, vermeldende:
Aangenaam zal het mij zijn, als tegelijk de contributie voor 1938 wordt gezonden; verzendingskosten kunnen worden afgetrokken. Ik ontving reeds de contributie van de leden uit Malang, Bandoeng, van de K.W. III-school, de Prins Hendrikschool, het Bat. Lyceum, de Carpentier Altingschool en de Chr. H.B.S. en A.M.S. te Batavia.
2. Individuele leden worden verzocht ƒ 2 per postwissel of per giro (139348 Haarlem, ten name van den Penningmeester der Ver. v. ler. in lev. talen) te zenden.
3. Verlofgangers en gepensionneerden gelieven hun adres in Holland op te geven, mede met het oog op de toezending van het orgaan. Hetzelfde geldt voor verlofgangers, die weer in Indië zijn teruggekeerd. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
III. Voor de leden elders.Inning van contributie in het buitenland gaat met bijzondere moeilijkheden gepaard. Daarom verzoek ik de leden, wie dat aangaat, het bedrag thans dadelijk even over te maken.
DOET HET NU. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 5]
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rekening en verantwoording van den penningmeester over het verenigingsjaar 1938.
Ondergetekenden, leden der Kascommissie, verklaren de rekening en verantwoording van den penningmeester te hebben nagezien en in orde bevonden. Haarlem, 31 December 1938. w.g. Dr. G.A. BRANDS. w.g. J. KAL. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Begroting van inkomsten en uitgaven voor het jaar 1939.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 6]
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Verslag van de Algemene Vergadering op Donderdag 5 januari 1939 te Amsterdam.Er is in onze vereniging een goede traditie. En wel onder de leden. Zij zorgen er voor, dat ieder jaar het aantal bezoekers van onze Algemene Vergadering constant blijft. Het aantal opgekomenen moge enige schommeling vertonen, boven de 200 aanwezigen zijn er altijd te tellen geweest. En zo was het ook dit jaar weer. Aan het begin van dit verslag moge door het H.B. een woord van erkentelijkheid voor deze steeds blijvende belangstelling worden uitgesproken. Er is op onze Algemene Vergadering nog een traditie ontstaan, die wellicht zéér verklaarbaar is, maar die toch ook haar bedenkelijke kant heeft: we beginnen ieder jaar een kwartier à 20 minuten te laat. Het schijnt, dat de leden zijn gaan denken: er is toch altijd een professoraal kwartier! De aankondiging ‘te 10 uur precies’, heeft ook dit jaar niet voldoende gewerkt. Verklaarbaar enigszins, omdat wellicht vele leden die van ver komen (en hoezeer is hun komst niet toe te juichen!) niet vroeger aanwezig kunnen zijn. Maar dat geldt niet voor de vrij talrijke dichterbij wonenden. En bedenkelijk, omdat door het late beginnen, de morgenzitting soms te kort tijd beschikbaar heeft voor discussies, die toch vruchtdragend en dus nodig kunnen zijn. Er werd dan ook bij de rondvraag in de Huish. zitting terecht door enkele leden op dit bezwaar gewezen. Het H.B. zal er stellig zijn gedachten over laten gaan. En ... laten onze leden er ook om denken.
Te ongeveer 10 uur 20 opent de Voorzitter de vergadering en heet allen hartelijk welkom; speciaal dr. van der Ent als vertegenwoordiger van Zijne Excellentie, den Minister van Onderwijs. Het was voor de vergadering het vorig jaar een voorrecht Zijne Excellentie zelf in haar midden te zien; niet minder verheugt het spr., dat nu de heer Van den Ent hier aanwezig is. Immers niet alleen als vertegenwoordiger van den Minister, maar ook als zeer gewaardeerd oud-bestuurslid wordt deze hier gaarne gezien. Verder heet spr. welkom de Inspecteurs van het Gymnasiaal en van het M. Onderwijs, de Heren Renkema, Van der Weyst, Van Andel; de oud-inspecteur de | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 7]
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
heer Bolkestein; Prof. dr. Woltjer en Mgr. Van Gils, als voorzitter en onder-voorzitter van de Onderwijsraad; de Heren Professoren G. Royen, Zandvoort en Kloeke; de vertegenwoordigers van bevriende verenigingen dr. J. Karsemeyer, dr. Veldkamp, dr. W. Jacob, dr. J. Bastiaenen, dr. W.H. Staverman, dr. W. v.d. Brink en den Heer J. Pleyter; en ten slotte dr. Schepman, directeur van de firma J.B. Wolters, de uitgever van ons blad.
De Voorz. vervolgt dan: ‘Een jaar ligt weer achter ons, een jaar van ups en van downs op allerlei gebied, niet in 't minst op dat van het nationale en internationale leven. Ietwat voorbarig meenden sommigen onzer tijdens de vergadering van het vorige jaar reeds in het dichtslaan van een deur in dit gebouw het eerste gedonder te beluisteren van het geschut, dat ons land drie weken later de vreugdevolle tijding zou brengen van de geboorte van ons prinsesje. Toen reeds dus leefden we in die blijde stemming, welke nog voortduurde, toen het weer scheen, alsof het geluid van het geschut, maar nu anders en dreigend, zich in Europa zou laten horen. In nog sterker mate beleefden we iets dergelijks voor het gejuich, dat het 40-jarig jubileum onzer Koningin begroette, goed en wel verstomd was. - In dergelijke momenten, waarop alles los en onzeker lijkt, dat de vaste grondslag van onze wereldorde schijnt uit te maken, zou ons het gevoel kunnen bekruipen, dat het werk, door zo velen en ook door onze vereniging verricht, van geen waarde is. Toch menen wij dat dit onjuist is. Speciaal wij, die als taak hebben onze leerlingen het juiste begrip alsmede het juiste gebruik van het woord deelachtig te doen worden, mogen en moeten ons vleien met de hoop, dat wij iets, zij het nog zo weinig, bijdragen tot de uiteindelijke opruiming van de misverstanden tussen volkeren, rassen en klassen. Als we het op deze wijze bezien kan het niet anders, of we zullen de voortdurende bloei onzer vereniging beschouwen als een niet onbelangrijk en gunstig symptoom. Waaruit nu is die bloei gebleken? In de eerste plaats spreken de cijfers een duidelijke taal: bijna 1300 leden, vrij gelijk verdeeld over de vier secties. Duidelijker nog dan uit de cijfers blijkt uit de talrijke opkomst op deze vergadering, dat het onze vereniging goed gaat. Maar | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 8]
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
het best kunnen we dit opmaken uit de rijk gevarieerde inhoud van ons orgaan, waarin dit jaar weer zovele onderwerpen, voor ons en ons onderwijs van belang, zijn behandeld. Ik noem U slechts het onderwijs in de moedertaal, het onderwijs speciaal in de hogere klassen H.B.S. A, de handelscorrespondentie, de spelling enz., te veel om op te noemen, en tenslotte de boekbeoordelingen. Deze laatste zijn voortdurend een voorwerp van zorg voor het hoofdbestuur en wij mogen gelukkig zeggen dat deze rubriek er mag wezen en werkelijk voor de leden in vele gevallen een goede leidraad kan zijn. Dankbaarheid zijn wij verschuldigd aan allen, die op deze en andere wijze in het afgelopen jaar hun energie en belangstelling hebben gegeven aan de zaak, die ons ter harte gaat. Ik zeide zo juist, dat de kritieken ons een voorwerp van zorg waren. Men vatte dit niet op in den zin van bezorgdheid. Bijna al onze beoordelaars toch blijken te beseffen, dat het hun taak is om zo juist en scherp mogelijk de hun toevertrouwde werken te bezien, het goede te prijzen, het slechte te signaleren, om zo doende een gids te zijn voor hen, die zich voor het werk in kwestie zouden interesseren. Daarnaast zijn bijna alle zich bewust, dat alle niet objectieve scherpte uit den boze is en in ons kleine land tussen collega's stemmingen, eventueel reacties wekt, die nergens toe dienen, moeten vermeden worden. Aan de aandacht van onzen redacteur-secretaris, door wiens voortreffelijke zorgen ons orgaan zijn uiteindelijke gedaante krijgt, ontsnapt ook op dat gebied niets. In de hoop, dat in het nieuwe jaar de kring der actieve leden zich zal uitbreiden en dat onze vergadering van heden weer veel moge bijdragen tot 't wekken van belangstelling op allerlei terrein, verklaar ik haar voor geopend.’
Hierna houdt Prof. dr. R.W. Zandvoort te Groningen zijn voordracht over: Het onderwijs in de Moderne Talen op het Gymnasium. (Zie dit nummer). Voor de discussie meldt zich alleen aan de Heer Olivier. Deze meent, dat de spreker ten onrechte het voor Nederlands zo juist ingevoerde mondeling eindexamen als afschrikwekkend voorbeeld heeft behandeld. Hij wijst er op, dat het nog niet werd gehouden en dat het daarom onjuist is er reeds een vonnis over te vellen. Ook de verschijning van twee nieuwe leerboeken, die er verband mee houden, acht hij geen bezwaar. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 9]
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Prof. Zandvoort antwoordt, dat het eindoordeel nader door de neerlandici zal moeten worden uitgesproken. Maar hij zou met klem willen herhalen, dat naar zijn oordeel de docenten in de moderne talen zich daar buiten moeten houden en rustig moeten afwachten, hoe men na enige ervaring over het mondeling eindexamen in Nederlands zal denken. Hij meent, dat het doel reeds voorbijgestreefd wordt, als men ter voorbereiding van dit laatste, iedere les tientallen vragen zou gaan dicteren, of boeken zou gaan gebruiken, die niets anders dan vragenlijsten zouden zijn. De Voorzitter maakt zich tolk van de vergadering, als hij Prof. Zandvoort hartelijk dank zegt voor zijn werk en de verzekering geeft, dat zijn gedachten stellig ook anderen te denken zullen geven en tot voorzichtig oordelen zullen aansporen.
Na een korte pauze, waarin de koffie wordt geserveerd, krijgt Dr. J.D. Bierens de Haan het woord over: De Genius als woordvoerder. (Zie kort overzicht van den spreker in dit nummer). Dr. Bierens de Haan wordt evenals dat met Prof. Zandvoort het geval was, door een krachtig applaus de dank der vergadering gebracht. De Voorzitter meent, dat ook op deze ochtendbijeenkomst weer mag worden gesproken van de gelukkige combinatie, welke altijd voor deze zittingen wordt gezocht: één onderwijskundig en één meer algemeen onderwerp, hetzij op philosophisch, op cultuur-historisch of aesthetisch gebied. Hij is den spreker zeer erkentelijk voor de wijze, waarop hij zijn onderwerp heeft behandeld en voor het geestelijk genot, dat hij aan de vergadering heeft bereid. Als laatste punt van de ochtendzitting volgt de verkiezing van een penningmeester. De Voorzitter brengt hulde aan den aftredenden Heer Lieve en stelt namens het H.B. voor hem te herkiezen, een voorstel, waaraan de vergadering door algemeen applaus haar sanctie geeft.
Van de lunch werd door meer dan honderd der vergaderingbezoekers gebruik gemaakt. Daar heerste een aangename stemming en werden oude vriendschaps- of studiebanden weder hernieuwd. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 10]
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Te ruim 2 uur volgden de Sectievergaderingen, waarvan men de verslagen hierachter kan vinden, gevolgd door de gebruikelijke samenvatting van de daar gehouden voordrachten.
Het was reeds over 4 uur, toen de Voorzitter de Huishoudelijke zitting opende. Het jaarverslag van den Secretaris werd zonder discussie goedgekeurd. Hetzelfde gold voor dat van den Penningmeester, nadat één der aanwezigen had verzocht niet meer te spreken van Holland in de zin van Nederland. De Penningmeester gaf een overzicht van de begroting voor 1939, welke men in dit nummer vindt afgedrukt. Het batig slot is weer gestegen en de post onvoorziene uitgaven kon daardoor worden gebracht op 1245 gulden. In de kaskommissie werden voor 1939 benoemd de Heren R. Borggreve en S. Elte, beiden te Haarlem. Van de rondvraag werd door velen gebruik gemaakt. De Heer Van der Laan wijst op de ook heden gebleken chronische tijdnood op deze vergadering. Hij meent, dat de morgenzitting iets eerder zou kunnen aflopen en dat dit wellicht bereikt zou kunnen worden door daarvoor slechts één spreker te vragen. Vooral ook, omdat er dan méér tijd voor discussie zou zijn en benoemingen niet steeds bij acclamatie zouden behoeven te geschieden. In het algemeen vindt spreker het tempo te snel. De Heer Van der Baan bepleit het houden van onze algemene vergaderingen in verschillende centra van ons land, bij toerbeurt. De Voorzitter verzekert, dat er aan tempo en gang van zaken steeds veel zorg wordt besteed door het H.B. Maar door de nog al grote afstanden komen vele leden juist iets te laat, zodat niet goed kan worden begonnen voor kwart na tien. Zo moest vorig jaar Zijne Excellentie, die precies op tijd was, zelfs even wachten. Vandaag heeft het H.B. méér naar kortheid gestreefd dan vorige jaren zelfs. Het meent echter, dat twee sprekers nodig blijven in de ochtendzitting. Spreker wijst er op, dat hij hedenmorgen tot debat heeft geanimeerd, maar dat er zich slechts één spreker aanmeldde. En wat de benoeming betreft, het had ieder vrij gestaan een anderen candidaat te noemen. Dat de sectievergaderingen lang duurden zat hem alleen in de Nederlandse. De andere waren op tijd gereed. Spreker verzekert, dat het H.B. voortdurend aandacht aan deze regelingen besteedt. Wat betreft | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 11]
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
de keuze van de plaats van vergadering; de ondervinding heeft geleerd, dat Amsterdam de grootste aantrekkingskracht heeft. De Heer Van Bellen vraagt, of door de hoge post ‘Onvoorzien’ het aantal afleveringen niet zou kunnen worden verhoogd. Maar de Voorzitter geeft de voorkeur aan een reserve voor eventuele moeilijke omstandigheden, noodzakelijke acties. De Heer Jacob dankt voor de uitnodiging namens St. Bonaventura en de andere vertegenwoordigde verenigingen. Hij wenst de vereniging geluk met haar werken en haar periodiek en verzekert, dat grote groepen erkentelijk zijn voor de leiding die de vereniging steeds geeft. De Voorzitter zegt den spreker dank. De Heer Oberman moet toch even terugkomen op het door den Heer Van der Laan gesprokene. Hij verzekert, dat hij zich niet voor discussie heeft aangemeld 's morgens, juist omdat er reeds tijdsgebrek was. Ook vindt spreker het wenselijk, dat er tijd is voor een stemming ingeval een tegencandidatuur wordt gesteld. De Heer Kuitert vindt het onjuist, dat in de Ned. sectie niet een vertegenwoordiger van het Kweekschoolonderwijs werd gekozen. Hij raadt aan volgend jaar bij bestuursfuncties om dit onderwijs te denken. De Voorzitter, die den Heer Oberman 's morgens ‘heeft voelen zwijgen’, merkt toch op, dat een H.B. een agenda niet mag baseren op een productief debater, die zich wellicht aanmeldt; en wat de candidaatstelling betreft: ieder had ook een Kweekschoolleraar kunnen voorstellen! De Heer De Jong meent, dat een imperatief voorschrift de verschillende schooltypen in de besturen te vertegenwoordigen, een wijziging van het H.R. zou vragen en wijst er ook op, dat voor het verrichten van werk in bestuursfuncties de animo niet altijd groot is. De Heer Van der Laan adviseert te beginnen te 10 uur precies; handhaaft zijn bezwaren tegen een te haastig tempo en spreekt van pijnlijke situaties, een uitdrukking, die de Voorzitter krachtig afwijst. Den Heer Buisonjé deelt hij op diens vraag mede, dat inderdaad aan de sprekers een tijdslimiet wordt voorgesteld. Ook de Heer Van Wielink acht behandeling van een onderwerp in 50 minuten een zware en niet altijd voldoeningschenkende taak. De Voorzitter, allen beantwoordende, herhaalt, dat een agenda | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 12]
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
iets aantrekkelijks moet hebben voor allen, en dus gevarieerd moet zijn. Eén voordracht 's morgens voldoet aan deze voorwaarde niet en zou het bezoek doen verminderen. De Heer Van der Baan zou wel eens willen weten, uit welke plaatsen de bezoekers kwamen, die de zaal vullen, om tot een juist oordeel te komen over de meest gewenste vergaderingsplaats.Ga naar eindnoot1) De Voorzitter meent stellig, dat een Vergadering b.v. te Middelburg zéér onpractisch zou zijn en het bezoek met de helft zou doen verminderen. Hierna sluiting te ongeveer half zes. De secretaris H.B. C.L. DE LIEFDE. |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||