Levende Talen. Jaargang 1939

Ingezonden.

Loevestein Castle.

Het zij mij vergund, enige opmerkingen te maken over het artikeltje van Mejuffrouw M.E. Huber. m.i. was de critiek van den Heer Van Doorn, waartegen dit artikeltje zich richtte, volkomen juist. Maar Mej. Huber schijnt het essentiele verschil niet te kennen tussen b.v. Warwick Castle en The Castle of York.

In de groep: Warwick Castle, Windsor Castle, Caernarvon Castle - die in het Hollands vertaald dienen te worden door het slot Warwick, het slot Windsor, enz. - is het kasteel of slot de hoofdzaak. De Heren Van Windsor, Warwick, Caernarvon bouwden zich in oude tijden een slot, hun slot, en daaromheen ontstond dan al of niet een dorp of stadje, maar dat dorp of stadje werd dan naar het kasteel genoemd; was en bleef secundair.

Nu de groep: the Castle of York, the Castle of Coningsburgh. Om bij het eerste voorbeeld te blijven. De overoude stad York (primair) met zijn vestingwerken had voor de verdediging ook een kasteel nodig - het kasteel van York, dat absoluut secundair was en bleef. En dus vanzelfsprekend ook niet zèlf de naam York mocht annexeren. Neen, in de naam bleef aangeduid, dat de stad York een kasteel bezat en niet het kasteel York een stad. In andere gevallen is het ook wel een grote beroemdheid, die

[p. 388]

het slot bezit, zoodat men spreekt van het kasteel van de grote beroemdheid. Vergelijk b.v. het kasteel van de schone slaapster. En zo zijn er meer voorbeelden aan te wijzen, waar reden is om te spreken van het kasteel van ... en dus ook van the Castle of ...

Maar dit gaat niet op bij het slot Loevestein. Het zal nu zonder meer wel duidelijk zijn, waar hier de analogie ligt. Het slot Loevestein - Loevestein Castle. Er was noch een grote stad, noch een mijnheer Loevestein, die zich een kasteel liet bouwen en er zijn naam aan schonk. Het is de naam van het kasteel zèlf.

Inderdaad, zoals Mej. Huber zegt, een regel hiervoor opstellen is ondoenlijk, althans een regel, die àlle gevallen omvat. Maar toch is er voor elk geval maar één benaming mogelijk en voor wie voldoende af weet van zo'n kasteel in kwestie kan er geen twijfel bestaan, welke benaming de juiste is.

Het zou mij te ver voeren, hier ook de andere voorbeelden te bespreken, die Mej. Huber aan het eind van haar artikeltje aanhaalt. Maar ook hier geldt in grote trekken, wat ik reeds eerder zeide: er is telkens een essentieel verschil tussen de beide groepen voorbeelden, waardoor het verschil in benaming noodzakelijk wordt. Welke Engelsman zal b.v. - om nu maar één voorbeeld te nemen - Montreal met London vergelijken? Er is toch op de hele wereld maar één London?! Als een Engelsman, waar hij ook zit, al was het in John o' Groats, zegt, dat hij ‘naar de stad’ gaat, dan weet elke Engelsman, dat hij daarmee London bedoelt. Er is voor hen maar één ‘Town’, dat is London. Als wij Hollanders zeggen: ‘Ik ga naar de stad’, dan bedoelen wij daarmee - voor ons vanzelfsprekend - de dichtstbijzijnde stad. Maar als iemand b.v. uit Loxley (een voorstadje van Sheffield) naar de stad wil, dan zal hij zeggen: ‘I'm going into Sheffield.’ Zegt hij daarentegen: ‘I'm going up to Town’, dan gaat hij onherroepelijk naar London.

Waarmee ik helemaal niet wil beweren, dat een willekeurige stad geen ‘town’ kan zijn, het gaat er mij alleen om, het essentiele verschil aan te tonen tussen London en elke andere stad, waar ter wereld ook. Kunt U zich de combinatie ‘Paris Town’ of ‘Berlin Town’ voorstellen? Alleen New York geniet de grote eer, dat het New York City genoemd wordt - ja, dat komt wel zo wat in dezelfde klasse als London. Jullie buitenlanders moeten nu niet denken, dat het helemáál op hetzelfde niveau staat, maar het kan toch in één adem met London genoemd worden, mits het maar niet al te verwaand wordt. Maar al de rest zijn maar gewòne steden, en dus: the City of X, the town of Y.

J.M. KEMPEES.