Den Bybel met groter neersticheyt ghecorrigeert (Liesveltbijbel 1542)

Van die vieringhe des seuenden iaers, Ende van die vryheyt des vijftichsten iaers, datmen nv tgulden iaer heet.

Dat .xxv. Capittel.

1

⁺ENde die HERE sprac met Mose opten berch Sinai seggende,

+ A vers 1

2

Spreect metten kinderen van Israel, ende segt hen, als ghy lieden int lant coemt dat ic v gheuen sal, so suldi des landts vieringe den HERE vieren,

3

dat ghi ses iaren dijn velt besaeyt, ende .vi. iaren uwen wijngaert besnijdet, ende vergadert die vruchten in,

4

Maer inden seuenden iare, sal dat lant sijn Sabboth vierte hebben, totten Sabaoth den HERE, daer in dat ghi v velt niet besayent noch uwen wijngaer niet besnijden en sult.

5

Dat van selfs na uwen oochst wast, dat en suldi niet oochsten. Ende die druuen die sonder uwen arbeyt gewassen sijn, die en suldy niet lesen, dye wijle dat het dat Vieriaer des landts is,

6

Daerom suldi die vierte des lants houden, dat ghi daer af eet, v knecht, v ioncwijf v huerlinc, v huysgesin, v vreemdelinc bi v,

7

⁺ende v vee ende die dieren binnen uwen lande, alle graen sal spijse sijn

+ B vers 7

8

Ende ghi sult tellen alsulcker iaren Sabbathen seuen, dat seuen iaer seuenmael ghetelt worden, ende dye tijt der seuen iaren Sabbathen maken .xlix. iaer.

9

Dan suldi der basuynen geclanc laten gaen door alle v landt inden .x. dage der .vij. maent, in dien daghe der versoeninghen,

10

ende ghi sult dat vijftichste iaer heyligen, ende ghi sullet een Vryiaer heeten inden lande, alle den ghenen die daer inne woonen, want het is een gulden iaer.

11

Dan sal een yegelic van v lieden, weder tot zijnder possessien, ende tot sinen gheslachte comen, want dat vijftichste iaer is dat Gulden iaer.

12

Ghi en sult niet saeyen, noch niet oochsten dat van selfs wasset, oock inden wijngaert nyet lesen tghene datter sonder arbeyt wast, Want dat Gulden iaer sal ooc v lieden heilich zijn,

13

Ghi sullet eten al wat dat velt draecht.

14

Dat is dat Gulden iaer, daer in dat een yegelic weder totten sinen comen sal.

⁺ Als ghi uwen naesten yet vercoopt, oft hem yet afcoopt, so en sal niemant sinen broeder bedriegen,

+ C vers 14

15

Mer na tgetal des Gulden iaers, suldijt van hem coopen, ende na dat ghetal der iaren des graens sal hijt v vercoopen.

16

Nae der menichten der iaren, suldy den coop stijuen, ende na die cleynheyt der iaren, so suldy den coop oock minderen, want hi salt v na tgetal der iaren vercoopen,

17

Daerom niemant en bedriege sinen naesten, mer ontsiet v voor uwen God, want ic ben dye HERE v God

18

daerom doet na mine settingen, ende hout mijn rechten, dat ghise doet, op dat ghi in dat lant sekerlic moecht woonen,

19

want dat lant sal v sijn vruchten gheuen, dat ghi genoech teten hebt, ⁺ ende sekerlic daer inne woont.

+ D vers 19

20

Ende oft ghi lieden segt, wat sullen wi eten inden seuenden iare? want wi en saeyen niet, daerom en vergaderen wi geen graen in,

21

Ic sal mijn benedictie inden sesten iaer ouer v gebieden, dat si geuen sal graen voor drie iaren,

22

dat ghi inden achtsten iare saeyt, ende vanden ouden graen eet, tot int negenste iaer, dat ghi vanden ouden grane etet tot datter weder nyeu coemt,

23

Daerom en suldi dat lant niet vercoopen eewelick, want dat lant is mijn, ende ghy zijt vreemdelinghen ende inwoonders voor mi,

24

Ende sult in allen uwen landen, dat lant te lossen gheuen,

25

Als v broeder verarmt, ende vercoopt v sijn haue, ende sijn naeste vrient comt tot hem dat hijt lossen soude, so sal hijt lossen, dat sijn broedere vercocht heeft,

26

Maer als yemant gheenen losser en heeft, ende en can met sijnder hant niet so vele vercrijgen, dat hijs een deel losse,

27

so salmen rekenen die iaren sijnre vercoopinge, ende watter ouer is, weder geuen dien hijt vercocht heeft, op dat hi also weder tot sijnder haue come,

28

mer en can sijn hant niet so vele vinden, dat hi dat een deel weder geue, so sal dat ghene dat hi vercocht heeft, in des coopers hant sijn, tot den gulden iare toe, ende dan salt inden seluen iare wtghaen, ende weder tot sijnder hauen comen.

29

⁺Wie dat een wooninge vercoopt binnen der stadt mueren, die heeft een geheel iaer respijt, dat selue weder te lossen, dat sal die tijt zijn, daer hijt in lossen mach

+ E vers 29

30

Waer hi dat niet en lost, eer dat gantse iaer om is, so salt die cooper eewichlic behouden, ende sijn nacomelinghen, ende en sal niet los wtghaen inden Gulden iare,

31

Mer ist een huys opt dorp, daer gheenen muer om en is, dat salmen den velde des lants ghelijc rekenen ende sal los worden, ende inden Gulden iare quijt wtgaen,

32

Die steden der Leuiten, ende die huysen in die steden, daer haer haue in is, mogen altijt ghelost worden,

33

Wie dat yet vanden Leuiten coopt, die salt verlaten inden Gulden iare, het si huys oft stede, dat ghene dat hi beseten heeft, Want die huysen inder Leuiten steden, sijn hare haue, onder die kinderen van Israel, Maer dat velt voor haren steden, dat en salmen niet vercopen, want dat is haer eygendom eewelick.

34

Als v broeder bi v verarmt, ende tachter gaet, soo suldi hem opnemen, ⁺ als een vreemdelinc ws huysgesins, op dat hi leue bi v,

+ F vers 34

35

ende ghi en sult geen woecker van hem nemen, noch te veel, maer ghi sult v voor uwen God ontsien, op dat v broeder met v leuen mach,

36

want ghy en sult hem v gelt op woecker niet doen, noch v spijse op v scattinge wtrechten,

37

Want ic ben die HERE v God, die v wt Egipten lant geleyt heeft, dat ic v dat lant Canaan gheuen soude, ende ic v God sijn soude.

38

Als v broeder verarmt neuen v, ende vercoopt v hem seluen, so en suldi hem gheens knechts dienst laten doen

39

Mer als een huerlinc, oft huysghesin sal hi bi v sijn, ende totten Gulden iare bi v dienen,

40

Dan sal hi van v los wtgaen, ende sijn kinderen met hem, ende sal weder comen tot sinen geslachte, ende tot sijns vaders haue,

41

wandt si sijn mijn knechten, die ic wt Egipten lant gheleyt heb, daerom en salmense niet vercoopen, ghelijcmen die knechten vercoopt.

42

Ende ghi en sult niet strengelic ouer hen heerscappie hebben, mer ghi sult v ontsien voor uwen God,

43

Maer wildi knechten ende maerten hebben, soo suldyse vanden heydenen coopen, dye om v sijn,

44

vanden kinderen der huysgesinnen ende vreemdelinghen die onder v sijn, ende vanden gheslachten bi v ende die in uwen lande gheboren sijn,

45

die suldy eyghen maken, ende sultse besitten, ende v kinderen nae v tot een eewige besittinge, die suldi haer knechten laten sijn, Mer ouer uwen broederen der kinderen van Israel, en sal nyemant ouer den anderen strengelic heerscappie hebben.

46

Ist dat een vreemdelinck, oft huysghenoot by v machtich wort, ⁺ ende v broeder neuen hem verarmt, ende hi hem seluen den vreemdelinc oft huysghenoot bi v oft yemant van sinen geslachte vercoopt,

+ G vers 46

47

so sal hy na sinen vercoopene recht hebben, weder los te wordene, ende yemant van sinen broederen mach hem lossen

48

oft sine vader, oft ooc sijns vaders sone, oft yemant

[p. *]

anders zijn naeste maechscap van sinen geslachte, of zijns selfs hant, ist dat si so veel machtich wort,

49

so sal hi hem seluen lossen, ende sal met sinen coopere rekenen vanden iare aen, doe hi hem vercocht had, tot opt gulden iaer ende dat gelt sal gerekent worden, na dat getal der iaren van sijnder vercoopinge, ende sal sijn dachloon van alle dier tijt met hem rekenen,

50

Sijnder noch veel iaren totten gulden iare, so sal hi na dien, des te meer om te lossen gheuen, daer na dat hi vercocht is,

51

Mer zijnder niet veel iaren tot aent gulden iaer, so salt hi oock daer na gheuen tot sijnder verlossinghe.

52

Ende sal zijn dachloon van iaer tot iaer, met eenen rekenen, ende ghy en sult niet strengelic ouer hem heerscapie laten hebben voor uwen ooghen,

53

Mer en lost hi hem niet op dese maniere, so sal hi inden gulden iare los wtgaen, ende sijn kinderen met hem,

54

want die kinderen van Israel sijn mijne knechten, die ic wt Egipten lant gheleyt heb, Ic ben die HERE v God.

55

Ghi en sult gheen Goden maken, noch beelden, noch en sult gheen calomnen oprechten, noch geen steenen teekenen in uwen lande, dat ghi daer voor aenbidt, Want ic ben die HERE v God,

56

Hout mijnen Sabbath, ende ontsiet v voor mijnen Heilichdom, Ic ben die HERE.