Den Bybel met groter neersticheyt ghecorrigeert (Liesveltbijbel 1542)

¶ Hoe Iesus in een scheepken den scharen sine parabolen exponeerde, vanden sade, vanden oncruyde, vanden mostaert sade, vanden deeseme, vanden schat die inden acker verborghen was, vanden peerlen, Ende dat elck propheet in sijn lant sonder eere is.

Dat .xiij. Capittel.

1

⁺IN dien seluen dage ghinc Iesus wten huyse, ⁺ ende sadt byder zee,

+ A vers 1

+ mar. iiij a lu. viij c

2

Ende by hem sijn veel scharen des volcx vergadert, Also dat hi in een schip ghinc, ende sadt, Ende alle die scharen stonden aenden oeuer der zee.

3

Ende Iesus heeft vele tot haer lieden door gelijckenisse gesproken, seggende. Siet, het is een wtgegaen, dye ginc om te saeyen sijn zaet,

4

ende doen hi saeyde, so vielen sommighe saden byden wech, ende die vogelen sijn gecomen, ende hebben dat opgeten.

5

Ende die ander sijn in steenachtige aerde geuallen, daer het niet veel aerden en hadde, ende cortelic zijnse wtgesproten, wantse geen diepheit der aerden en hadden.

6

Ende na dat dye sonne opgegaen was, so sijnse verbrant, ende wantse geen stercke wortelen en hadden, so zijnse verdorret.

7

Ende die ander vielen onder doornen, ende die doornen sijn opgewassen, ende hebbense verdruct.

8

Ende die andere zijn geuallen in goede aerde, ende hebben vrucht gegeuen, die sommige hondertfout, die sommige tsestichfout, ende die ander dertichfout.

9

⁺Wie ooren heeft om te hooren die hoore.

+ B vers 9

10

Ende sijn discipulen gingen tot hem, ⁺ ende spraken, Waeromme spreect ghi tot haer in ghelijckenissen?

+ mar. iiij b. lu. viij b

11

Iesus antwoorde ende sprac. V is ghegeuen te verstaen die verborgentheden des rijcx der hemelen, Mer desen en ist niet gegeuen.

12

Want wie daer heeft, dien sal ghegeuen worden, op dat hi oueruloedeliken hebbe. Mer die niet en heeft, van hem sal ghenomen worden dat hi heeft.

13

Daeromme spreke ic tot hen door gelijckenisse, Want met sienden oogen en sien si niet, ⁺ ende met hoorende ooren en hooren si niet, Want si en verstaens niet,

+ Esa. vi c ioh. xij f Actuum. xxviij.f

14

ende die prophecie Esaie wort in haer veruult, die daer seyt, Metten gehoore sult ghi hooren, ende ghi en sult niet verstaen, ende met siende ogen sult ghy sien, ende en sullet niet mercken,

15

want dat herte van desen volcke is verhart, ende hare ooren zijn dick gheworden om te hooren, ende haer ooghen sijn slaperich gheworden, op dat si also niet eens metten oogen en sien ende metten ooren hooren, ende met haer herte verstaen, ende hen bekeerden, op dat icse ghesont make.

16

⁺† Mer salich sijn uwe oogen datse sien, ende uwe ooren datse horen. ⁺

+ C vers 16

+ Lu. x.d

17

Voorwaer ic seg v, veel propheten ende rechtuaerdige hebben begeert te sien, dat ghi siet, ende en hebbens niet gesien, ende te hooren dat ghi hoort, ende en hebbens niet gehoort.

18

Hierom so hoort nv dese gelijckenisse vanden ghenen die daer saeyt.

19

Als yemant dat woort vanden rijcke Gods hoort, ende niet en verstaet, ⁺ so comt die quade, ende neemt wech dat ghene dat int herte van dien mensche ghesaeyt is. Ende dit is dat daer aenden wech gesaeyt is,

+ mar. iiij d lu. viij b

20

Mer dat zaet dat op streenachtige plaetsen gheuallen is, is die ghene, die dat woort hoort, ende dat terstont met bliscap ontfanct,

21

maer ten heeft in hem seluen geen wortel, mer het is alleen tijtelic, als eenighe tribulacie oft veruolginge opstaet om des woordts wille,

[p. *]

so verargert hi terstont.

22

Ende dat onder die doornen gesaeyt is, dat is, als yemant dat woort hoort, mer die sorge deser werelt, ende bedroch der rijcdommen verdruct dat woort, ende wert onuruchtbaer.

23

Mer dat in goede aerde ghesaeyt is, dat is die gene die dat woort hoort, ende dat verstaet, ende dan ooc vrucht brengt, zommige hondertfout, mer dat zommige tsestichfout, ende sommige dertichfout. *

[afbeelding]

24

Ende Iesus heeft haer noch een ander gelijckenisse voor geleyt, ende sprac. ⁺ † Dat rijck der hemelen is gheleken eenen mensce, die op sinen acker gesaeyt heeft goet zaet,

+ D vers 24

25

Mer doen die lieden sliepen, so is ghecomen sijn viant, ende heeft onder die terwe oncruyt gesaeyt, ende is wech ghegaen.

26

Doen dat cruydt ghewassen was ende vrucht brachte, so openbaerde hem ooc dat oncruyt.

27

Doen quamen die knechten totten vader des huysgesins ende spraken, Heere en hebt ghi niet goet zaet in uwen acker ghesaeyt, waer af heeft den acker dan oncruyt?

28

ende hi sprac. Dat heeft een viant gedaen. Doen seyden die knechten, Wildi dan, dat wi gaen ende dat oncruyt vergaderen?

29

Hi sprac, Neen, op dat ghi die terwe niet mede wt en pluct, als ghi dat oncruyt vergadert,

30

laetse beyde te samen wassen, totten oogst, ende inden tijt des oogsts, so sal ic den maeyers segghen. Vergadert eerst dat oncruyt, ende bint dat in bondelkens, om dat te verbernen, mer die terwe vergadert in mijn schuere. *

31

Een ander ghelijckenisse leyde hi hen voor, ende sprac, † Dat rijck der hemelen is ghelijc den mostaert sade, ⁺ dwelc een mensche nam, ende heuet ghesaeyt in sinen acker, ⁺

+ E vers 31

+ mar. iiij c. Lu. xiij a

32

dwelc dat minste is onder alle saden, mer alst opwast so ist dat grootste onder die cruyden, ende wert een boom, also dat die vogelen des hemels comen, ende wonen onder sijn tacken.

33

Een ander gelijckenisse heeft hi ooc haer lieden gheseyt. Dat rijck der hemelen is ghelijc den deeseme dwelc een vrouwe nam, ende mengde dat in drie maten meels, so lange, tot dat al door ende door versuerde.

34

Alle dese heeft Iesus totten scharen des volcx in gelijckenissen gesproken, ⁺ ende sonder gelijckenisse en heeft hi niet tot hen gesproken,

+ Lu. xiij d

35

op dat volbracht soude worden dat door den propheet gesproken is, ⁺ die daer spreect Ic wil mijnen mont op doen in gelijckenissen, ende wil wt spreken die verborgentheit vanden beginne der werelt *

† Ende doen liet Iesus die scharen van hem, ende quam thuys,

+ Marci. iiij.d Psalm. lxxvi

36

ende zijn discipulen quamen tot hem ende spraken, Segt ons die gelijckenisse vanden oncruyde op den acker.

37

Ende Iesus antwoorde ende sprac tot hen, die daer saeyt goet saet, is des menschen sone, den acker is die werelt,

38

ende dat goet zaet zijn die kinderen des rijcx, dat oncruyt sijn die kinderen des boosheits, ende die viant diet saeyt, is dye duuel,

39

ende den oogst is dat eynde der werelt, ende die maeyers sijn die engelen,

40

ende gelijcmen dat oncruyt wtroeyt ende metten viere verbrant, also salt ooc geschien in dat eynde der werelt.

41

Dan sal die sone des menschen sijn engelen seynden, ende si sullen vergaderen wt sinen rijc alle argernisse, ende alle die ghene dye onrecht doen,

42

ende sullense inden ouen des viers worpen, daer sal sijn huylinge ende crijselinge der tanden.

43

Dan sullen die rechtuerdighe menschen blincken ghelijc die sonne in haers vaders rijck. Die ooren heeft om te hooren die hoore. *

44

† Wederom dat rijc der hemelen is gelijc den schatte die in eenen acker verborghen is, welcken een mensche gheuonden hebbende, verborgen heeft, ende door bliscap die hi daer af heeft, so gaet hi, ende vercoopt al dat hy heeft, ende coopt den acker.

45

Voort meer, is dat rijck der hemelen gelijc eenen coopman die goede paerlen sochte,

46

ende doen hy een costelijcke peerle geuonden hadde, ginc hi ende vercocht al dat hi hadde, ende cocht dye peerle.

47

Wederom, dat rijck der hemelen is gelijc een nette dat geworpen is inder zee, ⁺ daermen alderhande gadinghe van visschen mede vangt,

+ mar. v a lu. viij

48

dwelc veruult sijnde, si optrecken opten oeuer, ende sitten ende vergaderen die goede visschen in haer vaten, mer dye quade worpen si wech,

49

also salt geschien int eynde der werelt. Die enghelen sullen wtgaen ende die quade scheyden van die rechtuerdighe,

50

ende sullense inden ouen des viers worpen, daer sal sijn weeninge ende crijselinge der tanden.

51

Ende Iesus sprac tot haer, hebt ghi alle dese verstaen? ⁺ Si spraken, ⁺ Ia wi HERE.

+ F vers 51

+ mat. xx b. xxv

52

Ende doen heeft hi ghesproken, Daeromme elcke scriftgeleerde die totten hemelrijcke geleert is, dye is gelijc een vader des huysgesins, die wt sinen schatte voortbrengt dat nyeuwe ende dat oude.

53

Ende het is geschiet, doen Iesus dese gelijckenisse geeyndt hadde, dat hi van daer ghegaen is,

54

ende quam in sijn lant, ende leerdese in haer scholen, ⁺ Alsoo dat si hem verwonderden, ende spraken,

+ Marci. vi.a Lu. iiij d

55

Van waer coemt desen dese wijsheyt ende macht? Is dese niet eens timmermans sone? ende heet niet zijn moeder Maria ende sijn broeder Iacob ende Ioses, ende Symon ende Iudas,

56

ende sijn alle sijn susteren niet bi ons? Van waer coemt hem dan dit alle?

57

ende si argerden haer aen hem. ⁺ Ende Iesus heeft tot haer ghesproken. Een propheet en is nergent weyniger geacht dan in sijn lant, ⁺ ende in sijn huys. Ende Iesus en heeft daer niet veel teekenen ghedaen om haer onghelooue.

+ Io. vi.c.

+ Io. iiij.f