Den Bybel met groter neersticheyt ghecorrigeert (Liesveltbijbel 1542)

Vander passien, ende tijden Cristi tot dat eynde dat Cristus Pylatus ouer gheleuert wert

Dat .xliiij. Capittel

1

⁺† ENde na twee dagen was paesschen, ⁺ ende dyen dach datmen ongedeesemt broot adt. Ende die hoge Priesteren ende Scriftgeleerden sochten hoe si hem met listen vangen mochten ende dooden,

+ A vers 1

+ mathei xxvi,a, lu. xxij a

2

Mer si seyden, niet op den feestdach, op dat geenen oploop en werde inden volcke.

3

Ende doen hi te Bethanien was, in Symonis des malaetscen huys, ende sat ouer tafel, ⁺ soe quam een wijf die hadde een gelas met ongeualschten ende costelijcken nardus water, ende si brac dat glas, ende goot hem dat op sijn hooft,

+ ioan. xij.a

4

Doen waren somige daer, dyet qualijc namen, ende seyden, Waer toe dient desen verloren cost,

5

men soude die salue meer dan om drye hondert penningen vercocht hebben, ende dat selue den armen gegeuen hebben, ⁺ Ende murmureerden op haer

+ B vers 5

6

Mer Iesus seyde Laetse met vrede, wat sijt ghi haer moeylic? si heeft een goet werc aen mi gedaen

7

Ghi hebt altijt arme bi v, ende als ghi wilt, so condy hen goet doen, mer mi en hebt ghi niet altijt,

8

si heeft gedaen wat si conste, si is te voren gecomen mijn lichaem te saluen tot mijnder begrauinge.

9

Voorwaer segge ic v, Waer dit Euangelium gepredict wort in alder werelt, daer salmen ooc dat seggen, tot haerder gedenckenisse, dat si dit nv ter tijt mi gedaen heeft.

10

Ende Iudas Iscarioth, een vanden twaleuen ginc wt tot den hoogen Priesteren, op dat hi hem verraden soude,

11

Doen si dat hoorden worden si verblijt, ende geloofden hem dat gelt te geuen, Ende hi socht, hoe hi hem bequamelijc mocht verraden,

12

ende opten eersten dach der ongeheefden brooden, doenmen dat paeschlam offerde seyden sijn iongeren tot hem, Waer wildi dat wi gaen, ende bereyden v dat ghi dat paeschlam eet?

13

ende hi sant twee van sinen iongeren ende hi seyde tot haer, Gaet henen in die stadt, ende daer sal v een mensce tegen comen, die draecht een cruycke met water, volget hem na,

14

ende waer hi in gaet daer spreect totten weert, Die meester doet v seggen, waer is dat huys der gasten, daer ic dat paeschlam mach eten met mijnen iongeren?

15

Ende hi sal v een grote sale wijsen, die geplaueyt ende bereyt is, bereyt die voor ons,

16

Ende die iongeren ghingen wt, ende quamen in die stadt, ende vonden dat, als hi gheseyt had, ende bereyden dat paeschlam.

[afbeelding]

17

Des auonts quam hi met den twaeleuen.

18

Ende als si aen die tafel saten ende aten, ⁺ seyde Iesus, Voorwaer segge ic v, een onder v die met mi eet, sal mi verraden ⁺

+ C vers 18

+ mathei xxvi,c ioan xiij.c

19

Ende si werden bedroeft, ende seyden tot hem, die een na den anderen, Ben ic dat?

20

Ende die ander ben ict? Hi antwoorde ende seide tot hen, Een ist vanden twaeluen, die met mi in die schotel tast,

21

Het is waer, des menschen sone ghaet als van hem gescreuen staet. Mer wee den mensce door welcken des menscen sone verraden sal worden, het ware dyen beter, dat hi niet geboren en ware.

22

Ende doen si aten, nam Iesus dat broot, ende sprac die benedictie, ende bract ende gaf dat haer, ende seyde, neemt ende eet, dat is mijn lichaem, ⁺

+ mathei xx.c, lu, xxij b i.cor. xi c

23

Ende nam den kelc, danckende ende gaf hem dyen, ende si droncken alle daer wt,

24

ende hy seyde tot haer Dat is mijn bloet, des nyeuwen testaments dat voor vele gestort wort.

25

Voorwaer seg ick v dat ic hier na niet drincken en sal vanden gewassche des wijnstocx, tot op den dach dat ic nieuwen wijn drincke in dat rijcke Gods.

26

Ende doen si den lofsanc ghesproken hadden gingen si aen den olijfberch.

27

Ende Ihesus seyde tot haer. Ghi sult v in deser nacht alle in mi argeren, want daer staet gescreuen ⁺ Ick sal den herder slaen, ende die scapen sullen haer verstroyen

+ mathei. xxij,b io xviij d

28

Mer na dat ic opgestaen ben, soo sal ic v voorgaen in Galileen.

29

Mer Peeter seyde tot hem, Ende al waert dat si haer alle argerden, ⁺ so en sal ic mi niet argeren, ⁺

+ D vers 29

+ Sa. xiij c

30

Ende Iesus seide tot hem, Voorwaer ic segge v, heden in deser nacht eer den haen tweemael craeyt, suldy mi driemael verloochenen

31

Doen sprac hi noch meer Ia al waert dat ic met v in die doot moeste gaen, soo en sal ic v niet versaken. Des gelijcken seyden si alle.

32

Ende si quamen in dat velt geheeten Gethsemane, ende hi seyde tot sinen iongeren, Sit hier tot dat ic van v gae, ende bidde,

33

Ende hi nam met hem Peeter ende Iacob, ende Ioannes, ende begost te beuen ende

[p. *]

te scudden,

34

Ende seyde tot haer, Mijn siele is bedroeft totter doot, vertoeft hier, ende waket. ⁺

+ mathei xxvi.d

35

Ende hi ginc een weynich voorder, ende viel op die aerde, ⁺ ende badt waert mogelijc dat die vre van hem wech ghinge,

+ lu. xxij d

36

ende seyde, Abba mijn vader het is, v al mogelijc, neemt wech van mi desen kelc, Mer niet dat ic wil, mer dat ghi wilt

[afbeelding]

37

⁺Ende hi is gecomen ende vantse slapende, ende seide tot Peeter Symon, slaept, ghi moecht ghi niet een vre waken waket ende bidt, op dat ghi niet en valt in becoringhe

+ E vers 37

38

Die geest is willich, mer dat vleesch is cranc,

39

ende hy ginc wederom daer, ende badt ende sprac dat selue woort

40

Ende hi quam weder, ende vantse anderweruen slapende want haer oogen waren vol slaeps, ende en wisten niet wat hem te antwoorden,

41

ende hi quam derdemael, ende seyde tot hen, Slaept nv ende rust, het is genoech Die vre is gecomen, siet des menscen sone sal ouer geleuert worden inder sondaren handen,

42

Staet op, laet ons gaen, Siet die mi verraden sal is hier bi.

43

Ende terstont, doe hi noch sprack, quam daer Iudas een vanden twaeleuen, ende een groote schaer met hem, ⁺ met swaerden, ende met stocken ghesonden vanden hoogen priesteren, ende scriftgheleerden ende outsten,

+ Io. xviij a

44

ende die verrader hadde haer een teeken gegeuen, ende heeft geseyt, Welcken ic cussen sal, die ist, dyen vanct, ende leyt hem wijsselijck

45

Ende doen hi quam, ginc hi terstont tot hem, ende seyde tot hem, lieue meester, lieue meester, ende custe hem,

46

doen sloegen si haer handen aen hem, ende grepen hem,

47

Mer een van dyen die daer bi stont, tooch sijn sweert wt, ende sloech des hoogen priesters knecht, ende sloech hem een oore af.

48

Ende Iesus antwoorde, ende sprac tot haer, Ghi sijt wtgegaen als tot eenen moordenaer, met sweerden ende met stocken, om mi te vangen, ⁺

+ io. xviij b

49

ic ben daghelijcx by v inden tempel geweest, ende hebbe geleert, ende ghi en hebt mi niet geuangen, mer op dat die scriftuere veruult soude werden,

50

Ende die iongeren verlieten hem alle ende vloden.

51

Ende daer was een iongelinc die volchde hem na, die was met lijnwaet gecleet op sijn bloote lijf, ende die iongelingen grepen hem,

52

⁺Maer hi liet sijn lijnen cleet achter, ende vloot bloot van daer.

+ F vers 52

53

Ende si leyden Iesum totten hoochsten priester daer vergadert waren alle die hooge priesteren ende outsten, ende scriftgeleerden,

54

Mer Petrus volchde hem na van verre tot in des hooghen priesters sale, ende hi was daer ende sadt bi den knechten, ende wermde hem

55

Maer die hooge priester, ⁺ ende den geheelen raet, sochten getuyghenisse tegen Iesum, op dat si hem ter doot souden brengen, ende en vonden gheen,

+ mathei xxvi.f

56

Maer vele gauen valsce getuygenisse tegen hem, ende haer getuychgenissen en waren niet bequaem,

57

Ende somige stonden op ende gauen valsce getuygenis tegen hem, ende seyden, wy hebben gehoort dat hi seyde, Ic wil den tempel, die met handen gemaect is afbreken, ende na drie dagen eenen anderen tymmeren, die niet met handen gemaect en is

58

Ende haer ghetuyghenisse en accordeerde noch nyet ouer een.

[afbeelding]

59

⁺Ende die hooghe priester stont op int middel, ende vraechde Iesum ende seide, Antwoort ghi niet totten genen die v van desen op gheseyt worden?

+ G vers 59

60

Maer hi sweech stille, ende en antwoorde niet, Doen vraechde hem die hoochste priester anderwerf ende seyde, sijt ghi Cristus die sone des gebenedijden?

61

Iesus sprac Ic bent Ende ghi sult sien des menscen sone sitten totter rechter hant der cracht, ende comen in die wolcken des hemels,

62

doen scoorde die hooge priester sijn cleet, ende seyde, wat behoeuen wi meer getuygen,

63

ghi hebt gehoort de Godslasteringe, Wat dunct v? Si veroordeelden hem alle, dat hi des doots sculdich ware,

64

Doen begosten sommighe hem te bespuwen, ende sijn aensicht te decken, ende hem in sinen hals te slaen, ende seyden tot hem, Propheteert ons, Ende die knechten sloegen hem in sijn aensicht

65

Ende Petrus was daer beneden in die sale, ende doen quam des hoogen priesters dienstmaecht in, ende doen si Petrum sach wermen, sach si hem aen, ende seyde, ende ghi waert ooc met Iesu van Nazareth,

66

Hi loochende dat ende seyde, Ic en kenne hem niet, ic en weet oock niet wat ghi segget, Ende hi ghinck wt in dat voorhof, ende die haen craeyde,

67

Ende die dienstmaecht sach hem, ende begost anderweruen te seggen dyen die daer bi stonden, Dese isser een af,

68

Ende hi loochende dat anderweruen, Ende terstont spraken si derdeweruen tot Petrum, die daer bi stonden, Voorwaer ghy sijt een van hen, want ghi sijt een Galileer, ende v sprake luydet also,

69

Mer hi begost hem seluen te veruloecken ende te sweeren, ic en kenne den mensce niet daer ghi afsegt,

70

Ende die haen craeyde anderwerf, Doen dachte Petrus des woorts dat Iesus tot hem seyde, Eer die haen tweemael craeyt, suldi mi driemeel verloochenen, Ende begonst te weenen.