Aantekeningen bij Muziek
Richard Wagner bedoelde muziek-drama en hij verhield zich muziekaal illustratief-representatief tot het drama, t.t.z. zijne motieven danken hun ontstaan aan personen of dingen waaromheen of van waaruit het drama zich beweegt. Representeren deze bij hun niet onmiddelik aanwezig zijn ofwel dienen ter verduideliking van de persoon, het ding of ene situatie - Jules Verne, oorspronkelike editie met plaatjes - immers niet de dramatiese aktie wordt geschaad bij een eventueel weglaten van motieven wel de duidelikheid, voor welke de objektvertegenwoordiging van het hoogste belang is. Nemen we dit aan zo vervalt de muziek in een Wagner drama tot een illustratief-representatief mee bewegen, van waaruit dan de tietel muziek-drama best kan omgezet worden in ‘drama met muziek’ wat niet bepaald hetzelfde is en wat zeker Wagners bedoeling niet was.
De duizende kilogrammen onbenullig beschreven notenpapier waaraan de Wagner Epigonen schulddragen stammen uit dit misverstand.
Zo ook in het kunstlied en voral in lieriese deklamatie is de misverhouding opvallend.
- Kijken we even in de Kinema.
Is er wel iemand die van een gesproken filmkommnentaar gediend is?..... en toch, men houd er wel van een tekst of ie zo duidelik is als een film of niet, gekommenteerd te horen en dan nog wel in een heel relatief klankmateriaal: muziek.
Nu zal je zeggen dat een filmkommentaar in sjinees heel aardig kan zijn; jawel, maar zo dit kommentaar zich realisties zou omzetten in paardengalop, revolverschoten, luidruchtigsnorken e.m..... nou......!.
* * *
‘Zuivere muziek’ moet zijn als een centraalverwarmingssisteem - intellekt kompositie - hygienies; gelijkmatig verwarmend je kamer, de kamer van je buurman, de kamers onder en boven; je voelt je lekker, rustig om te werken; koolstof hindert je niet het minst, het geheel vraagt voor behandeling in het ganse kamer-kompleks, slechts een stielman; is voor gebruik gereed dag en nacht. Tegenstelling - sentimentskompositie - 'n leuvense stoof, ronkt gezellig bij winteravond - between the dark and the daylicht - houdt je vast in Consciences tijd; neemt veel plaats in; zegt je niks aan schoonheid; brandt goed wanneer de wind op de schouwpijp staat, de schouw niet dient gevaagd en bij honderd andere omstadigheden; eist voortdurend nazicht, zoniet van jou dan van je moeder of je zuster,... is heel schadelik uit hygienies oogpunt, maar.... ronkt gezellig bij winteravond...
Aug. L. BAEYENS.