|
| |
XI
Int naeste capitel hier voren
Mochti in waerre dinc horen
Die rechte claer waerheit das,
Hoe ons here gheoffert was
Inden tempel van onser vrouwen,
Twelke marie dede in trouwen,
Om te vervullen doude wet,
Also hier voren verclaert es bet.
Maer in dit capitel nu hier naer
Zuldi moghen horen claer,
Hoe hi ende zijn moeder de maecht
In egypten waren ghejaecht.
Van cristus hadde verstaen alware
Ende zijn zin was zeker das,
Dat cristus gheboren was,
Die coninc zijn zoude ende god,
Ende hem die coninghen hadden bespot,
Als dat zij te hem niet ne quamen,
Doe begonst hem herodes vergramen
| |
| |
Ende hi dede zouken gode,
Dat hine gherne zoude doden.
[Als] god, die al dit wiste wel,
Zende te joseph enen inghel,
Die hem riet, dat hi ter vaert
Zoude vlien ./ te egypten waert,
Vlo joseph /. des dar ic lyen,
Met jhesus ende met marien
Om bescuddenesse in dat lant.
Als zij daer quamen, altehant
Die afgoden met haren zaken,
Die de joden hadden doen maken
In weghen, in templen voort ende weder,
Die vielen altemale ter neder;
Ende dit scone teikin was,
Dat die prophete jheremias
Den jueden voormaels dede horen
Ende voorsproken hadde te voren,
Als hi ghevanghen was voorwaer
In egypten over menich jaer.
Ende als die lieden wisten claere,
Dat hi een groot prophete waere,
Zo began hem elc te vraghen,
Of noch in toecomenden daghen
In egypten zoude gheschien
Ende hi zeide up dit vraghen,
Dat ene maecht kint zoude draghen,
De welke zoude noch zijn vernomen
Met haren kinde tegypten comen,
Ende dan zouden groot ende smal
Hare afgoderyen vallen al,
Waer zoe quame of waer zoe rede
Of bi weghe dat zoe lede.
Als die egypciene hoorden
Vanden prophete dese woorden,
Waren zij zeker wel in desen,
Dat dat kint meerre zoude wesen
Van machten ende van gheboden
Dan die macht van haren afgoden;
Ende zij meenden onder hemleden
Dat kint als gode te anebeden
Ende ghinghen onderlinghe te rade
Wat eeren men best den kinde dade.
| |
| |
In haren rade zij doe vonden
Te doen maken te dien stonden
Eene beelde van eenre maecht,
Die inden scoot een kindekin draecht.
Dit daden zij maken scone ende reene
Huut ghehauwen van enen stene,
Ende anebedese vaste ende zere
Ende daden hare werdicheit ende ere.
Ende als zij daden dit aldus,
Was daer een man, hiet tholomeus,
Die hem vraechde hoe ende twi
Dat zij dit daden ende waerbi.
Ende zij zeiden omme die woort,
Die zij voormaels hadden ghehoort
Van jheremyas, dats waerhede,
Diet hem wileneer voorseide.
Ende wij meenen dat wij sullen
Dese prophecye zien vervullen.
Ghepropheteerd van jheremye,
Mach bi marien ende bi desen
Ander wel vervullet wesen,
Want die afgoden talre stede
Vielen, also ic te voren zeide,
Over strate te mael ter neder,
Waer zoe leet, voert ende weder,
Ende bewijsden met haren vallen,
Dat die prophecye met allen,
Die wilen zeide iheremyas,
In dese maecht vulcomen was.
| |
| |
Dese voorghenoemde vlucht
Marien ./ dor herodes ducht,
Was bi moyses, den kinde weert,
In dat te sticken brac moyses
Pharaons crone, zijt zeker des.
Wij lesen van desen pharaoene,
Dat hi hadde in hoghen doene
Van goude utermate scone,
In welke crone, in waren zaken,
Hi met conste hadde doen maken
Die beelde van zinen afgod,
Die hi oeffende als een zot.
Nu waest hemlieden voorseit te voren,
Dat een kint zoude werden gheboren,
Die wesen zoude der jueden troost,
Want zij bi hem zouden zijn verloost,
Ende die egypciene, zonder waen,
Worden van hem te niete ghedaen.
Pharao, duchtende desen god,
Dede over de jueden een ghebod,
Dat elkerlijc zine kinder moet
Doen verdrinken in ene vloet
Ende also doden de vrucht,
Daer pharao voren hadde ducht.
| |
| |
Ende dus dese hi in haren live
De welke liever sceeden wouden
Dan dat zij kinder winnen zouden,
Ende zij wel wisten te voren
Dat zij ter doot moesten behoren.
Aman ende jocabeth onder hen beeden,
Die van andren waren ghesceeden,
Omboot onse here dat hi woude,
Dat elc met andren vergaderen zoude,
Want zij winnen zouden een kint,
Dat degypciene duchten zint.
Ende als zij vergadert zijn,
Drouch jocabeth een kindekijn,
Van welken kinde zoe ghelach,
Als vulcomen was de dach,
Twelke van scoonheden blecte.
Ende drie maenden zoe tkint decte
Boven in haren hanebalken
Voor pharaoen, den fellen scalke.
Doe zoet niet langher mocht ontstelen,
Noch ghedecken noch ghehelen,
Zo besloot zoet in een vat
Ende werpt int water, verstaet dat.
Ende up desen selven dach,
Dat kint aldus int watre lach
Ende van niement en was behoet,
Zo ghinc wandelen neffens der vloet
Pharaoens dochter, die overscone,
Die in egypten drouch crone.
Ende als zoe dit kint versach,
Zo peinsde die scone vrouwe
Eenen raet utermaten nauwe:
Dat zoe zoude zecghen openbare,
Dat dat kindekin huere ware.
Ende als zoe peinsde dese dinghe,
Dede zoe dat kint tot haer bringhen
Ende dede die mare also horen,
Dat het van hare waer gheboren.
Ende zoe deed houden wel ende zochte
Van al dat hem behoeven mochte,
Ende deed heeten, des zijt ghewes,
Bi ziere rechter name moyses.
| |
| |
Daer na deed zoe dit kint bringhen
Voor pharaoene, in waren dinghen
Want hi dat kindekin voor dien
Niet met oghen hadde ghezien.
Als pharaon dit kint an zach,
Moochdi horen wes hi plach.
Hi speelde ieghen kint scone
Ende zetten hem up thooft zine crone.
Doe nam die crone dat kindekin
Ende tartse onder die voeten zijn
Ende brac die crone te mael ontwee.
Een quaet bisscop, god gheve hem wee,
Vanden afgoden van der wit,
Die ane zach algader dit,
Ende hi riep met stemmen groot:
Laet ons slaen dit kint ter doot!
Dits tkint, daer wij of hoorde spreken,
Dat onse wet noch zoude breken.
Ende altemet dat hi dit sprac,
Een zweerd hi uter sceden trac,
Daer hijt mede woude slaen doot.
Ander lieden spraken al bloot,
Dat het harde quaet waer ghedaen,
Dat men tkint doot zoude slaen,
Want dat het tkint dit dede,
Ne dede hem niet dan zottichede.
Ende om te wetene zonder waen,
Oft hem zotheit hadde ghedaen,
Zo was den cnechten daer bevolen,
Dat zij haelden viereghe colen.
Ende als tvier ter zalen quam
Moyses die heete colen nam,
Alst god woude ter selver stont
Ende warpse also in zinen mont,
Daer zij nochtan laghen in gloeden.
Dit zaghen zij die daer stoeden
Ende riepen: willet tkint niet slaen,
Zotheit hevet hem ghedaen.
Dus was moyses, alst god woude,
Behouden. alsoot wesen zoude.
Ende moyses bleef daer naer
Levende harde menich jaer,
Ende loste, als wij vinden wel
Ghescreven ./ die kinder van Israhel
| |
| |
Vander scalcheit ende prisoene
Al dat es gheseit hier voren
Van moyses ./ mach wel toe horen
Marien kinde, den hemelschen vader.
Die dwanc zine kindren zo,
Dat zij altoos moesten poghen
Die jueden onder hem te boghen.
Dit kint moyses tonder doen.
In deser ghelike, des zijt ghewes,
Zo dede die coninc herodes
Doden die kinder van bethlehem,
Om dat hi waende doden hem,
Die gheseit was over menich jare
Meerre te zine /. dan herodes ware,
Dat was onse here van hemelrike.
Was behouden, alst god gheboot,
Van des coninx pharaons doot.
Dus was cristus ooc, zo hi woude,
Van herodes zweerde behouden.
Dese moyses, daer wij af horen,
Die was ter jueden bouf gheboren,
Vanden kindren van Israhel,
Dat hise van den prisoene fel
Zoude lossen ende vanden doene
Des quaden coninx pharaoene;
Ende god onse here van hemelrike
Om ons te lossene zekerlike
Vanden vreeseliken banden
Der hellen ./ ende sviants handen.
Dese moyses, hier voorsproken,
Heift pharaons heersceip tebroken
Met zijnre crone, die hi trac
Ter eerden ./ ende te sticken brac;
Ende cristus die dede met allen
Te nieuten ende te sticken vallen
De afgoden ende hare heerscepye
Ende alte male hare mamettrye.
| |
| |
Figureerde hier voormaels al
De beeste, die in slape zach
Nabugodonosor daer hi lach.
Hem dochte hi zach een beelde bloot,
Wiens hoofd was van goude root
Entie hals, dats waerhede,
Dochte hem zijn van goude mede,
Die aermen beide overwaer
Die waren van zelvere claer,
Entie borst docht hem zelverijn.
Sbeelden buuc entie dien zijn
Also hem dochte van metale.
Van hoye docht hem de sceenen zijn
Ende de voete waren erdijn,
Een stic der voeten niet gheheel;
Vanden voeten tander deel
Was yserin, also hem dochte.
Up enen berch zat dit ghedrochte,
Van welke berghe wart .j. steen
Of ghesneeden, alsoot wel sceen,
Die vanden berghe quam gherant
Bi hem selven zonder yements hant
Of been of voet of ander leden,
Diene vanden berghe deden;
Onder de voeten, also ict weet,
Van desen beelde ./ die steen gleet.
| |
| |
Dese steen, daer ic af sprac,
Tvoorseide beelde te sticken brac
Ende duwede tbeelde zo vaste
Met ziere groter zwaerheit laste
Ende hevet tbeelde zo bedreven,
Dat hijt in pulvere heift ghewreven.
Dese steen wies over waer
Teenen groten berghe hier naer,
Ja teenen meerren dan men vant
Die gods zuene / merct wat ic meene,
Es wel te verstane bi desen steene,
Die om te lossene smenschen noot
Daelde uten berghe zijns vader scoot,
Ende bi sijn selves moghenthede,
Also die steen vanden berghe dede,
De welke steen of was ghesneden,
Datter niement hand toe dede.
Ende dier ghelike dat die steen
Viel van den berghe, alsoot scheen,
Zonder ancomen van enigher hant,
Also quam god, es mi bekant,
Ute marien helighe lechame
Zonder mannen scout of blame.
Dese steen cristus, wilt verstaen,
Heift de afgoden te niete ghedaen
Van goude / van zelver / altemale,
Van erden / van ysere / van metale.
Alle brachise ende dede te niet.
Ende dese afgode zijn bediet
Bi der materien, na minen zin,
Die dese voorseit beelde hadde in.
Ende als dese steen zonder waen
Tbeelde hadde te niete ghedaen,
Wart hi een berch, also hem dochte,
Die meeste, die men vinden mochte.
Ende dat bediet: als telker stede
Cristus dafgode te niete dede,
Wies gods ghelove talre tijt.
Over alle de werelt zo wijt
Ende tallen lande, also ict weet,
Wart gods ghelove ghespreet.
Of anders bediedet al bloot
Als gods viant was al doot
| |
| |
Herodes, keerde god te hant
Ute egypten, ghelovet dies.
In houde ende in wijshede
Voor gode ende vor de werelt mede.
Daer na wies hi, verstaet al bloot,
Teenen berghe zo over groot,
Dat men niet ne mochte weten
Zine grootheit noch ghemeten,
Ende hi vervulde zekerlike
Alde wereld ende hemelrike.
Spreict dan die prophete davit
In zinen zouter wel op dit:
Wie zal up clemmen ten berghe ons heren?
Andwoorde wilhi ons daer leren
Ende zeicht: wiens hand onnosel zi
Ende zuver van herten es daer bi.
Bi desen duegheden overwaer
Zal hi werden ziende claer
Den berch daer in es alle claerhede,
Svaders vroesceip / der gotheit waerhede.
God zal hem benedixie gheven
Ende ontfarmicheit in zijn leven.
Vergave god, dat wij hem mochten
Dienen met zo zuveren ghedochten,
Dat wij in shemels berch daerboven
Moeten clemmen ende gode loven!
|
|
Auteursrecht onbekend