De spieghel der menscheliker behoudenesse

XXXIV

[fol. 88d]

 

Int capitel dat hier voorgheit,

 

Hebbic u voorwaer gheseit,

 

Also ict int latijn vernam,

 

Hoe onse here te hemele clam.

 

In dit capitel zo zal ic u

 

Die rechte waerheit zecghen nu,

 

Hoe onse here omnipotent

 

Zinen helighen gheest heift ghesent,

 

Als mi scrifture doet ghewach,

 

Up den helighen sinxen dach.

 

Onse behoudre, dats waerheit,

 

Cristus, alsoot wel es voorseit,

 

Als zine tijt zere naecte

 

Van ziere passie, die hi smaecte,

 

Ende van ziere bittere pine,

 

Heift hi die disciplen zine

 

Met goeden trooste, als men ons leert,

 

Menichsins gheconforteert

 

Ende heift hem lieden al voorseit

 

Ziere bittre passien aerbeit,

 

Zijn sterven na ziere menschelijchede,

 

Ende zine verrisenesse mede.

 

Ooc voorseidi hem algader,

 

Dat hi zoude trecken tsinen vader

 

Ende hi hem daer na met ghenenden

 

Zinen helighen gheest zoude zenden,

 

Ende zeide aldus . ic bem met u

 

Een corte tijt ghedurende nu,

 

Ende ic zal ooc zonder waen

 

Te minen hemelscen vader gaen.

 

Ende dus uwerlieder herte daer bi

 

Niet een twint verzwaert ne zi,

 

Want al ga ic van hier nu,

 

Ic zal weder comen tot u

 

Ende keren tot u lieden hier na.

 

Ende nu ic in den hemel ga

 

U te bereiden in minen vrede

 

Der eweliker wuensten stede,

 

Ende daer na zo zal ic weder

 

Tot u lieden comen neder

 

Ende ic zal dan zonder sij

 

Ulieden neme tote mi.

 

Ghi zijt de ghone, die in dit leven

 

Altoos met mi zijt ghebleven,

[fol. 89a]

 

In pinen ende in temptacien

 

Ende ooc mede in tribulacien,

 

Ende ghi hebt ghesijn mine vrient

 

Ende daer bi hebdi wel verdient

 

Te etene ende te drinkene mede

 

In mijn rike ter hemelscher stede.

 

Blijft vort an in mine minne

 

Ende ic zal in allen zinne

 

Tallen stonden met u wesen

 

Ende bliven ewelijc na desen.

 

Al eist dat ic van u leden

 

Sceede na der menschelijcheden,

 

Met u lieden blivic nochtan

 

In der godlijcheit voort an.

 

Also die ranke, zij u verclaert,

 

Dewelke staet an den wijngaert,

 

Gheene vrucht ne bringt groot no cleen

 

Dan anden wijngaerd blivende alleen,

 

Also ne moochdi in dit leven

 

Gheenrehande vruchte gheven,

 

Noch orbare, ne zij dat ghi

 

Altoos blivende zijt in mi.

 

Ic bem selven een wijngaert

 

Ende ghi mijn ranken, zij u verclaert,

 

Ende eist dan also dat ghi

 

Altoos blivende zijt in mi,

 

Ende daer om pijnt met allen zinnen,

 

Zo moochdi grote vrucht ghewinnen.

 

Wijngaerd ranken zidi dan

 

Ende ic den wijngaerd, daer ghi staet an,

 

Ende ghi blijft groeyende bi mi.

 

Een ackerman mijn vader zi.

 

Al die ranken, verstaet die dinghen,

 

Dewelke gheene vrucht ne bringhen

 

Ende niet ne zijn profitelijc,

 

Di zal hi of slaen zekerlijc

 

Ende die zal hi werpen scier

 

In dat ewelike vier,

 

Daer zij in zwaren torment

 

Zullen bernen alzonder ent.

 

Maer die ranke, dat verstaet,

 

De welke goede vrucht ontfaet

 

Ende orbaerlijc ende nutte zi,

 

Die zal zelve zuveren hi,

[fol. 89b]

 

Die helighe vader mijn voorseit,

 

Die here es in der godlijcheit.

 

Ende als hi danne, zijt ghewes,

 

Aldus wel ghezuvert es

 

Vanden vader den hemelscen here,

 

Zal hi vruchten draghen mere,

 

Dan hi te gheenen daghen

 

Noyt te voren hadde ghedraghen.

 

De werelt alte male zal

 

Zere verbliden over al,

 

Maer verdrouft, dats waerheit fijn,

 

Zo zuldi harde zere zijn.

 

Maer weet / u droufheit al

 

In bliscepen verkeren zal,

 

Welker bliscepen, des ghelooft,

 

Ghi ne nemmermeer werd berooft.

 

Als een wijf es, dats waerhede,

 

Van haren kinde in aerbeide,

 

Met rechte es zoe dan zonder waen

 

Met droufheden zere bevaen,

 

Maer als verledicht es die vrouwe,

 

Zo vergheit zoe alden rouwe,

 

Ende dus zuldi, alst es voorscreven,

 

Vele droufheiden hebben in dit leven,

 

Welke pinen ende droufheit al

 

In bliscepen verkeren zal.

 

In welke bliscepe ghi comen zult,

 

Als die tiden zijn vervult,

 

Ende om dat ic u hebbe verclaert

 

Ende ghesproken van miere upvaert.

 

Maer weet, dats tuwer baten al,

 

Dat ic ten hemel varen zal,

 

Want ic zal u met ghenenden

 

Enen andren trooster zenden.

 

Ende eist, dat ic niet wech ga nu,

 

Die trooster zal niet comen tot u;

 

Maer vaer ic wech, zij u bekent,

 

Zo werd hi u van mi ghesent.

 

Ende als hi comen wesen zal,

 

Zal hi u leeren die waerheit al

 

Ende leeren u kennen die waerheit

 

Van al dat ic u hebbe gheseit.

 

Ende vandien troost zal tien tiden

 

Van hem ./ u herte zere verbliden.

[fol. 89c]

 

Hi zal u met hogher leren

 

Van allen dinghen informeren,

 

Ja, dinghen zuldi weten van dien

 

Die toecomende zullen ghescien.

 

Met desen ende andre goede woort

 

Gaf onse here groot confort

 

Zinen disciplen altemale

 

Ende belovede hem alse wale,

 

Als diese vertroosten woude,

 

Dat hi hemlieden zenden zoude

 

Den helighen trooster zonder waen.

 

Als onse here, wilt verstaen,

 

Trecken zoude te hemelwaert,

 

Liet hi hemlieden, es mi verclaert,

 

Trecken tot jherusalem,

 

Tote dat hi zoude zenden hem,

 

Den helighen gheest, in tiden onlanghe,

 

Ende blivere tote zine ontfanghen.

 

Als god dan, zijt zeker das,

 

Te hemel ghevaren was,

 

Ghinghen zij, doet scrifture weten,

 

Vanden berghe van oliveten

 

Binnen jherusalem der stede,

 

Also hem onse here zede.

 

Te gader zo zijn zij daer bleven

 

In bedinghe, dus eist bescreven,

 

Al die appostelen voorwaer.

 

Up den sinxen dach daer naer

 

Omtrent ter recht tierche tijt

 

Hoorden zij, des zeker zijt,

 

Den wind wayen over zere.

 

Ons zeit die latijnsche lere,

 

Dat zo zere wayede daer

 

Dats al die stede wert ghewaer,

 

Ende tvolc, es mi verclaert,

 

Liep met haesten daerwaert

 

Ende vergaderde met gheninde

 

Om twonder vanden groten winde.

 

Ende zaghen openbaerlijc dan,

 

Dat beede up wijf ende up man

 

Stont .j. tonghe, merct wat ic meen,

 

Die altemale al vierich sceen.

 

Dat was een vier, also ict las,

 

Dat als .j. tonghe ghescepen, was.

[fol. 89d]

 

Die iueden, also ict bekande,

 

Waren ghestroyt in menighen lande

 

Ende nu, alsoot onse here weert

 

Na zinen wille heift gheordineert,

 

Zo waren vanden iueden gheheel

 

Emmer van elken lande een deel,

 

Ende dese hoordense spreken wale

 

Met alre manieren tale,

 

Also als hem te sprekene gaf

 

Die helighe gheest, daer ic sprac af.

 

Als die iueden, hebbic vernomen,

 

Huut allen landen, die daer zijn comen,

 

Den disciplen spreken horen

 

Die tale /. van daer zij waren gheboren,

 

Dies hadsij wonder alte groot

 

Ende spraken tot elc andren bloot

 

Ende zeiden in deser manier:

 

Alle die dus spreken hier

 

Al dese talen, die wij horen,

 

Zijn dese alle niet gheboren

 

Uten lande van galyleen?

 

Hoe mach dit zijn over een

 

Dat zij alrehande tale

 

Aldus spreken altemale?

 

Enighen hadden wonder groot

 

Van der miracle, verstaet bloot,

 

Andre zeiden ooc openbare,

 

Dat zij van wijne dronken waren.

 

Ende daer toe zo gaf andwoort

 

Sinte pieter rechte voort

 

Ende zeide hemlieden in waerre tale,

 

Dat zij noch vasten altemale

 

Ende ooc zo dedi hem weten,

 

Dat noch te tilike waer teten

 

Te tierchen ./ of te drinken mede.

 

Ooc zo zeidi, dats waerhede,

 

Dat vervullet ware wel

 

Die prophecye van johel,

 

Die luud aldus na mijn verstaen,

 

Dat gods knechten zouden ontfaen

 

Den helighen gheest, dats waerheit fijn,

 

Ende zo zullen ooc die joncwiven zijn

 

Ende als propheten zouden zij wale

 

Spreken alrehande tale.

 

...

 

...