Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De spieghel der menscheliker behoudenesse (1949)

Informatie terzijde

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.19 MB)

XML (0.63 MB)

tekstbestand






Editeur

L.M.Fr. Daniëls



Genre

poëzie

Subgenre

vertaling
leerdicht


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De spieghel der menscheliker behoudenesse

(1949)–Anoniem Spieghel der menscheliker behoudenisse–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

XXXIX

 
Int capitel nu laetst vorleden
 
Hebbic u gheseit bi waerheden,
 
Hoe dat maria, die maghet vry,
 
Onse werde middellighe zi,
 
Ende hoe zoe es tonser orboren
 
In onser vresen, in onser toren;
 
Ende van altemale, dat ons deert,
 
Dat bescud zoe ende weert.
 
In dit capitel zonder waen
 
Meen ic u te doen verstaen,
 
Hoe dat cristus zinen vader
 
Zine wonden toocht algader
[Folio 100b]
[fol. 100b]
 
Ende anleicht met nerenster beden
 
Zinen vader voor ons leden.
 
Ende hoe maria dies ghelike
 
Onsen here van hemelrike
 
Hare moederlike borsten toocht,
 
Daer zoene mede heift ghezoocht.
 
Verstaet mi wel, in deser ghelike
 
Dat onse here van hemelrike,
 
Also ghi hebt gehoort algader,
 
Uten scote van zinen vader
 
In der hellen was ghedaelt
 
Ende zine vriende daer ute ghehaelt,
 
Dies ghelike, als ic vernam,
 
Hi weder te hemele clam,
 
Om dat hi int zoete rike
 
Voor ons woude bidden ewelike
 
Ende toghen den vader zine wonden,
 
Die hi ontfinc dor onse zonden.
 
Ende dus, al doen wi tenighen stonden
 
Of tenighen tiden quade zonden,
 
Wine zullen wanhopen niet des,
 
Daer wi weten, dat cristus es
 
Bereed om voor ons algader
 
Te bidden zinen helighen vader
 
Ende es altoos van onser mesdaet
 
Een ghetrouwe advocaet.
 
 
[Folio 100c]
[fol. 100c]
 
Dat god den vader toocht zine wonden,
 
Die hi ontfinc dor onse zonden,
 
Dat was ons wilen teere stont
 
Bi antipater ghemaect cont.
 
Antipater, ic maex u vroet,
 
Was een rudder staerc ende goet,
 
Den keyser vanden roomschen rike,
 
Die julius hiet zekerlike.
 
Dese antipater over waer
 
Was vor den keyser brocht daer
 
Ende heift hem zelven al ontcleet,
 
Daer hi voor den keyser steet,
 
Ende toochde ten selven stonden
 
Vor al die lieden zine wonden,
 
Ende hi zeide al openbare,
 
Dat het gheen noot en ware,
 
Dat men vochte up zijn stede
 
Want men wel wiste die waerhede
 
Bi zinen wonden openbare,
 
Dat hi ghetrouwe rudder ware.
 
Als die keyser dus dit hoorde,
 
Prijsde hi zere zine woorde
 
Ende zine excusacie mede;
 
Voor alt volc die keyser zeide,
 
Zo dat ment hoorde openbare.
 
Dat hi .j. ghetrouwe rudder ware.
 
Te rechte, die dit wel anziet,
 
Es biden rudder god bediet,
 
Want hi den vader tallen stonden
 
Bidt voor onse vule zonden,
 
Voor wien hi staet, ic zeker bem,
 
Ende zine wonden toocht hi hem
 
Ende bediet hem wel, dat hi
 
Een getrouwe rudder zi,
 
Die zine gheboden zonder waen
 
Heift vulcomen ende vuldaen.
 
Om dese redene god de vader,
 
Die dat anziet dus algader,
 
Ende merct, alst es anschijn,
 
Dat hi goed rudder heift ghesijn,
 
Heiften up gheheven zere
 
Ende laten niet te doen eere,
 
Ende wat hi an hem gheert, godweet,
 
Es hi hem te ghevene ghereet.
[Folio 100d]
[fol. 100d]
 
Dat onse here, also ict las,
 
Een ghetrouwe vrome rudder was,
 
Mach men an zine wonden scouwen,
 
Hoe hi dor ons was dorhouwen.
 
Ooc waest goed te ziene, godweet,
 
Claerlike an zijn bloedich cleet.
 
Dat cleet, dat hi an dede
 
Was onse vleesch, dats waerhede,
 
Twelke vleesch, also ict las,
 
Duerwont ende duerscuert was,
 
Niet teenre steden of twee
 
Maer te vijfdusent ende mee.
 
Ende in enen tekine van dien,
 
Als hi themele voer in tanzien,
 
Zo waren zine cledre albebloet.
 
Die inglen vraechden, ic maex u vroet,
 
Also ict int scrifturen lese,
 
Ende zeiden: wie mach wesen dese,
 
Wies cleeder scijnen bloedich root?
 
Des hebwij wonder harde groot,
 
Want also haer cleeder zijn
 
Die in de parse tarden den wijn.
 
Onse here heift gheandwoort
 
Dese inglen rechte voort
 
Ende sprac: merct wat ic meene,
 
Die parse hebbic ghetorden alleene,
 
Ende vanden lieden al ghemeen
 
Ne was met hem man ne gheen.
 
Ende merkelike zo zeidi dan,
 
Dat met hem ne was nieman,
 
Want die reine maghet marie
 
Altoos bi haren kinde bleef zie.
 
Dese ghetrouwe rudder cristus,
 
Als hi was rudder ghemaect aldus,
 
Was hem ghedaen alsulken toren,
 
Datten een cnecht slouch onder doren.
 
Ooc zo was hi, merkic albloot,
 
Ghesleghen metter bitter doot,
 
Also men an die rudders ziet,
 
Dat mense inden hals te slaen pliet.
 
Dese werde rudder cristus dan,
 
Daer ic die tale of began,
 
Ontfinc niet enen slach alleene
 
Maer menighe hurte ende slaghe ghemeene.
[Folio 101a]
[fol. 101a]
 
Meer slaghen ontfinc hi over al,
 
Dan ic ghescriven mochte of zal.
 
Ons heren ors, daer hi up reet,
 
Was deezelinne, die hi bescreet,
 
Daer hi palmsondaghe up zat.
 
Ic zeide u hier voren, dat
 
Dit was een rudder ./ welc was tvelt.
 
Daer hi zine bataelge up helt,
 
Vraechstuut ./ ic zegt di openbare,
 
Het was die berch van calvare.
 
Welc was die glavie van onsen here,
 
Ic zegt di / het was longius spere.
 
Wat helme stont hem up thooft,
 
Ene doornine crone, des ghelooft.
 
Welc was van zinen helme de timmer,
 
Dat zo willic zecghen ymmer:
 
Het was die tafle, daer in
 
Stont ghescreven, verstaet den zin,
 
Jhesus nazarenus rex judeorum.
 
Dat screef pylatus al niet zom.
 
Welc was dat gordel, daer mede
 
Dat hi ghegrordt was ter stede,
 
Dan was el niet dan die banden,
 
Die hem bonden voete ende handen.
 
Den [scilt die] hi hadde, zeit men huus,
 
D[at was] dat ghebenedide cruus.
 
[Die spor]en, daer hi [mede reet],
 
[Waren] die naglen sca[erp ende wreet].
 
Dat pansier, dats wa[erhede]
 
Bedecte al den lechame [mede];
 
Dit was zine teedre huut,
 
Die over al den lechame gh[aet uut],
 
Ende die was dorsleghen al
 
Met gheeselen, wonden zonder ghetal.
 
Ende ooc dat precieuse zweert,
 
Twelk voerde dese rudder weert,
 
Dat zo was die helighe lere
 
Ende die predicacie van onsen here.
 
Ende over zine handscoen yzerijn
 
Zine handen zere dornaghelt zijn.
 
Welc was ons heren sciltknecht,
 
Daer of willic u doen berecht:
 
Het was maria, die al drouch
 
Ons heren wapine, als ic ghewouch,
[Folio 101b]
[fol. 101b]
 
Met groter bitterliken smerte
 
Ende met compassien in haer herte.
 
Also die sciltknecht van jonathas,
 
Die altoos bi zinen meester was,
 
Ende wildene niet ter noot bezwiken,
 
Maer hi bleef bi ghetrouwelike;
 
Dies ghelike zo bleef marie
 
Altoos bi hem, gheloves mie,
 
In zine passie ende in zijn noot
 
Ende ghincs hem niet of toter doot.
 
Van desen rudder die baniere
 
Was van tweerehande maniere
 
Deen helt was wit, dander root.
 
Biden witten verstaet men bloot
 
Dat witte cleet, dat es waerhede,
 
Dat herodes gode an dede.
 
Biden roden, dats waerheit fijn,
 
Versta ic dat cleet purpurijn,
 
Dat onsen lieven here an was
 
Ghedaen ./ als ic te voren las.
 
Met desen wapinen in vreimder wise
 
Dese rudder van groten prise
 
Heift ghevochten vromelike,
 
Dat hi verwonnen heift moghentlike
 
Bi ziere precieuser doot
 
Al onser vianden conroot,
 
Die hi, als ic hier voren zeide,
 
Ende ooc haer macht te niete dede.
 
Als hi met ziere doot verwan
 
Alle die helsche vianden dan.
 
Zo es hi met victorien scone
 
Gheclommen in des hemels trone
 
Ende toochde daer zinen vader
 
Zine bitter wonden algader,
 
Dien hi nerenstelike na dat
 
Over onser alre zonden bat.
 
Ende noch es hi van onser mesdaet
 
Onse ghetrouwe advocaet,
 
Ende daer hi bi den vader zit,
 
Tallen stonden hi voor ons bidt.
 
Al eist ooc, dat wilt verstaen,
 
Dat een zwaerlijc heift mesdaen,
 
Hine zal niet wanhopen des.
 
Daer wi weten dat cristus es
[Folio 101c]
[fol. 101c]
 
Onse verbidder ende niement el,
 
Zullen wij in hem betrouwen wel.
 
Zijn wij mesdadich allegader
 
Jeghen den helighen gheest of den vader,
 
Zo hebben wij cristumme tonser baet,
 
Onsen ghetrouwen advocaet.
 
Zijn wij mesdadich inden zone
 
Ende up ons es vergraemt de ghone
 
Mids onsen vulen zonden zwaer,
 
Ene verbiddighe hebwij daer,
 
Dat es maria, alsoot blijct,
 
Die niement inder noot bezwijct.
 
 
 
Die zone toocht den vader zijn
 
Zine wonden, bescrivet tlatijn,
 
Die hi vanden iueden ontfinc,
 
Als hi mensche up erden ghinc.
 
Maria die toocht talre tijt
 
Hare borsten haren zone ghebenedijt
 
Ghelijc dat god gheheeten zi
 
Met rechte antipater, gheloves mi,
 
Also es zijn moeder maria
 
Ooc gheheeten antifilia.
 
O antipater ghetrouwe,
 
O antifilia, werde vrouwe,
 
Hoe wel zijn van noden onsleden
 
Uwe ghebenedide beden.
 
Hoe zoude in hemelrike desen
 
Enighe bede ontseicht wesen,
[Folio 101d]
[fol. 101d]
 
Daer die bedinghe es zo zoet
 
Over dat de mensche mesdoet!
 
Hoe mochte de vader goedertiere
 
Ontsecghen in enigher maniere
 
Die werde bede tenigher tijt
 
Van zinen zone ghebenedijt.
 
Als anziet die vader god,
 
Dat zijn kint dor zijn ghebod
 
In de werelt heift ontfaen
 
Wonden ./ ende pine also ghedaen!
 
Hoe mocht zulc een zone mede
 
Ontzecghen ziere moeder bede,
 
Ende het elken es bekent,
 
Dat hise als hem selven mint.
 
Niement ne twivel daer voren,
 
God ne zal ziere moeder horen,
 
Die hi bezit met zulker minnen,
 
Dat hise shemels coninghinne
 
Maecte ./ ende daer toe heift vercoren
 
Voor alle, die oyt waren gheboren.
 
 
 
Dit was ons wilen bediet aldus
 
Biden coninc assuerus,
 
Welke coninc, als ic las,
 
Met winen eens verwaremt was
 
Ende was daer of worden blide,
 
Ende hi sprac ten zelven tide
 
Dese woorden, als ic bekinne,
 
Tote hester der coninghinne
[Folio 102a]
[fol. 102a]
 
Ende zeide: "hester, nu bidt mien,
 
Wat ghi mi bidt, zal u ghescien;
 
Al baeddi ooc zekerlike
 
Om de helt van minen rike."
 
Hester die coninghinne na dat
 
Den voorseiden coninc bat,
 
Dat hi bescermen wilde dan
 
Zijn volc vanden fellen aman.
 
Als dit [die] coninc heift ghehoort,
 
Dedine hanghen rechte voort
 
Ende sprac: nu zidi altoos quijt
 
Des fellen amans ende ghevrijt.
 
Dese coninghinne, daer ic of las,
 
Eens arems iueden dochter was,
 
Ende die coninc hadde dit kint
 
Voor al des lands kindren ghemint,
 
Ende hadse ute ziere groter minne
 
Ghemaect hoghe coninghinne.
 
Dies ghelike minde onse here
 
Voor alle maechden marien zere,
 
Ende heiftse ghemaect weerdelike
 
Coninghinne van hemelrike,
 
Ende heift bi hare beden te hant
 
Ghedaen te nieten onsen viant.
 
Ooc heift hi hare, alst es bescreven,
 
De helft van zinen rike ghegheven.
 
God die heift zijn rike gheheel
 
In tween ghedeelt / ende teen deel
 
Hi zelve behouden heift,
 
Tander hi marien gheift.
 
Dese .ij. deelen, na scrifturen lere,
 
Als vanden rike van onsen here,
 
Daer of es teen gherechtichede
 
Ende dat ander ontfaermichede.
 
Bider gherechticheden dan
 
Dreicht god wijf ende man;
 
Maria bi der ontfarmicheit
 
Es ons in hulpen altoos ghereit.
 
O jhesu, bidt vor ons algader
 
Goedertierlijc dinen vader
 
Ende weist onse minlijc behoeder,
 
Ende hore lievelike dijnre moeder,
 
Die di an cleift vor ons leden
 
Met haerre moederliker beden.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken