Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Het xxviij. Capittel.

Isaac ontbiedt Iacob, ende beveelt hem te trecken nae Mesopotamien, om van Labans dochteren een wijf te nemen: wenschende hem geluck op de reyse, met vernieuwinge ende bevestiginge des segens, dien hy hem te vooren onwetende gegeven hadde, vers 1. etc. Esau, merckende dat sijn voornemen belett was, ende dat sijne Canaanitische wijven sijnen vader niet aengenaem waren, neemt daerenboven noch een vrouwe van Ismaels geslachte, 6. Iacob neemt de reyse aen, ende siet onderweegs in eenen droom dat seer aenmerckelick gesichte van een leeder, ontfangende daer by seer heerlicke beloften van Godt, 12. waer door hy gesterckt ende getroost zijnde, richt aldaer een gedenckteecken op, ende doet Gode eene gelofte van danckbaerheyt, 16.

1

ENde Isaac riep Iacob, ende ¹ segende hem: ende geboodt hem, ende seyde hem; Neemt geene vrouwe van de dochteren Canaans.

1 Dat is, den segen die hy onwetens te vooren gegeven hadde, heeft hy nu wetens ende willens, meer verlicht zijnde, bevesticht, wenschende Iacob met eenen geluck op sijne reyse. als Ios. 22.7.

2

^a Maeckt u op, gaet nae ² Paddan Aram, ten huyse van ³ Bethuel, uwes moeders vader: ende neemt u van daer eene vrouwe van de dochteren Labans uwes moeders broeder.

a Hos. 12.12.

2 Siet bov. cap. 25. op 't vers 20.

3 Siet bov. cap. 22. vers 22, 23.

3

Ende ⁴ Godt almachtich segene u, ende make u vruchtbaer, ende vermenichvuldige u: dat ghy tot eenen hoop volckeren wordet.

4 Siet boven 17.1. ende de aenteeck.

4

Ende hy geve u ⁵ den segen Abrahams, u, ^b ende uwen zade met u: op dat ghy erffelick besittet het lant ⁶ uwer vreemdelinckschappen, 't welck Godt Abraham gegeven heeft.

5 D. die Abraham belooft is. boven 12.3, 7. ende 15.1, 4, 5, 7. ende 17.5, 6, 7, 8.

b bov. 12.7. ende 13.15. ende 15.18. ende 24.7. ende 26.3. Deut. 34.4. Actor 7.5.

6 Siet bov. cap. 17 op 't vers 8.

5

Also sondt Isaac Iacob wech, dat hy tooch nae Paddan Aram, tot Laban, Bethuels sone, ⁷ den Syrier, den broeder van Rebecca, Iacobs ende Esaus moeder.

7 Hebr. Arameër. ofte Aramiter.

6

Als nu Esau sach, dat Isaac Iacob gesegent, ende hem nae Paddan Aram wech-gesonden hadde om sich van daer eene vrouwe te nemen; [ende] als hy hem segende, dat hy hem geboden hadde, seggende, En neemt geene vrouwe van de dochteren Canaans;

7

Ende dat Iacob sijnen vader ende sijne moeder gehoorsaem geweest was; ende nae Paddan Aram getrocken was:

8

Ende dat Esau sach, dat de dochteren Canaans ⁸ quaet waren in de oogen Isaacs sijnes vaders:

8 D. onaengenaem, ofte nushaechlic waren. Siet bov. 21. op 't vers 11.

9

So ginck Esau ⁹ tot Ismaël, ende nam sich tot eene vrouwe ¹⁰ boven sijne wijven, Mahalath de dochter Ismaëls, des soons Abrahams, de suster van ¹¹ Nebaioth.

9 D. tot Ismaels geslachte, ofte, nakomelingen: indien Ismael te deser tijt al overleden was, als sommige afnemen uyt bov. 25.17.

10 D. boven die vrouwen, die hy te vooren hadde, welcke twee waren, bov. 26.34. Dese Mahalath was de derde. tschijnt dat Esau dit gedaen heeft, meynende sijnen vader te behagen, met eene vrouwe te nemen uyt sijn geslachte.

11 Ismaels eertgeboren sone. Siet bov. cap. 25.13.

10

Iacob dan tooch uyt van ¹² BerSeba, ende ginck nae Haran.

12 Siet bov. cap. 21. op 't 31 vers.

11

Ende hy geraeckte ¹³ op eene plaetse daer hy vernachtte, want de Sonne was ondergegaen: ende hy nam ¹⁴ van de steenen dier plaetse, ende maeckte sijne hooft-peulue, ende leyde sich te slapen te dier selver plaetse.

13 Siet ond. vers 19.

14 D. een van de steenen, als af te nemen is uyt vers 18.

12

Ende ¹⁵ hy droomde: ende siet, een leeder was gestelt op der aerde, welcker ¹⁶ opperste aen den Hemel raeckte: ende siet, ^c de ¹⁷ Engelen Godes klommen daer by op ende neder.

15 T.w. eenen droom die Godt buyten ordre hem toesandt, om hem eenige verborgene ende heylige saken te openbaren. siet oock van sodanige goddelicke openbaringe bov. 20.3. op 't vers 3.

16 Hebr. hooft.

c Iohan. 1.51.

17 Verstaet hier, de goede H. Engelen.

13

Ende siet, de HEERE stont op de selve, ende seyde: ¹⁸ Ick ^d ben de HEERE, de Godt ¹⁹ uwes vaders Abrahams, ende de Godt Isaacs: dit lant, daer ghy op ligt te slapen, ^e sal ick u geven, ende uwen zade.

18 Siet bov. vers 3. ende 4.

d Onder 35.1, 3. ende 48.3.

19 D. bestevaders ofte grootvaders.

e Deut. 12.20. ende 19.8.

14

Ende u zaet sal wesen ²⁰ als het stof der aerde, ende ²¹ ghy sult uyt-breken [in menichte] ²² Westwaerts, ende Oostwaerts, ende Noordwaerts, ende Zuydwaerts: ende ^f in u, ²³ ende in uwen zade sullen alle geslachten des aerdbodems gesegent worden.

20 Siet bov. cap. 13.16.

21 D. krachtelick in korten tijt seer vermenichvuldicht ende uytgebreyt worden. alsoo oock ond. 30.30. Ies. 54.3.

22 Hebr. Zeewaerts, of, nae de Zee. Siet bov. 12.8.

f bov. 12.3. ende 18.18. ende 22.18. ende 26.4.

23 Siet bov. 12.3. ende 22.18

15

Ende siet, ²⁴ Ick ben met u; ende ick sal u behoeden over al, waer ghy henen trecken sult, ende ick sal u weder brengen in dit selve lant: want ick en sal u niet verlaten, ²⁵ tot dat ick sal gedaen hebben 't gene ick tot u gesproken hebbe.

24 Siet bov. cap. 21. op vers 22. ende cap. 26. op vers 24.

25 D. Nemmermeer: gelijck dese maniere van spreken dickwijls gebruyckt wort. 2.Sam. 6.23. Matth. 1.25. ende 18.34.

16

Doe nu Iacob van sijnen slaep ontwaeckte, seyde hy; ²⁶ Gewisselick is de HEERE aen dese plaetse: ende ²⁷ ick en hebbet niet geweten.

26 T.w. op eene bysondere wijse, ten aensiene van de voorgaende openbaringe: Andersins is Godt over al.

27 D. ick en dacht te vooren niet, dat my hier sulcke eene goddelicke openbaringe soude wedervaren.

17

Ende hy vreesde, ende seyde; Hoe ²⁸ vreeslick is dese plaetse? dit en is niet dan ²⁹ een huys Godes, ende dit is de Poorte des Hemels.

28 Ten aensien van de heerlickheyt der Majesteyt Godes, die hier op eene bysondere wijse aen Iacob vertoont was.

29 D. eene plaetse daer in Godt op eene bysondere maniere woont, om de menschen door sijne openbaringe aen te spreken, ende om van hem aengesproken te worden, door hare gebeden, ende Godesdiensten, die van hier, als door eene poorte, in den Hemel opklimmen.

18

Doe stont Iacob des morgens vroech op, ende hy nam dien steen, dien hy tot sijn hooftpeulue geleydt hadde, ende ^g settede hem tot een opgerecht teecken, ende ³⁰ goot daer ³¹ olie ³² boven op.

g ond. 31.13. ende 35.14.

30 Tot een teecken dat hy desen steen heylichde, om tegenwoordelick sijne danckbaerheyt tegen Godt te bewijsen, ende in het toekomende eene gedachtenisse na te laten, dat Godt hem hier verschenen was.

31 Dese olie hadde hy tot sijn eygen nootdurft, op de reyse mede genomen, om die te gebruycken tot spijse ende salvinge, nae de gewoonte van die landen. De olie wert oock gebruyckt inde offerhanden, ende wanneermen Godt yets heyligde. Siet Exod. cap. 29.

32 Hebr. op sijn hooft.

19

Ende hy noemde de name der selver plaetse ³³ Bethel; daer doch de name dier stadt te vooren was, ³⁴ Luz.

33 D. een huys Godes. Siet bov. 12.8. ende 13.3.

34 Siet ond. cap. 35.6. ende 48.3.

20

Ende Iacob ³⁵ beloofde eene gelofte, seggende: Wanneer Godt met my geweest sal zijn, ende my behoedt sal hebben op desen wech, dien ick reyse, ende my gegeven sal hebben ³⁶ broot om te eten, ende kleederen om aen te trecken;

35 T.w. begeerende van Godt eenige weldaden, voor de welcke hy hem verbondt tot danckbaerheyt.

36 Siet bov. cap. 3. op het vers 19.

21

Ende ick ten huyse mijns vaders ³⁷ in vrede sal weder gekeert zijn: so sal de HEERE my ³⁸ tot eenen Godt zijn;

37 Verg. bov. cap. 26. de aenteeckeninge op 't vers 29.

38 D. Ick sal hem gedurichlich voor den waren Godt ende Salichmaken bekennen ende belijden: ende tot dien eynde aenstellen den Godtsdienst, als volgt.

[fol. 15r]

22

Ende dese steen, dien ick tot een opgerecht teecken geset hebbe, ³⁹ sal een huys Godts wesen, ende alles wat ghy my geven sult, des sal ick u ⁴⁰ voorseker de tienden geven.

39 D. eene plaetse, dewelcke ick heyligen sal tot den Godes-dienst voor my, ende de mijne. Vergelijckt bov. vers 17. ende siet de vervullinge ond. cap. 35. vers 1, 3, 7.

40 Hebr. ick sal tienende tienen. dat is, sekerlick de tienden geven: Te weten, tot onderhoudinge vanden Godesdienst, ende tot oeffeninge van alle weldadicheyt aen de nootdurftige. Verg. onder 35.3, 7.