Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Het ij. Capittel.

Mose geboren, ende in een kiste van biesen in de riviere geleyt, vers 1 etc. hy wort gevonden, ende by Pharaos dochter opgebracht, 5. siende sijne broederen verongelijckt, slaet hy eenen Egyptenaer doot, 11. Dit verwijt hem een Israëlijt, 13. hy vlucht nae Midian, 15. daer verlost hy Iethros dochteren van ’t gewelt der herderen, 16. hy dient by Iethro, ende trouwt sijn dochter Zippora, 21. die baert hem Gersom, 22. Godt verhoort het geroep der Israëlijten, 24.

1

^a ENde ¹ een man ² van den huyse Levi ginck, ende ³ nam ⁴ een dochter Levi.

a Exod. 6.20. Num. 26.59.

1 Wiens name was Amram, de sone Kehath, des soons Levi. Exod. 6.16, 18. Num. 26.59.

2 D. van het huysgesin ende geslachte Levi.

3 T.w. ten wijve.

4 Den Levi selfs geboren, genaemt Iochebed, Num. 26.59. Kehats suster, Amrams hares mans moeye, dat is, sijns vaders suster, Exod. 6.20. dusdanige houwelicken zijn naderhant verboden, Levit. 18.12.

2

^b Ende de vrouwe wert swanger, ende baerde eenen sone: doe sy hem sach ^c dat hy ⁵ schoon was, so verbergde sy hem drie maenden:

b 1.Chron. 23.13. Actor. 7.20.

c Actor. 11.23.

5 Hebr. goet. Siet Genes. 6. op vers 2.

3

Doch als sy hem ⁶ niet langer verbergen en konde, so nam sy voor hem ⁷ een kiste van ⁸ biesen, ende belijmdese met lijm, ende met peck; ende sy leyde het knechtken daer in, ende leydese in de biesen, aen den ⁹ oever der riviere.

6 Want de Israëliten woonden vermengt onder ende met de Egyptenaren, Exod. 3.22. Ende des Konincks bevel was hart, ende gevaerlick het selve te overtreden, Exod. 1.22. Hebr. 11.23.

7 And. een lade.

8 Hier van maeckten de Egyptenaers lichte schuytgens, Ies. 18.2.

9 Hebr. lippe. Dit dede de moeder, op dat het kint des te lichter soude gehoort, gesien, ende gevonden konnen worden.

4

Ende ¹⁰ sijne suster stelde haer van verre, om te weten wat hem gedaen soude worden.

10 Genoemt Mirjam, Exod. 15.20. Num. 26.59.

5

Ende Pharaos dochter ginck af, om haer te wasschen in de riviere, ende hare Ionckvrouwen wandelden aen ¹¹ den cant der riviere: ^d doe sy de kiste in het midden van de biesen sach, so sondt sy hare dienst-maecht henen, ende ¹² lietse halen.

11 Hebr. aen de hant.

d Actor. 7.21. Hebr. 11.23.

12 Hebr. namse.

6

Doe syse op dede, so sach ¹³ sy dat knechtken, ende siet, het jongsken weende: ende sy wert met barmherticheyt beweegt over ’t selve, ende sy seyde, Dit is een van de knechtkens der Hebreen.

13 Hebr. ende sy sach hem, het knechtken.

7

Doe seyde sijne suster tot Pharaos dochter, sal ick henen gaen, ende u eene ¹⁴ voester-vrouwe uyt de Hebrëinnen roepen, die u dat knechtken sooge?

14 Hebr. soogende vrouwe.

8

Ende de dochter Pharaos seyde tot haer, Gaet henen: ende de jonge maecht ginck, ende riep des knechtkens moeder.

9

Doe seyde Pharaos dochter tot haer, Neemt dit knechtken henen, ende soogt het my, ick sal [u] uwen loon geven; ende de vrouwe nam het knechtken ende soogde ’t.

10

Ende doe het knechtken groot geworden was, so bracht sy het tot Pharaos dochter, ¹⁵ ende het wiert haer ten sone; ende sy noemde synen name ¹⁶ Mose, ende seyde, Want ick hebbe hem uyt het water getogen.

15 D. ende sy nam hem aen voor haren sone: Sy liet hem optrecken in alle wijsheyt der Egyptenaren. Actor. 7.21.

16 D. uyt-getrocken. T.w. uyt het water.

11

^e Ende het geschiedde in die dagen, ¹⁷ doe Mose groot geworden was, dat hy uytginck tot sijne broederen, ende besach hare lasten: ende hy sach dat een Egyptisch man, eenen Hebreeuschen man uyt sijne ¹⁸ broederen, sloech.

e Actor. 7.23. Hebr. 11.24, 25.

17 Mose was te deser tijt veertich jaren out, machtich in woorden ende daden. Actor. 7.23.

18 D. verwanten, of lantslieden.

12

Ende hy sach herwaerts en ginswaerts, ende doe hy sach dat daer niemant en was: ¹⁹ so versloech hy den Egyptenaer, ende verbergde hem in’t zant.

19 Dit heeft Mose gedaen om sijne broederen te doen verstaen, dat Godt haer door sijne hant verlossen soude, maer sy en verstondent niet. Actor. 7.25.

13

Des anderen daegs ginck hy wederom uyt, ende siet, twee Hebreeusche mannen twisteden: ende hy seyde tot ²⁰ den ongerechten, Waerom slaet ghy uwen naesten?

20 D. tot dien die ongelijck hadde.

14

Hy dan seyde, ^f Wie heeft u tot een ²¹ Overste ende richter over ons gesettet? Segt ghy [dit] om my te dooden, gelijck ghy den Egyptenaer gedoodet hebt? doe vreesde Mose, ende seyde, Voorwaer dese ²² sake is bekent geworden.

f Actor. 7.27.

21 Hebr. Een man, een Vorst, D. een Vorstelick man.

22 Of daet, of, handel.

15

Als nu Pharao ²³ dese sake hoorde, so socht hy Mose te dooden: ^g doch Mose vloodt voor Pharaos aengesichte, ende woonde in den lande ²⁴ Midian, ende hy satt by eenen water-put.

23 D. den dootslach van Mose begaen vernomen heeft.

g Actor. 7.29.

24 Actor. 7.29. Madjan, siet Genes. 25.2.

16

Ende ²⁵ de Priester in Midjan hadde seven dochteren, die quamen om te putten, ende vulden de drinck-backen, om de kudde hares vaders te drencken.

25 And. de Prince, of, Overste. Siet van ’t Hebr. woort Cohen Genes. 41.45. sijn name was Iethro. Exod. 3.1. ende Hobab, Num. 10.29.

17

Doe quamen de herders ende sy drevense daer van: doch Mose stont op, ende verlostese, ende drenckte hare cudden.

18

Ende doe sy tot haren ²⁶ vader Rehuël quamen, so sprack hy, ²⁷ Waerom zijt ghy heden so haest weder gekomen?

26 D. grootvader. alsoo wort het woort genomen. 2.Regum 14.3. ende 16.2. ende 18.3. Desen was een Midianiter, Hobabs, of Iethros vader, Num. 10.29.

27 Hebr. waerom hebdy heden gehaest te komen?

19

Doe seyden sy, Een Egyptisch man heeft ons verlost uyt de hant der herderen: ende hy heeft ons oock ²⁸ overvloedelick geputtet, ende de cudde gedrenckt.

28 Hebr. puttende geputt.

20

Ende hy seyde tot sijne ²⁹ dochteren, Waer is hy doch? waerom liett ghy den man ³⁰ nu gaen? roept hem, dat hy ³¹ broot ete.

29 D. nichten, als te sien is Num. 10.29. Siet de aenteeck. op 1.Chron. 1.50.

30 T.w. nu het soo late op den dach is.

31 D. dat hy maeltijt houde. siet Gen. 31.54.

21

Ende Mose bewilligde by den man te woonen: ende hy gaf Mose sijn ³² dochter Zippora.

32 Sijn nichte. T.w. sijnes soons Iethros dochter. Exo. 3.1.

22

^h Die baerde eenen sone, ende hy noemde sijnen name Gersom: want hy seyde, Ick ben een vreemdelinck geworden in een vreemt lant ³³.

h Exo. 18.2, 3.

33 Na dese woorden staen in onse oude oversettinge vele woorden, die in ’t Hebr. niet en zijn, maer sy zijnder bygevoegt uyt de Griecxsche oversettinge: ende staen oock in den Hebr. text. Exo. 18.4. van daer zijnse hier gebracht.

23

Ende het geschiedde na ³⁴ vele deser dagen, als de ³⁵ Coninck van Egypten gestorven was, dat de kinderen Israëls suchteden ende schreeuden over den dienst: ende haer gekrijt over haren dienst quam op tot Godt.

34 T.w. ontrent veertich jaren, Exod. 7.7. Actor. 7.30. Mose heeft in het hof van Pharao veertich jaren geleeft: hy is veertich jaren een vremdelinck ende herder geweest in Midian: ende veertich jaer is hy in de woestyne geweest.

35 Ende alle die nae het leven Mose stonden. Exod. 4.19. waer door Mose vryheyt hadde in Egypten te keeren.

24

Ende Godt hoorde haer gekerm, ³⁶ ende ⁱ Godt gedacht aen sijn verbont met Abraham, met Isaac, ende met Iacob ³⁷.

36 Siet Genes. 8. op vers 1.

i Gen. 15.14.

37 T.w. gemaeckt, ofte opgerichtet.

25

Ende Godt sach de kinderen Israëls aen, ende ³⁸ Godt kende [haer].

38 D. Nam sich haerder aen.