Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Het xviij. Capittel.

Godt stelt Aaron ende sijnen sonen haer ampt voor, de Leviten hen by-voegende tot haren dienst, vers 1, etc. Verordent Aarons ende sijner sonen onderhout, 8. oock der Leviten, 21. die van hare tienden aenden Hoogen-Priester tienden moesten geven, 25.

1

SO ¹ seyde de HEERE tot Aaron; Ghy, ende uwe sonen, ende het huys uwes vaders met u, sult dragen de ² ongerechticheyt des Heylichdoms: ende ghy ende uwe sonen met u, sult dragen ³ de ongerechticheyt uwes Priester-ampts.

1 Om den volcke de vreese (waer van in't laetste des voorgaenden cap. gesproken is) te benemen, ende middel aen te wijsen, waer door voorgekomen mochte worden, dat sulck onheyl hen na desen niet meer over quame.

2 D. de straffe van't gene aen het heylichdom, ende de ceremonien van dien, misdaen wort: daerom sult ghy toesien, dat een yder blijve binnen de palen van sijnen dienst: anders sult ghy daer voor instaen. Siet Levit. 5. op vers 1.

3 De straffe van 't gene aen 't Priester-ampt misdaen wort: wanneer ghy u daer inne niet wel en draecht, ofte toelaet, dat een vreemde in u ampt trede, ende sich daer aen vergrijpe.

2

Ende oock sult ghy uwe broederen den stamme Levi, den stam uwes vaders, met u doen naederen, datse u by-gevoegt worden, ende u dienen: maer ghy, ende uwe sonen met u, sult zijn voor de Tente der ⁴ getuychenisse.

4 Siet bov. cap. 17. op vers 4.

3

Ende sy sullen uwe wacht waernemen, ende de wacht der gantscher Tente: doch tot de gereetschap des Heylichdoms, ende tot den altaer, en sullen sy niet naederen, op datse niet en sterven, ⁵ soo sy, als ghylieden.

5 Hebr. oock sy, oock ghylieden. te weten, als ghy dat niet voorkomt, ofte door onachtsaemheyt toelaet, ofte oversiet.

4

Maer sy sullen u by-gevoegt worden, ende de wacht vande Tente der t' samen-komste waernemen, in allen dienst der Tente: ende ⁶ een vreemde sal tot u niet naederen.

6 Die niet en is van de stamme Levi, sal u niet mogen dienen.

5

Ghy-lieden nu sult waernemen de wacht des Heylichdoms, ende de wacht des altaers: op datter geen ⁷ verbolgentheyt meer en zy over de kinderen Israëls.

7 Verst. des HEEREN: dat is, alsulcke straffe, ofte plage, alsser te vooren van Godt is afgekomen over Korah, ende alle sijne toestanders.

6

Want ick, siet, ick hebb' ^a uwe broederen, de Leviten, uyt het midden der kinderen Israëls genomen: ⁸ sy zijn ulieden eene gave, gegeven ⁹ den HEERE, om den dienst van de Tente der t' samen-komste te bedienen.

a Num. 3.45.

8 Ofte, sy zijn u lieden eene gave, ofte, geschenck, gegevene den HEERE, ofte, des HEEREN: dat is, sy zijn u ten dienste geschoncken, ende alsoo overgegeven, om den HEERE te dienen.

9 And. voor den Heere.

7

Maer ghy ende uwe sonen met u, sult ulieder Priester-ampt waernemen, in alle saken des altaers, ende in 't gene dat van binnen den ¹⁰ voorhanck is, dat sult ghy-lieden bedienen: u Priester-ampt geve ick [u] tot eenen dienst ¹¹ eens geschencks, ende de ¹² vreemde, die naedert, sal gedoodt worden.

10 Waer door het heylige vanden voorhof onderscheyden wort.

11 D. dat ghy met uwe linie tot het Hoogepriester-ampt voor andere zijt verkoren, ende dat bedienen sult, is eene loutere genaden-gave van my: gelijck ick oock de Leviten het hare geschoncken hebbe: Noch ghy, noch sy hebt het verdient. Alsoo is oock 't geestelicke, dat hier door voorgebeelt ende beduyt was, te weten, onse gemeenschap met onsen Hooge-Priester Iesu Christo, mitsgaders sijne verdiensten, ende salichmakende weldaden, eene loutere genaden-gave des HEEREN. Ies. 9.5. Rom. 3.24. ende 8.32. ende 11.35. Ephes. 2.7, 8, 9, etc. 2.Timoth. 1.9. 1.Pet. 2.9, 10. 1.Iohan. 4.10. Apoc. 1.5, 6.

12 Die niet en is van Aarons linie, ende sich des Priester-ampts wil aennemen. Siet bov. cap. 16.40. ende 2.Chron. 26.19.

8

Voorts sprack de HEERE tot Aaron; ende ick, siet, ick hebbe u gegeven de wacht mijner ¹³ hef-offeren, met alle ¹⁴ Heylige dingen der kinderen Israëls heb ickse u gegeven, ¹⁵ om der salvinge wille, ende uwen sonen, tot eene ¹⁶ eeuwige insettinge.

13 Siet bov. cap. 5. op vers 9.

14 Hebr. heylicheden. Siet Levit. 5. op vers 15.

15 D. om dat ghy tot dit heylich ampt gesalft zijt. Siet Levit. 8.11, etc.

16 Tot de komste des Messiae. Siet Genes. 13. op vers 15. ende 17.7.

9

Dit sult ghy hebben vande ¹⁷ Heylicheyt der heylicheden, uyt den ¹⁸ vyere: alle hare offerhanden, met al haer spijs-offer, ende met al haer sond-offer, ende met al haer schult-offer, dat sy my sullen weder-geven, het sal u ende uwen sonen eene ¹⁹ Heylicheyt der heylicheden zijn.

17 Siet Levit. 2. op vers 3.

18 Dat is, dat geen brant-offer en is, ofte geordineert, om met vyer geheel op den altaer verbrant te worden, maer dat van den vyer-offeren overblijft, etc.

19 Dat is, ghy ende uwe sonen sult het voor een seer heylich dinck houden. And. eene heylicheyt der heylicheden, 't sal uwe ende uwer sonen zijn. D. om dat het een seer heylich dinck is, sult ghy ende uwe sonen dat hebben.

[fol. 72v]

10

Aen het ²⁰ Alder-heylichste sult ghy dat eten: al wat manlick is sal dat eten, 't sal u een heylicheyt zijn.

20 'T zy binnen in't heylige, ofte buyten neffens den brantoffersaltaer, die selfs eene heylicheyt der heylicheden genaemt wort. Exod. 29.37. Siet wijders Levit. 6.16, 26, ende 7.6. ende 8.31. ende 14.13. Dese plaetse wort het Heylige der Heyligen, ofte het alderheylichste, ofte seer heylige genoemt, in vergelijckinge vanden gantschen voorhof, daer de gemeynte by een quam. Godt heeft gewilt, dat de Priesteren dit alles hier souden eten, om de heylicheyt deser offerhanden te toonen, ende de Priesteren (die het voor Godts aengesichte, als sijne gasten aten) van allen overdaet ende onmaticheyt af te houden. Wat nu in hare private huysen mochte gegeten worden, ende van wien, daer van siet versen 11, 13, 19.

11

Oock sal dit uwe zijn; het hef-offer harer gave, met alle beweech-offeren der kinderen Israëls; ^b ick hebse u gegeven, ende uwen sonen, ende uwe dochteren met u, tot eene eeuwige insettinge: al wie in uwen huyse reyn is, sal dat eten.

b Levit. 10.14.

12

Al ²¹ 't beste van de olye, ende al 't beste van most, ende van koorn, hare eerstelingen, die sy den HEERE sullen geven, u hebb' ickse gegeven.

21 Hebr. al 't vette der olye. ende soo in't volgende, ende ond. versen 29, 30, 32. Siet Genes. 45. op vers 18.

13

De eerste vruchten van alles, dat in haren lande is, die sy den HEERE sullen brengen, sullen uwe zijn: al wie in uwen huyse reyn is, sal dat eten.

14

^c Al het ²² verbannene in Israël sal uwe zijn.

c Levit. 27.28.

22 Siet Lev. 27. 28.

15

Al wat de ^d baer-moeder ²³ opent, van allen vleesche, dat sy den HEERE sullen brengen, onder de menschen, ende onder de beesten, sal uwe zijn: doch de eerst-geborene der menschen sult ghy ²⁴ gantschlick lossen; oock sult ghy lossen de eerst-geborene der onreyne beesten.

d Exod. 13.2. ende 22.29. Levit. 27.26. Num. 3.13.

23 Hebr. alle openinge der baermoeder. Siet Exod. 13. versen 2, 12, 13, 15. ende Num. 3. op vers 12.

24 Hebr. sult ghy lossende lossen. Dat is, gantschelick laten lossen: ende alsoo moetmen in de volgende verssen door lossen verstaen, laten lossen.

16

Die nu onder de selve gelost sullen worden, sult ghy van een maent ²⁵ out lossen, nae uwe ²⁶ schattinge, voor ²⁷ 't gelt van sijf sikelen, nae den ²⁸ sikel des Heylichdoms: ^e die is twintich ²⁹ gera.

25 Hebr. van een soon eenes maents.

26 Die ghy nae mijn bevel doen sult: als blijckt in 't volgende.

27 Ofte, silver van vijf sikelen.

28 Siet Genes. 20. op vers 16. ende 23. op vers 15.

e Exod. 30.13. Levit. 27.25. Num. 3.47. Ezech. 45.12.

29 Siet Levit. 27. op vers 25.

17

Maer het eerst-geborene van eene koe, oft het eerst-geborene van een schaep, oft het eerstgeborene van eene geyte, en sult ghy niet lossen; sy zijn ³⁰ heylich: haer bloet sult ghy sprengen op den altaer, ende haer vet sult ghy aensteken, tot een vyer-offer des lieflicken reucks den HEERE.

30 Hebr. heylicheyt. D. een heylich dinck.

18

Ende haer vleesch sal uwe zijn: gelijck de ³¹ beweech-borst, ende gelijck de rechter ³² schouder, sal 't uwe zijn.

31 Siet Lev. 7.34.

32 Ofte, achterbout.

19

Alle hef-offeren der heylige dingen, die de kinderen Israëls den HEERE sullen offeren, hebb' ick u gegeven, ende uwen sonen, ende uwe dochteren met u, ³³ tot eene eeuwige insettinge: 't sal een eeuwich ³⁴ sout-verbont zijn, voor het aengesicht des HEEREN, voor u, ende voor uwen zade met u.

33 Met dese ende de volgende woorden heeft Godt alle murmureringe, tegensprake ende krackeel onder den Israëliten willen voorkomen ende bedwingen.

34 D. duerich ende bestandich: gelijck de dingen, die gesouten zijn, lange dueren, ende voor vervuylinge ofte verrottinge bewaert zijn. Siet Levit. 2. op vers 13. ende 2.Chron. 13.5.

20

Oock seyde de HEERE tot Aaron; Ghy en sult in haren lande niet erven, ende ghy en sult geen deel in 't midden van haer-lieden hebben: ^f Ick ben u ³⁵ deel ende uwe erffenisse, in 't midden der kinderen Israëls.

f Deuter. 10.9. ende 18.2. Ezech. 44.28.

35 Verg. Deut. 10. op vers 9.

21

³⁶ Ende siet, den kinderen van Levi, hebb' ick alle ³⁷ tienden in Israël ter erffenisse gegeven: voor haren dienst, dien sy bedienen, den dienst van de Tente der t' samen-komste.

36 Ofte, ende aengaende de kinderen van Levi, siet ick hebse, etc.

37 Siet Levit. 27. op vers 30.

22

Ende de kinderen Israëls en sullen niet meer naederen tot de Tente der t' samen-komste: ³⁸ om sonde te dragen, [ende] te ³⁹ sterven.

38 D. om sich schuldich te maken, ende straffe op sich te laden. siet bov. op vers 1. ende ond. vers 32.

39 Gelijck Korah ende den sijnen gebeurt is. Siet bov. cap. 16.

23

Maer de ⁴⁰ Leviten, die sullen bedienen den dienst van de Tente der t' samen-komste, ende die sullen ⁴¹ hare ongerechticheyt dragen: 't sal eene eeuwige insettinge zijn voor uwe geslachten; ende in 't midden der kinderen Israëls en sullen sy geene erffenisse erven.

40 Hebr. Levi.

41 D. sy sullen selve de straffe dragen, wanneer sy misdoen in haren dienst. Siet bov. vers 1.

24

Want de tienden der kinderen Israëls, die sy den HEERE tot een hef-offer sullen offeren, hebb' ick den Leviten ter erffenisse gegeven: daerom hebb' ick tot hen geseyt; Sy en sullen in 't midden der kinderen Israëls geene erffenisse erven.

25

Ende de HEERE sprack tot Mose, seggende:

26

Ghy sult oock tot de Leviten spreken, ende tot hen seggen; Wanneer ghy van de kinderen Israëls de tienden sult ontfangen hebben, die ick u voor uwe erffenisse van haer-lieden gegeven hebbe; so sult ghy daer van een hef-offer des HEEREN offeren, de tienden van die tienden.

27

Ende 't sal u gerekent worden tot u hef-offer: ⁴² als coorn vanden dorsch-vloer, ende als de volheyt van de ⁴³ pers-kuype.

42 D. 't sal geacht worden, ende soo aengenaem zijn, als of ghy eygen lant haddet, ende van desselven vrucht (gelijck d' andere stammen) uwe tienden opofferdet.

43 Wijn-persse, ende oly-persse. Siet Ioel 2.24.

28

Also sult ghy oock een hef-offer des HEEREN offeren, van alle uwe tienden, die ghy van de kinderen Israëls sult hebben ontfangen: ende ghy sult daer van des HEEREN hef-offer geven aen den Priester Aaron.

29

Van alle uwe ⁴⁴ gaven sult ghy ⁴⁵ allen hef-offer des HEEREN offeren: van al ⁴⁶ 't beste van dien, sijner ⁴⁷ heyliginge daer van.

44 D. van alle tienden, die u gegeven worden.

45 D. allerley.

46 Hebr. vette: als bov. vers 12. ende in 't volgende vers.

47 D. door welck deel uwe tienden geheyligt worden, alsoo dat ghyse met vryer conscientie nuttigen moocht. Siet ond. vers 32. And. sijn heylich deel daervan.

30

Ghy sult dan tot hen seggen: Als ghy des selven beste daer van offert, so sal't den Leviten toegerekent worden, ⁴⁸ als een inkomen des dorsch-vloers, ende als een inkomen der pers-kuype:

48 Siet bov. op vers 27.

31

Ende ghy sult dat eten in alle plaetsen, ghy ende u huys: want het is u lieden een loon voor uwen dienst in de Tente der t'samen-komste.

32

So en sult ghy daer over geene sonde ⁴⁹ dragen, als ghy des selven ⁵⁰ beste daer van offert: ende ghy sult de heylige dingen der kinderen Israëls niet ontheyligen, dat ghy niet en sterft.

49 Siet bov. vers 1. ende 22.

50 Hebr. vette: als bov. vers 12. Siet aldaer.