Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Het x. Capittel.

Vijf Koningen der Canaaniten verbinden haer t’samen, om Gibeon te gaen belegeren, vers 1, etc. die van Gibeon versoecken hulpe van Iosua, 6. Hy treckt op met sijn leger, 7. ende overvaltse onversiens, 9. ende slaetse, 10. De Heere werpt hagel-steenen op haer, 11. De sonne ende mane blijven ontrent eenen dach stille staende op de begeerte van Iosua, 13. De vijf Koningen verbergen haer in de speloncke by Makkeda, 16. Iosua laetse daer in besluyten, 18. Hy laetse daer uyt halen, 22. ende in presentie van alle man met voeten treden, 24. Daer na laet hyse ophangen, 26. ende in de speloncke te Makkeda werpen, 27. Iosua neemt Makkeda in, ende verbrant haren Koninck met de stadt, ende al wat daer in was, 28. Hy treckt nae Libna, ende wintse, 29. van daer nae Lachis, ende wintse, 31. De Koninck Horam wort geslagen, 33. Eglon wort ingenomen, 34. Hebron wort ingenomen, 36. van gelijcke Debir, 38. ende ’t gantsche lant, 40. Iosua komt weder te Gilgal, 43.

1

’T geschiedde nu, doe Adoni-Zedek de Coninck van Ierusalem gehoort hadde, dat Iosua Ai ingenomen ende haer verbannen hadde, [ende] Ai ende haren Coninck alsoo gedaen hadde, gelijck als hy ^a Iericho ende haren Coninck gedaen hadde: ende ^b dat de inwoonders van Gibeon vrede met Israël gemaeckt hadden, ende in ’t midden der selver waren:

a Ios. 6.15.

b Ios. 9.15.

2

So vreesden ¹ sy seer; want Gibeon was een groote stadt, als eene der Conincklicker steden: ja sy was grooter dan Ai, ende alle hare mannen waren ² sterck.

1 T.w. De Coninck te Ierusalem, ende sijn volck, als oock de andere Coningen, die vers 3. genoemt staen.

2 And. kloeck, helden, machtich.

3

Daerom sondt Adoni-Zedek Coninck van Ierusalem tot Hoham den Coninck van Hebron, ende tot Piream den Coninck van Iarmuth, ende tot Iaphia den Coninck van Lachis, ende tot Debir den Coninck van Eglon, ³ seggende:

3 D. latende haer seggen.

4

Comt op tot my, ende helpt my, dat wy Gibeon slaen: om datse vrede gemaeckt heeft met Iosua, ende met de kinderen Israëls.

5

Doe werden versamelt ende quamen op, vijf Coningen der ⁴ Amoriten, de Coninck van Ierusalem, de Coninck van Hebron, de Coninck van Iarmuth, de Coninck van Lachis, de Coninck van Eglon, sy, ende alle hare legers: ende sy belegerden Gibeon, ende krijchden tegens haer.

4 Siet de aenteeck. Genes. 48.22.

6

De mannen nu van Gibeon ⁵ sonden tot Iosua in ’t leger te Gilgal, seggende: En ⁶ treckt uwe handen niet af ⁷ van uwe knechten, komt haestelick tot ons op, ende verlost ons, ende helpt ons, want alle de Coningen der Amoriten die op ’tgeberchte woonen, hebben haer tegen ons vergadert.

5 T.w. als sy hoorden dat de vijf Coningen hen tegen haer op-maeckten.

6 Ofte, laet u handen niet af, of vertraegt, of verslapt uwe handen niet.

7 D. van ons, die wy ons aen u hebben overgegeven tot knechten, daerom ghy dan oock schuldich zijt ons te beschermen tegen dit groot gewelt.

7

Doe tooch Iosua op van Gilgal, hy, ende al het ⁸ krijchsvolck met hem, ende alle strijtbare helden.

8 Dit en waren geen gehuerde Soldaten, maer de manlickste ende kloeckste mannen uyt alle stammen.

8

Want de HEERE hadde tot Iosua geseyt, Vreest u niet voor hen, want ick hebse in uwe hant gegeven: niemant van hen sal voor u aengesichte bestaen.

9

Also quam Iosua snellick tot haer: den gantschen nacht over was hy van Gilgal opgetrocken.

10

Ende de HEERE verschricktese voor het aengesichte Israëls, ende hy sloechse met eenen grooten slach te ⁹ Gibeon: ende vervolchdese op den wech, daermen nae Bethhoron opgaet, ende sloechse tot Azeka ende tot Makkeda toe.

9 Niet in de stadt Gibeon, maer in het lant ontrent Gibeon. alsoo stater Capit. 5.13. te Iericho, dat is, in de lantstreke by, of ontrent Iericho.

11

’T geschiedde nu doese voor ’t aengesichte van Israël vluchteden, zijnde in den afganck van Beth-horon, so wierp de HEERE ¹⁰ groote steenen op haer van den hemel, tot Azeka toe, dat sy storven: daer warender meer die van de hagel steenen storven, dan die de kinderen Israëls met den sweerde doodden.

10 T.w. hagelsteenen, als stracx in dit vers volcht.

12

Doe ¹¹ sprack Iosua tot den HEERE ten dage als de HEERE de Amoriten voor het aengesichte der kinderen Israëls overgaf, ende seyde ¹² voor de oogen der Israëliten, Sonne ¹³ staet stille te ¹⁴ Gibeon, ende ghy Mane in ¹⁵ het dal Ajalons.

11 D. hy riep ende badt den Heere aen.

12 D. in de tegenwoordicheyt.

13 Hebr. swijcht, als 1.Sam. 14.9. Psal. 4.5. Ion. 1.12.

14 D. staet stille te dier plaetse, daer ghy nu zijt, want Iosua was te deser tijdt te Gibeon, vers 10.

15 Dese plaetse gehoorde tot de stamme Zebulon, Iud. 12.12. Daer was een ander Ajalon in de Stamme Dan, Ios. 19.42. De sin der woorden Iosua is, Sonne, en gaet ons niet onder terwijle wy in Gibeon strijden, ende, Mane, en brengt ons den nacht niet aen. Siet vers 13. andere aldus: de Sonne stae stille, of: dat de Sonne stille stae.

13

Ende de Sonne stont stille, ende de Mane bleef staen, tot dat sich het volck aen sijne vyanden gewroken hadde. Is dit niet geschreven in ’t boeck ¹⁶ des Oprechten? De Sonne nu stont stille in ’t midden des hemels, ende en haestede niet onder te gaen ontrent eenen volkomenen dach.

16 Ofte, des Vromen, of des genen die recht is. Sommige behouden het Hebr. woort Iaschar in den text. Dit boeck, als meer andere historische boecken, van de welcke inde H. Schrift mentie gemaeckt wort, en zijn nu niet meer voor handen, Siet Num. 21.14.

14

Ende daer en was geen dach desen gelijc, voor hem noch na hem, ¹⁷ dat de HEERE de stemme eenes mans [alsoo] verhoorde: want de HEERE street voor Israël.

17 D. Dat Godt om de bede eenes menschen, de sonne ende mane dede stille staen. Ter tijt Ezechiae en is de sonne niet stille gestaen, maer te rugge gegaen.

15

¹⁸ Doe keerde Iosua weder, ende gantsch Israël met hem, nae ’t leger te Gilgal.

18 T.w. nae dat hy verrichtt hadde alles wat van dit versken af tot het laetste vers deses Capittels verhaelt wort. De schrijver deses boecx heeft dese geheele oorloge als in eener somma in ’t korte, verhaelt: daer na beschrijft hy wijt-luchtiger ende naeder, ’t gene dat sich daer in heeft toegedragen.

16

Maer ¹⁹ die vijf Koningen waren gevloden, ende hadden haer verborgen in de speloncke by Makkeda.

19 T.w. Die genoemt staen vers 3.

17

Ende Iosua wiert gebootschapt, mits te seggen: Die vijf Koningen zijn gevonden, verborgen in de speloncke by Makkeda:

[fol. 103v]

18

So seyde Iosua: Wentelt groote steenen voor den mont der speloncke, ende stelt mannen daer voor om haer te bewaren.

19

Maer staet ghylieden niet stille, jaegt uwe vyanden achter na, ende ²⁰ slaetse in den steert: en laetse in hare steden niet komen, want de HEERE uwe Godt heeftse in uwe hant gegeven.

20 De meyninge is, dat sy de achterste, ofte natocht souden aenvallen ende slaen.

20

Ende het geschiedde doe Iosua ende de kinderen Israëls geeyndicht hadden haer met eenen seer grooten slach te slaen, tot dat sy vernielt waren: ende dat de overgeblevene die van hen overgebleven waren in de vaste steden gekomen waren:

21

So keerde ²¹ al het volck tot Iosua in ’t leger by Makkeda ²² in vrede; ²³ niemant hadde sijne tonge tegen de kinderen Israëls geroert.

21 T.w. al het volck ’t welck Iosua hadde gesonden: om den vyant te vervolgen, vers 19.

22 D. fris ende gesont.

23 D. niemant hadde sich met een woort tegen haer gesett, verg. Exod. 11.7.

22

Daerna seyde Iosua, Opent den mont der speloncke, ende brengt tot my uyt die vijf Koningen, uyt die speloncke.

23

Sy nu deden alsoo, ende brachten tot hem uyt die vijf Koningen uyt de speloncke: den Koninck van Ierusalem, den Koninck van Hebron, den Koninck van Iarmuth, den Koninck van Lachis, den Koninck van Eglon.

24

Ende het geschiedde, als sy die Koningen uytgebracht hadden tot Iosua, so riep Iosua alle de mannen Israëls, en hy seyde tot de Overste des krijchsvolcx, die met hem getogen waren: Treedt toe, sett uwe voeten op de halsen deser Coningen: ende sy traden toe, ende setten hare voeten op hare halsen.

25

Doe seyde Iosua tot haer, Vreest niet, ende ontset u niet, zijt sterck ende hebt goeden moet, want alsoo sal de HEERE allen uwen vyanden doen tegen dewelcke ghylieden strijdet.

26

Ende Iosua sloechse daer na, ende dooddese, ende hingse aen vijf ²⁴ houten: ende sy hingen aen de houten: ²⁵ tot den ^c avont.

24 Ofte, boomen.

25 Als bov. 8.29.

c Deuter. 21.23. Ios. 8.29.

27

Ende ’t geschiedde ten tijde als de Sonne onderginck, beval Iosua datmense van de houten afname, ende sy wierpense in de speloncke, alwaer sy verborgen geweest waren: ende sy leyden groote steenen voor den mont der speloncke, [die daer zijn] tot op desen selven dach.

28

Des selven daegs nam oock Iosua ²⁶ Makkeda in, ende sloegse met de scherpte des sweerts, daer toe verbrandde hy der selver Koninck, haerlieden, ende alle ²⁷ ziele die daer inne was, hy en liet geen overige overblijven: ende hy dede den Koninck van Makkeda gelijck als hy den Koninck van Iericho gedaen hadde.

26 Dit was een stadt gelegen in de uyterste lantpalen der stamme Iuda, tegen ’t Weste, Ios. 15.41.

27 D. menschen, ende soo hier na, want vee ende andere dingen waren der Israeliten buyt, Deut. 20.16. ende 17. ende onder vers 40. ende 11.11.

29

Doe tooch Iosua door, ende ²⁸ gantsch Israël met hem, van Makkeda nae ²⁹ Libna: ende hy krijchde tegen Libna.

28 T.w. die alle, die mede te Gibeon geweest waren.

29 And. Lobna, een stadt gelegen in de stamme Iuda, Ios. 15.42. ende den Priesteren uyt den huyse Aarons tot een wooninge gegeven. Ios. 21.13.

30

Ende de HEERE gaf de selve oock in de hant Israëls, met haren Koninck, ende hy sloechse met de scherpte des sweerts, ende alle ziele die daer inne was, hy en liet daer in geen overige overblijven: ende hy dede der selver Koninck gelijck als hy den Koninck van Iericho gedaen hadde.

31

Doe tooch Iosua voort, ende gantsch Israël met hem van Libna nae ³⁰ Lachis: ende hy belegerdese, ende krijchde tegen haer.

30 Dit was een stercke stadt, gelegen aen de uyterste pale der stamme Iuda tegen ’t Westen, Ios. 15.39.

32

Ende de HEERE gaf Lachis in de hant Israëls, ende hy namse in ³¹ op den tweeden dach, ende hy sloechse met de scherpte des sweerts, ende alle ziele die daer inne was, nae alles dat hy Libna gedaen hadde.

31 T.w. na dat hy met het leger daer voor gekomen was.

33

Doe trock Horam de Koninck van ³² Gezer op, om Lachis te helpen: maer Iosua sloech hem, ende sijn volck, tot dat hy hem geen overige over en liet.

32 Een stadt gelegen in de Stamme Ephraim, Ios. 16.3, 10. Iud. 1.19.

34

Ende Iosua trock voort van Lachis nae ³³ Eglon, ende gantsch Israël met hem: ende sy belegerdense, ende krijchden tegens haer.

33 Een Stadt gelegen in de stamme Iuda, Ios. 15.38. ontrent vijf mijlen van Ierusalem, nae het Zuyden, ende drie mijlen van Emaus.

35

Ende sy namense in, ten ³⁴ selven dage, ende sloegense met de scherpte des sweerts, ende alle ziele die daer in was verbande hy des selven daechs: nae alles dat hy Lachis gedaen hadde.

34 T.w. doe hyse belegert hadde, siet vers 32.

36

Daer na tooch Iosua op, ende gantsch Israël met hem, van Eglon ³⁵ nae Hebron: ende sy krijchden tegen haer.

35 De in-neminge van Hebron wort onder cap. 14. ende c. 15. breeder verhaelt. Dese stadt is eene vande outste steden in ’t lant Canaan: Sy is gebout seven jaer voor Zoan in Egypten. Num. 13.23. Sy lach in het erfdeel Iuda. Ios. 15.13. Sy was eerst genoemt Kiriath-Arba.

37

Ende sy namense in, ende sloegense met de scherpte des sweerts, soo haren ³⁶ Koninck, als alle hare steden, ende alle ziele die daer inne was, hy en liet niemant in ’t leven overich blijven, nae alles dat hy Eglon gedaen hadde: ende hy verbandese, ende alle ziele die daer inne was.

36 Verst. hier dien Koninck van Hebron, die in des opgehangenen plaetse vers 26 gevolgt was.

38

Doe keerde Iosua, ende gantsch Israël met hem nae ³⁷ Debir: ende hy krijchde tegen haer.

37 Een stadt gelegen aen de uyterste palen der stamme Iuda, daer sy aen het erfdeel der stamme Simeon komt, ende is eerst genoemt geweest Kiriath-Sepher. D. de Boeck-stadt. Daer was oock eene stadt Debir genoemt, gelegen over de Iordane inde Stamme Gad, aen de uyterste lant-pale der selver. Ios. 13.26.

39

Ende hy namse in, met haren Koninck, ende alle hare steden, ende sy sloegense met de scherpte des sweerts, ende verbanden alle ziele die daer inne was, hy en liet geen overige over blijven, gelijck als hy Hebron gedaen hadde, alsoo dede hy Debir, ende haren Koninck, ende gelijck als hy Libna ende haren Koninck gedaen hadde.

40

Also ³⁸ sloech Iosua ’tgantsche lant, ’t geberchte, ende ’t zuyden, ende de leegte, ende de afloopingen der wateren, ende alle hare Koningen, hy en liet geen overige over blijven: ja hy verbande ³⁹ alles wat adem hadde, ⁴⁰ gelijck als de HEERE de Godt Israëls ^d geboden hadde.

38 D. hy won dat gantsche lant, ende nam het in.

39 D. alle de menschen, want het vee behielden sy voor haren buyt, Hebr. allen adem.

40 Dit dient om Iosua ende de Israeliten te ontschuldigen, van wegen ’t ombrengen van soo groote menichten van menschen, als sy door de scherpte des sweerts vernielt hebben.

d Deut. 7.2. ende 20.16, 17. Ios. 8.2.

41

Ende Iosua sloechse van Kades-Barnea ende tot Gaza toe: oock ’t gantsche lant ⁴¹ Gosen, ende tot Gibeon toe.

41 Dit en is dat Gosen niet, dat in Egypten leyt, daer van Gen. 45.10. gesproken wort, maer ’t leyt in het lant Canaan, daer van ond. cap. 11. versen 16, ende 17. gesproken wort, ende cap. 15.51.

42

Ende Iosua nam alle dese Koningen ende haer lant op eenmael: ⁴² want de HEERE de Godt Israëls streedt voor Israël.

42 Dese woorden zijn hier by gevoegt, om alle menschen die dit lesen, alle twijffelinge, aengaende de waerheyt deser groote daden, te benemen.

43

Doe keerde Iosua weder, ende gantsch Israël met hem nae het leger te Gilgal ⁴³.

43 Al watter tot hier toe in dit boeck verhaelt is, is geschiet inden tijt van ontrent seven jaren van ’t begin deses boecx af. D. van ’t gene dat Iosua ende de kinderen Israels uyt-gericht hebben na hare inkomste in het lant Canaan.